Ayak Parmağı Uyuşması Nedenleri

Anasayfa /Tedavi Alanları /El, Ayak Uyuşmaları

Parmak Uyuşması Neden Olur?

Parmak uyuşması, dış uyaranları almaktan, iletmekten veya dönüştürmekten sorumlu sinire zarar veren herhangi bir hastalıkla ilgili olabilir. Vücuttaki tüm periferik sinir problemleri ve beyni veya omuriliği etkileyen hastalıklar his kaybına yani uyuşmaya neden olabilir. 

Uyuşukluk genellikle sinirleri vücudun belirli bir bölgesine besleyen kan akışının geçici olarak durmasından kaynaklanır. Örneğin bağdaş kurup oturmak gibi belirli pozisyonlar, ayaklarda uyuşmaya veya kolda uykuya dalmaya neden olabilen tipik bir durumdur, tipik bir parmak veya el uyuşması durumudur. 

Dar ayakkabılar veya yüksek topuklu ayakkabılar kullanmak ya da böcek sokması da parmak uyuyuşmasına neden olur.

Parmak Uyuşmasının Nedenleri Neler?

B vitamini, potasyum, kalsiyum veya sodyum eksikliği uyuşma yapar. Boyunda hasar görmüş sinir veya fıtıklaşmış disk, karpal tünel veya omurilik iltihabı gibi fiziksel yaralanma uyuşmanın sebebi olabilir.

Ekstremitelerde karıncalanma durumlarının oluşumunu küçük önlemler alarak sınırlamak mümkündür.

Uyuşukluk yaşayan insanlar hafif dokunuşlar, ağrı, sıcaklık veya titreşimler hissedemeyebilir veya vücut kısımlarının nerede olduğunu bilemeyebilir (konum hissi). İnsanlar vücut parçalarının nerede olduğunu bilmediklerinde denge ve koordinasyon sorunları yaşarlar.

Çoğu insan uyuşukluk terimini yanlışlıkla karıncalanma, çimdikleme veya kıstırma hissi gibi anormal duyulara sahip olduklarında veya bacakları zayıf veya felçli olduğunda, belki kısmen uyuşukluktan muzdarip olanların sıklıkla bu semptomlara ve hislere sahip olması nedeniyle kullanır. Diğer semptomların varlığı uyuşukluğun nedenine bağlıdır.

Parmak Uyuşması Nasıl Önlenir?

Parmaklarda uzun süredir uyuşma varsa, başka sorunlara yol açabilir. Uyuşukluk, yürüme ve araba kullanma zorluğuna ve düşme olasılığına neden olabilir. Ağrıyı hissedemedikleri için enfeksiyonları, ayak yaralarını (ülserleri) ve yaralanmaları fark etmeyebilirler. Bu durumlarda tedavi gecikebilir.

Uzun süre aynı pozisyonda kalmaktan, parmaklarınızı hareket ettirmekten, bacaklarınızı esnetmek için ayağa kalkmaktan, biraz esnemekten kaçının.

Vücudunuza uygun olmayan fiziksel egzersizler yapmayın.

Tabletler, akıllı telefonlar veya PC'ler gibi elektronik cihazları kullanırken ara verin.

B12 vitamini, potasyum, kalsiyum ve sodyum seviyelerinizi kontrol edin ve muhtemelen doğru alımı sağlamak için bir diyet uygulayın.

Karıncalanmaya sık ve baş dönmesi hissi, kas spazmları, görme bozuklukları, halsizlik, işitme ve herhangi bir kızarıklık hissi eşlik ediyorsa, doktorunuza danışmalısınız.

Uyuşukluk, genellikle bir bozukluk veya ilaç nedeniyle duyusal yolun bir kısmı düzgün çalışmadığında ortaya çıkar.

Pek çok durum çeşitli şekillerde uyuşmaya neden olabilir. İnme sonucu da uyuşma olabilir.

Parmak Uyuşmasının Tedavisi Var mı?

Pek çok rahatsızlık uyuşukluğa neden olabileceğinden, doktorlar sistematik olarak sorular sorar ve daha olası nedenlere odaklanır.

Daha sonra doktorlar hastaya diğer semptomlar ve tıbbi geçmiş hakkında sorular sorar. Doktorlar ayrıca fizik muayene yapar. Öykü ve fizik muayenenin sonuçları genellikle doktora bir neden ve yapılması gereken testler söyler.

Uyuşukluğun ve diğer semptomların ne kadar çabuk başladığını bilmek, doktorların bozukluğun türünü belirlemesine yardımcı olabilir.

Uyuşmaya neden olan durum en kısa sürede çözülür veya tedavi edilir.

Genel önlemler semptomları hafifletmeye ve ek sorunları önlemeye yardımcı olabilir. Yaralanmaları önlemek için önlem alınması gerekir çünkü uyuşukluktan muzdarip insanlar rahatsızlık hissedemezler.

Parmakları uyuşmuşsa, özellikle dolaşımları zayıfsa, uygun çorap ve ayakkabı giymeli ve ayakkabıyı giymeden önce çakıl veya diğer yabancı maddeler olup olmadığını kontrol etmelidirler. Ayaklarını ülser veya kızarıklık gibi enfeksiyon belirtileri açısından düzenli olarak kontrol etmeleri gerekir. Elleri veya parmakları uyuşmuşsa, sıcak veya keskin olabilecek nesneleri tutarken dikkatli olmalıdırlar.

Ayak Baş Parmağım Uyuşuyor Neden Olur Nasıl Geçer?

Ayak baş parmağında uyuşma B12 vitamini eksikliğinden şeker hastalığına kadar pek çok nedenden kaynaklanabilir. Makalemizde bu duruma neden olan faktörlerden ve tedavi yollarından bahsedeceğiz.

Sağ Veya Sol Ayak Baş Parmağı Uyuşması Neden Olur ?

Kansızlık

Kansızlık, kandaki hemogram oranının düşük olması ayak baş parmağı uyuşmasının en sık karşılaşılan nedenlerindendir. Vücutta yeterli kan bulunmadığında ayaklarda kan dolaşımı kısıtlı olur, bunun sonucunda ayak baş parmağında uyuşma meydana gelebilir.

B12 Vitamini Eksikliği

B12 vitamini sinir sisteminin düzgün çalışmasını sağlar. Vücutta bu vitaminin eksikliği olduğunda, sinirlerde hasara neden olabilir. Sinir hasarına bağlı kişide başparmağında uyuşma hissi gibi sorunlar görülebilir.

Multipl Skleroz MS Hastalığı

Multipl skleroz, sinir sistemini etkileyen bir durumdur ve bu durumda sinir hücreleri ile omurilik arasındaki iletişimde sorun vardır. Bu hastalığın ilerleyen aşamalarında, kişi koordinasyon kasları üzerinde kontrolü kaybeder ve bu nedenle ayak baş parmaklarında ve parmaklarda uyuşma yaşanır.

Şeker Hastalığı

Şeker hastalığı, kanda yüksek kan şekeri seviyeleri ile karakterize tıbbi bir durumdur. Ağır vakalarda, yüksek kan şekeri seviyeleri vücutta bulunan sinir liflerine zarar verebilir. Şeker hastalığında en sık görülen belirtisi ayak parmaklarında ve ayak baş parmağında uyuşmadır. Ayak parmaklarındaki uyuşma ve karıncalanma, şeker hastalığına bağlı sinir sistemi sorunlarında görülebilir. Benzer şekilde, diyabetik periferik nöropati de uyuşmaya neden olabilir.

İlaçların Yan Etkisi

Çeşitli ilaçlar yan etki olarak ayak baş parmağında uyuşmaya neden olabilir. Şayet ayak baş parmağında uyuşma ilacın yan etkisinden kaynaklanıyorsa durumu doktora bildirip ilacı muadili ile değiştirin.

Siyatik

Siyatik sinir, insan vücudunun en uzun siniridir. Sırtın alt kısmında başlar ve bacağın arkasından aşağı doğru iner. Alt bacağın, ayağın tabanının ve baldırın arka kısmına duyum sağlar. Siyatik, sinir iltihabı ile karakterize tıbbi bir durumdur. Bu sinir iltihaplı hale geldiğinde, ağrıya, ayak ve bacaklarda duyu kaybına, diz bükülürken güçsüzlüğe, ayak baş parmağında uyuşma vb. durumlara neden olabilir.

Dar Ayakkabı Kullanımı

Dar ayakkabıların giyilmesi, ayaklardaki sinirlerin sıkışmasına neden olabilir. Bu da ayaklarda geçici duyu kaybına neden olabilir. Ayak parmaklarını sıkan yüksek topuklu ayakkabılar uyuşukluğa neden olabilir. Özellikle egzersiz yaparken, küçük ayakkabılar uyuşukluğa davetiye çıkarır. Bunun için ayağınıza uyan, rahat ayakkabılar seçin.

Periferik Arter Hastalığı

Periferik arter hastalığı, arterlerin daralmasına bağlı olarak organlara kan akışının azalması ile karakterizedir. Yürürken bacak ağrısı bu durumun belirtilerinden biri iken, hastalarda ayak başparmağında uyuşukluk görülür.

Obezite

Obez insanlarda her zaman ayak sorunları görülür çeker. Ayak parmağında uyuşma obezitenin yan etkilerinden biridir. Ayaklar kişinin ağırlığını tutamaz ve daha az kan ile beslenir. Bu da uyuşukluğa neden olur. Bu sorundan kaçınmak için egzersiz ve diyet şarttır.

Diğer Bazı Hastalıklar

Diyabet, multipl skleroz, lepra, omurilikteki tümörler, gut, huzursuz bacak sendromu, kansızlık spondilolistez ve inme gibi bazı hastalıklar da ayak parmaklarında uyuşukluğa neden olabilir.

Ayak Baş Parmak Uyuşmasının Diğer Nedenleri

1. Gut hastalığı
2. Artrit ve osteoartrit hastalıkları
3. Bunyon: Ayak başparmağındaki kemikte büyüme
4. Ayak travması / yaralanması
5. Raynaud Hastalığı
6. Alkol kullanımı
7. Charcot-Marie-Tooth hastalığı
8. Diyabet ve diyabetik nöropati
9. Donma
10. Guillain-Barré sendromu
11. Bel fıtığı
12. Multipl skleroz (MS)
13. Morton’un nöroma (ayağın topunu etkileyen) veya tarsal tünel sendromu (tibial siniri etkileyen) gibi sinir sıkışması sendromları
14. Periferik arter hastalığı (PAD)
15. Periferik vasküler hastalık (PVD)
16. Siyatik
17. Zona hastalığı
18. Omurilik yaralanması
19. Vaskülit veya kan damarlarının iltihabı

Ayak Baş Parmağı Uyuşması Nasıl Geçer?  

Ayak baş parmağı uyuşmasının tedavisi bu durumun nedenine göre değişir. Ayak baş parmağı uyuşmasından muzdaripseniz bir Dahiliye doktoruna gitmelisiniz. Doktor gerekli testleri yapıp durumun nedenine göre tedavi uygulayacaktır.

1. Vitamin takviyesi alın. B12 vitamini veya diğer vitaminlerin eksikliği, ayak uyuşukluğuna neden olabilir. Vitamin eksikliklerini kontrol etmek için kan testi yaptırın ve herhangi bir eksiklik varsa önerilen takviyeleri almaya başlayın.
2. Eğer şeker hastalığınız varsa ve ayak baş parmak uyuşmanız bundan kaynaklıysa, doktorunuz kan şekerinizin uygun seviyelerde kalmasını sağlamak için size tedavi uygulayacaktır. Fiziksel aktivitenizi arttırmak ve diyetinize dikkat etmek de yardımcı olabilir.
3. Ayak baş parmağındaki uyuşma alkolden kaynaklanıyorsa, alkol tüketmeyi bırakmalısınız.
4. Ayak baş parmağındaki uyuşmanın nedeni sinirsel ise doktor antidepresan reçete edebilir.

Diyabetik ayak rahatsızlığının diyabet hastalarının yüzde 10’unda görüldüğünü belirten Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Parmaksızoğlu, yara açılmaması için yapılması gerekenler konusunda önerilerde bulundu: “Ayağınızı sıkan, sert ve burnu sivri ayakkabı giymeyin, her gün ılık su ile yıkayıp bakım yapın.” 

NPİSTANBUL Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı webgrid.co.uk Ahmet Parmaksızoğlu, diyabetik ayak rahatsızlığının ortaya çıktığı süreçleri ve alınabilecek önlemleri belirterek sinir sıkışması tedavisinin önemini vurguladı.

Yüzde 16’sı uzvunu kaybediyor

Ayakta açılan diyabetik yaraların tedavi sürecine değinen Prof. Dr. Ahmet Parmaksızoğlu, “Tedaviye ilk evrede başlamak hayati önem taşıyor çünkü sonraki evrelerde yara kontrolden çıkma eğilimi gösteriyor. Ayakta diyabetik yara açıldıktan sonra hastaların ortalama yüzde 16’sı ekstremitelerini (uzuv) kaybediyor” dedi.

Sinir sıkışması tedavisi çok önemli

Yurt dışında rutin olarak uygulanan sinir sıkışması tedavisi hakkında bilgi paylaşan Prof. Dr. Ahmet Parmaksızoğlu, “Sinir sıkışması tedavisi ülkemizde çok yaygın olarak uygulanmasa da diyabetik ayak tedavisinde çok etkili. Doktor muayenesi ile hangi sinirlerde sıkışma olduğu tespit edildikten sonra çok basit bir ameliyat ile sinirler gevşetilip ayak sağlığının kötüye gitmesi ve amputasyona kadar varacak yaraların önüne geçilmesi sağlanabilir” diye konuştu.

İleri derecede his kaybına dikkat

Diyabet hastalarında ayak yaralarının oluşması için his kaybının ileri derecede olması gerektiğini belirten Prof. Dr. Ahmet Parmaksızoğlu, “Bu hastalarda motor fonksiyon duruyor ve terlemek, kan dolaşımı gibi fonksiyonlar bozulmaya başlar. Hasta daha çok ayağında yanma, karıncalanma, uyuşma gibi şikayetler hisseder. Bunları hissettiği zaman bilsin ki ilerde diyabetik ayak yaralarının başlayacağı döneme doğru gidişi başlamıştır” uyarısında bulundu.

Hastalıkta tipik bir evreleme olmadığını kaydeden Prof. Dr. Ahmet Parmaksızoğlu, “Hasta nörolojik şikayetlerle yaşantısı boyunca devam edebilir ama yaklaşık civarındaki hastada yaralar açılır. Bu yaralardan sonra da ayak ampute edilmek durumunda kalır” dedi. 

His kaybına dikkat

Diyabetiklerde ayak yarası hastalığının gelişmemesi için his kaybına dikkat edilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Parmaksızoğlu, “Hastalık norolojik şikayetlerin veya damar şikayetlerinin veya ikisinin bir arada olduğu komponentler şeklinde olabilir. Sadece nörolojik şikayetler var ise yani damarlar ve atardamarlar normal çalışıyorsa bu hastalarda hangisinde sinirlerin sıkıştığı tespit edilip o sinirlere yönelik gevşetme ameliyatları yapılır. O ayağın his durumunu düzeltecektir” diye konuştu. 

Bu önerilere kulak verin!

Diyabetik ayak rahatsızlığına yaşam tarzının da yol açabileceğini ifade eden Prof. Dr. Ahmet Parmaksızoğlu, hastalığı önlemeye ilişkin önemli tavsiyelerde de bulundu:

*Ayak bakımına çok önem verin,

*Ayağınıza vuran, sıkan, sert ve sivri burunlu ayakkabıları giymeyin!

*Pedikür, nasır alma gibi tedavileri kendiniz uygulamayın!

*Ayakta yanma, uyuşma ve karıncalanma hissettiğinizde doktora başvurun.

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Ayaktaki her uyuşma, endişelenmeyi gerektirmese de uzun süren ve sık tekrarlayan durumlarda bu belirtiyi ciddiye almak gerekir.

Ayak Parmaklarında Uyuşma Neden Olur?

Ayak parmaklarındaki uyuşmanın başlıca sebebi olarak sinir hasarlanması gösterilebilir. Sinirlerde meydana gelen bir hasar ya da kan dolaşımında meydana gelen bir sorun ayakta uyuşmaya neden olabilir. Ayaklarda geçmeyen uyuşma ve karıncalanmalar, ayakta durmada güçlük çekmeye, araba sürmekte ve yürümekte zorlanmaya neden olabilir. Uzun süreli ayaklardaki uyuşma dikkate alınarak kısa bir süre içinde iç hastalıkları ve nöroloji uzmanına görünmeniz gerekir.

Ayak Parmaklarındaki Uyuşma ve Hissizlik Nasıl Geçer?

Ayak parmaklarındaki uyuşma uzun sürdüğü durumlarda uzman bir doktora gitmek gerekir. Çünkü ayaklardaki uyuşmanın sebebi ciddi bir hastalığın habercisi de olabilir. Sinirlerin sinyallerini engelleyen bir duruş şekli ya da öngörülmeyen bir hastalık ayakta uyuşmaya neden olabilir. Ayaklardaki uyuşmanın şiddetine göre tedavi yöntemleri uygulanır. Öncelikle uyuşmanın altındaki sebep araştırılır ve buna neden olan sorunun tedavisi planlanır. Ağrı ve uyuşma çok şiddetli değilse evde tedavi yapılabilir. Bunun için sinir sıkışmasını hafifletecek ilaçlar kullanılabilir. Aynı zamanda bölgeyi yormamak ve ara ara bölgeye buz uygulamak, iyileşmeyi rahatlatarak uyuşmanın geçmesini sağlar.

Ayak Uyuşmasının Başlıca Sebepleri Nelerdir?

Ayak bileğine aşırı yük binmesi, sinir çıkışması, uzun süre ayakta durmak gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir. Ayak uyuşmasına neden olabilecek diğer sebepler ise;

● Travmalar
● Artrit
● Tarsal tünel çevresinde iyi huylu kitle
● Düz tabanlık
● Tibial sinir yakınındaki tümörler
● Ayak bileklerinde ödem
● Şeker hastalığı
● Ayak bileği burkulması ve kırılması
● Sinir üzerindeki baskıya neden olan tibial siniri çevreleyen zarda varikoz damarlar bu soruna yol açan nedenler arasında sayılabilir.

Ayak Uyuşmasının Belirtileri

Ayak uyuşması, ayağa iğne batma, yanma, karıncalanma şeklinde ortaya çıkar. Belirtiler kişiden kişiye göre değişiklik gösterir. Ama genellikle hissizlik ve bazı kişilerde giderek artan ağrılar ortaya çıkabilir. Çok ağır fiziksel aktivitelerin yapıldığı dönemlerde ayakların zorlanması ayaklarda uyuşma ve karıncalanmaya neden olabilir. Bu şikayetler yanma hissi ile ortaya çıkabilir. Zamanla artan ve geçmeyen şikayetlerinizin olması durumunda uzman bir hekime görünmeniz gerekir.

Ellerde Karıncalanma ve Ayaklarda Karıncalanma Her 10 Kişiden Birinde Var

Obezite, diyabet gibi rahatsızlıklar kalp damar hastalıklarının yanı sıra sinirlerle ilgili hastalıkları da beraberinde getiriyor. Bunlardan biri de el ve ayakta hissedilen karıncalanmalar. Ellerde karıncalanma ve ayaklarda karıncalanma sıklıkla, nöropati dediğimiz kol-bacak-el ve ayaklara giden sinir hastalıklarında görülüyor. El ve ayaklarda karıncalanma ile toplumun yüzde 10’unda karşılaşılıyor. 

Nöropatik Vakalar Neden Artıyor? 

En temel nedeni, obeziteye bağlı olarak diyabetin görülme sıklığının artmasıdır. Toplumda aşırı kilo sorunu arttıkça, buna bağlı olarak nöropatinin de görülme sıklığı artıyor. Ayrıca özellikle B12 olmak üzere vitamin eksiklikleri ve bağışıklık sisteminin farklı şekilde çalışması gibi nedenler de nöropatiye neden olabiliyor.

Ellerde Karıncalanma ve Ayaklarda Karıncalanma Yaşamı Nasıl Etkiler?

El ve ayaklarda karıncalanma, yaşam kalitesini bozuyor ve kişide ciddi bir rahatsızlık hissi oluşturuyor. Bunun yanı sıra ayaklarda karıncalanma ya da ellerde karıncalanma şikayetleri ilerlemesi durumunda, kuvvet ve his kayıplarına neden olabiliyor. Aslında kuvvet ve his kayıpları oluşmadan bunun saptanması ve tedavi edilmesi gerekiyor. 

El ve Ayakta Uyuşma, Karıncalanma Hangi Hastalıklarda Olur?

El ve ayaklardaki karıncalanmalar kuşkusuz başka bazı hastalıkların habercisi olabiliyor. Bunun başında diyabet, B12 vitamin eksikliği, tiroit bozuklukları geliyor. El ve uyuşma, karıncalanma çoğu zaman bu hastalıkların ilk belirtisini oluşturuyor. Dolayısıyla, geçmeyen, bazen şiddetlenen bazen hafifleyen el ve ayak uyuşukluklarında mutlaka bir hekim kontrolünün yapılması gerekiyor. Genel olarak el ve ayaklardaki uyuşma, nöropati denilen sinirlerin zedelenmesiyle oluşan hastalıktan kaynaklanıyor. Bu da genetik olarak, bazı viruslere, bağışıklık sistemnin farklı çalışmasına, diyabet, guatr, böbrek veya karaciğer yetmezliği gibi hastalıklara veya B12 vitamini, folik asit gibi bazı maddelerin eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkabiliyor.

Diyabet: Diyabetin kontrolsüz olması ve süresi nöropati için en önemli faktördür. Diyabette değişik mekanizmalar ile diyabet ortaya çıkabiliyor. Ancak sonuç olarak el ve ayaklarda uyuşma, ağrı, karıncalanma gibi belirtiler ön planda oluyor.

Tiroit bozuklukları: Tiroit hormonunun seviyesindeki artma veya azalma nöropatiye neden olabiliyor. Burada da hormon seviyesinin uzun süre bozuk düzeylerde olması hastalığın önemli nedenini oluşturuyor.

Böbrek yetmezliği: Böbrek yetmezliği sonucunda kanda sinirler için toksik olan bir takım maddelerin birikmesi sonucunda şikayetler ortaya çıkıyor.

Ellerde Karıncalanma ve Ayaklarda Karıncalanma Ne Zaman Tehlikelidir?

Ellerde karıncalanma ve ayaklarda karıncalanma ile birlikte ağrı, uyuşma veya başka his kayıpları oluyorsa, karıncalanmaya kuvvet kaybı da eşlik ediyorsa hemen bir nöroloji uzmanına başvurmak gerekiyor. Bunun yanı sıra daha önceden var olan karıncalanmanın şiddetinin artması, karakterinin değişmesi, farklı bir yerde hissedilmesi mutlaka hekime gidilmesini gerektiren özellikleri oluşturuyor.

Ellerde ve Ayaklarda Karıncalanma Tedavisi

Elde ve ayakta karıncalanma hissedildiğinde mutlaka bir nöroloji uzmanının değerlendirmesi gerekiyor. Bir takım kan testleri, EMG denilen sinir ve kasların çalışmasını ve bozukluğunu değerlendiren testin yapılması gerekebiliyor. Bu testlerle tanı büyük ölçüde kesinleşiyor ve tedavi planı oluşturuluyor. Tedavi çoğu kez nedene yönelik oluyor. Yani bir hastalığın sonucunda şikayetler ortaya çıkmış ise karıncalanmanın tedavisi yapılıyor. Elde ve ayakta karıncalanma, bağışıklık sisteminin normal dışı çalışması sonucu gelişmiş ise bunun düzenlenmesi yapılıyor. Bir maddenin eksikliği sonucnda el ve ayakta karıncanlanma oluşmuş ise bu maddenin yerine konması amaçlanarak tedavi uygulanıyor.

Genellikle ayak uyuşmasının basit bir açıklaması vardır ama farklı hastalıkların belirtilerinden biri olarak da ortaya çıkabilir. Her ayak uyuşması endişelenmeyi gerektirmese de ayak uyuşmasının nedenleri hakkında genel bilgiye sahip olmak doğru zamanda tıbbi yardım almayı sağlayabilir.

Ayaklardaki uyuşmanın yaygın nedenlerinin başında, 'periferal nöropati' denilen sinir hasarlanması gelir. Sinirlerde bir tür hasar ya da kan dolaşımında bir sorun olması söz konusudur. Ayaklarda bir türlü geçmeyen uyuşmalar ayakta durmakta, yürümekte ya da araba sürmekte zorlanmalara yol açar.

Uzun süren ayak uyuşmaları dikkate alınmalı ve mutlaka bir nöroloji veya iç hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır.

AYAK UYUŞMASININ YAYGIN NEDENLERİ

SİNİR SIKIŞMASI

Sinirlerin sinyal iletimini engelleyen herhangi bir duruş şekli ya da hastalık uyuşmaya yol açabilir. Uzun süre ayağınızın üzerine oturduktan sonra ayağa kalkmak istediğinizde ayağınızın tamamen hissizleştiğini görebilirsiniz. Bunun nedeni oturma pozisyonunuzun bacak, bilek veya ayaktaki sinirleri sıkıştırmasıdır. Ayak kendine gelirken hissedilen karıncalanma veya iğne batma hissi genellikle, sinir fonksiyonunun kendini toparladığının işaretidir.

Tarsal tünel sendromu ayaklarda ve bacaklarda sık görülen bir sinir sıkışması türüdür. Ayak iç yanında ve tabanında uyuşma, yanma hissi ve karıncalanma belirtileri arasındadır.

Omurgada fıtık ya da dejenere diskler veya omurilik kanalında daralma sinirlere baskı yaparak vücudun bu sinirlerle ilgili herhangi bir yerinde ama sıklıkla bacaklarda uyuşmaya veya diğer normal olmayan hislere neden olabilir.

Herhangi bir kitle, skar dokusu, genişleyen damar, enfeksiyon veya yaralanmadan kaynaklanan şişlik sinirlerin bölgesel sıkışmasına yol açabilir. Sık rastlanan örneklerden biri el bileklerinde görülen karpal tünel sendromudur. Karpal tünel sendromunda bilekteki median sinir, çevresindeki doku tarafından sıkıştırılır ve bu durum elde karıncalanma ve uyuşmaya neden olur.

OKSİJEN VE BESİN EKSİKLİĞİ

Eğer sinirler yeterince oksijen almıyor veya beslenmiyorsa sinir sinyalleriyle ilgili problemler yüzünden uyuşma hissedilebilir. Ateroskleroz veya periferik arterlerde kolesterol birikmesi (periferik arter hastalığı) sinirlerine kan akışını engelleyebilir. Donma, aşırı soğuk hava ve Raynaud sendromu gibi durumlarda kan damarları büzülür ve sinirler, düzgün işlemeleri için gereken oksijen, glikoz ve diğer besinlerden mahrum kalır. Bunun sonucunda uyuşma görülür.

Beyne az oksijen gitmesi ya da hiç gitmemesi (inme ya da geçici iskemik atak gibi nedenlerle) vücudun herhangi bir bölümünde ani uyuşmaya yol açabilir.B12 ve tiyamin de dahil olmak üzere vitamin eksiklikleri ayakta uyuşmalara yol açablir. Alkolik kişilerde bu vitamin eksiklikleri daha yaygındır. Kurşun benzeri ağır metaller yüzünden zehirlenme kalsiyum, potasyum ve sodum seviyelerinde dengesizliğe neden olarak uyuşmaya yol açabilir.

SİNİR HASARI

Sinirlerin hasara uğraması veya iltihaplanması uyuşukluğa yol açabilir. Diyabet ilk paragrafta sözünü ettiğimiz periferal nöropatiye neden olarak genellikle ayaklarda, ayak ve el parmaklarında sinir hasarı ve uyuşmaya yol açabilir. Yanıklarda ve radyoterapi tedavisinin sinirlere zarar vermesi halinde olduğu gibi, benzeri cilt problemlerinde uyuşma görülebilir. Zona ve Lyme hastalığında olduğu gibi, enfeksiyonlar da uyuşukluk neden olabilir.

BEYİNDEKİ SORUNLAR

Beyni ilgilendiren bazı durumlarda uyuşma belirtiler arasındadır. MS hastalığında uyuşma ilk belirtilerden biridir ve vücudun herhangi bir bölümünü etkileyebilir. Migren, inme ya da tümörler beynin sinyal iletimini etkileyerek uyuşmaya neden olabilir. Anksiyete (kaygı) ve hiperventilasyon (çok hızlı ve derin soluk alma) geçici uyuşmalara yol açabilir. Hipotiroidi (tiroit bezinin az çalışması), alkolizm ve lupus hastalığı da ayaklarda uyuşmaya sebep olabilir. Bazı kalp ilaçları ya da antibiyotikler benzeri ilaçlar, sinirleri etkileyerek uyuşma gibi yan etkilere neden olabilir.

AYAK UYUŞMASI SEBEBİYLE HANGİ HALLERDE DOKTORA GİDİLMELİ?

Bir yaralanma ya da bel fıtığı gibi bir rahatsızlık nedeniyle ayağınız uyuştuğunda, uyuşmanın nedeni hakkında fikir yürütebilirsiniz. Yine de bazı durumlarda uyuşmanın sebebi bilmek uyuşmaya ilgi göstermeyeceğiniz anlamına gelmemelidir. Uyuşmanın nedeni ile ilgili görünürde bir neden yoksa ve bir fikir yürütemiyorsanız. Uyuşma belli bir seviyede başladıktan sonra giderek kötüleşiyorsa. Uyuşma belli aralıklarla geçip sonra yeniden ortaya çıkıyorsa ya da belli hareketlerin tekrarlanmasıyla yaşanıyorsa. Uyuşmayla birlikte idrara çıkma da sıklaştıysa. Yürüdükçe uyuşma ya da karıncalanma kötüleşiyorsa. Yukarıdaki hallerde uyuşmanın kendi kendine geçmesini beklemek yerine bir doktora görünmek en iyisidir.

Ayak parmaklarındaki uyuşma bir hastalık değil, bölgenin çeşitli nedenlerden etkilenmesi sonucu ortaya çıkan bir semptomdur. His kaybı, karıncalanma veya yanma görülebilir. Ayak parmağı uyuşması çoğunlukla geçici ve zararsızdır ancak bazı durumlarda bir sağlık sorunun işareti de olabilir&#;

İnsan vücudu, dokunma hissini sağlayan karmaşık bir duyu sinirleri ağıyla çevrelenmiştir. Bu sinirlere baskı yapıldığında, hasar gördüğünde ya da tahriş oluştuğunda, uyuşma meydana gelebilir.

Ayak Parmakları Neden Uyuşur?

Ayak parmağı uyuşmasının altında yatan nedenler oldukça fazladır. Uyuşukluk, parmağa baskı uygulayan bir ayakkabı veya parmakların soğuğa maruz kalması gibi nedenlerin yanı sıra, diyabet, periferik arter hastalığı ya da multipl skleroz gibi tedavi gerektiren kronik hastalıklardan da kaynaklanıyor olabilir.

Uyuşma, nedenine bağlı olarak sadece bir ayakta veya her iki ayakta da görülebilir. Ayak parmağı uyuşması kendiliğinden geçmiyor ve sürekli tekrar ediyorsa, bir doktora danışılmalıdır.

1 &#; Sıkı Ayakkabılar

Ayağı sıkan ayakkabılar, parmaklardaki kan dolaşımını engelleyerek uyuşma ve karıncalanmaya yol açabilir. Benzer şekilde; kemik hasarı veya yaralanma sebebiyle uygulanan sıkı alçı veya sargılarda parmak uyuşmasına neden olabilmektedir.

2 &#; Uzun Süreli Ağır Egzersizler

Uzun süreli koşu veya yürüyüşler, ayaklarda ve ayak parmaklarında uyuşukluk oluşmasına neden olabilir. Uyuşma, egzersize ara verildikten bir süre azalmalıdır. Ağır egzersizlerden kaynaklanan bu tür uyuşmalar, ayağa tam oturan ayakkabı tercihiyle önlenebilir.

3 &#; Ayak Parmaklarının Soğuğa Maruz Kalması

Soğuk kış günlerinde ayakların ıslanarak uzun süre soğuğa maruz kalması, parmaklarda uyuşma ve yanma hissedilmesine sebep olabilir. Bu tür durumlarda ayaklar mutlaka kurulanmalı ve ısıtılmalıdır. Aksi taktirde, parmaklarda kalıcı doku hasarı ve uzuv kaybı gibi ciddi hasarlar oluşabilir.

4 &#; Raynaud Fenomeni

Kişinin el ve ayak parmaklarındaki damarların soğuğa tepki olarak daralmasıyla birlikte ortaya çıkan Raynaud fenomeni, parmaklarda uyuşma, karıncalanma ve renk değişikliğine neden olur.

Raynaud hastalığı olan kişiler, vücutlarını sıcak tutarak bu belirtilerin ortaya çıkmasını engelleyebilir. Ağır vakalarda ise kişinin ilaç kullanması gerekebilir.

5 &#; Ayak Başparmağı Çıkıntısı (Bunyon)

Bunyon, ayak başparmağının hemen üzerine büyüyen kemikli bir yumrudur. Oluşma nedeni ise ayak başparmaklarını ayakkabının içine doğru iten dar ayakkabılardır. Ortaya çıkan basınç, zamanla parmak üzerinde kemik deformasyonuna ve uyuşmaya yol açabilir.

6 &#; Ayak Parmaklarındaki Kırık ve Zedelenmeler

Ayak parmaklarında oluşan hasar veya kırık, karıncalanma veya uyuşma hissedilmesine neden olabilir. Ayak parmağında kaza, düşme ya da parmağı sert bir nesneye çarpma sonrası uyuşma meydana gelirse, kişi mutlaka bir doktora başvurmalıdır. Olası bir kırık, kemiğin düzgün iyileşmesini engelleyerek ilerleyen dönemlerde yürümeyi zorlaştırabilir.

7 &#; Ayak Sinirlerinde Doku Kalınlaşması (Morton Nöroma)

Morton nöroma, ayakta bulunan bazı tarak kemiklerinin etrafındaki sinirlerde doku kalınlaşması durumudur. Ayak ve ayak parmaklarında uyuşma veya yanma görülebilir. Kişi, ayağının altında sanki çakıl taşı varmış gibi hissedebilir.

Bölgede doku kalınlaşması görülen kişiler, sinir üzerindeki baskıyı azaltan özel ayakkabıları tercih etmeli ve uzun süreli yürüyüşlerde sık sık mola vermelidirler.

8 &#; Şeker Hastalığı ve Ayak Parmak Uyuşması

Şeker hastalığının istenmeyen etkilerinden birisi de diyabetik nöropati denilen durumdur. Diyabetik nöropati, kan şekeri seviyesindeki yükselmeye sinirlere hasar verir. Bunun sonucunda da ayak parmaklarında uyuşma ve karıncalanma ortaya çıkar.

9 &#; Periferik Arter Hastalığı (PAD)

PAD hastalığında arterlerde plak birikimi meydana gelir. Plak oluşumu, kan akışı düzeyini azaltarak bacaklarda, ayaklarda ve ayak parmaklarında ağrı ve uyuşmaya neden olur. Yüksek tansiyon, sağlıksız kolesterol seviyeleri ve diyabet, periferik arter hastalığının temel nedenlerindendir.

PAD&#;in kontrol altında tutulabilmesi için egzersiz yapılması, sağlıklı bir diyet programı ve sigara içilmemesi önerilmektedir. Hastalığın ilerlemesi durumunda ise ilaç tedavisi veya ameliyata gerek duyulabilir.

10 &#; Multipl Skleroz (MS)

MS, beyne giden ve beyinden gelen sinyallerin bozulmasına yol açan kronik bir hastalıktır. Omurilik ve beyni etkileyen bu kronik hastalık, vücudun birçok bölgesinde uyuşma ve karıncalanma gibi birçok semptoma neden olmaktadır. Hastada yürüme, görme sorunları ve zihinsel değişiklikler ortaya çıkabilir.

11 &#; İnme

Beyne giden kan miktarında bir kesinti olduğunda ortaya çıkan inme, sinir hasarlarına yol açan ve hayatı tehdit eden ciddi bir durumdur. Kişide felç sonrası üşüme, hissizlik ve ağrı hissedeme gibi durumlar belirir. Bunlar, sinir hasarının bir işareti olabilir.

12 &#; Omurilik Yaralanması

Omurilik, vücudun farklı bölgelerinin sinir yoluyla iletişim kurmasından sorumludur. Araç kazaları, sırt veya vücuda şiddetli darbeler ve kanser sonucu hasar gören omurilik, ayak parmaklarında uyuşmaya ya da his kaybına neden olabilir. Sırt, boyun ve baş bölgesinden şiddetli bir darbe alan kişiler, mutlaka bir doktora görünmelidir.

Ayak Parmağı Uyuşmalarında Ne Zaman Doktora Görünmeli?

Ayak parmaklarında uyuşma kişide endişeye yol açabilir. Çoğunlukla yoğun egzersiz sırasında basit sinir sıkışmalarından kaynaklanır ve dinlenme sonrası ortadan kalkar. Belirgin bir neden olmadan gerçekleşir veya geçmezse, kişi uyuşmaya neyin sebep olduğunun belirlenmesi için doktora görünmelidir.

Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri ayak parmağı uyuşmasına eşlik ediyorsa, vakit kaybetmeden tıbbi yardım isteyin.

• Gözlerden herhangi birinde görme zorluğu
• Denge kaybı
• Kas güçsüzlüğü
• Yüzde sarkma
• Bilinç kaybı
• Şiddetli ve ani baş ağrısı
• Vücutta titreme, seğirme veya sarsıntı
• Vücudun bir yerinde ani his kaybı veya uyuşma