İshal genellikle sık karşılaşılan ve nadiren ciddi seyreden bir bulgu olsa da, hangi durumlarda müdahale gerektirdiğini bilmek önemlidir. Çünkü, uygun tedavi edilmediğinde, sıvı kaybına yol açarak, çocuğunuzun vücudundaki su ve tuz dengesini bozabilir.
Çocuğumun normal dışkısı nasıl olmalı?
Normal dışkının sıklığı ve kıvamı, çocuğunuzun yaşına göre değişiklik gösterir. Küçük bebeklerin günde kez cıvık-yumuşak kıvamlı dışkılaması normaldir (anne sütü alan bebekler, mama ile beslenenlere göre daha sık dışkılayabilir). İlk 3 ayda, bazı bebekler günde 2 veya daha fazla dışkılarken, diğerleri haftada bir yumuşak kıvamlı dışkılar. İki yaşına geldiğinde çoğu çocuğun günde en az bir kez yumuşak fakat katı kıvamlı dışkılaması olmaktadır. Daha büyük çocuklarda ise bağırsak alışkanlığı her çocuğa göre farklı olabilir; bazıları her yemek sonrası, bazıları ise günaşırı tuvalete gidebilir. Dışkının kıvamı ve rengi de yaşa göre değişiklik göstermektedir. Özellikle anne sütü alan küçük bebeklerin dışkısı sarı, yeşil veya kahverengi olabilir, tanecikler içerebilir.
Çocuğumun ishal olduğunu nasıl anlarım?
İshal, çocuğunuzun cıvık veya sulu dışkılaması, veya her zamankinden daha sık dışkılaması olarak tanımlanır. Bebeklerde normal dışkılama sıklığının iki katına çıkması, daha büyük çocuklarda ise üç veya daha fazla sulu dışkılama olarak tanımlanır. Tüm çocukların dışkı kıvamı ve rengi beslenme ile ilişkili olmakla birlikte, sulu ve sümüksü dışkılara dikkat edilmeli, kan içeren veya siyah- katran rengi dışkılamalarda mutlaka doktora başvurulmalıdır.
İshalin Nedenleri
• Virusler ; Çocuklardaki ishalin en sık nedenidir. Daha çok kış aylarında görülür, sulu ishal, kusma, hafif ateş, baş ağrısı, karında kramplar, kas ağrıları ve iştahsızlığa neden olur. Bakterilerin neden olduğu ishali çoğu zaman viruslere bağlı olan ishalden ayırmak zordur, fakat ateş genellikle daha yüksektir, ishal kanlı veya sümüksü olabilir. Bakteri ve parazitlerin neden olduğu ishal genellikle içme suyunun temiz olmadığı, lağımın uygun şekilde boşaltılamadığı bölgelerde görülür. Sebep olan mikrobun bulaştığı yiyeceklerin veya içeceklerin tüketilmesi veya mikrop ile temas etmiş ellerin ağza götürülmesi ile hastalık gelişebilir.
• Antibiyotikler ; Antibiyotiklere bağlı ishal genellikle hafif seyreder ve antibiyotiklerin kesilmesine gerek olmaz. Fakat antibiyotik bittikten sonra düzelmeyen, şiddetli seyreden veya kanlı ishale yol açan durumlarda doktora başvurmak gerekir.
Çoğu ishal gün içerisinde düzelmektedir. Onbeş günü geçen ishal, enfeksiyonlar, sindirim bozuklukları, genetik hastalıklar, besin alerjileri gibi farklı nedenlerden kaynaklanabilir ve farklı şekilde tedavi gerektirebilir. Bu nedenle, on günden uzun süren ishalde doktora başvurmak gerekir.
SIVI KAYBINA DİKKAT
İshal vücutta sıvı kaybına yol açabilir. Sıvı kaybı bebekler ve küçük çocuklarda daha sık görülür. Hafif derecede sıvı kaybında susama hissi, hafif ağız kuruluğu görülürken, orta derecede sıvı kaybında idrar miktarında azalma (altı saat içinde idrar yapmama), ağladığı zaman gözyaşının azalması-olmaması, ağız kuruluğu ve gözlerde çöküklük, ağır derecede sıvı kaybında ise uyku hali, nabızda hızlanma ve idrar yapmama görülür.
İshalli çocuk nasıl beslenmeli?
Sıvı kaybı olmayan ve ağızdan beslenebilen çocuklar normal beslenmeye devam etmelidir. Pirinç, buğday, patates, ekmek, yağsız et, sebze ve meyve tüketebilir. Anne sütü alan bebeklerin ise sık sık emzirilmesi gerekir. Yeterli su ve sıvı gıda verilmelidir. Yağlı gıdalar, meyve suları, çok şekerli içecekler ishali artırabileceğinden önerilmemektedir. İshale yönelik ilaç tedavisi genellikle gerekli değildir ve doktorunuz tarafından önerilmedikçe kullanılmamalıdır. Orta-ağır sıvı kaybı olan çocuklarda şeker ve mineral içeren ağızdan sıvı tedavisini doktorunuzun önerdiği şekilde verebilirsiniz. Bu şeker ve mineral (tuz) karışımları hazır paketlerde bulunur ve önerilen miktarda su ile karıştırılarak belirli bir süre içerisinde içirilir. Ağızdan beslenemeyen çocuklara damardan sıvı tedavisi verilmesi gerekebilir.
Ne zaman doktora başvurmalı?
• Kanlı ishali varsa
• 1 yaşından küçük ve birkaç saat içinde herhangi bir şey yemedi veya içmediyse
• Şiddetli karın ağrısı varsa
• Çok halsizse, sürekli uyku hali veya huy değişikliği varsa
• Sıvı kaybı bulguları varsa: ağzı kuru, ağladığında gözyaşı yok veya bebeklerde saat, daha büyük çocuklarda saat boyunca idrar yapmadıysa
• Yüksek ateşi varsa
• İshali 10 günden uzun sürdüyse doktorunuza başvurmanız gerekir
İshalden nasıl korunmalı?
• Eller sık sık ve uygun şekilde yıkanmalıdır (30 saniye süre ile sabun kullanarak
yıkanmalı, tırnak içleri, parmak araları ve el bileklerini de içermeli)
• Alt bezi değişimi dikkatle yapılmalı ve sonrasında eller yıkanmalıdır.
• Temizliğinden emin olunmayan veya kaynağı bilinmeyen sular tüketilmemelidir.
• Çiğ yenen gıdalar dikkatlice yıkanmalıdır.
• İshali toparlayana kadar çocuğun okula gitmemesi, diğer çocuklara yayılmasını
önlemeye yardımcı olacaktır.
Bebeklerde ishal, tıpkı kabızlık gibi bebeklerde sık görülen rahatsızlıklardan biridir. İshal bebeklerin sağlık durumunu izlemek yine annelerin üzerine düşen önemli görevlerdendir. Öncelikle bebeğinizin vücut ısısının normal olup olmadığını kontrol etmeniz gerekir. Çünkü ishal eğer ateşle birlikte görülüyorsa ciddi sorunlara işaret edebilir ve hızla doktor kontrolü gerekebilir.
Her sıvı dışkılama ishal demek değildir. Yeni doğan bebekler her beslenmeden sonra kaka yaparlar ve kakaları genelde yumuşaktır. Bunun yanı sıra anne sütü de bebeğin kakasını etkiler. Dolayısıyla bebeğin her zamankinden farklı bir şekilde kaka yapması endişelenecek bir durum değildir. İshal vakaları soğukkanlı ebeveynleri bile alarma geçirirken, birçok aile genelde ishal vakalarının hafif geçeceğini düşünerek, bebek susuz kalmadığı sürece bunu sağlık tehdidi olarak algılamaz.
Zaten en çok dikkat edilmesi gereken nokta da susuzluk halidir. İshal olan bir bebekte susuzluk ciddi, hatta hayati bir durum olabilir. Bu sebeple bebeğinizin ishal olması halinde yeteri miktarda su aldığından emin olmalısınız.
Doktora başvurmakta zamanlama önemli
3 aylık ya da daha küçük bebeğiniz ishal olduysa, mutlaka doktor kontrolünden geçmelidir. Eğer daha büyükse ve 24 saat içinde bir düzelme görülmemişse, aşağıdaki durumların varlığı halinde doktora gitmelisiniz:
Bebeğinizi ishalden korumanın yolları
Bebeğinizi ishalden korumak için yapabileceğiniz birkaç şey var:
Süt ve süt ürünleri, lif bakımından zengin meyveler ve meyve suyu, yumurta, sıcağa dayanıklı olmayan ve çabuk bozulmaya müsait yiyecek ve içecekler bebeğinizde ishale sebebiyet verebilir. Bebeğinizin gıda alerjisi de olabilir. Alerji yapan besin tüketildiğinde ishale kusma da eşlik edebilir.
Son zamanlarda bebeğinizin kaka miktarı arttıysa, bunun nedeni araştırılmalıdır. Ama aniden ortaya çıktıysa sorumlu yiyecekler olabilir. Bebeklerde ishali tetikleyen etkenler arasında anne sütünün etkisi hiç de azımsanacak durumda değildir.
Dolayısıyla emziren annenin de yediklerine dikkat etmesi gerekir. İşte süt veren annelerin bebeğini ishalden koruması için uzak durması gereken besinler:
Bebeklerde ishale neden olan birçok şey vardır. Viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar ishale neden olabilir. Bunun dışında bağırsak paraziti, antibiyotik ya da beslenme düzeni de ishale sebebiyet verebilir.
Bakteriyel enfeksiyon durumlarında ise, ishal çok daha ciddi bir hal alır. Bu tür durumlarda kramplar, dışkının kanlanması ve ateşlenme görülebilir. En kısa sürede doktor yardımı almanız gerekir.
İshal durumununda bebeğiniz kulaklarını çekiştiriyorsa ve keyfi yerinde değilse, kulak enfeksiyonu olmuş olabilir. Bu durum, ishal olmasının bir nedeni olabilir.
Eğer bebeğinizde gaz varsa, midesi rahatsızlanıyorsa, ishal dışkısı yağlıysa parazit sorunu olabilir. Bu enfeksiyonlar çok bulaşıcıdır. Bir doktor gözetiminde ilaç tedavisi görülmesi gerekir.
Antibiyotik kullanımında verilen ilaç çok önemlidir. Kullanılan antibiyotik, öldürmesi gereken bakterilerle birlikte yararlı bakterileri de öldürüyor olabilir. Bu da ishale neden olabiliyor. Doktor kontrolünde, bu sorunu çözebilirsiniz.
Şekerli içecekler ve meyve suları ishale neden olabilir. Bu tür gıdaları azaltırsanız, ishal de beraberinde azalacaktır. Bebeğinize meyve suyu yerine, mevyenin kendisini vermeyi tercih edebilirsiniz.
Gıda hassasiyeti sıkça görülen bir durumdur. Laktoz hassasiyeti, bebeklerde en çok görülen hassasiyettir. Bu durum da ishale neden olabilir. İshalin yanında karın ağrısı ve gaz da görülür.
İshalin yanında kusma görülüyorsa, bebeğiniz yiyecek dışında ilaç, bitki, kimyasal gibi başka bir madde yutmuş olabilir. Bir an önce hastaneye gidilmelidir.
İshal olan bebeğinizin yemesi gereken besinleri öğrenin!
Bebeklerde ishal, her bebeğin başına gelebilecek bir rahatsızlıktır. Bu dönemde bebeğinizin ateşlendiğini ve halsiz düştüğünü gözlemleyebilirsiniz. Bu belirtiler sizi korkutmasın. Bebeğinize ishal sürecini kısaltacak besinler yedirerek onun daha hızlı iyileşmesine yardımcı olabilirsiniz.
Uzun süre geçmeyen ishallerde ise mutlaka bir uzmana gitmelisiniz.
Herkeste olduğu gibi bebeklerde de su, ishal için çok faydalıdır. İshalle birlikte vücut halsiz düşer ve sürekli sıvı kaybeder. Bu durumun önüne geçmek için bebeğiniz ishal olduğu andan itibaren ona doktorunuza sorarak bol bol su içirmelisiniz. Belli aylardan önce çocuklara su verilmediğini göz önünde bulundurmak şartıyla.
Şeftali, muz, elma gibi faydalı besinler bebeğinizin ishalini geçirmede yardımcı olacak besinlerdir. Bu meyveleri bebeğinize yedirmeden önce mutlaka bol su ile yıkamalısınız. Eğer minik yavrunuz bu meyveleri ısırarak yiyemeyecek kadar küçükse, meyveleri püre halinde de yedirebilirsiniz.
Pirinç lapası, patates püresi, yoğurt çorbası gibi besinlerin sindirimi kolay olduğundan bebeğinize güvenle verebilirsiniz. Bu dönemde bebeğinizin yağdan uzak durması gerektiği için bu lapaların yapımında kesinlikle yağ kullanmamalısınız.
Tıpkı meyvelerde olduğu gibi lapa yapımına başlamadan önce malzemelerinizi bol su ile yıkamalısınız.
Bebeğiniz ishali boyunca en az su kadar vitamin ve mineral kaybı yaşayacaktır. Kaybettiği vitamin ve mineralleri ise besinlerle yerine koyabilmeniz mümkün. Bu konudaki en büyük destekçiniz ise kesinlikle havuçtur!
İster suyunu sıkın ister haşlayarak püre haline getirin, havucun ishal tedavisinde etkili bir sebze olduğunu unutmayın.
Uzm. Dr. Nihan Çehreli tarafından onaylanmıştır
webgrid.co.uk
Yayınlanma: - 17 Ekim Güncellenme:
Kusma ve ishal her yaşta çocukta sık görülen bir durumdur. Aynı anda başlayabilir veya kusmanın ardından ishal gelebilir. Kusma ve ishalin pek çok nedeni olabilir. Peki, Bebeklerde ishal ve kusmaya ne iyi gelir? Bilinmesi gerekenler haberimizde…
İSHAL VE KUSMA HAKKINDA
İshal ve kusma her yaşta çocukta sık görülen yakınmalardır. Kusma ve ishalin pek çok nedeni olabilir, ancak en sık kusma nedeni sindirim sistemine alınan bir virüs veya yenilen gıdalardır. İshal de en sık yenilen gıdalardan, enfeksiyondan veya antibiyotik alımından ortaya çıkar. Sindirim sistemine giren virüsler, önce kusma ardından ishale yol açarlar.
Dünya Sağlık Örgütü, bir günde üç defadan fazla sulu dışkılamayı ishal olarak tanımlamaktadır. Anne sütüyle beslenen bebeklerde ise her zamankinden daha sık ve sulu dışkılamayı ishal olarak kabul etmektedirler.
İshal çoğunlukla yaş grubundaki çocuklarda rastlanan en sık enfeksiyon hastalığıdır. Mide ve bağırsakların iltihabıdır. Özellikle virüs kaynaklı olanlar kendi kendine düzelir.
İshal, neden olan etken ile bulaşmış yiyeceklerin yenmesi, suyun içilmesi, kirli ellerin ağza götürülmesi ile bulaşır. İshal etkeni olan mikroplar doğada insan ve hayvan dışkılarıyla kirlenmiş sularda yaşar.
İSHAL BELİRTİLERİ
– Sulu dışkılama,
– Acil dışkılama isteği ve dışkılamayı tutamama,
– Sık dışkılama,
– Susuzluk,
– Bulantı ve kusma,
– Ateş yükselmesi,
– Halsizlik,
– Karın bölgesinde ağrı ve gaz, ishalin genel belirtileridir.
İSHAL VE KUSMAYA NE İYİ GELİR?
Sindirim sistemine giren virüsler, önce kusma ardından ishale yol açarlar. İshalde çocuğun sıvı kaybını gidermek çok önemlidir. Genel durumu iyi olan ve bol su içebilen çocuklarda ayaktan tedavi yeterli olmaktadır. Eğer çocuk yemek istiyorsa, barsak hareketlerini hızlandırmayacak muz, şeftali, elma, patates, ekmek, pirinç, yoğurt ( özellikle probiyotik yoğurt ) gibi gıdalar verebilirsiniz. Eğer hasta anne sütü alan bir bebekse, emmeyi sürdürmekte fayda vardır, böylece ishali daha kolay atlatacaktır.
Kusma ve ishal durdurucu ilaçlar, doktorlar tarafından genellikle önerilmez. Çünkü; kusma ve ishal vücudun kendini rahatsız eden maddeyi uzaklaştırması için faydalı mekanizmalar olarak kabul edilmektedir.
İlginizi ÇekebilirÇocuklarda ishal neden olur? İshal tedavisi…İlginizi ÇekebilirÇocuklarda gıda zehirlenmesi belirtileri ve tedavisi…AğrıanneÇocukDünyaSağlıkyoğurt
Nazan DOĞANER HALICI
Yayınlanma: - 04 Ocak Güncellenme:
İnfluenza, RSV, Beta, El Ayak Ağız gibi hastalıkların atak yaptığı bugünlerde çocuklarda ishal de çok yaygın. Bu nedenle çocuk polikliniklerinde büyük bir yoğunluk yaşandığına dikkat çeken Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Lale Seren, bu konuda bilinmesi gerekenleri şöyle anlattı.
Lale Seren
İshal genellikle yaş grubundaki çocuklarda sık rastlanan ve bazı durumlarda ciddi seyreden bir bulgudur. Çocuklarda ishale genellikle kusma ve karın ağrısı da eşlik eder. Hangi durumların acil olduğunu bilmek önemlidir. Çünkü ishal, uygun tedavi edilmediğinde sıvı kaybına yol açarak, çocuğun vücudundaki su ve tuz dengesini bozabilir. Bu da özellikle 2 yaş altındaki bebekler için tehlikeli bir durumdur.
Bebeklerde normal dışkılama sıklığının iki katına çıkması, daha büyük çocuklarda ise günde üç veya daha fazla sulu dışkılama ishal olarak tanımlanır. Tüm çocukların dışkı kıvamı ve rengi beslenme ile ilişkili olmakla birlikte, sulu ve sümüksü dışkılara her zaman dikkat edilmelidir.
Viral ishaller gün içinde kendiliğinden düzelir. Ancak bakteriyel ishali çoğu zaman antibiyotik ile parazit ishalleri ise her zaman anti-paraziter ilaçlarla tedavi etmek gerekir. Kusmayan çocuklar her zamanki gibi yemeye ve içmeye veya emmeye devam edebilir. Özellikle anne sütünün ishali önleme ve ishal dönemindeki ihtiyacı karşılamadaki rolü çok fazladır. Bu dönemde emzirme sıklığı artırılmalıdır. Ayrıca ishal için uygun bir beslenme çoğu zaman ishal süresini kısaltır. Kabuğu soyulmuş elma, muz, şeftali, haşlanmış havuç, patates, yoğurt çorbası, pilav veya pirinç lapası, yoğurt, ayran, kefir bu dönemde çocuğunuza verebileceğiniz gıdalardır. İshal sona erene kadar daha küçük porsiyonlarda yemek verilmelidir. Bu süreçte iştahsızlığın normal bir bulgu olduğu unutulmamalıdır.
İshal vücutta sıvı kaybına yol açar. Hafif derecede sıvı kaybında susama hissi, hafif ağız kuruluğu görülürken, orta derecede sıvı kaybında idrar miktarında azalma (altı saat içinde idrar yapmama), gözyaşının azalması veya olmaması, ağır derecede sıvı kaybında ise uyku hali, nabızda hızlanma ve idrar yapmama görülür. Orta-ağır sıvı kaybı olan çocuklarda şeker ve mineral içeren ağızdan sıvı tedavisini doktorunuzun önerdiği şekilde verebilirsiniz. Bu şeker ve mineral (tuz) karışımları hazır paketlerde bulunur ve önerilen miktarda su ile karıştırılarak belirli bir süre içerisinde içirilir. Ağızdan beslenemeyen çocuklara damardan sıvı tedavisi verilmesi gerekebilir.
1) Çocuğunuz 6 aydan küçükse,
2) Günde 'den fazla ishali varsa,
3) Ateşi yüksekse,
4) Karın ağrısı şiddetliyse,
5) Çok halsizse, sürekli uyku hali veya huy değişikliği varsa,
6) Sıvı kaybı bulguları varsa, (Çocuğun ağzı kuruyorsa, ağladığında gözyaşı akmıyorsa, bebek saat, daha büyük çocuk saat boyunca idrar yapmadıysa…)
7) Tekrarlayan kusma nedeniyle su veya diğer sıvı gıdaları alamıyorsa;
8) Kanlı ishali mevcutsa zaman kaybedilmeden doktora başvurulmalıdır.
Virüsler: Çocuklardaki ishalin en sık nedenlerindendir. Özellikle ilk 5 yaşta ve kış mevsiminde daha sık görülür. İshal yapan virüsler sıklıkla rotavirüs, enterik adenovirüs, norovirüs gibi virüslerdir. Sulu ishal, kusma, hafif ateş, baş ağrısı, karında kramplar, kas ağrıları ve iştahsızlığa neden olur.
Bakteriler: Bakterilerin yol açtığı ishali çoğu zaman virüslere bağlı olan ishalden ayırmak zordur. Fakat bakteriyel nedenli ishallerde ateş genellikle daha yüksektir, kanlı veya sümüksü dışkılama belirgindir. E. Coli, Salmonella ve Shigella dahil birçok farklı bakteri ishale neden olabilir. Bu bakteriler, genellikle gıda zehirlenmelerinden sorumludur. Genellikle içme suyunun temiz olmadığı, hijyen koşullarının bozulduğu durumlarda görülür. Genellikle suçlanan besinin tüketilmesinden birkaç saat sonra başlayan ishal ve kusma ile belirti verir.
Parazitler: Çocuklarda ishale neden olabilecek paraziter enfeksiyonlar arasında giardia
ilk sırada yer alır.
Bu hastalıkta korunma çok önemlidir. İşte alınması gereken önlemler…
1 – Virüsler ve bakteriler sabunla etkisiz hale geldiğinden el yıkamak en önemli korunma yollarından biridir. Özellikle bebek bezi değişimi, tuvalet kullanımı sonrası, yemekten veya yemek hazırlanmasından önce el temizliğine dikkat edilmelidir. Çocuklara da el yıkama alışkanlığı kazandırılmalıdır.
2 – İshale yol açan adenovirüsler solunum yoluyla da bulaşabildiği için sosyal mesafeye dikkat edilmelidir.
3 – Temizliğinden emin olunmayan veya kaynağı bilinmeyen sular tüketilmemelidir.
4 – Çiğ meyve ve sebzeler bol su ile dikkatlice yıkanmalıdır.
5 – Oyuncakların ve çocukların bulunduğu ortamların temizliği unutulmamalıdır.
6 – Rotavirüs aşısı, ishale yol açan rotavirüsten korunmada hayati öneme sahiptir.
7 – İshali geçene kadar çocuğun okula gitmemesi, diğer çocuklara bulaşmayı; dolayısıyla enfeksiyonun yayılımını önlemeye yardımcı olacaktır.
İshal ve kusma her yaştan çocukta sıkça karşılaşılan bir durumdur. Aynı anda başlayabilir ya da kusmadan sonra da ishal gelebilir. Kusma ve ishalin pek çok farklı nedeni olabilir.
Çocuklarda İshal ve Kusma Neden Olur ve Nasıl Geçer?
İshal ve kusma her yaştaki çocukta sık görülen bir rahatsızlıktır. Kusma ve ishalin pek çok farklı nedeni olabilir ama en sık görülen kusma nedeni ise, sindirim sistemine alınan bir virüs ya da yenilen bir gıdalardır. İshal de en çok yenilen enfeksiyondan, gıdalardan ya da antibiyotik alımı nedeni ile ortaya çıkar. Sindirim sistemine giren virüsler, öncelikle kusma daha sonra da ishale neden olur.
Dünya Sağlık Örgütü, bir günde üç defadan çok sulu dışkılamayı ishal şeklinde tanımlar. Anne sütü ile beslenen bebeklerde ise, her zamankinden daha sık ve sulu bir dışkılama görülür. Bu da ishal olarak kabul edilir. İshal, genellikle yaş grubundaki çocuklarda sıkça rastlanan bir enfeksiyon hastalığıdır. Aynı zamanda da bir mide ve bağırsakların da iltihaplanmasıdır. Özellikle de virüs kaynaklı olan ishaller, zamanla kendi kendine düzelir.
Çocuklarda bulantı ve kusmanın pek çok farklı nedeni olabilir. Genellikle idrar yolu, bağırsak ve boğaz enfeksiyonu gibi her türlü enfeksiyon çocuklarda kusma ve bulantı görülmesinin başlıca nedenleridir. Aynı zamanda küçük bebeklerde emme sonrasında, peynire benzer şeklinde ağzının kenarından taşma ya da zararsız kusmalar da olabilir. Ama fazla miktarda kusma oluyorsa ve kusma ile birlikte ateş de görülüyorsa bebek mutlaka doktora götürülmelidir.
Çocuklarda İshal ve Kusmaya Ne İyi Gelir?
Her yaştan insanın hayatının bazı dönemlerinde sıkça karşılaştığı mide bulantısı, bazen hastalık belirtisi olurken, bazen de geçici bir durum olabilir. Bulantıya terleme, kusma, tansiyonun düşmesi, aşırı tükürük salınımı ve iştahsızlık da eşlik edebilir. Kusma, midedeki içeriğin kuvvetli bir refleksle yemek borusu ve ağız yolu ile dışarıya atılmasıdır.
Bebeklerde ve çocuklarda, genellikle sindirim sistemine giren virüsler, önce kusma daha sonra da ishale neden olur. İshal durumunda ise, çocuğun sıvı kaybını gidermek oldukça önemlidir. Genel durumu iyi olan ve bol miktarda su içebilen çocuklarda çoğunlukla ayaktan tedavi yeterli olur. Eğer çocuk hiçbir şey yemek istiyorsa, barsak hareketlerini hızlandırmayacak muz, pirinç, şeftali, patates, elma, ekmek, yoğurt ( özellikle probiyotik yoğurt ) gibi gıdalar da verebilirsiniz. Eğer hasta bebek daha anne sütü alıyorsa, emmeyi sürdürmek gerekir. Bu sayede ishali daha kolay atlatır.
Kusma ve ishal durdurucu bir özelliğe sahip olan ilaçlar, doktorlar tarafından genellikle çok fazla önerilmez. Çünkü; ishal ve kusma vücudun kendini rahatsız eden maddeyi uzaklaştırması için daha faydalı mekanizmalar olarak da kabul edilir. Büyük çocuklarda ise, en sık görülen kusma nedeni ise genellikle bağırsak enfeksiyonlarıdır. Birden başlayarak 24 – 48 saat gibi kısa bir süre içinde de düzelebilir. Kusma, 24 saat içinde düzelmiyorsa, idrarda azalma ve ağız kuruluğu gibi vücuttan su kaybolduğunu gösteren bazı bulgular da varsa çocuk mutlaka doktora götürülmesi gerekir. Eğer su kaybı belirtileri gözlenmiyorsa, yaş gruplarına uygun bir şekilde normal beslenme; daha büyük çocuklarda su, küçüklerde anne sütü, sulandırılmış meyve suyu, yoğurt, ayran, patates ve ekmek küçük miktarda ve sık aralıklarla verilmesi gerekir.
ocuk Sağlığı
Haber Giriş: -
Pis sular veya bu sularla bulaşan gıdaların ağız yoluyla vücuda girmesi sonucu ortaya çıkar.
Vücuda giren hastalık yapıcı etkenler bozuk gıdalardaki toksinler veya pis sularda bulunan virüsler, parazitler ya da mikroplardır.
Kusma ve ishal ile vücuttan çok su kaybı olursa vücutta kuruma ortaya çıkabilir. Sıvı kaybının bazı belirtileri, dil ve dudakta kuruma, artan susama hissi, gözlerde çökme, ağlayınca gözyaşında azalma, huzursuzluk ve idrar miktarında azalmadır. Eğer çok sıvı kaybı olursa ölüm ortaya çıkabilir.
Çocuğumda su kaybına nasıl engel olabilirim. Eğer çocukta çok sayıda kusma ve ishal ortaya çıkarsa ORS’ye (Oral Rehidratasyon Sıvısı ) ihtiyacı olacaktır. ORS kaybedilen vücut sıvılarının yerine geçmek üzere doğru oranlarda tuz, potasyum ve şeker vardır.
Doktorunuza hangi ORS’ yi kullanacağınızı danışın.
ORS yerine elma suyu, ıhlamur, kola, nane-limon vs. sıvılar 2 yaşın altındaki çocuklarda pek önerilmemektedir. Bu sıvılarda tuz, şeker ve potasyum içeriği dengeli değildir. Kafein içeren meyve suları ve sodalar ise hiç kullanılmamalıdır. Çünkü kafein bağırsaklardan sıvı kaybını arttırır. Hatta bazen duru su bile kandaki tuz oranını düşürebileceği için sakıncalı olabilir.
Çocuğun ishali var ama kusmuyorsa her dışkı sonrası ORS verin. ORS, damlalık, kaşık veya bardakla verilebilir. Doktorunuz, içmesi gereken minimum miktarı söyleyecektir.
Çocuğun kusması ön planda ise ORS ’yi çok az az verin, (dakikada 1 çay kaşığı kadar yavaş verilebilir!). Çocuk içtiklerini vücutta tutabiliyorsa miktarı yavaş yavaş arttırın. Kusmaya devam ediyorsa son kusmasından sonra yarım ile 1 saat kadar bekleyip 1–2 yudum veya çok küçük bebekler için birkaç damlalık dolusu ORS daha deneyin.
Aşağıdaki videolarda Uzm. Dr. Anıl Yeşildal, Sık Görülen Bebek Hastalıkları ile Güneşin Yararları hakkında bilgiler veriyor.
Kusma durunca ORS miktarını ve verme aralıklarını arttırmak mümkündür (3–4 saatte 1). Kaka normale dönene kadar ORS vermeye devam edin.
ORS verirken emzirmeye veya mamaya devam edilebilir. Özellikle ishal kötüleşiyorsa doktoruna danışın. Karışık gıdalarla beslenebilen çocuklar yemek ister istemez beslenmeye başlayabilir. Dondurma, meyve suyu, koka kola gibi aşırı şekerli sıvılar ve gıdalardan uzak durulmalıdır. Makarna, ekmek, pilav ve patates gibi nişastalı yiyecekler yararlıdır.
İshaller genellikle uzun sürmediği için ilaç gerekli değildir. Eğer ishal enfeksiyon kaynaklı ise (mikrobikse) ilaçlar vücudun enfeksiyondan kurtarma çabasını bozabilir. Doktorunuza ishal için ilaç kullanıp kullanılmayacağını sorunuz. Bazen prebiyotikli ilaçlar ishal süresini kısaltmada kullanılabilmektedir. antibiyotik çoğu zaman gerekmez.
Bu çocuğunuzun sıvı kaybettiğine bağlıdır. Çocuğunuza serum takarak damardan özel bir takım sıvılar vermek gerekebilir. Bu yöntem kusma ve ishalle kaybedilen sıvıların yerine koması için en hızlı yoldur. İshali ve kusması olan çocuğunuzda, aşağıdakilerden birisi varsa doktorunuzu arayınız:
İshal ve kusma; yetişkinlerde, çocuklarda ve bebeklerde sıklıkla görülebilir. İshal ve kusmanın pek çok sebebi olsa da bu durum genellikle midedeki bir enfeksiyondan kaynaklanır ve birkaç gün içinde geçmesi beklenir. İshal ve kusmanız birlikte ya da ayrı ayrı görülse de yapılması tavsiye edilenler benzerdir.
İshal ve kusma durumunda, kendinizi veya çocuğunuzu genellikle evde tedavi etmek mümkündür. Bu durumda yapılması gereken en önemli şey, dehidrasyonu önlemek için bol miktarda sıvı almaktır.
Yetişkinlerde ve çocuklarda:
İshal bittikten ve kendinizi artık hasta hissetmeye başladıktan en az 2 gün sonraya kadar okuldan veya işten uzak durun. Ateşiniz yüksekse veya kendinizi gündelik aktivitelerinizi yapacak kadar iyi hissetmiyorsanız, kendinizi iyi hissedene kadar evde kalmaya özen gösterin.
İshal ve kusmanın sebebinin tam olarak ne olduğunu bilmek çoğu zaman mümkün olmayabilir ancak ishal ve kusmaya neden olan ana sebepler aynı şekilde tedavi edilir. En yaygın nedenler şunlardır:
İshal ayrıca şunlardan da kaynaklanabilir:
Kusmaya aşağıdaki durumlar da sebep olabilir:
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede