Yağ hem vücuda enerji sağlaması hem de yemeklere kattığı lezzet nedeniyle mutfakların vazgeçilmez malzemelerinden biri konumunda. Üstelik keyifle tüketilen yağ, kızartma gibi yemeklerde çok miktarda kullanılabilir. Aynı yağı tekrar kullanmak pek tavsiye edilmediği için de kullanım sonrası dökülmesi gerekir. Kullanılmış yağı dökmenin en kolay yolu ise genellikle lavaboya boşaltmak gibi gelir.
Ancak kullanılmış yemek yağlarını lavaboya dökmek hem çevre hem de kanalizasyon sistemleri için oldukça zararlıdır. ¨Peki, atık yağ nereye dökülür?¨ dediğinizi tahmin ediyoruz. Bu sorunun cevabına bakmadan önce kullanılmış yağı lavaboya boşaltmanın zararlarına göz atalım.
Mutfak lavabosuna az da olsa yağ dökmek gibi kulağa masum gelen bir hareket, aslında birçok canlının hayatını tehlikeye atabilir. Özellikle atık su kirliliğinin %25’inin kullanılmış yağlardan oluştuğu bilgisi bunu daha da net bir şekilde görmemizi sağlar. Kullanılmış yağları lavaboya dökmenin ekotoksik yani çevre üzerinde ani ya da uzun sürede görülen zararlı etkileri vardır. Kullanılmış yağ ve çevre ilişkisi şöyledir:
Atık yağlar, çevreye zarar vermenin yanı sıra kanalizasyon sistemleri için de tehlikelidir. Lavaboya dökülen yağ, kanalizasyon sistemlerini tıkayıp taşmalara neden olabilir. Ayrıca kullanılmış yağ, borularda tabaka oluşturup diğer atık yağ ve mendil gibi atıkların birikmesine yol açabilir. Çöp konteynırlarına atılan yağlar ise böcek ve kemirgenleri kendisine çekerek sağlık için risk oluşturabilir.
Ev ya da restoran gibi yerlerde kullanılan yemek yağlarını toplayan resmi kuruluşlar bulunur. Yağ toplama firmaları, atık yağları biyodizele yani organik yağları dizel yakıta dönüştürür. Atık yağların geri dönüşümüne katkıda bulunarak çevreyi korumak için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından atık yağ için yetkilendirilmiş kuruluşlar ile iletişime geçebilirsiniz. Lisanslı atık taşıma firmalarının yanı sıra belediyenizden de bu konuda bilgi alabilirsiniz. Bazı belediyeler, ilçe sınırlarında atık yağ bırakılabilecek noktalar belirler.
Eğer sık sık kızartma yapmıyorsanız atık yağları bir süre evinizde biriktirmeniz gerekebilir. Atık yağları saklarken şu konulara dikkat edebilirsiniz:
Doğayı korumaya mutfağınızdan başlarken aklınıza takılan sorular için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ALO hattını arayabilirsiniz.
Türkiye’de yılda ortalama 15 litre yağ tüketen bir kişi, 3 litre kadar atık yağ üretiyor. Bir yıl içerisinde üretilen bu 3 litrelik atık yağ çok gözükmese de, çevreye verdiği zarar oldukça büyük. Bu yüzden bitkisel atık yağlarımızı çöpe atmak, lavaboya ya da toprağa dökmekten ziyade geri dönüştürmeliyiz. Atık yağlarımızı geri dönüştürmek için bir sürü nedenimiz var. Bugün sizlerle 4 tanesini paylaşacağız…
Atık Yağları Geri Dönüştürerek Su Kaynaklarımızı ve Suda Yaşayan Canlıları Koruruz
Mutfaktan çıkan atık yağlar ve diğer evsel atıklar su kirliliğinin % 25’ini oluşturuyor.
Eğer bu yağlar düzgün bir şekilde bertaraf edilmezse, atık sularla birlikte kanalizasyonlara, göllere ve denizlere karışabiliyor. Bir litre bitkisel atık yağ ise bir milyon litre; yani 4 olimpik havuzu doldurabilecek kadar temiz suyu kirletebiliyor.
Atık yağlar, su yüzeyini bir film tabakası gibi kaplayarak su ile gökyüzü arasında oluşan oksijen alışverişini bir bariyer edasıyla engelliyor. Su kaynakları günden güne kirleniyor ve suda bulunan oksijen miktarı azalıyor. Başta balıklar olmak üzere tüm su canlıları bu durumdan zarar görüyor.
Atık Yağları Geri Dönüştürerek Toprağımızı ve Yeraltı Sularımızı Temiz Tutarız
Atık yağları bir kabın içine koysanız bile atık toplama merkezlerinde diğer çöplerle karışarak topraklarımıza sızabiliyor. Bitkisel atık yağlar toprak yüzeyini de su yüzeyini kapladığı gibi kaplayarak toprağın verimliliğini düşürüyor. Topraklarımızdan yer altına ve yer altı su kaynaklarımıza sızan atık yağlar, yaşam kaynağımız olan içme suyu kaynaklarımızı da kirletebiliyor.
Atık Yağları Geri Dönüştürerek Kötü Kokuları ve Olası Yangınları Önleriz
Atık yağlar, döküldükleri çevrede kötü kokulara yol açabildiği gibi etrafta bir ateş kaynağı olması durumunda kolaylıkla alev alabiliyor. Bu durum orman yangınlarına sebep olabiliyor.
Bitkisel Atık Yağlar Kanalizasyon Sistemlerine Zarar Veriyor
Amerika’da yapılan bir araştırma, lavaboya dökülen atık yağların kanalizasyon sistemlerinin %40 oranında tıkanmasına sebep olduğu belirtiliyor. Yapışkan yapısı nedeniyle drenaj sistemine sıvanıyor, kanalizasyon borularındaki diğer atıkların ona yapışıp kalmasını sağlıyor. Bu durum su arıtma tesislerine zarar veriyor, temizlik maliyetlerini artırıyor, taşmalara neden oluyor.
Geri Dönüştürülen Atık Yağlardan Biyoyakıt Üretiliyor, Sera Gazı Salınımı Azalıyor
Geri dönüşüm ve yeniden kazanım işlemi ile bitkisel atık yağlar biyoyakıta dönüşebiliyor. Yakıt olarak kullanılan biyodizel; petrol bazlı kaynaklara göre %45 oranında daha az sera gazı salımı yapıyor.
Bu yüzden, atık yağları şişe ya da kavanozlarda ağzı kapalı bir şekilde biriktirmemiz ve geri dönüştürmemiz oldukça önemli. Bitkisel atık yağları güvenli bir şekilde geri dönüşüm merkezlerine, belediyemize ulaştırmalıyız.
Kaynak: Yeşilist
EğitimBitkisel Atık Yağların Geri Dnşm Niin Gereklidir?
Atık yağlar, evsel atıkların en tehlikelilerinden biri olmasına rağmen geri dönüşümü yeterince önemsenmeyen kirleticiler. Yemek yaptıktan sonra tencere ve tavada kalan yağı lavaboya dökmeyin. Lavaboya dökülen yağlar hem boru sistemlerinin tıkanmasına neden olur hem de yeraltı sularına, deniz ve nehirlere karışarak canlıların yaşamını tehdit eder.
Atık yağ hakkında bilmeniz gerekenler:
Peki, yeraltı suları, denizler, nehirler ve içme suları için büyük tehlike oluşturan atık yağlarımızdan nasıl kurtulabiliriz, kullanılmış yağları nasıl yeniden değerlendirebiliriz?
1. Tekrar kullanın
Öncelikle hem sağlığınız hem de çevre için kızartmadan mümkün olduğunca uzak durmanız gerektiğini belirtmekte fayda var. Yiyeceklerinizi fırında, ızgarada ya da zeytinyağlı olarak pişirmeye özen gösterin. Kızartma yaptığınızda ise kullandığınız yağı bir sonraki kızartmanız için saklayın.
Kullandığınız yağ soğuduktan sonra kahve filtresi ya da tülbentten geçirerek süzün ve hava almayan kavanozda, karanlık bir ortamda saklayın. Unutmayın: Tekrar kullanılan yağın yanma derecesi her kullanımda azalır ve toksisitesi artar. Aynı yağ kızartmalarda defadan fazla kullanılmamalıdır. Rengi koyulaşıp kokusu ağırlaşan atık yağlarınızı geri dönüştürmek üzere bidonlarda biriktirin.
2. Geri dönüştürün
Bidonlarda biriktirdiğiniz atık yağları çoğu belediye ücret talep etmeden evinizden almakta, hatta bazı belediyeler biriktirdiğiniz beş litre atık yağ için size bir litre bitkisel yağ hediye etmektedir. İstanbulda yaşayanlar atık yağlarını geri dönüştürmek için nereye aramaları gerektiğini Geri Dönüşüm Rehberimizden öğrenebilirler. İstanbul dışında ikamet edenler bağlı oldukları belediyeyi arayarak destek alabilirler.
3. Emici maddelerle beraber atın
Tavada bir şey pişirdikten sonra dibinde kalan az miktarda yağı lavaboya dökmek yerine peçete ile silerek çöpe atın. Biriktirilemeyecek kadar az miktarda yağ atığınız varsa kedi kumu gibi emici maddelerle beraber çöpe atın. Böylece çöp torbasından sızmasını da engellemiş olursunuz.
4. Gaz lambası ve kandilleriniz için kullanın
Elektrik kesintileri için evinizde bulundurduğunuz gaz lambasına atık yağlarınızı koyabilir, evdeki malzemelerle kendi kandilinizi bile yapabilirsiniz. Kandil yapımını öğrenmek için buraya tıklayın.
Bitkisel atık yağları, bitkisel yağların kullanılmış yani atık haline gelmiş hali olarak bilinir. Doğaya karıştıkları zaman ciddi sonuçlara yol açabilir. O yüzden hem kullanımında hem de kullandıktan sonra dikkat edilmesi gereken bir üründür.
Bitkisel Atık Yağlarının Geri Dönüşümü Neden Gereklidir ve Neden Önemlidir?
Bitkisel atık yağların geri dönüşümü yapılmadan kontrolsüzce doğaya terk edilirse doğanın yani havanın, suyun ve toprağın kirlenmesine neden olur. Bitkisel yağlar yani ayçiçeği yağı, pamuk yağı, zeytinyağı, mısır, soya gibi tohumların sıkılmasıyla elde edilen yağlardır. Bu yağların kullanılmasıyla atık yağ oluşur.
Bitkisel yağlardan kimya sanayinde kullanılacak hammadde, petrol ile karıştırılarak araçlarda kullanılabilecek ozon tabakasına daha az zararlı yakıt ve külçe sabun elde edilmektedir. Türkiye de atık yağları bakanlıkça izin verilen tesisler tarafından geri dönüşüm yapılmaktadır. Geri dönüşümü sağlanan yağlar hem çevre kirliliğine neden olmamakta hem de ülke ekonomisine katkı sağlanmaktadır.
Bitkisel yağ atıkları geri dönüştürülebilinir. Geri dönüşümü bakanlıkça izni olan çevre lisansına sahip tesisler tarafından yürütülür. Kontrol ilgili bakanlık tarafından “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” dikkate alınarak sağlanmaktadır.
Atık yağların geri dönüşümü ile meydana gelen kazanımlar yarı mamül ve ürün olmak üzere iki başlık altında incelenebilinir. Geri dönüşümle birlikte sabun, kimya sanayine hammadde ve çevre kirliliğini azaltmaya yönelik olarak petrol ile karıştırılan biodizel maddeleri üretilmektedir.
Kızartma yağı geri dönüştürülebilinir. Geri dönüşüm hem ülke ekonomisi adına hem çevre kirliliğinin engellenmesi adına oldukça önemli bir konudur. Az miktarda atık yağın doğaya karışması birçok doğal kaynağımızı tahrip edecektir. Ev ya da sanayi fark etmeksizin doğaya karışan az miktarda atık yağ doğadaki kaynakların yanı sıra canlı hayatını ve ekosistemi de tahrip etmektedir. Lavabolardan dökülen yağ kanalizasyon borularını tıkar. Denize ulaşan atık yağlar ise deniz yüzeyini kaplayarak deniz altı ile oksijen bağını keserek yaşayan canlıların telef olmasına neden olmaktadır. Bitkisel atık yağların döküldüğü sular arıtılamaz hale gelmektedir. Bu durum canlı yaşamını ve canlı çeşitliliğini ciddi bir şekilde tehdit etmektedir. Yine toprağa karışan atık yağlar verimin düşmesine neden olmaktadır. Bu bilinç ile atık yağları lavabo ve çöp içine dökmek yerine atık yağ toplama kutularına atmak her vatandaşın görevidir.
Beslenmemizde önemli görevi olan yağlar özellikle kızartmalık olarak kullanıldığında dikkat edilmez ise ciddi sağlık problemlerine sebebiyet vermektedir.
- Bitkisel yağın bileşeni
- Yabancı maddelerin oranı
- Yağdaki tuz miktarı
- Yağın kullanım sayısı
- Yağın ısıtılma sıcaklığı
- Yağın sıcak tutulma süresi
Bir diğer konu da, bitkisel atık yağların doğaya bırakılmaması olayıdır. Doğaya bırakılan bitkisel atık yağlar çok ciddi çevre kirliliğine yol açtığı için bununla ilgili yönetmelik yayınlanmıştır.
Resmi Gazete’nin 19/04/ tarih ve nolu sayısında yayınlanarak yürürlüğe giren Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ile atık yağların olduğu gibi doğaya bırakılması ve kanalizasyona dökülmesi yasaklanmıştır.
Türkiye’ de yılda yaklaşık ton bitkisel yağ tüketilmektedir.
Kızartma işleminde yaklaşık ton atık yağ üretilmektedir.
yılında ton, yılında ise ton bitkisel atık yağ toplanmıştır.
yıllarında bu miktar kısmen de olsa bir miktar daha artmıştır.
Yılda toplanan yağ miktarı 1 yılda tüketilen yağ miktarının neredeyse %1’ini oluşturmaktadır. Kullanılmış bitkisel yağlar biodizel işleme lisansı olan firmalar tarafından biodizele dönüştürülmektedir.
Biodizel; kullanılmış bitkisel yağlar, kanola, soya yağı gibi bitkisel yağlardan elde edilen dizel motorlarda kullanılan yenilenebilir bir yakıttır.
* Karbondioksit gibi sera gazlarının etkisi, yanmamış hidrokarbon emisyonu, su kaynaklarının daha fazla kirlenmesi önlenecektir.
* Bir ton biodizel kullanılması halinde üç ton karbondioksit emisyonu azalır.
Resmi Gazete’nin 19/04/ tarih ve nolu sayısında yayınlanarak yürürlüğe giren “Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” gereğince yılından itibaren hanelerden bitkisel atık yağların toplanmasına başlanmıştır.
İşyerlerinde kullanılan kızartmalık yağların içermiş olduğu polar madde miktarları rutin kontrollerle tespit edilir. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından belirlenmiş sınır değerleri aşan işletmelere idari işlemler uygulanmaktadır.
Firmamız tüm bitkisel atık yağlarını yılından bu yana Çevre ve Orman Bakanlığının lisans verdiği kurum aracılığıyla, sözleşme çerçevesinde ve ilgili belgeler karşılığında teslim etmektedir. Doğaya terk edilmeyerek çeşitli işlemlerden sonra Biodizele dönüştürülen yağlar kayıtlarımıza geçmektedir.
Sağlıklı yarınlar için, doğaya sahip çıkalım
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede