Cibali Karakolu Zihni Göktay
CİBALİ KARAKOLU
Yepyeni bir yıla yıla yakışır tazelikteki yazımızla herkese merhaba. Her yıl hepimizde olduğu gibi bu yıl da zihnimde biten yılın muhasebesi ve pek tabii yeni başlayan yılda yapılacaklar listesi oluştu. Bunlar kimi zaman iç dünyanızdaki bir değişiklik, kimi zamansa gerek kariyer gerekse eğitim anlamında yapmayı hedeflediklerimizden ibaret. Ancak bir ortak noktası var ki hepsi olumlu, hep olması gerektiği gibi…
2015’ le birlikte, giden yılda biraz aksattığım ve hasret kaldığım şeyleri yapmaya söz verdim ve buna çok zamandır görmek istediğim bir tiyatro oyunu ile sıkı bir başlangıç yaptım..;)
Bu yıl 100. yaşını kutlayan Şehir Tiyatroları’nın, tiyatro tarihinde çok önemli bir yeri olan oyunlarından Cibali Karakolu’ nu Zihni Göktay yorumu ile izleme şansını buldum. Orijinali bir Fransız bulvar komedisi olan ve 1904’ de Zifaf Gecesi ismi ile sahnelenen bu oyun, Muammer Karaca usta tarafından 1955 yılında Muammer Karaca Tiyatrosu’ nun açılış oyunu olarak sahnelenmiş. 16 yıl boyunca afişte kalan bir oyun olması da en belirgin özelliklerinden. Bu süre içerisinde 3000’ den fazla oynanmış ki bu başarıda değişik dönemlerde kadroya giren Muammer Karaca, Nejat Uygur, son olarak Zihni Göktay’ ın performansları ve sahnelendiği döneme has değişikliklerle tazeliğini korumasının rolü çok büyük.
Şehir Tiyatroları’ nın 2014 – 2015 sezonunun bu iddialı oyunu Nedret Denizhan rejisiyle sahneye konulmuş. Oyunun müzikleri Ali Otyam’ a, kostümleri ise Canan Göknil’ e ait. Bence bu oyunun en iddialı özelliği ise 3 saat süren sıkı performansı. Başta Zihni Göktay olmak üzere, orta yaş ve üzeri kuşak oyunculardan Hülya Arslan, Tarık Şerbetçioğlu, Naci Taşdöğen’ in insanı oyunda tutan ve heyecanlandıran performansları ile çok başka bir tat bırakıyor izleyenlerde.
Oyunda çapkın bir baş komiseri canlandıran üstad Zihni Göktay için bu yılın bir başka anlamı daha var ki o da 50.sanat yılını kutluyor olması. 18 yaşından beri sahnelerde olan 68 yaşındaki ustayı selamlarken oyunun sonunda bile hala gözlerimi alamadığımı, kalbimin heyecanla çarptığını ve gerçek oyuncu kavramını bir kez daha sorguladığımı hatırlıyorum. Elbette ekibin tamamında benzer şeyler hissedeceğinizi rahatlıkla söyleyebilirim.
Cibali Karakolu; başta alışılagelmiş kadın- erkek ilişkileri olmak üzere, paranın ilişkilerdeki etkisi ile toplumsal ve politik yaşama dair eleştirileri barındıran ciddi bir taşlama özelliği de taşıyor aslında. Oyun, birçok yerinde günümüz politik, ekonomik, sanat ve toplumsal gidişata dair gönderme, hiciv ve tespitleri içeren tiradları takip eden uzun alkışlarla kesiliyor. Birçok tiyatro eserine göre oldukça uzun olan oyun, hem müzikli oyunun öğeleri hem de temposu ile sizi oyun dışında bırakmadan salondan mutlu ayrılmanızı sağlıyor. Sezon bitmeden mutlaka görmenizi şiddetle tavsiye ederim.
Çok uzun zamandır, sahnede izlemek istediğim bir oyunu ve oyuncuyu izlemekle başladım bu yeni yılda yapılacaklar listeme…Liste uzun, istemenin sınırı yok…Gerçekleşenleri ise paylaşmaya devam ediyor olacağım. Elbette sizlerin yapılacaklar listenizde olan ve paylaşacağınız deneyimlere, önerilere de açığız efendim.
Yeni yılın o tazecik, umutlu ruh hali yıl boyunca sizinle olsun, şimdilik hoşçakalın..;)
EDİTÖR : MELIS BATIBEKI ALPARSLAN
Şehir Tiyatroları’nda Son İzlediklerim: Şekerpare, Cibali Karakolu, Fehim Paşa Konağı ve Şahane Züğürtler
Son 10 yıldır Engin Alkan’ın izlemediğim oyunu yok sanıyorum. Acayip bir enerjisi var hem kendi oyunculuğunun hem yönettiği oyunların. Bir şekilde o tiyatronun dokunabilme durumunu kullanıp en kötü gününüzde bile olsanız sizi oyunun içine çekmeyi başarıyor.
Şekerpare deyince, herkesin olduğu gibi benim de, aklıma; daha ben doğmadan önce çekilmiş olmasına rağmen neredeyse sahnelerini ezbere bildiğim Şener Şenli, İlyas Salmanlı, Yaprak Özdemiroğlulu müthiş Atıf Yılmaz filmi geliyor. Şener Şen’in o müthiş oyunculuğu ve dillere dolanan repliklerinden sonra tiyatroda nasıl olur acaba, bir de dekoru çok sevgili(!) Barış Dinçel yapmış, olmuş mudur ki diye kafamda sorularla gittim oyuna. Fakat öncelikle çok çok güzel bir dekor vardı. Bayıldım. İşlevsel, modern, döneme referansları olan, inmeli çıkmalı, bolca kullanılan… (Görüldüğü üzere Sayın Dinçel’e gerektiğinde hakkını da veriyorum.)
Oyun ise hikayeyi korumuş ama o müthiş ve akıllarımızdaki orjinalinin kötü bir taklidi olma ihtimalini ortadan kaldırıp, güzel ve eğlenceli yeni bir versiyona dönebilmiş. O nedenle ilk dakikalardan itibaren bu kıyaslama halinden çıkıp keyifle izleyebildim.
Şehir Tiyatrolarında izlenebilecek kalitede 2-3 oyundan birisi olduğundan gönül rahatlığıyla tavsiye ediyorum.
Türk tiyatro ve sinemasının usta oyuncusu Zihni Göktay: Grundıg teybi gibi ezberim vardı
4) BAŞROL OYUNCUSUNU İNZİBATLAR GÖTÜRÜNCE
Yola çıkmadan evine uğradı… Annesi ağlarken babası ona şu nasihatte bulundu: “İşini, eşini, aşını iyi seçeceksin. İyi bir sanatçı olacağına, başa güreşeceğine inanıyorsan yolun açık olsun. Ama beşinci sınıf bir aktör olacaksan bu yaşta ağırına gitmez, ileride zor olur.” Göktay sözünü verdi, cebinde 80 lirayla, otobüsle 16 saatte başkente vasıl oldu. Sene 1964… Devamını şöyle anlatıyor: “Operanın karşısında Erciş Palas diye dördüncü sınıf bir otele yerleştim. Prömiyere iki gün kala inzibatlar gelip başrolü oynayan Teoman abiyi ‘asker kaçağı’ diye götürmezler mi! Patron Çetin Köroğlu birden bana baktı ve ‘Zihni, Erdinçle Selçuk senin çok çabuk ezber yaptığını söylediler. (Gülerek ekliyor; ‘TK146 Grundig Teyp’ gibiydim, bana ‘Hafız Zihni’ derlerdi…) Al bu metni, rol senin!’ dedi. Bu arada para yetişmemiş diye beni otelime almıyorlar. Ankara’nın ayazında, elimde ezberlenecek rolle dışarıda kaldım. Bütün gece garda peron ışıkları altında çalıştım. Ertesi sabah tiyatro müdürü bana avans verdi. Rahat ettim.”
5) ZOBU’DAN OSMANLI’YI, MUHSİN BEY’DEN BATI’YI ÖĞRENDİM
Ve böylece Zihni Göktay ‘Şaban’ rolüyle profesyonelliğe ilk adımı attı. Prömiyerde onu izleyenler arasında İsmet İnönü, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Haldun Taner, Hıncal Uluç gibi isimler vardı. Göktay, “Galiba iyi oynamıştım ki büyüklerim gelip alnımdan öptüler... Türk tiyatro ailesine kavuştum” diyor. Burada 10 yıl çalıştı. 1973’te öğrenci olaylarının artması ve televizyonun icadıyla ‘tele-misafirlik’ akımı yaygınlaşmasıyla tiyatro iflas edince İstanbul’a döndü. Göktay, “Kaldık mı Dral Dede’nin düdüğü gibi ortada” diye devam ediyor: “Bir süre Lütfü Kopan ve Özdemir Baturalp ile ‘modern komiklik’ yaptık. Sonra Şehir Tiyatroları’na müracaat ettim. Vasfi Rıza Zobu’nun döneminde, 1973’te yevmiyeli olarak başladım. Muhsin Ertuğrul ile 1974’te kadrolu oldum. O gün bugündür İBB Şehir Tiyatroları’ndayım; 49 yıl! Zobu’dan Osmanlı, Muhsin Bey’den de Batı tiyatrosunu öğrendim.”
Sene 2014-Cibali Karakolu’nda Başkomiser Cafer Sabbah...
TİYATRO HAYATIN AYNASI
“Tiyatro Dionysos Şenlikleri’nden beri dünyanın en eski mesleğidir. Lens çıktı ama gözlük modasını kaybetmedi. Tiyatronun modası da asla geçmez; insanı insana insanla anlatan, hayatın gerçek bir aynası, montajsız, illüzyonsuz bir sanattır. Türk tiyatrosunun başöğretmeni Muhsin Ertuğrul bize, ‘Her şehrimizde bir tiyatro perdesi açıldığında kemiklerim sızlamayacak’ demişti. Bu hayali geçen 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nde Devlet Tiyatrosu Genel Müdürü Mustafa Kurt’un girişimiyle başardık.”
Sene 2012-Cennet ‘Mahallesi’ dizisinde Melek Baykal ile...
SİNEMA REJİ VE MONTAJ SANATIDIR
Zihni Göktay’ı Tosun Paşa, Meraklı Köfteci, Atla Gel Şaban gibi kült sinema filmlerinden de tanıyoruz. Onu sinemayla ilk defa Kemal Sunal tanıştırmış: “Yeşilçam Kemal’i bir kaptı, bir daha da bırakmadı! Zengin surat vardı, onu çok iyi değerlendirdi. Çok akıllı, çok yetenekliydi Allah rahmet eylesin. İlk sinema filmim Tosun Paşa oldu. Sonra devamı geldi ama sinema rejisör ve montaj sanatıdır. Ben sinemayla bir türlü sarmaş dolaş olamadım.”
LÜKÜS HAYAT’IN DEĞİŞMEZ OYUNCUSU
Göktay, Şehir Tiyatroları’nda 1984-1985 senesinde sahneye konan ‘Lüküs Hayat’ müzikalinde tam 28 sene aynı rolü oynamış! Zihni Bey, “Sanat hayatım boyunca en sevdiğim oyun Lüküs Hayat oldu” diye anlatıyor: “Haldun Dormen yönetmişti ve bir külttü. Cemal Reşit Rey’le de bizzat tanışmıştım. Lüküs Hayat bizim evde sık sık söylenirdi. Kulağımda dolgunluğu vardı. İlk defa 1962 yılında Muammer Karaca Tiytrosu’nda seyretmiş ve ‘Acaba bir gün buradaki Rıza rolünü oynamak bana nasip olur mu…’ diye çok yürekten istemiştim. Sanat yönetmeni Gencay Gürün’e, ‘İleride emrihak vaki olursa mezarımdan duman tüter’ diye rolü almıştım. Haldun Dormen, ‘Şekerim hiç değişmeden aynı rolü oynayan dünyada tek insan sen olabilirsin’ demişti. Rahmetli Orhan Kural beni Guinness Rekorlar Kitabı’na aday göstermeye niyet etmişti. Sonra Cibali Karakolu’nu da ilk 11 yaşımda izlemiştim. Onda Komiser Caffer Sabbah’ı oynamak da nasip oldu. Cibali Karakolu altı sene, Hisse-i Şayia beş sene; şimdi de Şehir Tiyatroları’nda Aleksander Galli’nin ‘Moskova Gidiş Dönüş’ oyunundayım.”
Sene 1978
KOMŞU KIZIYLA AŞK
“Eşim Sevinç, komşumun kızıydı. Memurdu. 1978’de evlendik. 46 yıl evli kaldık. Geçen sene kaybettim… Aşkta üç şey önemlidir: Sevgi saygı, sadakat. Evlilikte de üç şey önemlidir; sabır, sabır, ya sabır…”
#Zihni Göktay#Atla Gel Şaban#Cennet Mahallesi
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
