Eyyamı Biyz Orucu Niyeti

Eyyamı biyz orucu nedir? Fazileti nedir? Diyanet İşleri Başkanlığı Recep ayının 13, 14, günü orucu hakkında detayları açıklandı. Bu detaylara haberimizden ulaşabilirsiniz. İşte, Eyyamı biyz orucu tek gün tutulur mu? İki gün tutulur mu? Nasıl niyet edilir ? sorularının yanıtları

EYYAMI BİYD ORUCU NEDİR?

Eyyâm-ı biyd aydınlık günler anlamına gelmektedir. Ayın en parlak olduğu hicrî ayların 13, 14 ve geceleridir (Buhârî, Savm, 60). Ay bu gecelerde tam olarak göründüğü ve geceleri her zamankinden daha çok aydınlattığı için bu isim verilmiştir. Resûlullah (s.a.s.), her ayın bu günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiş (Ebû Dâvûd, Savm, 69; Tirmizî, Savm, 54) ve o günlerde oruç tutmanın senenin tüm günlerini oruçlu geçirmek gibi olduğunu belirtmiştir (İbn Mâce, Sıyâm, 29).

RECEP AYININ 13, 14, GÜNÜ NE ZAMAN?

Eyyâm-ı Biyd günlerinin yılı tarihleri şu şekilde:

Recep ayı günü : 4 Şubat Cumartesi
Recep ayı günü : 5 Şubat Pazar
Recep ayı günü : 6 Şubat Pazartesi

NOT = Eyyamı Biyd oruçlarını tutmak isteyenler için oruç günleri Şubat Cumartesi-Pazar-Pazartesi günleridir.

RECEP AYININ 13, 14, GÜNÜ ORUCU FAZİLETLERİ NEDİR?

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın resmi internet sitesinde "Eyyam-ı Biyd" hakkında şu ifadelere yer verildi:

Eyyâm-ı biyd (aydınlık günler) ayın en parlak olduğu hicrî ayların 13, 14 ve geceleridir (Buhârî, Savm, 60). Ay bu gecelerde tam olarak göründüğü ve geceleri her zamankinden daha çok aydınlattığı için bu isim verilmiştir. Resûlullah (s.a.s.), her ayın bu günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiş (Ebû Dâvûd, Savm, 69; Tirmizî, Savm, 54) ve o günlerde oruç tutmanın senenin tüm günlerini oruçlu geçirmek gibi olduğunu belirtmiştir (İbn Mâce, Sıyâm, 29).

EYYAMI BİYZ ORUCU NE ZAMAN TUTULUR, 2 GÜN TUTULUR MU?

Peygamber Efendimiz (SAV); Ey Abdullah her gün oruç tutma. Ayda 3 gün oruç tutsan yeter. Hiç olmazsa Davud’un orucu gibi tut şeklinde nasihatler etti. Buna razı oldu ama ömrünün sonunda ‘Keşke Peygamberimizle pazarlık yapmasaydım da üç güne razı olsaydım.' dedi. Çünkü yaşlılıkta tutamayınca üzüldü. Her ayın bu üç gününü oruçlu geçirmek bir ay tutmaya bedeldir.

Ebû Zer’den (r.a) rivayetlerine göre Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle buyurdu:

“(Ey Ebû Zer!) Ayda üç gün oruç tutacağın zaman, on üç, on dört ve on beşinci günleri tut.” (Tirmizî, Savm 54)

Peygamberimiz (SAV), Ramazan orucu farz olmadan önce “Eyyam-i biyz” günlerinde bu orucu tutmuş, Ramazan orucu farz olduktan sonra da Eyyam-ı Biyz günlerinde orucu terk etmemeye çalışmıştır. (Tirmizî)

EYYAM-İ BİYZ HAKKINDA HADİS-İ ŞERİFLER

Kameri ayların 13, 14 ve günlerinde yani "eyyam-i biyz" denilen ayın en parlak günlerinde nafile oruç tutmanın fazileti hakkında pek çok hadis-i şerif vardır.

Nitekim Hz. Hafsa (ra) diyor ki:

"Dört şeyi Resûlüllah (asm) Efendimiz hemen hemen hiç terketmedi diyebilirim: Âşûrâ orucu, Zilhicce'nin ilk on gününün orucu, her ayın 13, 14, günlerinde oruç ve bir de sabah farzından önce iki rek'at namaz" (Ahmed bin Hanbel, Nesâi)

Hadiste geçen günler, Hicri Takvime göre Kameri ayların 13, 14 ve günleridir. Sabah kılınan sünnet ise, sabah namazının sünnetidir.

Peygamber Efendimiz (asm), Ramazan orucu farz kılınmadan önce "eyyam-i biyz" günlerinde bu orucu tutmuş (Ahmed, 5/; Tirmizî, Savm, 41, 54), Ramazan orucu farz kılındıktan sonra da bu orucu tutmaya devam etmiş (Tirmizî, Savm, 54), "Kim her aydan üç gün oruç tutarsa ömür boyu oruç tutmuş gibi olur." (Tirmizî, Savm, 54, III, ) ve "(Ramazan ayının dışında ) Oruç tutmak istediğin zaman, ayın 13, 14 ve günlerinde oruç tut." (Suyuti, el-Camiu's-Sagir, 1/66 H. No: ) sözleriyle bu orucun tutulmasını teşvik etmiştir.

Şaban ayı orucu nedir? Şaban ayı orucunun fazileti nedir? Şaban ayında oruç tutmanın fazileti ile ilgili hadisler nelerdir? Peygamber Efendimiz (s.a.v) Şaban ayında oruç tutmanın faziletini ve sevabını hangi hadisi ile müjdeliyor? Şaban ayında yapılacak ibadetler nelerdir? Kısaca Şaban ayı orucu ve Şaban ayının fazileti

Şaban ayında oruç tutmak oldukça sevap ve müstehap oruçlardandır. Şaban ayı Recep ayından sonra ve Ramazan'dan bir önceki aydır. Mübarek Ramazan ayının habercisidir. Peygamber Efendimiz bir hadislerinde şöyle buyurur: “Şaban benim ayımdır.” Ayrıca “Şaban günahları temizleyendir” buyurarak Şaban ayının kadrini yüceltirdi. (Keşfu’l-Hafa,2 / 9.) Recep ve Şaban ayının orucu nafile oruçtur. Yani tutulursa sevabı çok ancak tutulmazsa herhangi bir günahı yoktur. Fakat hadisler ışığında Şaban ayında oruç tutmanın fazileti ve ecri büyüktür. Şaban ayı orucunun faziletini açıklayan hadislerde Peygamberimiz (s.a.v) Şaban ayında oruç tutmayı öğütlemiştir.

Şaban ayı aynı zaman için kıymetli Berat Gecesini de barındırır. Şaban ayının gecesidir.

"Allah Teâlâ Şaban'ın on beşinci geresi (Berâet gecesi) tecelli eder ve ana-babaya asi olanlarla Allah'a ortak koşanlar dışında bütün kullarını bağışlar."(İbn Mace, İkametü's-Salât, ; Tirmizî, Savm, 38).

ŞABAN AYINDA ORUÇ TUTMANIN FAZİLETİ İLE İLGİLİ HADİSLER

“Üç Aylar”ın ikincisi olan Şaban ayında Peygamber Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem-‘in tuttuğu ve tutulmasını tavsiye ettiği oruç ve Şaban ayı orucunun fazileti…

Rasül-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem üç aylarda:

اَللّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فيِ رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا رَمَضَان

"Allahım! Receb ve Şa'ban'ı hakkımızda mübarek kıl. Bizi Ramazan'a ulaştır." (Ahmed b. Hanbel; Müsned) diye dua ederek; üç aylara yetişme sevincini, rahmet ayı Ramazana ulaşma özlemini, hasretini ve bu aya kavuşabilme iştiyakını her mü'minin gönlünde devamlı diri tutmasını istiyor.

Efendimiz'in En Fazla Oruçlu Geçirdiği Ay

Âişe radıyallahu anhâ şöyle dedi:

"Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem hiç bir ayda, şaban ayında tuttuğu oruçtan daha fazla oruç tutmazdı. Şaban ayının tamamını oruçlu geçirirdi." (Müslim, Siyam ; İbni Mâce, Siyam 30)

Başka bir rivayette: “Pek az bir kısmı hariç, şaban ayını baştan sona oruçlu geçirirdi” denilmektedir. (Buhârî, Savm 52; Müslim, Siyam )

Oruçluyken Amellerin Yükselmesi

Üsame ibni Zeyd Radiyallâhu Anhümâ Resulullah sallâllâhu aleyhi ve selleme şu soruyu soruyor:

“Yâ Resulallah! Sizin Şaban ayında tuttuğunuz kadar hiçbir ayda oruç tuttuğunuzu göremiyorum” dediğimde,

Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- şöyle buyururlar:

“Bu Receb ve Ramazan ayları arasında öyle faziletli bir aydır ki, insanların çoğu bundan gafildir. Bu öyle bir aydır ki, ameller, Âlemlerin Rabbine bu ayda yükseltilir. Bu nedenle Ben de oruçlu iken amellerimin yükseltilmesini severim.” (Nesai, Savm, )

Efendimiz'in, Tüm Şaban Ayını Oruçlu Geçirecek Sanırdık

Hz. Âişe Validemiz Radiyallâhu Anhâ anlatıyor:

“Resulullah sallallâhu aleyhi ve sellem bazı aylarda çok oruç tutardı. Hatta biz, onu bu ayda hiç iftar etmedi sanırdık. Bazı aylarda da çok iftar ederdi. Hatta biz, onu bu ayda hiç oruç tutmadı derdik.  “Resulullah Sallallahü Aleyhi Vesellemin Ramazan’dan başka bir ayın orucunu tamamladığını görmedim. Hiçbir ayda da Şaban ayında tuttuğundan daha fazla oruç tuttuğunu görmedim.” (Buhari, Savm: 51, Ebû Dâvud, Savm: 59)

Şaban Ayının Onbeşini Oruçla Geçirin

"Şaban ayının on beşinci gecesi olduğu zaman, gecesinde ibadete kalkın. Ve o gecenin gündüzünde (on beşinci günde) oruç tutun. Çünkü o gece güneş batınca Allah Teala dünyaya en yakın göğe inerek (rahmet nazarı ile bakarak) fecir oluncaya kadar, 'Benden mağfiret dileyen yok mu, onu bağışlayayım! Benden rızık isteyen yok mu, onu rızıklandırayım! Belaya duçar olan yok mu, ona afiyet vereyim! Şöyle olan yok mu? Böyle olan yok mu?' buyurur." (İbni Mâce, İkâmet, )

Şaban ayında oruç tutmak oldukça sevap ve müstehap oruçlardandır.

ŞABAN AYI ORUCU NİYETİ

Oruç tutarken (niyet ederken) bugünkü veya yarınki ifadelerini kullanmak şart değildir. Gece yarısından önce veya sonra oruca niyetlenen bir kimse bugünkü orucu tutmaya diye niyetlenilebilir. Şaban ayı orucu niyeti “Niyet ettim Allah rızası için Şaban orucunu tutmaya” diyerek edilir. Mutlaka bu cümleyi söylemek şart değildir. Zihinden geçirmekle de niyet olur. Sahura kalkmak da ayrıca bir niyettir. Niyet, yaptığınız işin bilincinde olmak anlamına gelir.

HİCRİ AYLARIN 13, 14 VE GÜNLERİNDE (EYYAM-I BİYZ ) ORUÇ TUTMANIN FAZİLETİ

Kameri ayların 13, 14 ve günlerinde yani “eyyam-i biyz” denilen ayın en parlak günlerinde nafile oruç tutmanın fazileti hakkında pek çok hadis-i şerif vardır.

Nitekim Hz. Hafsa (ra) diyor ki:

"Dört şeyi Resûlüllah sallallâhu aleyhi ve sellem Efendimiz hemen hemen hiç terketmedi diyebilirim: Âşûrâ orucu, Zilhicce'nin ilk on gününün oru­cu, her ayın 13, 14, günlerinde oruç ve bir de sabah farzından ön­ce iki rek'at namaz" (Ahmed bin Hanbel, Nesâi)

Hadiste geçen günler, Hicri Takvime göre Kameri ayların 13, 14 ve günleridir. Sabah kılınan sünnet ise, sabah namazının sünnetidir.

Peygamber Efendimiz (asm), Ramazan orucu farz kılınmadan önce “eyyam-i biyz” günlerinde bu orucu tutmuş (Ahmed, 5/; Tirmizî, Savm, 41, 54), Ramazan orucu farz kılındıktan sonra da bu orucu tutmaya devam etmiş (Tirmizî, Savm, 54), "Kim her aydan üç gün oruç tutarsa ömür boyu oruç tutmuş gibi olur." (Tirmizî, Savm, 54, III, ) ve “(Ramazan ayının dışında ) Oruç tutmak istediğin zaman, ayın 13, 14 ve günlerinde oruç tut.” (Suyuti, el-Camiu's-Sagir, 1/66 H. No: ) sözleriyle bu orucun tutulmasını teşvik etmiştir.

Kaynak: Diyanet İşleri - İslamveihsan - Sorularla İslamiyet

ŞABAN AYI İLE İLGİLİ YAZILAR

İslam ve İhsan

Şevval ayı orucuyla ilgili detaylar oruç için niyetlenmek isteyenlerin gündeminde yer alıyor. Ramazan'dan sonra gelen Şevval ayı Hicri takvimde onuncu aydır. Şevval ayı, Hac aylarından ilkidir ve manevi anlamda güçlü ve yüreklere zenginlik getiren mübarek aylardan biridir. Bu ayda oruç tutmak sünnettir ve sevabı çok fazladır. Şevval orucu nafile olarak tutulan bir oruçtur. Şevval orucu, ramazan ayı orucu gibi farz değildir.

ŞEVVAL ORUCU NE ZAMAN TUTULUR?

Şevval orucu, Ramazan ayının ardından başlayan Şevval ayı içerisinde tutulur. Bayram döneminden sonra tutulması uygun görülen Şevval orucunu, Şevval ayının sonrasına bırakmamak gerekir. Her yıl Hicri takvimin ayında başlayan Şevval ayı, Ramazan Bayramı'nın ilk günü başlar. Bu yıl 21 Nisan tarihinde başlayan Şevval ayı, 20 Mayıs tarihinde son bulacak.

ŞEVVAL AYI ORUCU KAÇ GÜN, NASIL TUTULUR?

Şevval ayı içerisinde 6 gün oruç tutulur. Şevval ayı orucu, tıpkı mübarek Ramazan ayı tutulması farz olan oruç kadar faziletlidir ve sevabı büyüktür. Şevval orucu, halk arasında 'Altı gün oruçları' olarak da bilinir. Şevval orucu peş peşe 6 gün boyunca tutulabilir. Yahut Şevval ayı boyunca tamamlanacak şekilde farklı günlerde de aralıklı olarak da tutulabilir.

ŞEVVAL AYI ORUCU NİYETİ NASIL YAPILIR?

Şevval ayında oruç tutmak için niyet etmek çok önemlidir. Zira Şevval ayında Ramazan ayında tutulamayan oruçların kazaları da tutulabilir. Ancak bunun için niyet etmek gerekir. Ramazan orucunun kazasını tutmak için niyet ederken: 'Niyet ettim, Allah rızası için kazaya kalan bir günlük Ramazan orucumu tutmaya.' denir. Şevval orucu için niyet ederken: 'Niyet ettim, Allah rızası için bugün şevval orucu tutmaya.' denir.

DİYANET 6 GÜN ORUCU NEDİR?

Ramazan’dan sonra Şevval ayında altı gün oruç tutmak müstehaptır. Hz. Peygamber (s.a.s.), “Kim Ramazan orucunu tutar ve ona Şevval ayından altı gün ilave ederse, sanki yılın bütününde oruç tutmuş gibi olur.” (Müslim, Sıyâm, ; Tirmizî, Savm, 53; Ebû Dâvûd, Savm, 59) buyurmuştur. Bu oruç peş peşe tutulabileceği gibi ara verilerek de tutulabilir (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, , ).

Şevval ayında nafile olarak tutulan oruç, Ramazan’da tutulmayan oruçların yerine geçmez; yani Ramazan’da tutulmayan oruçların ayrıca kaza edilmesi farzdır. Bir oruçta hem kaza hem de nafile yerine niyet edilmesi geçerli olmadığından Şevval ayında tutulan oruçta da bunlardan yalnız birine niyet etmek gerekir. Şevval ayında oruç tutulurken, Ramazan’da tutulamayan oruçların kazasına niyet edilirse bu oruçlar kaza orucu olur.

ŞEVVAL ORUCUNUN FAZİLETLERİ 

-“Ramazandan sonra şevval ayında da 6 gün oruç tutan, anasından doğduğu günkü gibi günahsız olur.' (Hadis-i şerif-Taberanî)

-“Ramazan ayı orucu on aya, ramazandan sonra tutulan 6 gün oruç da iki aya mukabil olur ki, böylece bir yıl oruç tutma sevabına kavuşulur.' (İbni Huzeyme)

-Şevval orucu tutmak, Müslümanlara manevi doygunluk, huzur, neredeyse bir yıllık sevap, günahlardan arınma ve Allah'a sığınma imkanı sunar.

Hicri ayların ve 15 günlerinde oruç tutmanın çok sevap olduğunu ve bugünleri oruçlu geçirmenin neredeyse tüm seneyi oruçlu geçirmek kadar sevaba denk geldiğini müjdeleyen Peygamberimiz (SAV), ümmetine de bu orucu tavsiye etmektedir. Aydınlık günler olarak da nitelendirilen Eyyam-ı Biyd orucunun sevabını ve önemini İlahiyatçı Mustafa Karataş Hoca'ya sorduk.

Sevgili Peygamber Efendimiz (SAV)'in devamlı olarak tutmaya çalıştığı ''Eyyam-ı Biyz'' denilen ve kameri ayların 13,14 ve günleri olan oruç, fazilet bakımından çok üstündür. Ayın en parlak günleri olan bu günlerde nafile oruç tutmanın sevabı ile ilgiliEfendimiz (SAV)'in “(Herhangi bir aydan) on üç, on dört ve on beşinci günler olan eyyâm-ı bîydi oruçlu geçirene, Allah-u Teâlâ, birinci gününde on bin sene, ikinci gününde yüz bin sene, üçüncü gününde ise üç yüz bin senelik ecir verir.” hadis-i şerifi olduğu bilinmektedir. Hz. Hafsa (ra) rivayetlerine göre; "Dört şeyi Resûlullah (SAV) Efendimiz hemen hemen hiç terk etmedi diyebilirim: Âşure orucu, Zilhicce'nin ilk on gününün oru­cu, her ayın 13, 14, günlerinde oruç ve bir de sabah farzından ön­ce iki rek'at namaz" (Ahmed bin Hanbel, Nesâi) bu günlerde ecir kazanabilmemiz için ıskalamamız gereken oruç günlerinden biri olduğunu anlayabiliriz. Eyyam-ı Biyz orucunun bir diğer adıyla 'Aydınlık günler' olarak kaynaklarda geçmesinin sebebi; Hicrî ayların 13, 14 ve gecelerinde Ay'ın her zamankinden daha net ve parlak görülmesidir. Efendimiz (SAV) de, her ayın bu günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiştir. (Ebû Dâvûd, Savm, 69; Tirmizî, Savm, 54) O günlerde oruç tutmanın yılın tüm günlerini oruçlu geçirmek kadar sevap olduğunu müjdelemiştir. (İbn Mâce, Sıyâm, 29).

İLİŞKİLİ HABERÜç aylar orucuna nasıl niyet edilir, ne zaman tutulur? Üç aylar orucunun faziletleri

İLAHİYATÇI MUSTAFA KARATAŞ: ''EYYAM-I BİYZ ORUCUNUN SEVABI 1 AYLIK ORUCUN SEVABINI GEÇER''

Eyyamı biyz orucu faziletleri

Türk hadis kürsüsü profesörü ve İlahiyatçı Mustafa Karataş Hoca, Eyyam-ı Biyz günlerinde oruç tutmanın faziletine ve önemine ilişkin açıklamalarda bulundu. İşte webgrid.co.uk'a özel açıklamalar

''Resulullah Efendimiz (SAV), nafile oruç tutmak isteyenlere bütün ayı oruçlu geçirmelerini tavsiye etmiyor. Abdullah bin Amr-el As (rahm) çok oruç tutmaya niyetlendi. Her gününü oruçlu geçiriyordu. Babası ise oğlunu ''Oğlum her gün oruç tutuyor, gece gündüz Kuran okuyor.'' diyerek Peygamber Efendimiz (SAV)' e şikâyet etti.

Peygamber Efendimiz (SAV) ise; Ey Abdullah her gün oruç tutma. Ayda 3 gün oruç tutsan yeter. Hiç olmazsa Davud’un orucu gibi tut şeklinde nasihatler etti. Buna razı oldu ama ömrünün sonunda ‘Keşke Peygamberimizle pazarlık yapmasaydım da üç güne razı olsaydım.  Çünkü yaşlılıkta tutamayınca üzüldü.  Her ayda üç gün oruç tutmanın bir aya bedel olduğunu biliyoruz çünkü nafile ibadetlerde bir sevaba bir hasene veriliyor. Bir hasene de 10 ile çarpılıyor.  10 gün oruç tutmuş gibi oluyor. Eyyam-ul Biyz dediğimiz Kameri Günlerde, Kameri ayın 13, 14, ve 15i aydınlık günlerdir. O günlerde sahura kalkmak daha kolaydır.  

O 3 gün bizim için yeterlidir. İsterse pazartesi Perşembe oruçları da var.  Aşağı yukarı 1 hafta oruç tutmuş olur 1 ayda. Sevap olarak bir aylık orucun sevabını geçer.''

EYYAM-I BİYZ GÜNLERİ! ÜÇ AYLAR ORUCU NE ZAMAN TUTULMALI?

eyyam-ı biyz orucu

Üç ayların başlangıç tarihi bu sene 2 Şubat Çarşamba gününe tekabül etmektedir. Üç aylar ve Recep ayının girmesi itibariyle dolayısıyla Recep ayının günü 14 Şubat Pazartesi günü olmaktadır.   tarihi Eyyam-ı Biyz günlerini Şubat olarak özetleyebiliriz.

Ebû Zer’den (r.a) rivayetlerine göre Peygamber Efendimiz (SAV) şöyle buyurdu:

“(Ey Ebû Zer!) Ayda üç gün oruç tutacağın zaman, on üç, on dört ve on beşinci günleri tut.” (Tirmizî, Savm 54)

Sevgili Peygamberimiz (SAV), Ramazan orucu farz olmadan önce “Eyyam-i biyz” günlerinde bu orucu tutmuş (Ahmed, 5/; Tirmizî, Savm, 41, 54), Ramazan orucu farz olduktan sonra da Eyyam-ı Biyz günlerinde orucu terk etmemeye çalışmıştır. (Tirmizî, Savm, 54).

İLİŞKİLİ HABERNafile ve farz oruca en geç ne zaman niyet edilir? Kaza orucuna niyet

ÜÇ AYLARDA ORUÇ TUTMANIN FAZİLETİ

Eyyam-ı biyz orucu nedir

Mübarek üç aylarda nafile orucunu olabildiğince fazla tutmaya çalışan Peygamber Efendimiz (SAV) 'in Recep ayı orucu ile ilgili nakledilen rivayeti şöyledir; Said İbn Cü- beyr’den (r.a.) naklettiğine ibn Abbas (r.a.) şöyle demişti:

"Rasulullah (s.a.s.) Recep ayında bazı yıllarda öyle oruç tutardı ki biz; galiba hiç yemeyecek (ayın her gününde oruç tutacak) derdik. (Bazı yıllarda da öyle) yerdi (ki biz galiba hiç oruç) tutmayacak derdik. (Ebu Davud, Sünen, K. Savm 56, II, , Hadis no: )

5- Oruçlar: Farz, vacib, nafile ve mekruh nevilerine ayrılır. Farz ve vacib oruçlar da belirli ve belirsiz kısımlara ayrılır. Şöyle ki: Ramazan ayı orucu belirli bir farzdır. Kazaya kalan ramazan ayına ait oruçlarla keffaret olarak tutulacak oruçlar da belirsiz birer farzdır. Bunlar, istenilen mubah günlerde tutulabilir.

Belli bir günde tutulması adanan bir oruç, belirli bir vacibdir. Herhangi bir gün, herhangi bir ay veya herhangi bir hafta gibi, belirlenmeyip tutulması adanan bir oruç da belirsiz bir vacibdir.

Adanan itikaf oruçları da birer belirli vacib demektir ki, itikaf zamanlarına mahsustur. Bu ileride açıklanacaktır.

6- Allah Teala`nın rızası için tutulacak nafile oruçlar da başlı başına bir nevi teşkil eder. Bunlar sünnet, müstahab, mendub diye isimlenirler. Aşura günü ile beraber ondan bir gün önce veya bir gün sonra tutulan oruçlar ve Eyyam-ı Biyz denilen her ayın on üçüncü, on dördüncü ve on beşinci günleri tutulan oruçlar gibi. Bunlar müstahabdır.

"Haram Aylar" denilen Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Receb aylarının perşembe, cuma ve cumartesi günlerinde ve Zilhiccenin başından dokuz günde tutulacak oruçlar da müstahabdır.

7- Ramazan bayramının birinci gününde, Kurban bayramının dört gününde tutulacak oruçlar tahrimen mekruhtur. Çünkü bu günler, Yüce Allah`ın kullarına olan birer ziyafet günüdür. Bu ziyafetten kaçınmak uygun olmaz. Bununla beraber bu, günlerde tutulan oruçlar yine oruçtur. Şu kadar var ki, bozulursa kazası gerekmez. Çünkü caiz görülmeyen şey benimsenmiştir. Diğer bir görüşe göre, kazası gerekir.

8- Nevruz denilen ilkbahar gününde ve "Mehrican" denilen son bahar gününde kasden tutulan oruçlar tenzihen mekruhtur. Çünkü bu günlere hürmet edilmiş gibi olur. Oysa ki bunlara hürmet haramdır. Eğer adet üzere tutulan bir oruç bu günlere rastlarsa, bunun keraheti olmaz.

9- Yalnız cuma veya yalnız cumartesi günü ve özellikle Muharremin "Aşure günü" denilen yalnız onuncu günü oruç tutmak da tenzihen mekruhtur.

Geceleyin orucu bozmayıp iki gün birbirine bitişik olarak oruç tutulması da mekruhtur. Buna "Savm-i Visal" denilir. Nafile oruçlarda iyi olan oruç tutma şekli, birgün oruç tutmak ve birgün de tutmamakdır. Bu şekilde tutulan oruca "Savm-i Davudi" denir. .

Hacılar için, güçsüzlük verecek olduğu takdirde, "terviye" ve "arefe" günlerinde oruç tutmak mekruhtur. Çünkü daha sonra yapacakları hac işlerini yerine getirmekten aciz kalabilirler.

Şek günü denilen günde Ramazan ayına veya bir vacibe niyet edilerek tutulan oruç da mekruhtur.

Şek günü, Şaban ayının otuzuncu günüdür. İsterse havada bir engel bulunmasın. Çünkü o gün, başka bir beldede hilalin görünmüş olması mümkündür. Bu, hilalin doğuşunun değişik yerlerde olabileceğine itibar edilmemesine göredir. Hilalin doğuşunun değişik yerlerde olabileceğini kabul edenlere göre, bir günün şek günü sayılabilmesi için hava bulutlu olmalıdır. Yahut gecenin otuzuncu gece olduğuna dair bir alamet bulunmalıdır. Misal: Hilalin görüldüğüne dair olan şehadet reddedilmiş olmalıdır.

Şek günü, ramazan ayına veya bir vacib oruca niyet edilerek oruç tutulsa, bakılır: Eğer ramazan olduğu anlaşılırsa, bu oruç ramazan orucundan sayılır. Ramazan olmadığı anlaşılırsa, ramazan orucuna niyet edilmiş olduğu takdirde nafile bir oruç olur, iftar edilirse, kazası gerekir. Fakat bir vacibe niyet edilmiş olduğu takdirde, o vacib oruç sahih olur.

Eğer o günün Şaban`dan mı, yoksa Ramazan`dan mı olduğu anlaşılmazsa, bir vacib için niyet edilmiş olan oruç, o vacib için sahih olmaz. Çünkü o günün Ramazan`dan olması ihtimali vardır.

Şek gününde nafile oruca niyet edilse, sahih olan görüşe göre, bunda bir sakınca yoktur. Ramazan olduğu anlaşılırsa, Ramazan orucu tutulmuş olur. Şaban olduğu bilinirse, bu oruç bir nafile olur. Bu durumda iftar edilse kazası gerekir, çünkü bunun tutulması benimsenmiştir.

Şek gününde: "Ramazan ise oruç tutmaya, değilse iftar etmeye" şeklinde niyet etmiş olan bir kimse, oruç tutmuş olmaz. Çünkü oruca niyet edilince kesinlik gerekir. Böyle tereddütle oruca niyet olamaz.

Şek günü, insanlara yaymamak suretiyle oruç tutmak, ilim sahibi kimseler için daha faziletlidir. Halk için tedbirli olmak daha faziletlidir. Onlar ihtiyatlı davranarak zeval vaktine kadar, orucu bozan şeylerden sakınırlar. Ramazan olmadığı anlaşılınca iftar ederler. Böylece ramazandan olmayan bir günü ramazandan saymış olmazlar.

Bu hususta bilgi sahibi sayılanlar, şek gününde oruca nasıl niyet edileceğini bilenler ve aynı zamanda o günün ramazan olduğuna dair kesin kanaat sahibi olmayanlardır. Bu şekilde niyet edilmesini bilmeyenlerde halk sınıfıdır. Bunlara,"havas" karşıtı olarak "avam" denilir.

Şaban ayında tamamen oruç tutan veya son üç gününde oruçlu bulunan kimse için de, şek günü oruç tutması daha faziletlidir.

Oruç tutup bununla beraber bir ibadet inancı ile hiç bir şey konuşmamak suretiyle "Sükut Orucu" tutmak mekruhtur. Fakat düşünmek için veya faydasız sözlerden kaçınmak için susmakta kerahet yoktur.

Bir kadın için, kocasının izni olmaksızın nafile oruç tutmak mekruhtur. Kocası bu orucu bozdurabilir. Kadın da sonradan kocası izin verince veya kadın yalnız kalınca, o bozmuş olduğu orucu kaza eder.

Bununla beraber bir erkek hasta olursa veya oruçlu bulunursa veya hac ve umre için ihramda ise, zevcesini nafile oruçtan men edemez. Çünkü bu durumlarda zevcesine yakınlık gösteremez.

Bir ücret karşılığında hizmet gören kimse, hizmet ve çalışmasına noksanlık verecekse, işverenin rızası olmadıkça nafile oruç tutamaz. Fakat böyle bir zarara sebebiyet vermeyince, işverenin izin vermesine bakmaksızın nafile oruç tutabilir.

Üzerinde Ramazan ayından kazaya kalmış oruç bulunan kimsenin, nafile oruç tutması mekruh değildir.

Oruç tutulması yasaklanan bayram günlerinde iftar edilmeksizin tam bir sene devamlı oruç tutulması mekruhtur. Buna, "Savm-i Dehr" denir. Bayram günleri iftar edildiği takdirde, böyle bir oruçta sakınca yoktur. Ancak bu oruç, oruç sahibini takatsiz düşürmemeli ve onu bir adet haline getirmemelidir. İbadet, adet dışında sadece Allah`ın rızası için yapılır.

Şevval ayında ayrı ayrı günlerde, haftada iki gün olmak üzere altı gün oruç müstahabdır. Bununla beraber arka arkaya altı gün oruç tutulmasında da, tercih edilen görüşe göre, bir sakınca yoktur. Bazı alimlere göre böyle arka arkaya tutulmasında kerahet vardır.

Şek gününde ihtiyaten oruç tutan kimse, unutarak bir şey yedikten sonra, o günün Ramazan olduğu anlaşılmakla oruca niyet etse, bu yeterli olmaz, o günü kaza etmesi gerekir. Ancak, o gün akşama kadar bir şey yeyip içmemesi lazım gelir. Diğer bir görüşe göre, bu halde niyet ederek tutacağı oruç, sahih olur. Çünkü niyetten önce olan unutma, niyetten sonraki unutma gibidir.