Hemogram Nedir

 Hemogram Nedir? 

 Kan dolaşımı içerisinde 3 ana hücre grubu yer almaktadır. Oksijen ile karbondioksitin taşınmasında görevli hücreler eritrositler adı verilen kırmızı kan hücreleridir. Eritrositlerin içerisindeki hemoglobin molekülü, oksijeni bağlar ve akciğer ile diğer dokular arası taşınma görevini üstlenir. Bağışıklık sisteminde yer alan görevli alt gruplar ise beyaz kan hücreleridir. Diğer bir grup ise kan damarlarında oluşan bir takım problemlerde hasarlı bölgede yer alarak kanın damar dışına çıkmasını engellemek maksadı ile pıhtı oluşturan hücrelerde trombosit yani platelet ismini alırlar.

 Hemogram, kandaki hücrelerin sayısı ve oranını tespit etmek amacı ile yapılan kan testi olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca kan dolaşımında yer alan hücrelerin kemik iliğinde üretilmesi sebebi ile dolaylıda olsa kemik iliğinin değerlendirilmesine katkı sunar.

 Genel sağlık durumunun kontrolü, yapılacak tedavinin tetkiki ya da bazı hastalık sürecinin takibi için bu test kullanılmaktadır. Böylece birçok hastalığın tanımlanmasında büyük etkiye sahiptir. Bu hastalık ve sorunlar:

 - İnflamasyon ve enfeksiyon durumları

 - Lösemi başta olmak üzere diğer kanserler

 - Kemik iliği ile ilgili hastalıklar

 - Anemi

 - Otoimmün hastalıklar

 - Akdeniz anemisinin de değerlendirildiği talasemiler

 Tam Kan Sayımı (Hemogram) Testi Değerleri Kaç Olmalıdır?

 Her hemogram testi için referans aralık ve normal değerler belirtilmektedir. Ölçüm sonucunda elde edilen yüksek ya da düşük olması testin yapılmış olduğu laboratuvar referans değerleri içerisinde değerlendirilir. Tüm bu unsurlar ile birlikte yaş ve cinsiyet içinde referans aralıkları değerlendirmede göz önünde tutulmaktadır.

 - Hgb için değer aralığı 11.5-18 g/dl

 - Plt için değer aralığı 150.000-400.000

 - Wbc için değer aralığı 4.000- 10.000

 - Nötrofil sayısı için değer aralığı 1.800-7.700

 - Lenfosit sayısı için değer aralığı 1.000-4.800

 - Eozinofil sayısı için değer aralığı 0-400 olarak değerlendirilmektedir.

 Değerlendirmeler içerisinde sigara içimi, ağır egzersizler, yüksek rakımda yaşama ve çeşitli hastalıklar göz önünde bulundurulmalıdır.

Hemogram Nedir?

Tam kan sayımı yani diğer adıyla hemogram testi kanınızı oluşturan hücresel elemanları gösteren kan tahlilidir. 

Hemogram, bir kan örneği üzerinde yapılan, çok sayıda değeri barındıran bir test grubudur. Hemogram, vücutta herhangi bir hastalık ve enfeksiyonun varlığını kontrol eden geniş bir tarama paneli görevi görür. Hemogram, esas olarak kanın üç bileşenini, yani kırmızı kan hücrelerini, beyaz kan hücrelerini ve trombositleri test eder.

Yakınmalarınızı dinleyen ve muayenenizi yapan doktorunuz yaşadığınız sağlık sorununun vücudunuzda ne gibi değişiklikler yarattığını bu kan tahlili ve diğer bulguları birleştirerek anlamaya çalışır. Gerektiğinde başka tahliller de isteyebilir. 

Doktorunuzun sizden hemogram testi istemesinin farklı nedenleri olabilir.

• Bunlardan birincisi; bir yakınmanız ya da şikayetiniz olmasa da genel sağlık durumunuzu anlayabilmek için tam kan sayımı isteyebilir. Bu sayede henüz belirti vermemiş olan erken evredeki sağlık sorunlarınız erkenden tespit edilir ve sağlınız bozulmadan tedavi aşamasına geçebilir ve olası bir sorunu daha da kötüleşmeden ortadan kaldırılabilir.
• Yaşadığınız olası semptomların neden kaynaklandığını anlamak için doktorunuz tam kan sayımı testi isteyebilir. Yüksek ateş, yorgunluk, halsizlik, kilo kaybı ya da enfeksiyon gibi sorunların ayırıcı tanısı için de hemogram testi yapılabilir. Yapılan tam kan sayımı testi, doktorunuzun koyduğu ön tanıyı doğrulamaya yarar.
• Kan hastalığına dair bir teşhis konulduysa doktorunuz hastalığınızın seyrini izlemek için yine tam kan sayımı testi isteyebilir. 
• Bir diğer neden ise kan hücrelerinizi etkileyen ilaçlar kullanmanızdır. Bu ilaçların etkisini görmek isteyen doktorunuz hemogram testinden yararlanabilir.

Hemogram (Tam Kan Sayımı) Nasıl Yapılır?

Tam kan sayımı testi ile beraber başka ek kan testleri istenmediyse genellikle test öncesi açlık istenmez. Ancak hemogram testinizle beraber açlık gerektiren başka bir kan ölçümü yapılacak ise doktorunuz tahlilden belirli bir süre önce yemeyi ve sıvı tüketimini durdurmanızı isteyebilir. Kan tahlili için hastaneye gittiğinizde bir sağlık görevlisi kol damarınızdan gerekli miktarlarda kan örnekleri alarak bunları tüplere yerleştirir. Kan örneği bebekten alınacaksa, topuk kanı tercih edilebilir. Alınan numuneler tahlil edilmek üzere laboratuvara gönderilir. 

Hemogram (Tam Kan Sayımı) Ne Zaman Yapılır?

Tam kan sayımı yapılmasını gerektirecek olası belirtiler şöyle sıralanabilir;

• Vücutta görülen morarmalar veya kanamalar. Morarmalar pıhtılaşmayı sağlayan kan pulcukları olan trombositlerin sayısını etkileyen bir kan hastalığından kaynaklanıyor olabilir. 
• Halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi sebebini anlamak için kırmızı han kücrelerinin (alyuvarlar) sayısı, kütlesi, hacimleri ve hatta renkleri kan sayımı tetkiki ile ölçülürken bu hücrelerin içinde bulunan ve yapısında demir bulunan hemoglobinin düzeyi de tam kan sayımı ile belirlenir. 
• Yorgunluk, baş dönmesi veya halsizlik.
• Tansiyon ile ilgili olası sorunlar ve kalp atış hızında görülen değişiklikler,
• Yüksek ateş, mide bulantısı ve kusma durumları,
• Eklemlerde ağrı ve buna benzer vücutta yüksek iltihabın neden olabileceği, enfeksiyona bağlı bulguların ayırıcı tanısında kandaki beyaz kan hücreleri (akyuvarlar) ve bunların farklı çeşitlerinin sayıları da kan sayımı ile değerlendirilir.

Hemogram (Tam Kan Sayımı) Değerleri Kaç Olmalıdır?

Tam kan sayımı ile kandaki birçok bileşenin değerleri kontrol edilir. Tam kan sayımında istenen ölçümler şunlardır;

• Akyuvarlar (Beyaz Kan Hücreleri WBC): Beyaz kan hücreleri vücudumuzun mikroplarla mücadele etmesini sağlar. Eğer kan örneği alındığı sırada vücudunuzda enfeksiyon, iltihap gibi bir sorun varsa beyaz kan hücrelerinizin sayısı normal aralıkların dışında çıkar. Akyuvar değerinin normalden düşük çıkması ise vücudunuzun olası bir enfeksiyon durumunda zorlanabileceği anlamına gelebilir. Düşük beyaz kan hücresi sayısının arkasında kullandığınız bir ilaç, kemik iliğine dair bir rahatsızlık da yer alabilir. Bir diğer neden ise yaşadığınız enfeksiyon olabilir, bazı enfeksiyonların seyrinde beyaz kan hücreleri kullanılıp harcanır ve hemogramda sayılar düşer.
• Kırmızı Kan Hücreleri (RBC): Kırmızı kan hücreleri akciğerimiz aracılığıyla aldığımız oksijeni, damarlarımız üzerinden vücudumuzun diğer organ ve yapılarına taşımakla görevlidir. Alyuvarların sayısının az olması veya her bir alyuvarın taşıdığı hemoglobin miktarının azlığı anemi ile ilgili olabilir. Başka etkenler de alyuvar sayısının düşük olmasına neden olabilir.
• Hemoglobin (HB ya da HGB): Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerinde yer alan bir proteindir. 
• Hematokrit (HCT): Hematokrit ölçümü kanınızın ne kadarlık bölümünün alyuvarlardan oluştuğunu belirler. HCT değerinin olması gerekenden daha az olması, gerekli miktarda demire sahip olmadığınıza işaret edebilir. Demir, kırmızı kan hücrelerinin üretilmesine destek olur. Hematokrit değerinizin normal aralıktan fazla çıkması bazen kemik iliği hastalıklarından kaynaklanabileceği gibi yeterince su tüketmemenizden veya sıvı kaybından da kaynaklanabilir.
• MCV: MCV değeri alyuvarlarınızın ortalama ebatını ifade eder. Eğer MCV ölçümünüz olması gereken değerin üzerindeyse bu durum B12 vitamininizin ya da folat miktarınızın düşüklüğünden kaynaklanabilir. Kırmızı kan hücreleriniz normal değerlere göre daha küçükse anemiyle ilgili bir sorun yaşıyor olabilirsiniz.
• Trombosit: Trombositler kanımızın pıhtılaşmasını destekler. Trombosit sayım sonucunu normalden düşük olmasına trombositopeni denilir. Normalden yüksek trombosit durumu ise trombositoz olarak adlandırılır. Her iki durum da bir sağlık sorunundan ya da kullanılan bir ilaçtan kaynaklanıyor olabilir. Trombosit yüksekliği ya da düşüklüğünün nedenini bulmak için başka ek testlere de ihtiyaç duyulabilir.

Tahlil sonuçları genellikle birkaç saatlik bir zaman diliminde hazır olur. Tahlil sonuçları iki sütun halinde sıralanır. Her bir tahlil için olması gereken normal aralık değerleri de bu belgede yer alır. Böylece sonuçlarınızın normal aralıklarda olup olmadığını siz de görebilirsiniz. 

Sonuçları kendi başınıza yorumlamanız yanlış olur çünkü bu sonuçlara etki eden pek çok değişken bulunmaktadır ve bu konuda doktorunuzun değerlendirmeleri önemlidir. Mesela hafif bir anemi bile sonuçlarınız üzerinde etkili olabilir. 

Yaygın olarak kullanılan referans değerleri şöyledir:

Hemoglobin Normal Aralığı
Erkek (15+ yaş): 13,0 - 17,0 g/dL
Kadın (15+ yaş): 11,5 - 15,5 g/dL

Hematokrit Normal Aralığı
Erkek: Yüzde 40 - 55
Kadın: Yüzde 36 - 48 

Trombosit Sayısı Normal Aralığı
Yetişkin: 150.000 - 450.000/mL
Beyaz Kan Hücresi (WBC) Normal Aralığı
Yetişkin: 4.000-10.000/mL

Tam Kan Sayımı Hangi Hastalıkların Teşhisini Kolaylaştırır?

Tam kan sayımı testi birçok sağlık sorunun teşhisine önemli katkılarda bulunur.

• Aralarında lösemi ve lenfoma da olmak üzere farklı kanser türleri,
• Alyuvar ve akyuvar düşüklüğüne ya da yüksekliğine neden olabilecek enfeksiyonlar, genetik bozukluklar ve diğer sorunlar,
• Bazı ilaçları kullanmanın getirdiği yan etkiler,
• Vücutta görülen bazı vitamin, element ve mineral eksiklikleri,
• Kemik iliği, dalak ile ilgili sorunlar,
• Kan üretimi ile ilgili sorunlar.

Hemogram testinin sonuçları kesin olarak bir sağlık sorununuz olduğu anlamına gelmez. Herhangi bir sağlık sorununuz ya da şikayetleriniz yoksa ve sonuçlarınız referans aralık değerlerine yakınsa genellikle endişe etmeyi gerektirecek bir durum yoktur. Değerleriniz normal aralığın üzerindeyse bu durumda doktorunuz bu değerleri takip etmeyi ister ya da ek testler talep edebilir. Öte yandan kanser gibi önemli bir hastalığınız varsa ve bazı değerleriniz çok yüksekse tedavi sürecinizde değişikliklere gidilebilir.

Hemogram halk arasında bilinen ismiyle “tam kan sayımı” testidir. Kan sayımında yüksek ya da düşük çıkan değerlerin nedenleri en çok merak edilen konuların başında gelmektedir. Memorial Ataşehir Hastanesi Hematoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Hakan İsmail Sarı, hemogram yani kan sayımı hakkında bilgi verdi.

Hemogram Nedir?

Hemogram kanımızdaki hücrelerin sayılarını ve alt parametrelerle de yapılarını değerlendiren bir tetkik grubudur. Tam kan sayımı olarak bilinmektedir. Toplamda 18-24 parametreden oluşur.

Hemogram Tetkiki Nasıl Yapılır?

Tam kan sayımı damardan alınacak 2 cc kan ile yapılmaktadır. Bir tüpe alınan kanın tam kan sayımı cihazında çalışılmasıyla sonuçlar elde edilir.

Kan Sayımındaki Değerlerin Yüksekliği ve Düşüklüğü

Kan sayımında 18 - 24 parametre bulunmaktadır. Bu değerlerin yüksekliği ve düşüklüğünü bir arada değerlendirmek gerekmektedir.  Hemogram tetkikinde yanı tam kan sayımında temel olarak 3 hücre grubu değerlendirilir. RBC olarak kısaltılan alyuvarlar yani eritrositler, WBC olarak kısaltılan akyuvarlar yani lökositler ve PLT olarak kısaltılan pıhtılaşma hücreleri olan trombositlerdir.

RBC Yüksekliği ve Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Kan sayımında RBC olarak kısaltılan “Red Blood Cells” yani kırmızı kan hücreleri halk arasındaki adıyla alyuvarlar anlamına gelir. Tıbbi olarak ismi eritrosittir.

Genel olarak RBC düşüklüğü kansızlık, yüksekliği ise kan fazlalığı olarak değerlendirilir. Ancak RBC değerleri yaş, cinsiyet, kilo ya da vücuttaki enfeksiyona bağlı olarak farklılıklar gösterebilmektedir. Bu yüzden hemogram tetkikinde RBC değeri yerine alyuvarların içinde bulunan Hemoglobin (HGB) düzeyinin değerlendirilmesi daha uygundur. Dünya Sağlık Örgütüne göre hemoglobin değeri kadınlarda 12-16 g/dL, erkeklerde ise 13-16,5 g/dL arası normal değerlerdir.

Hemogram (kan sayımı) tetkikinde RBC düşük hemoglobin de düşükse genel olarak nedenleri şunlar olabilir;

1. Demir eksikliği anemisi
2. Akdeniz anemisi (Talasemi majör)
3. Kurşun zehirlenmesi
4. Vitamin B6 eksikliği
5. Kronik hastalıklara bağlı olan kansızlıklar
6. Böbrek yetmezlikleri
7. Tiroid yetmezlikleri
8. Kronik karaciğer hastalığı
9. Kan parçalanmaları (Hemolitik anemi)
10. İlaçlara bağlı olan kansızlıklar
11. Romatizmal hastalıklar
12. Kan ve kemik iliği kanserleri
13. Lenfomalar

RBC yüksekliği genelde polisitemi yani kan fazlalığı anlamına gelir. Hemoglobin ile birlikte değerlendirilmesi gerekir. RBC yüksek hemoglobin de yüksekse bu kan fazlalığıdır. Genel olarak nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

1. Sigara içimi
2. Yüksek rakımda yaşamak
3. Uyku apnesi
4. Karaciğer ve böbrekteki kist veya tümörler
5. Kalp delikleri
6. Bazı ilaçların kullanımı (özellikle kortizon androjen kullanımı)
7. Bazı gıda takviyeleri
8. Polisitemia vera

İstisnai olarak hemoglobin düşükken RBC yüksekliği yapacak durum ise Akdeniz Anemisi taşıyıcılığıdır (Talasemi minör).

WBC Yüksekliği ve Düşüklüğü Nedenleri Nelerdir?

Kan sayımında WBC olarak kısaltılan lökositler halk arasında akyuvar ya da beyaz küre olarak bilinmektedir. Normal değerleri 4 – 10 bin/mm3 arasıdır.

Lökosit yüksekliğinin başlıca nedenleri şu şekilde sıralanabilir;

1. Enfeksiyonlar
2. Sigara kullanımı
3. Yakın zamanda geçirilen ameliyat
4. Alerji
5. Anksiyete
6. Aşırı egzersiz
7. Akut ve kronik lösemiler
8. Kemik iliğini tutan lenfomalar

Lökosit (WBC) düşüklüğünün başlıca nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir;

1. Enfeksiyonlar
2. İlaç kullanımı
3. Gıda takviyeleri
4. Romatizmal hastalıklar
5. Sistemik Lupus Eritematozus
6. Romatoid artrit
7. Lösemiler
8. Kemik İliği yetmezlikleri
9. Aplastik anemi
10. Myelodisplastik sendrom
11. Multiple myelom

PLT Düşüklüğü ve Yüksekliği Nedenleri Nelerdir?

Kan sayımında PLT olarak kısaltılan pıhtılaşma yani trombosit hücrelerinin düşüklüğü ya da yüksekliği farklı nedenlerden kaynaklanabilir.

PLT Düşüklüğü Nedenleri:

1. Yeterli miktarda üretilememe durumu: Kemik iliğinin direkt olarak kendi yapım bozukluğu olabileceği gibi kemik iliğinin yapımını bozan dış etkenler de bu duruma neden olabilir. Trombositlerin ana hücrelerinin üretiminin bozulması, infeksiyonlar, kemik iliği yetmezlikleri, doğuştan trombosit düşüklükleri ve lösemiler bu grupta sayılabilir.
2. Trombositlerin parçalanması durumu: Kemik iliğinde üretim olsun ya da olmasın, kemik iliğinde üretilip kana çıkan trombositlerin iç ve dış etkenlerle parçalanması durumudur.  Bağışıklık sistemi bozuklukları, ilaçlar, infeksiyonlar (infeksiyonlar kemik iliğinin üretimini bozabildiği gibi, aynı zamanda kana çıkan trombositleri de parçalayabilirler), romatizmal hastalıklar, bazı yavaş seyirli lösemiler, diğer kan hücrelerinin de (alyuvarlar) parçalanmasına neden olan bazı kan hastalıkları ilk akla gelen nedenlerdir.
3. Trombositlerin vücuttaki dağılımında bozulma: İleri derecede dalak büyüklüğü, vücut sıcaklığının yapay olarak değiştirilmesiyle birlikte uygulanan genel anestezi durumu bu hücrelerin vücudun belirli bölümlerde göllenmesine neden olarak sayısını düşürebilir.

PLT Yüksekliği Nedenleri:

1. İlaçlar
2. Demir eksikliği anemisi
3. Enfeksiyonlar
4. Sistemik ve romatizmal hastalıklar
5. Esansiyel trombositoz denilen kemik iliği tümörü PLT yüksekliği nedeni olabilir.

HGB Düşüklüğü ve Yüksekliği Nedenleri Nelerdir?

Kan sayımında HGB olarak kısaltılan hemoglobin değerinin düşüklüğü ya da yüksekliği farklı nedenlerden kaynaklanabilir.

1. HGB düşüklüğü anemi anlamına gelir.
2. Demir eksikliği anemisi
3. Akdeniz anemisi ve taşıyıcılığı
4. İlaç kullanımı
5. Kronik hastalıklar
6. Lösemi
7. Lenfoma
8. Myeloma gibi hematolojik kanserler HGB düşüklüğüne neden olabilir.

HGB yüksekliği kan fazlalığı anlamına gelir. Başlıca nedenleri arasında;

1. Sigara kullanımı
2. Yüksek rakımda yaşamak
3. Kalp delikleri
4. Akciğer hastalıkları
5. Uyku apnesi
6. İlaç kullanımı
7. Polisitemia vera sayılabilir.

HGB düşüklüğü ve yüksekliğini değerlendirirken kan sayımındaki diğer alt parametrelerin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

Yazar:

Memorial Ataşehir Hastanesi Hematoloji Bölümü Prof. Dr. Hakan İsmail Sarı

Şunlara da göz atın;

1. Farenjit neden olur?
2. Histamin intoleransı nedir?
3. Kış döküntüsü neden olur?
4. Mide asidi nasıl geçer?
5. Dumping sendorumu nedir?

Genel sağlık durumunuzu belirlemek için temel tarama testlerinden biri olan ve kan sayımı bulguları, hematolojik ve diğer sistemlerde ilgili olarak çok önemli bilgiler sağlayan Hemogram testi nedir? Hemogram testi nasıl yapılır? Hemogram değerleri nelerdir? Merak ettiğiniz tüm detaylar ve soruların cevaplarını haberimizde bulabilirsiniz...

Sozcu.com.tr

Yayınlanma: 08:00 - 02 Ekim 2018 Güncellenme:

Anemi, enfeksiyon, inflamasyon, kanama bozukluğu veya lösemi gibi çeşitli durumların teşhis edilmesine yardımcı olan hemogram testi hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik… Hemogram testi (Tam Kan Sayımı) nedir? Hemogram testi nasıl yapılır? Hemogram değerleri nelerdir?

HEMOGRAM TESTİ NEDİR?

Genel sağlık durumunuzu belirlemek için; anemi, enfeksiyon, inflamasyon, kanama bozukluğu veya kanser gibi kan hücrelerini etkileyen çeşitli hastalık ve durumları taramak, teşhis etmek veya izlemek için yapılan testtir.

İlginizi ÇekebilirKan tahlili sonucu sorgulama nasıl yapılır?
HEMOGRAM TESTİ NASIL YAPILIR?

Kolunuzdaki bir damardan, parmak ucundan veya topuktan (yeni doğan) kan örneği alınarak yapılır. Hemogram testi için özel bir hazırlık gerekmez. Herhangi bir ilaç kullanıyorsanız ya da Hemogram testine girmeden önce altta yatan herhangi bir tıbbi durumunuz veya alerjiniz varsa doktorunuzu bilgilendirin. Doktorunuz durumunuza bağlı olarak özel talimatlar verecektir. Alınan kan örneği incelenmek için laboratuvara gönderilir. Bu testi aç ya da tok karnına yaptırabilirsiniz.

NELER TEST EDİLİYOR?

Tam kan sayımı (CBC), kanda dolaşan hücreleri değerlendiren bir testtir. Kan, plazma: beyaz kan hücreleri (WBC), kırmızı kan hücreleri (RBC) ve trombositler (PLT’ler) olarak adlandırılan sıvı içinde süspansiyon halinde tutulan üç tip hücreden oluşur. Öncelikle kemik iliğinde üretilir ve olgunlaşırlar ve normal şartlar altında ihtiyaç duyulduğunda kan dolaşımına bırakılırlar.

Bir CBC tipik olarak bir kişinin kan örneğinde bulunan hücrelerin sayımları dahil olmak üzere çeşitli parametreleri ölçen otomatik bir cihaz kullanılarak gerçekleştirilir. Bir CBC’nin sonuçları sadece hücre tiplerinin sayısı hakkında bilgi vermez, aynı zamanda bazı hücrelerin fiziksel özelliklerinin bir göstergesi olabilir. Standart bir CBC şunları içerir:

Beyaz kan hücrelerinin değerlendirilmesi: WBC sayısı; WBC diferansiyeli içerebilir veya içermeyebilir

Kırmızı kan hücrelerinin değerlendirilmesi: RBC sayısı, hemoglobin (Hb), hematokrit (Hct) ve RBC endeksleri, ortalama korpusküler (parçacık) hacim (MCV), ortalama korpusküler hemoglobin (MCH), ortalama korpusküler hemoglobin konsantrasyonu (MCHC) ve kırmızı hücre dağılımı içerir. genişlik (RDW). RBC değerlendirmesi retikülosit sayısını içerebilir veya içermeyebilir.

Trombositlerin değerlendirilmesi: trombosit sayısı; ortalama trombosit hacmini (MPV) ve / veya trombosit dağılım genişliğini (PDW) içerebilir veya içermeyebilir.

Bir veya daha fazla kan hücresi popülasyonunda önemli anormallikler bir veya daha fazla durumun varlığını gösterebilir. Tipik olarak, anormal sonuçların nedenini belirlemeye yardımcı olmak için başka testler yapılır.

CBC tarafından değerlendirilen üç tip hücre şunları içerir:

Beyaz kan hücreleri

Vücudun sağlıklı durumunu korumak ve enfeksiyonlar veya diğer nedenlerle savaşmak için kullandığı, lökositler olarak da adlandırılan beş farklı türde WBC vardır. Bunlar nötrofiller, lenfositler, bazofiller, eozinofiller ve monositlerdir. Kanda nispeten sabit sayılarda bulunurlar. Bu sayılar vücutta neler olup bittiğine bağlı olarak geçici bir şekilde daha yüksek veya daha düşük olabilir. Örneğin, bir enfeksiyon, bakteriyel enfeksiyonla savaşmak için daha fazla sayıda nötrofil üretmesi için vücudu uyarır. Alerjilerle, artan sayıda eozinofil olabilir. Viral bir enfeksiyon ile artan sayıda lenfosit üretilebilir. Bazı hastalık durumlarında, örneğin lösemi, anormal (olgunlaşmamış veya olgun) beyaz hücreler hızla çoğalır ve WBC sayımını arttırır.

Kırmızı kan hücreleri

Eritrositler olarak da adlandırılan kırmızı kan hücreleri, kemik iliğinde üretilir ve olgunlaştıkça kan dolaşımına salınır. Vücutta oksijeni taşıyan bir protein olan hemoglobin içerirler. Bir RBC’nin tipik ömrü 120 gündür; Böylece kemik iliği sürekli olarak yaş ve parçalanan veya kanama yoluyla kaybedilenlerin yerine yeni RBC’ler üretmelidir. Bazı koşullar, önemli derecede kanamayla sonuçlanabilecek koşullara ek olarak yeni RBC’lerin ve / veya ömürlerinin üretimini etkileyebilir.

CBC, RBC’lerin sayısını ve mevcut hemoglobin miktarını, RBC’lerin (hematokrit) oluşan kan oranını ve RBC’lerin popülasyonunun normal görünüp görünmediğini belirler. RBC’ler normal olarak boyut ve şekil olarak minimal çeşitlemeler ile eşittir; bununla birlikte, vitamin B12 ve folat eksiklikleri, demir eksikliği ve çeşitli başka koşullar gibi koşullar ile önemli değişiklikler meydana gelebilir. Kırmızı kan hücrelerinin konsantrasyonu ve / veya kandaki hemoglobin miktarı normalin altına düşerse, bir kişinin anemisi olduğu ve yorgunluk ve halsizlik gibi semptomları olabileceği söylenir. Daha az sıklıkla, kanda çok fazla RBC olabilir (eritrositoz veya polisitemi). Aşırı durumlarda, bu küçük damarlar ve arterler boyunca kan akışını engelleyebilir.

Trombositler

Trombositler olarak da adlandırılan trombositler, normal kan pıhtılaşmasında önemli rol oynayan özel hücre fragmanlarıdır. Yeterli trombete sahip olmayan bir kişi, aşırı kanama ve morarma riskinde olabilir. Trombosit fazlalığı aşırı pıhtılaşmaya veya trombositler düzgün çalışmıyorsa aşırı kanamaya neden olabilir. CBC, mevcut trombositlerin sayısını ve boyutunu ölçer.

HEMOGRAM NASIL RAPORLANIR?

Hemogramda aşağıdaki kan değerleri tespit edilerek raporlanır:

WBC (White blood cell) Lökosit Sayısı: Beyaz kan hücrelerinin (akyuvar) sayısını tanımlar.

RBC (Red Blood Cell) Eritrosit Sayısı: Kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) sayısını tanımlar.

HGB (Hemoglobin): Hemoglobin sayısını tanımlar.

HCT (Hematokrit): Alyuvarların toplam hacminin kandaki yüzdesini verir. HCT sayesinde hem alyuvar sayısı hem de alyuvar büyüklüğü hakkında bilgi verir.

MCV (Mean Cell Volume) Ortalama Hücre Hacmi: Bir alyuvarın ortalama büyüklüğünü tanımlar.

MCH (Mean Cell Hemoglobin) Ortalama Hücre Hemoglobini: Her bir alyuvardaki ortalama hemoglobin miktarını tanımlar.

MCHC (Mean Cell Hemoglobin Concentration) Ortalama Hücre Hemoglobin Konsantrasyonu: Her bir alyuvardaki ortalama hemoglobin ağırlığını tanımlar.

PLT (Platelet) Trombosit Sayısı: Kanın pıhtılaşmasını sağlayan elemanların (trombosit) sayısını tanımlar.

RDW (Red Cell Distribution of Width) Eritrosit Dağılım Genişliği: Aynı kişideki farklı alyuvar boyutlarının birbirlerinden ne kadar farklı olduğunu verir. Değişkenlik arttıkça RDW değeri yükselir.

PDW (Platelet Distrubition Width): Trombositlerin dağılım genişliğini gösterir.

RDW-SD (RBC Distrubition Width-Coefficent of Variation): RDW değerini standart sapma şeklinde verir.

RDW-CV (RBC Distrubition Width-Standard Deviation): RDW değerini varyasyon katsayısı şeklinde verir.

NE: Nötrofil Yüzdesi

LY: Lenfosit Yüzdesi

MO: Monosit Yüzdesi

EO: Eozinofil Yüzdesi

BA: Bazofil Yüzdesi

MPV: Bir trombositin ortalama büyüklüğünü tanımlar.

PCT: İltihaplı hastalık vakalarında artış gösteren prokalsitonin proteininin miktarını verir.

LYM: Bir akyuvar türü olan lenfositin tüm beyaz kan hücreleri içerisindeki yüzdelerini tanımlar.

MON: Bir akyuvar türü olan monositin tüm beyaz kan hücreleri içerisindeki yüzdesini tanımlar.

EOS: Bir akyuvar türü olan eozinofilin tüm beyaz kan hücreleri içerisindeki yüzdesini tanımlar.

BAS: Bir akyuvar türü olan bazofilin tüm beyaz kan hücreleri içerisindeki yüzdesini tanımlar.

HEMOGRAM TESTİNDE NORMAL DEĞERLER NELERDİR?

HEMOGRAM SONUÇ REFERANS ARALIĞI

WBC 10.06 3.0 – 12.0
NE 76.8 35 – 80
RBC 3.8 3,2 – 6
HGB 11 10 – 18
HCT 33,6 30 – 55
MCHC 32.9 30 – 36
MCH 29.3 25- 33
MCV 89.1 78 – 105
LYM 12.8 15 – 50
RDW 14.5 9 – 18
PLT 203 150 – 500
MPV 9.5 0 – 15

aileakyuvaralyuvarbeyazEkonomiinternetkansernasıl yapılırSağlıktip

Hemogram (tam kan sayımı) nedir?

Hemogram; kandaki hücre sayısını ve oranlarını tespit etmeye yarayan bir kan testidir. Kan dolaşımındaki hücrelerin kemik iliğinde üretiliyor olması sebebiyle aslında kemik iliğinin değerlendirilmesine de olanak tanır. Genel sağlık durumunu gözden geçirmek ve mevcut hastalığın seyrini incelemek amacıyla da tercih edilen bu test, aynı zamanda pek çok rahatsızlığın tanı aşamasında yönlendirici özelliğe sahiptir. Bu hastalıklardan bazıları şunlardır:

• Enfeksiyon ve inflamasyon
• Kan kanseri ve diğer kanser çeşitleri
• Kemik iliği rahatsızlıkları
• Anemi
• Akdeniz anemisinin de içinde yer aldığı talasemiler
• Vücut savunmasındaki hücrelerin organ ve dokulara saldırması sonucunda gelişen otoimmün rahatsızlıkları

Hemogram testi (tam kan sayımı) nasıl yapılır?

Hemogram testinin yapılabilmesi için öncelikli olarak kişinin kan vermesi gerekmektedir. Bu test açlık gerektirmediği için, kişinin aç olması şartı aranmaz. Alınan kan numunesi; oda sıcaklığında 10 saate kadar, buzdolabında bekletilmesi halinde ise 18 saate kadar analiz edilmesi için uygun durumda olacaktır. Mor kapaklı tüplerim içindeki EDTA ismi verilen maddenin sayesinde; kanın, tüp içinde pıhtılaşması durumu önlenir.

Kanın bir bölümündeki parçalanması ile kırmızı kan hücrelerinde bulunan hemoglabinler hücre dışına çıkar. Kanın diğer kısmında ise yalnızca seyreltme işlemi uygulanır ve hücrelerin sayılması gerçekleştirilir. Sayma ve hesaplama işlemleri, cihazlarda otomatik olarak yapılmaktadır.

Hemogram testi (tam kan sayımı) nasıl raporlanır?

Yapılan hemogram testinde; hücre sayısı ve hesaplanan bazı diğer oranlar çeşitli kısaltmalar ile ifade edilir:

• RBC: Kırmızı kan hücresi sayısı
• HGB: Hemoglobin
• HCT: Hematokrit
• PLT: Trombosit sayısı
• WBC: Beyaz kan hücresi sayısı
• MCV, RDW, MCH, MCHC: Kırmızı kan hücresi indeksleri

Bu ifadeler ile tam kan sayımı sonucu verilir ve sınır değerlerden yüksek veya düşük olmasına göre de raporlanır. Raporlama esnasında baz alınan sınır değerler, yetişkin yaş grubuna yöneliktir. Çocuklardaki alt-üst sınır değerler ise yaş ve cinsiyete göre değişiklik gösterebilir.

Benzer Yazılar

Kadın Sağlığı Paketi

Kadın hastalıklarından korunmak ve kaliteli bir yaşama sahip olmak için bilinçli olmak ve düzenli olarak jinekolojik kontrollerden geçilmesi büyük önem taşıyor.

Devamı

Tüm Batın USG Nedir?

Tüm batın USG, karın bölgesinin ultrasonografi ile incelenmesi işlemidir. Batın ultrasonu; alt batın ve üst batın olmak üzere ikiye ayrılır.

Devamı

TSH Nedir?

TSH, hipofiz bezinin ön kısmında bulunan hücrelerden salgılanan ve tiroit bezindeki hücrelerin gelişimini kontrol etmede rol alan bir hormondur.

Devamı

Hemogram Nedir?    

Hemogram diğer bir adıyla tam kan sayımı, kanda bulunan hücre sayısını tespit etmek için kullanılır. Kan dolaşımındaki hücreler kemik iliği üretir. Bundan dolayı kemik iliğinin incelenmesine de yardımcı olur. Kişinin sağlık durumunun ve varsa hastalıkların durumunu gözlemlemek için kullanılır. Birçok rahatsızlığın erken tanı aşamasında tespit edilmesine neden olmaktadır.

Hemogram Testi

Kanda bulunan hücre sayılarını tespit etmeye yarayan kan testidir. Birçok hastalığın tanısı için önemli bir yere sahiptir. Bu hastalıklar ise şunlardır:

• Anemi

• Lösemi

• Kanser

• Kemik iliği rahatsızlıkları

• Enfeksiyon ve inflamasyon

• Akdeniz anemisinin de bulunduğu talasemiler

Hemogram Testi Nasıl Yapılır?

Kan vermek hemogram testinin ilk aşamasıdır. Açlık şartı aranmayan bu işlem sonrasında oda sıcaklığında yaklaşık 10 saat, buzdolabında ise 18 saat bekletilmesi uygun hale gelmesi için önemlidir.

Kan örneği bebekten alınacaksa topuktan alınabilir. Yetişkinlerde kol damarından ya da parmak ucundan alınan bu kan laboratuvara gönderilir.

Kanın bir kısmının parçalanmasıyla kırmızı kan hücrelerindeki hemoglabinler hücre dışarısına çıkmaktadır. Kanın geri kalanıyla seyreltme işlemi yapılır. Hücrelerin sayılması gerçekleştirilir. Bu işlem cihazlarda otomatik olarak yapılır.

Testte hesaplanan oranlar ve hücre sayıları bazı kısaltmalarla ifade edilmektedir. Bunlar:

• Kırmızı Kan Hücresi (RBC)

• Hemoglobin (HGB)

• Kırmızı Kan Hücresi İndeksleri (MCV, RDW, MCH, MCHC)

• Trombosit sayısı (PLT)

• Beyaz Kan Hücresi (WBC)

Kan tahlili sonucunda her parametrenin farklı anlamları bulunur. Belge oluşturulurken sınır değerlere bağlı olarak düşük, yüksek olarak raporlanır. Çocukların sınır değerleri yaşlarına, cinsiyetlerine bağlı olarak farklılık gösterir.

Hemogram testi, hastanelerde, sağlık ocağında kısaca laboratuvarı bulunan sağlık kuruluşlarında yapılır.

Hemogram Değerleri

Test sonrasında birkaç saat içinde test sonuçları çıkar.

Hemoglobin Normal Aralığı

• Kadın (15 yaş üstü): 13,0-17,0 g/dL

• Erkek (15 yaş üstü): 11,5-15,5 g/dL

Hematokrit Normal Aralığı

• Kadın: %36-48

• Erkek:%40-55

Trombosit Sayısı Normal Aralığı

• Yetişkin: 150.000-450.000 mL

Beyaz Kan Hücresi (WBC) Normal Aralığı

Yetişkin: 4.000-10.000/mL

Hemogram Testinde Nelere Bakılır?

Teknolojinin gelişmesiyle gelişmiş cihazlar kullanılır. Bu cihazların yardımıyla test hastalıkların tanısında veya mevcut hastalıkların seyrinin incelenmesinde kullanılır. Erken teşhis ve hastalıkların nedenlerinin tespitinde önemlidir. Tam kan sayımı kandaki kırmızı, beyaz kan hücrelerini ve trombositleri inceler.

Alyuvarlar yani kırmızı kan hücreleri testte eritrosit olarak görülür. Dokulara oksijen taşımakla görevli olan bu dokular, karbondioksit ve oksijen alışverişinden de sorumludur. Anemi, hemoglobinopatiler gibi rahatsızlıkların nedeni olabilir.

Akyuvarlar yani beyaz kan hücreleri testte lökositler olarak isimlendirilir. Vücudun savunma mekanizması olan akyuvarlar, mikroplara ve hastalıklara karşı koruma sağlar. Lösemi, nötropeniler, miyeloproliferatif rahatsızlıklar, lenfoma, lenfoproliferatif rahatsızlıkların nedeni olabilir.

Trombositler, kan değerlendirmelerinde platelet olarak isimlendirilir. Kanama durumunda pıhtı oluşmasına yardım ederek aşırı kanamayı engeller. Hemofiller, tromboz, trombositoz gibi hastalıkların nedeni olabilir.

HGB Nedir?

Hemoglobin vücutta kırmızı kan hücrelerinin içerisinde bulunan ve kana kırmızı rengini veren maddedir. Yapısında demir minerali yer alan hemoglobinin görevi vücudun doku ve organlarına kan yoluyla oksijen taşınmasını sağlamak, aynı zamanda bu doku ve organlarda biriken karbondioksiti ise akciğerlere yeniden ulaştırmaktır. Yapısında yoğun şekilde demir bulunduran hemoglobin, demir eksikliğine bağlı olarak hızlı bir şekilde düşüş gösterebilir. Hemoglobin seviyesinin kandaki düşüklüğü genellikle anemiye işaret etmekle birlikte yüksek bulunması ise bir grup ciddi hastalığın belirtisi olabilir. Vücutta sahip olduğu kilit görevler nedeniyle hemoglobin miktarı her türlü sağlık taramasında mutlaka araştırılır. Basit bir kan testi ile hemoglobin ve diğer kan sayımı ölçümlerini bir arada gerçekleştirmek mümkündür.

HGB Düşüklüğü Nedir?

Hemoglobin seviyesindeki düşüklük, genellikle kişide anemi (kansızlık) olduğunun göstergesidir. Normal şartlarda sağlıklı bireyler göz önünde bulundurulduğunda;

• Erkeklerde 13,5 g/dL,
• Kadınlarda 12 g/dL,
• Çocuklarda 11 g/dL,
• Hamilelerde ise 10 g/dL’nin altındaki HGB değeri, hemoglobin düşüklüğü olarak değerlendirilir.

Bunlar ortalama değerler olmakla birlikte laboratuvar koşullarına göre referans değerler bir miktar değişebildiğinden kan testinin yapıldığı merkezin referans aralıklarının dikkate alınması daha doğru olacaktır. Çeşitli nedenlerle hemoglobin seviyesi düşerek kansızlık gelişebilir. Bu nedenle hemoglobin düşüklüğünde daha ileri tanı testlerine başvurularak aneminin türü mutlaka belirlenmelidir.

HGB Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

Hemoglobin düşüklüğünde doku ve organlara taşınan oksijen azaldığından birtakım olumsuz semptomlar görülebilir. Bunlardan bazıları şöyle sıralanabilir:

• Çabuk yorulma
• Nefes darlığı
• İstemsiz kilo kaybı
• Baş dönmesi
• Hızlı ve düzensiz kalp atışları, nabzın kulaklarda yoğun şekilde hissedilmesi
• El ve ayaklarda üşüme, uyuşma gibi sorunlar
• Ciltte sarı veya soluk görünüm
• Baş ve göğüs ağrısı

Yukarıdakilere benzer semptomlarınız var ise en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız tavsiye edilmektedir.

HGB Düşüklüğü Nedenleri Nelerdir?

Hemoglobin düzeyindeki düşüş çok büyük olasılıkla kansızlıktan (anemi) kaynaklanır. HGB düzeyinde düşüşe yol açabilen durumlar arasında şunlar yer alabilir:

• Demir eksikliği anemisi
• Vitamin eksikliği anemileri (B12 vitamini veya folik asit eksikliği)
• Gebeliğe bağlı anemi
• Ailesel akdeniz anemisi (talasemi)
• Bağışıklık sisteminin otoimmün etkisiyle gelişen aplastik anemiler
• Kırmızı kan hücrelerinin kan dolaşımında veya dalakta parçalanmasıyla gelişen hemolitik anemiler
• Hemoglobin proteininin genetik olarak anormal yapıda olduğu orak hücreli anemi
• Kanser tedavisi için uygulanan kemoterapiler
• Akut kan kaybı
• Sepsis
• Böbrek hastalıkları
• Lösemi, lenfoma veya multipl myelom gibi kan hücresi üretimini olumsuz etkileyen hastalıklar
• Diğer kronik hastalıklar
• Kullanılan bazı ilaçlar
• Dengesiz ve sağlıksız beslenme
• Tütün ürünlerinin yoğun kullanımı

Bu nedenlerin haricinde yeni doğmuş bebeklerde doğum sonrası 6-8. haftalarda anemi gelişimi görülebilir. Bu durum genellikle doğumda var olan kırmızı kan hücrelerinin tükenmesinden kaynaklanır. Bu durum farklı bir hastalık söz konusu olmadığında genellikle normal olarak kabul edilir ve geçicidir.

HGB Düşüklüğü Tedavisi Nasıl Olur?

Hemoglobin düşüklüğünde tedavi, altta yatan nedene veya aneminin gelişim türüne bağlı olarak şekillendirilir. Demir, B12 vitamini veya folik asit eksikliğinden kaynaklı gelişen anemilerde beslenme düzeni planlanmalı, ek olarak vitamin veya mineral takviyelerine başvurulmalıdır. Farklı hastalıklara bağlı olarak gelişen hemoglobin düşüşlerinde bu hastalığa yönelik olarak uygulanan tedaviler hemoglobin düzeyinin de kontrol altına alınmasına yardımcı olacaktır. İlaç kullanımına bağlı gelişen anemilerde ise alternatif ilaçlara yönelmek gerekebilir. Akut kan kaybı, talasemi gibi bazı durumlarda şiddetli HGB düşüklüğü geliştiğinde kan nakline ihtiyaç duyulabilir. Orak hücre anemisi gibi bazı durumlarda ise kök hücre nakli gibi alternatif tedavi yöntemleri gündeme gelebilir. Tedavi edilmeyen anemiler kalp hastalıkları, huzursuz bacak sendromu ve hatta organ yetmezliklerine varan ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle hemoglobin düşüklüğü mutlaka takip ve tedavi gerektirir.

HGB Yüksekliği Nedir?

HGB düşüklüğü çok daha yaygın görülen bir sorun olmakla birlikte bazı durumlarda HGB seviyelerinin normalden daha yüksek olduğu da görülebilir. Sağlıklı bireyler arasında;

• Erkeklerde 18 g/dL,
• Kadınlarda 15 g/dL,
• Çocuklarda yaşa bağlı olarak değişebilmekle birlikte ortalama 16 g/dL’nin üzerinde tespit edilen HGB değeri hemoglobin yüksekliği olarak tanımlanabilir.

Bazı durumlarda hemoglobin seviyesinde üst sınıra çok yakın olan yükseklikler tıbbi açıdan bir anlam ifade etmeyebilir. Ancak belirgin yükseklikler veya sürekli devam eden HGB yüksekliği ileri araştırma gerektirir.

HGB Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

Hemoglobin yüksekliği çok şiddetli olduğu durumlarda çeşitli semptomlarla kendini gösterebilir. Bunlar arasında şunlara yer verilebilir:

• İstemsiz kilo kaybı
• Ciltte kaşıntı
• Eklemlerde ağrı ve şişlikler
• Halsizlik
• Gözlerde sararma
• Aşırı terleme ve sıcak basması
• Baş ağrısı ve baş dönmesi

İnsanlarda hemoglobin değerinin yüksek olması, düşük olmasına göre daha az görüldüğünden mutlaka inceleme gerektirmektedir.

HGB Yüksekliği Nedenleri Nelerdir?

Hemoglobin yüksekliği, nadir görülen bir genetik hastalık olan polisitemiyi işaret edebilir. Bu hastalık kemik iliğinden çok fazla kırmızı kan hücresi üretimine neden olan doğumsal bir sorundur. Polisitemi hastalarında kan normalden çok daha yoğun bir yapıda olduğundan pıhtılaşmaya bağlı olarak kalp krizi ve felç riskleri söz konusudur. Bu nedenle ömür boyu takip ve tedavi gerekir. Bunun haricinde hemoglobin yüksekliğinin olası diğer nedenleri arasında şunlardan söz edilebilir:

• Vücutta sıvı kaybı (dehidrasyon)
• Kalp ve akciğer hastalıkları
• Yüksek irtifada yaşamak
• Ciddi yanıklar
• Aşırı kusma veya ishal
• Çok yoğun fiziksel aktivite
• Aşırı sigara veya diğer tütün mamulleri kullanımı
• Steroidler veya performans artırma amacıyla kullanılan bazı ilaçlar
• Böbrek tümörleri
• Kemik iliğine ilişkin hastalıklar
• Oksijen yetersizliği

Hemoglobin değerinin normalden yüksek olması mutlaka bir tedavi süreci gerektireceğinden, en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız son derece önemlidir.

HGB Yüksekliği Tedavisi Nasıl Olur?

Hemoglobin yüksekliği bulunan hastalarda polisitemi hastalığının teşhis edilmiş olması yaşam boyu sürekli tekrarlayan kan sayımları ve ek taramaları gerektirir. Kan sulandırıcı ilaçların kullanımı genellikle tedavi sürecinde sürekli olarak yer alır. Bunun haricinde hemoglobin düzeyinin belirgin şekilde arttığı durumlarda tedavi planının değiştirilmesi gerekebilir. Yanıklar, şiddetli ishal ya da kusma gibi durumlarda gelişen sıvı kaybına bağlı ortaya çıkan hemoglobin yükselmeleri genellikle akut ve geçicidir. Bu durumlarda kaybedilen sıvının bir an önce yerine konulması hem hemoglobin yüksekliğini hem de dehidrasyonun yol açabileceği diğer ciddi sağlık sorunlarını önlemenin en etkili yoludur. Böbrek tümörleri, kemik iliği hastalıkları gibi nedenlere bağlı olarak hemoglobin seviyesinin yükselmesi ise bu hastalıklara yönelik uygulanan tedavi protokolleri kapsamında değerlendirilir. Sınırda yükseklik olarak değerlendirilen hafif yüksekliklerde ise geçici ve basit nedenler söz konusu olabildiğinden herhangi bir müdahaleye ihtiyaç duyulmadan belirli bir süre sonraya tekrar kan testi randevusu verilebilir. Özetle altta yatan sorunun tespit edilmesi, tedavinin nasıl şekillendirileceğinin belirlenmesinde temel aşamayı oluşturur.

Eğer siz de kan testinizde hemoglobin değerinin düşük veya yüksek olduğunu gördüyseniz doktorunuza danışarak bu durumun nedenleri hakkında bilgi alabilir, detaylı muayene ve tetkiklerinizi yaptırarak daha sağlıklı bir şekilde yaşamınızı sürdürebilirsiniz.

Hemogram (Tam Kan Sayımı), doktorlar tarafından laboratuvardan en sık istenen temel tarama testlerinden biridir. Genel sağlık durumunun saptanması, immun sistemin (bağışıklık durumunun) ortaya konması, ve anemi gibi çeşitli bozuklukların taraması ve izlenmesi için yapılan bir testtir. Test için yapılması gereken bir hazırlık yoktur.

LÖKOSİTLER (WBC)

Aynı zamanda beyaz kan hücreleri olarak da adlandırılırlar.

Vücudun savunma ve bağışıklık hücrelerinin yani lökositlerin toplamını gösterir. Enfeksiyon hastalığı veya lupus gibi kronik iltihabi hastalıklarda ve lösemi de yükselir. Çok düşükse lökosit yapımını bozan ciddi bir hastalık vardır. Örneğin bazı kanserlerde, kemik iliği hastalarında, AIDS’te lökosit miktarı düşüktür.

NÖTROFİL % ve #

Büyük beyaz kan hücreleridir. Sayıları bakteriyel enfeksiyonlarda artar.

LENFOSİT % ve #

Küçük beyaz kan hücreleridir. Sayıları viral enfeksiyonlarda ve bazı kronik hastalıklarda artar, AIDS’te düşer.

MID % ve #

Orta büyüklükte beyaz kan hücreleridir. Monositler, eozinofil ve bazofil hücreleri bu gruba girerler. MID sayısının yüksek olması, bir organ ya da bölgede bir enfeksiyonun başladığını ve savunma mekanizmasının çalışmaya başladığını gösterir. Fagositik (yabancı maddeyi hücrenin içine alıp, parçaladıktan sonra hücre dışına atmak) özellikleri vardır.

ERİTROSİT (RBC)

Aynı zamanda kırmızı kan hücreleri olarak da adlandırılır.

Eritrositlerin ana görevi oksijenin hücrelere taşınmasıdır.

RBC sayısında azalma olursa kansızlık (anemi), artış olursa polisitemi, KOAH, böbrek

hastalığı tanısı konabilir.

Eritrosit Normal Aralığı :

Erkeklerde 4.7 – 6.1 milyon hücre/ µL

Kadınlarda 4.2 – 5.4 milyon hücre/uL

HEMOGLOBİN

Eritrositlerin içinde bulunan, akciğerlerden dokulara oksijen, dokulardan da akciğerlere karbondioksit taşıyan bir proteindir.

Anemilerde Hemoglobin düşer.

Hgb Normal Aralığı :

Erkeklerde 14-18 g/dL

Kadınlarda 12-16 g/dL

HEMATOKRİT

Tam kan örneğindeki eritrositlerin yüzdesidir.

Anemi, lösemi, kan kaybı gibi durumlarda azalırken vücudun su kaybettiği durumlarda (örneğin ishal) veya polisitemi’de artar.

Hematokrit Normal Aralığı :

Erkeklerde %42 – %52

Kadınlarda %37 – %47

MCV (Ortalama Eritrosit Hacmi)

Oksijen taşıyan hücrelerin ortalama büyüklüğüdür.

MCV düşükse eritrositler daha küçüktür, yüksekse daha büyümüştür. Örneğin demir eksikliği anemisinde eritrositler küçülür dolayısıyla MCV değeri düşük çıkar. B12 vitamini eksikliği anemisinde ise eritrositler büyümüştür, MCV yüksek çıkar.

MCV Normal Aralığı :

Erkeklerde 87 ± 7 fL

Kadınlarda 90 ± 9 fL

MCH (Ortalama Hücre Hemoglobin Miktarı)

Eritrositlerdeki hemoglobin ortalama miktarını gösterir. Büyük eritrositler yüksek MCH gösterirken, küçük eritrositlerde MCH değeri daha düşüktür.

MCH Normal Aralığı :

Erkeklerde ve Kadınlarda 27 – 31 pg

MCHC (Ortalama Hücre Hemoglobin Konsantrasyonu)

Bir eritrosit içindeki ortalama hemoglobinin hesaplamasıdır. Azalan MCHC (hipokromi), demir eksikliği anemisi ve talasemi gibi eritrositlerin içindeki hemoglobin miktarının azaldığı durumlarda görülür. Artan MCHC (hiperkromi), yanıklarda ve daha nadir bir konjenital bozukluk olan herediter (kalıtsal) sferositoz gibi hemoglobinin eritrosit içinde anormal derecede yoğunlaştığı durumlarda görülür.

MCHC Normal Aralığı :

Erkeklerde ve kadınlarda %33 – %37

RDW–SD ve RDW–CV (Eritrosit Dağılım Genişliği)

Eritrosit büyüklüğündeki değişimin hesaplanmasıdır. RDW-CV ve RDW-SD olarak iki farklı değer şeklinde rapor edilir. MCV’den sonra anemilerin ayrımında en faydalı olan ikinci parametredir. Özellikle hipokrom mikrositik anemilerin ayrımında faydalıdır.

TROMBOSİT

Trombositler, aynı zamanda Platelet (Plt) olarak da adlandırılır.

Trombositler kan pıhtılaşmasında ve kanamanın durmasında rol oynarlar. Trombosit sayısı düşükse bu trombositlerin hızla parçalandığı ya da az yapılmakta olduğu anlamına gelir. Her ikisi de kanamanın durmamasına neden olur. Trombosit sayısı yüksekse (trombositoz) bu da fazla üretimi anlamına gelir ki, damar tıkanıklıkları ile sonuçlanabilir.

MPV (Ortalama Trombosit Hacmi)

MPV değeri yüksekse, trombosit yapımının hızlandığı ve trombosit hücrelerinin yapım veya yıkımında sorun olduğunu belirten kan hastalıklarının göstergesidir. MPV değerinin düşüklüğü ise kemik iliğinde trombosit yapımı ile ilgili bir problem olduğuna işaret edebilir.

P_LCR (Büyük Hücreli Trombosit Oranı)

P_LCR düşüklüğü hamilelikte, çok fazla alkol tüketiminde ve B12 eksikliğinde görülebilmektedir. Yüksek P_LCR ise hiperlipemi (kandaki çeşitli yağların gerekenden daha yüksek olması) hastalarında görülebildiği gibi, olası trombositoz’a da neden olabilir.

PDW (Trombosit Dağılım Genişliği)

Trombositlerin büyüklüğüne göre dağılımını gösterir. Diğer parametrelerle birlikte değerlendirildiğinde trombosit fonksiyonları hakkında bilgi verir.