Kan tahlilinde kreatinin yüksekliği nedir

Kan Tahlilinde Kreatinin Yüksekliği Nedir

kan tahlilinde kreatinin yüksekliği nedir

Kreatinin nedir?

Kreatinin nedir?

Kreatinin nedir?

Kişiler kan tahlili yaptırdıklarında, zaman zaman kreatinin kelimesini görmektedirler. Bu kan testi sonuçlarından, kişinin sahip olduğu kas miktarını ve böbreklerinin sağlıklı olup olmadığı öğrenilebilmektedir.  Kreatinin seviyesine kan testlerinin haricinde idrar numuneleri ile de bakılabilmektedir. Kaslarda kreatinin adı verilen bileşik üretilir ve bu bileşiğin yıkılması sonucu oluşan ürüne kreatinin denmektedir. Kreatininin kan da bulunma seviyesi belirli özelliklere göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu faktörler arasında; yaş, cinsiyet ve kas kütlesi gösterilebilir. Böbrekler kaslarda yıkılan bu atık ürünü filtreleyerek idrarla birlikte vücuttan atar. Bu esnada vücutta üretim ve atılım arasında bir denge oluşur. Kreatinin seviyesi de olması gereken seviyelerde korunur.

Böbreklerin düzgün çalışmaması durumunda ise kandaki ve idrardaki miktar olması gereken düzeyden fazla çıkar. Bunların haricinde beslenme ve fiziksel aktiviteler de kreatinin seviyesini etkilemektedir.

Kan kreatinin testi nedir?

Kreatinin düzeyleri kan testlerinden veya idrar testlerinden kontrol edilebilmektedir. Kan testleri ile yapılan kan dolaşımındaki kreatinin miktarının ölçülmesi işlemine serum kreatinin denilir. İdrardaki kreatinin seviyesini ölçme işlemine ise kreatinini klirensi denmektedir. Serum kreatinin ise, kan dolaşımında bulunan kreatinin seviyesini ölçme de yardımcı olmaktadır.

Kreatinin seviyeleri genel olarak böbrek fonksiyonları hakkında fikir sahibi olmamızı sağlamaktadır. Böbrek sağlığı hakkında bilgi veren önemli parametrelerden biri olan GFR (glomerüler filtrasyon) hızını tanımlamaya yardımcı olur.

Kreatinin yüksekliği neden olur?

Kreatinin vücuttaki böbrek fonksiyonlarını gösteren en önemli parametrelerden bir tanesini oluşturmaktadır. Kreatinin normal değeri erkeklerde desilitre başına 0.6 ile 1.2 mg arası olmaktadır. Yetişkin kadınlarda ise desilitre başına 0.5 ile 1.1 mg arası olmalıdır. Kreatinin değeri yükseldikçe kişinin böbrek yetmezliği seyri de aynı oranla artmaktadır. Kronik böbrek yetmezliği denilen durumda da kreatinin seviyesi oldukça yüksek derecelere çıkmaktadır. Kreatinin seviyesi yüksekliğinde tedavi edilmediğinde bir süre sonra kalıcı hale gelebilmektedir. Akut sebepler arasında çeşitli kullanılan ilaçlar böbreklerde etki yapabilmektedir. Bunların dışında bazı viral hastalıklar böbreklerde ani böbrek yetmezliği tablosu oluşturabilmektedir. Kronik hastalıkların başında ise şeker ve hipertansiyon hastalıklarının geldiğini söyleyebiliriz. Bu rahatsızlıklar yüksek basınca ya da yüksek şekere bağlı olarak zamanla böbreklerin süzme görevini bozmaktadır.

Kreatinin testi, böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını belirlemeye yardımcı olacak ipuçları verir. Genellikle idrar yolu şikayetlerinin nedenini veya kronik bir rahatsızlığın böbrek hastalığına sebep olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır.

 

Rezum Tedavisi Hakkında Bilgi ve Fiyat Al

 

Kreatinin Nedir?

Bu test, böbreklerin kanda biriken atıkları filtreleme işini ne kadar iyi yerine getirdiğinin bir ölçüsüdür. Bununla birlikte kan tahlili yapılarak bu kreatinin değeri öğrenilir. Kreatin, kaslarda enerji üreten süreçlerden oluşan kimyasal bir bileşiktir. Bununla birlikte sağlıklı böbrekler, kreatininin süzerek idrar yoluyla atık ürün olarak vücuttan çıkarır. Ancak bu değerin tetkik sonuçlarında yüksek gelmesi demek idrar yoluyla atılamadığı anlamına gelmektedir. Bu da böbreklerin fonksiyonlarını yerine getiremediğinin habercisidir.

Kreatinin Testi Neden Yapılır?

Başvurduğunuz hekim sizden aşağıdaki nedenlere bağlı olarak bir kreatin testi isteyebilir:

  • Böbrek hastalığı belirtilerinizin olması durumunda,
  • Yüksek tansiyonunuz, şeker hastalığınız veya böbrek hastalığı riskini artıran diğer durumların olması durumunda,
  • Böbrek hastalığı tedavisini takip etmek,
  • İlaçların böbrekler üzerinde yan etki yapıp yapmadığını belirleyebilmek,
  • Nakledilen bir böbreğin çalışıp çalışmadığını kontrol etmek amacıyla bu test yapılabilmektedir.

Kanda Kreatinin Tahlili

Kreatinin seviyeler kan testlerinden veya idrar tahlilinden kolaylıkla kontrol edilebilmektedir. Kan testleri yardımıyla bakılan kreatinin düzeyinin ölçülmesi işlemine serum kreatin, idrardaki kreatinin düzeylerini ölçme işlemine ise kreatinin klirensi ismi verilmektedir.

Serum Kreatinin: Kan dolaşımında bulunan kreatin seviyelerini öğrenmemizi sağlamaktadır. Bu bileşiğin düzeyleri genellikle böbrek aktiviteleri hakkında bilgi vermektedir. Böbrek sağlığı hakkında fikir veren en önemli parametrelerden biri olan glomerüler filtrasyon hızını (GFR) belirlemeye yardımcı olur. GFR belirli hastalara ait bazı değerler kullanılarak yapılan bir hesaplama yöntemidir. Bu değerler yaş, cinsiyet ve kilonun yanında kreatin olarak sayılabilir.

Kas miktarına göre kreatin seviyeleri farklılaştığı için kadınlardaki kreatin düzeyleri erkeklere oranla daha düşüktür. Bunun yanında kreatin normal değeri erkeklerde 0.6-1.2mg/dL, kadınlarda 0.5-1.1mg/dL arasındadır.

Kreatinin Klirensi: Kaslarda üretilen kreatin miktarının ne kadarının böbreklerden idrar yoluyla atılıp atılmadığını anlamaya olanak tanıyan bir yöntemdir. Bu tetkik sayesinde böbreklerin atıkları ne kadar düzgün şekilde filtrelediği anlaşılabilir. İdrar testi ve kan testi burada birlikte yapılabilmektedir.

Bazı durumlarda hastanın bu testleri sık aralıklarla yapması ve değerlerini düzenli olarak takip etmesi önerilir. O durumlar genel olarak şu şekildedir:

  • Diyabet hastalığı bulunan kişiler,
  • Yüksek tansiyon hastaları,
  • Akut böbrek hastalıkları,
  • Kalp-damar hastalıkları,
  • Genetik yatkınlığı olanlar,
  • Kemoterapi vb. ilaç kullanımı.

Kreatinin Yüksekliği

Kanda kreatinin yüksekliği genel olarak böbrek fonksiyonlarında bir sorun olduğu anlamına gelmektedir. Hem akut hem de kronik böbrek yetmezliklerinde bu seviye çok fazla yükselir. Bunun yanında kreatin düzeyinin 4 mg/dL üzerinde olması böbrek hastalıklarında ciddi bozukluk olduğunu gösterir. Bu testin 10 – 12 mg/dL üzerinde olması diyaliz gerektirdiğine işaret etmektedir.

Kreatin yüksekliğinin belirtileri şu şekildedir:

  • Bulantı ve kusma,
  • İştahsızlık,
  • Ödem,
  • Aşırı yorgunluk hissi,
  • Nefes güçlüğü,
  • Bilinç bulanıklığı (çok yüksek değerde)
  • Ciltte kuruluk,
  • İdrarda azalma veya artış,
  • Yüksek tansiyon.

İdrarda kreatinin yüksekliği görülmesi böbreklerin çalışma fonksiyonlarında bir sorun olduğu için vücutta oluşan atıkların böbrekler tarafından filtrelenerek idrarla atılamadığını göstermektedir. Bebeklerde kreatinin yüksek miktarlarda görülmesi bakteriye olabileceğini düşündürürken, yetişkin erkeklerde prostat kanseri veya böbrek kanseri endişesini arttırır.

Kreatinin Düşüklüğü

Bu bileşiğin vücuttaki miktarının normalin altında seyretmesi karaciğer veya kasların aktivitelerini olması gerektiği gibi gerçekleştiremediklerini gösterebilmektedir. Bununla birlikte düşük kas kütlesi, gebelik, yetersiz beslenme ve farklı karaciğer sorunları kreatinin eksikliği veya düşüklüğü olarak karşımıza çıkabilmektedir.

Kanda kreatinin düşüklüğü belirtileri ise şu şekildedir:

  • Kaslarda güçsüzlük ve ağrı,
  • Egzersiz yaparken aşırı zorlanma,
  • Yorgunluk,
  • Mide bulantısı,
  • Karın ağrısı ve şişlik,
  • Karaciğerde bir sorun varsa sarılık,
  • Kanlı dışkı görülebilir.

Bunlarla birlikte doğumdan sonra anneye bağlı olarak bebekte kreatinin düşüklüğü görülmesi normaldir. Gebelik döneminde bu bileşen vücutta düşük seviyelerde seyredebilmektedir. Bu da doğumdan sonra bebekte bir süre aynı değerlerin gözlemlenmesine neden olur. Ancak zamanla kreatinin normal değerlerine döner. Sonuç olarak, mutlaka düzenli kontrollerle kreatin seviyelerinin takip edilmesi gereklidir.

Kreatin Yüksekliği ve Düşüklüğünde Tedavi

Kreatininin düzeyi normalden yüksekse, sonuçların başka bir kan veya idrar testi yapılarak onaylanması gereklidir. Eğer böbrek hasarından şüphe ediliyorsa hasara sebep olabilecek koşullar tespit edilmektedir. Diyet ve yaşam şeklinde değişiklik yapmak bu seviyelerin düşmesini sağlar, ancak altta yatan sebebe yönelik tedavi uygulamak, bu seviyelerin uzun vadede dengede kalmasının tek yoludur.

Test sonuçları düşük seviyeleri gösterdiği takdirde, kas hastalıklarının olup olmadığını anlamak için daha fazla test yapılması tavsiye edilmektedir. Bununla birlikte kas hasarını belirleyebilmek için kas biyopsisi veya kas enzim testi yapılmaktadır. Tedavi seçenekleri altta yatan sebebe bağlı olarak değişebilmektedir.

  • Kas Hastalığı: Bir kas hastalığınızın olması durumunda, tedavi kas ağrısını, zayıflığı ve dejenerasyonu yok etmeye veya azaltmaya odaklanır. Seçenekler arasında kas gücünü onarmak ve arttırmak için kortikosteroidler bulunmaktadır.
  • Kas Kütlesinde Azalma: Altta yatan neden, kas kütlesindeki bir azalmadan kaynaklanıyorsa medikal tedavi gerekli olmayabilir. Ancak kas kütlesini artırmak ve seviyeyi normale döndürmek için yaşam tarzı değişiklikleri tavsiye edilmektedir. Haftada birkaç gün egzersiz yaparak fiziksel aktiviteyi arttırmak ve böylece kas kütlesini büyük oranda güçlendirmek hedeflenir. Kas kütlesinin düşük olması, yanlış beslenmeden veya aşırı kilo kaybından kaynaklanıyorsa proteinden zengin gıdaları diyetinize eklemeniz gereklidir.
  • Karaciğer Hastalığı: Düşük kreatininin sebebi karaciğer hastalığına bağlıysa, tedavi ilaç ve yaşam tarzı değişimleri ile başlar. Doğru beslenme, sigara ve alkolü bırakma bu değişikliklerden birkaçıdır.

 

Sıkça Sorulan Sorular

Kreatinin kaç olmalıdır?

Kas miktarına göre kreatinin seviyeleri farklılaştığı için kadınlardaki kreatinin düzeyleri erkeklere oranla daha düşüktür. Kreatin normal değeri erkeklerde 0.6-1.2mg/dL, kadınlarda 0.5-1.1mg/dL arasındadır.

Kreatinin değerini düşürmek için ne yapmalı?

Bol su içmek kan kreatinin düzeyini biraz düşürebilir, ancak bu düşüş böbrekler iyi çalıştığı için değil çok idrara çıkmanın bir sonucu olarak görülür. Bununla birlikte bazı ilaçlar böbreğin süzme aktivitesini etkilemeden kreatinin düzeyini düşürebilirler.

Üre kreatin değeri kaç olmalı?

Laboratuvarlarda bakılan değerlerin normal seviyeleri üre için 20-50 mg/dl ve kreatinin için 0.8-1.2 mg/dl’dir.

 

Avicenna Hastanesi Üroloji Doktorları

Üroloji bölümü doktor listesi aşağıda yer almaktadır:

Kreatinin Ne Demek?

Kreatinin çocuk ve yetişkin olmaksızın herkesin vücudunda bulunan bir değerdir. “Kreatinin nedir?” sorusuna verilebilecek birkaç cevap bulunur. Kreatinin vücutta doğal olarak üretilen ve çok az miktarda besinlerde bulunan bir amino asittir. Kreatinin karaciğerde üretilir, kaslarda bulunur ve vücutta enerji için kullanılır. Aslında kreatinin, kandaki normal kas fonksiyonunun yan ürünü olan kimyasal atık bir üründür. Bu atık kasların normal olarak aşınması ve yıpranmasından kaynaklanır. Kreatinin böbreklerden süzülerek idrar yoluyla atılır. Kas çokluğu kreatinin değeri üzerinde etkilidir. Hareket seviyesi, ilaçlar ve vücut yapısı da kandaki kreatinin değerini belirlemede rol oynar.


Kreatinin Normal Değeri Nedir?

Kreatinin değeri vücuttaki kas ile doğrudan ilgilidir. Yani bir kişi ne kadar kasa sahipse kreatinin değeri de o kadar fazladır. Kandaki kreatinin seviyeleri, kişinin kas kütlesi ve böbrek fonksiyonlarını ele verir. Normal kreatinin değeri 0,5 ila 1,2 arasındadır. Kreatinin değerleri yaşa ve cinsiyete göre değişkenlik gösterir. Normal böbrek fonksiyonlarına sahip;

  • Erkeklerde yaklaşık 0,6-1,2 miligram kreatinin,
  • Kadınlarda yaklaşık 0,5-1,1 miligram kreatinin bulunur.

Bu oranın kadınlarda daha düşük olmasının nedeni kadınların erkeklere göre daha az kas kütlesine sahip olmasıdır. Yine aynı sebeple çocuklarda kreatinin değeri hem kadınlara hem de erkeklere göre daha düşüktür. Yaşa ve cinsiyete göre kreatinin değerleri şöyle verilebilir:

  • 18-41 yaş arası erkeklerde 0,6-1,2 miligram
  • 18-41 yaş arası kadınlarda 0,5-1,0 miligram
  • 41-61 yaş arası erkeklerde 0,6-1,3 miligram
  • 41-61 yaş arası kadınlarda 0,5-1,1 miligram
  • 61 yaş üzeri erkeklerde 0,7-1,3 miligram
  • 61 yaş üzeri kadınlarda 0,5-1,2 miligram

Kreatinin Testi

Kreatinin yüksekliği ve kreatinin düşüklüğü kolaylıkla öğrenilebilir. Kreatinin değeri hem kanda hem de idrarda test edilebilir. Böylece böbrek fonksiyonları ve böbreklerin durumu bu testle değerlendirilebilir.

Serum kreatinin testi, kanda kreatinin değerini gösteren testtir. Alınan kan ile birlikte serum kreatinin testi laboratuvarda test edilir. Kandaki kreatinin normal seviyesi Avrupa değerlerinde liste başına 74,3 ila 107 mikromol iken ABD’de bu oran 0,84 ila 1,21 miligramdır.

İdrar kreatinin testi ise son 24 saatte alınan bir idrar örneği ile ölçülebilir. Avrupa’da idrar testindeki normal kreatinin değeri erkekler için 8,4-25,9 mikromol iken kadınlar için 5,3-14,9 mikromol kabul edilir. ABD’de bu değerler erkeklerde 955-2.936 miligram iken kadınlarda 601-1.689 miligramdır. Bu değerlerin üzerindeki rakamlar idrarda kreatinin yüksekliği olarak kabul edilir ve doktorlar tarafından ek testler istenebilir.

İdrar ile ölçülen kreatinin değerleri serum kreatinin sonuçları ile birlikte değerlendirilebilir. Bu sayede böbrek fonksiyon testi olan kreatinin klirensini hesaplamak mümkündür. Yani böbreklerin kanı ne kadar iyi filtrelediği ölçülebilir.

Kreatinin klirensi yüzde 90 ve üzeri ise böbrekler normal, yüzde 60-89 arası hafif, yüzde 30-59 arası orta düzey, yüzde 15-29 arası ciddi, yüzde 15'den düşük ise son dönem böbrek yetersizliğini gösterir.

Kreatinin Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Normal kreatinin değeri yaşa, cinsiyete ve vücut ölçüsüne göre değişkenlik gösterir. Kreatinin normal değeri kadınlarda ve erkeklerde farklıdır. Böbrek fonksiyonlarının normal olmadığı ya da böbrek hasarı gibi durumlarda böbrekler sağlıklı çalışamaz ve atıkları yeterli şekilde filtreleyemez. Bu da kanda kreatinin değerinin yükselmesine neden olur. Rutin kan tetkiklerinde yüksek kreatinin değeriyle karşılaşan kişilerin ileri böbrek sorunlarına sahip olduğu ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda iştahsızlık, kusma, kaşıntı, halsizlik ve grip belirtileri gibi semptomlar görülebilir. Böbrekler çalışmadığında suyu atamazsa vücutta su birikir ve bu da bacaklarda şişmeye ve nefes darlığına neden olabilir.

Kreatinin yüksekliği vücudun susuz kaldığına, yüksek protein alındığına ya da kreatinin takviyesi alındığına işaret edebilir. Bu sebepler böbrekleri geçici olarak zorlayabilir ancak kreatinin yüksekliği bir hastalığın da göstergesi olabilir. Bu nedenler ve belirtileri şöyle sıralanabilir:

Böbrek Enfeksiyonu: Piyelonefrit olarak bilinen böbrek enfeksiyonu bir tür idrar yolu enfeksiyonudur ve kreatinin değerlerini yükseltebilir. Bakteri ve virüslerin böbreklere ulaşmadan böbrek yollarında enfeksiyona sebep olmasıyla gerçekleşir. Ateş, sık ve yanma ile idrar yapma, kötü kokulu idrar, mide bulantısı, kusma, titreme, sırt, yanlar ve kasıklarda ağrı, koyu, kanlı ve bulanık idrar gibi belirtiler piyelonefritten şüphelenilmesi için yeterlidir.

Diyabet: Diyabet pek çok sorunu beraberinde getirdiği gibi böbreklerde de yük oluşturur. Tip 1 ve tip 2 olmak üzere iki çeşidi bulunan diyabetin genel olarak sık idrar çıkma, sık susama hissi, iştah artışı, yorgunluk, bulanık görme, yaraların geç iyileşmesi, ellerde ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma hissi semptomları arasındadır.

Yüksek Tansiyon: Atardamarlara binen kan yüküyle ortaya çıkan yüksek tansiyon, böbrek çevresindeki damarlara da hasar verebilir. Bu da böbrek fonksiyonlarını etkilerken yüksek tansiyona bağlı kreatinin yüksekliğine neden olabilir. Sinsi bir hastalık olan yüksek tansiyona karşı rutin kontrol ihmal edilmemelidir.

Kalp Hastalıkları: Damar sertliği (ateroskleroz) veya konjestif kalp yetmezliği gibi kalp ve kan damarlarını etkileyen hastalıklar, böbrek fonksiyonlarında da sorunlara neden olabilir. Çünkü böbreklerdeki kan akışı olumsuz etkilenir. Bu da uzun vadede hasar bırakır. Damar sertliği genellikle ciddi tıkanmalar olmadığı sürece ortaya çıkmaz. Bazı ateroskleroz durumlarında göğüs ağrısı, nefes darlığı, anormal kalp atışı, yorgunluk, felç ve konuşma güçlüğü gibi belirtiler gösterebilir. Konjestif kalp yetmezliğinde de nefes almada zorluk veya nefes darlığı, yorgunluk, karın, ayaklar ve bacaklarda şişkinlik görülebilir.

İdrar Yolları Tıkanması: Böbrek taşı, prostat ve tümör gibi nedenlerle idrar yolları tıkanabilir. Bu nedenle idrar böbreklerde birikebilir ve hidronefroz oluşabilir. İdrarda kreatinin yüksekliği idrar yolları tıkanıklığına işaret eder. Bunun yanı sıra sırtta ve yanlarda ağrı, yorgunluk, sık ve ağrılı idrara çıkma, kanlı idrar, az miktarda ya da sızıntı şeklinde idrar yapmak gibi belirtileri bulunur.

Böbrek Yetmezliği: Böbrek yetmezliği akut veya kronik olabilir. Kreatinin yüksekliği daha çok böbrek yetmezliğinde görülür. Kronik böbrek yetmezliği uzun vadede ortaya çıkarken, akut böbrek yetmezliği kısa vadede sonuçlar doğurur. Böbrek yetmezliğinde zayıf ve yorgun hissetme, mide bulantısı, bilinç bulanıklığı, baş ağrısı, uyku sorunu, kas krampları, nefes darlığı, kaşıntı, göğüs ağrısı ve az idrara çıkma gibi belirtiler ortaya çıkar. Böbrek fonksiyonlarının yetersiz olduğu durumlarda önerilen diyaliz tedavisine, diğer değerlerin yanı sıra kreatinin değerlerine bakılarak da karar verilir.

Glomerülonefrit: Böbreklerin kanı süzen kısımları iltihaplandığında glomerülonefrit oluşabilir. Bu durum da böbrek yetmezliğine neden olabilir. Yüksek tansiyon, pembe veya kahverengiye yakın kanlı idrar, yüksek protein seviyesine bağlı köpüklü idrar, yüz, el ve ayaklarda sıvı birikmesi glomerülonefrit ile birlikte görünür.

İlaç Toksititesi: Antibiyotik, kardiyovasküler ilaçlar, kemoterapi ilaçları, idrar söktürücü ilaçlar, lityum ve proton inhibitör pompa ilaçları böbrekler üzerinde ciddi yükler oluşturabilir ve böbrek fonksiyonlarını bozabilir.

Kreatinin Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Kreatinin düşüklüğü de kreatinin yüksekliği gibi kan ve idrar testlerinde tespit edilebilir. Kreatinin düşüklüğü belirtileri kreatinin değerinin neden düştüğüne bağlı olarak değişir. Kreatinin düşüklüğünün nedenleri ve belirtileri ise şunlardır:

Düşük Kas Kütlesi: Kas yoğunluğu kreatinin değerini doğrudan etkilediği için düşük kas kütlesine sahip olmak kreatinin değerlerinin düşmesinin bir nedeni olarak kabul edilir. Yaşa bağlı olarak kas yoğunluğunun azalması ile kreatinin değerlerinin düşmesi riski de artar. Yetersiz beslenme de düşük kas kütlesine neden olabilir. Bu nedenle kreatinin düşüklüğüne karşı beslenmenize özen göstermelisiniz. Myastenia gravis ve kas distrofisi gibi ciddi kas hastalıklarında kreatinin düşmesi muhtemeldir. Düşük kas kütlesine bağlı olarak düşen kreatinin belirtileri arasında kas ağrısı, kas sertliği, kas güçsüzlüğü ve harekette azalma yer alır.

Aşırı Kilo Kaybı: Ciddi düzeyde yaşanan kilo kaybı kas kütlesinde de azalmaya neden olur. Bunun sonucunda kreatinin düşüklüğü kaçınılmazdır.

Karaciğer Hastalıkları: Kötü karaciğer fonksiyonu kreatinin üretiminde etkilidir. Karaciğere bağlı gelişen kreatinin düşüklüğünde karın ağrısı, sarılık, karın şişmesi, solgunluk, katran rengi veya kanlı dışkı görülebilir.

Aşırı Su Kaybı: Hamilelik, fazla su alımı veya bazı ilaçlar vücutta su kaybına neden olur. Bu durumda ise kreatinin değeri düşebilir.

Hamilelik: Hamileyken böbreklere doğru kan akışı yükselir. Bu da kreatinin vücuttan atılmasını artırır. Gebelik süresince kandaki kreatinin seviyesi bu sebeple daha düşük seyreder.

İdrarda Kreatinin Düşüklüğü ve Yüksekliği

Kas yapısına da bağlı olarak vücutta düzenli olarak üretilen kreatinin seviyesini ölçmek için kan veya idrar üzerinde yapılan testler yeterlidir.

“Kreatinin kaç olursa tehlikeli?” gibi bir soru sorulması olağandır. Çünkü kreatinin yüksekliği veya kreatinin düşüklüğü böbrek sağlığını ele verir. İdrarda kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü için buna sebep olan etmene bağlı olarak bir tedavi gerekir.

Kreatinin yüksekliğine neden olan hastalığın teşhisiyle birlikte tedavi de şekillenir.

Kreatinin değerlerinizin yükselmesi içinse doktorunuz herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymayabilir. Beslenme yetersizliğine bağlı olarak gelişen kreatinin düşüklüğünde doktorunuzun protein destekli önerebileceği bir diyet kreatinin yükselmesini sağlayabilir.

Bazı durumlarda kas kütlenizi güçlendirmek kreatinin düşüklüğünün önüne geçebilir. Kas kütlenizin artması için uzman kontrolünde egzersizler önerilebilir. Haftada birkaç gün kuvvet egzersizi yapmak kas kütlesini arttırabilir. Yüzme, yürüyüş, koşu, bisiklet, ağırlık kaldırma ve aerobik egzersizler denenebilir. Ancak spora başlamadan önce doktora danışılmalıdır.

*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.

RANDEVU AL  

Kreatinin nedir? Kreatinin yüksekliği önemli mi?

LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi

Böbrek hastalıklarında, hastalarda değişik belirti ve bulgular gözlenir. Hastaların kanlı idrar, yan ağrısı, idrar miktarında azalma, gece idrara çıkma ya da bacaklarda şişlik, tansiyon yükselmesi gibi şikayetleri olabilir. Çoğu hastanın ise hiçbir şikayeti olmayabilir. Başka sebeple ya da kontrol amaçlı yapılan kan tahlilleri sırasında serum kreatinin düzeyinde yükseklik tespit edilebilir.

Haberin Devamı

Kreatinin düzeyi yüksek çıkan hastalar böbrek hastalıkları açısından değerlendirilir. Şikayetleri iyice sorgulanır, hastalar kapsamlı muayene edilir. Böbrek hastalığı tanısını koyma ve hastalığın ilerleyişini tahmin etmede serum kreatinin düzeyi ve kreatinin düzeyi kullanılarak hesaplanan GFR değeri büyük önem taşır.

Böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesini anlamak için öncelikle böbreğin nasıl çalıştığını bilmek gerekir. Böbrekler vücutta metabolize edilen artık maddelerin (üre, kreatinin ve ürik asit…) atılması ve vücut için gerekli olan su ve elektrolitlerin ayarlanmasında görevlidir. Sağlıklı böbrekler dakikada yarım fincan kadar kanı süzer, atık maddelerden arındırır ve idrar haline getirir.

Kreatinin nedir?

Kreatinin, böbreklerin çalışmasının değerlendirilmesinde önemli rolü olan bir belirteçtir. Kreatinin düzeyine hem kanda hem de idrarda bakılabilir. Kanda, böbreklerin çalışmasını değerlendirmede kullanılan GFR hesaplamasında yer alır. Kreatinin düzeyi böbrek hastalıkları konusunda yol göstericidir.

Haberin Devamı

Kreatin insan vücudunda iskelet kas hücrelerinde bulunur. Kırmızı et tüketimiyle de alınır. Kimyasal olarak kreatin’in içerisindeki suyu kaybetmesi sonucu ortaya çıkan ürün ise kreatinin’dir. Bu geri dönüşümü olmayan bir işlemdir. Kreatinin oluştuktan sonra tekrar geri kreatin haline gelemez.

Kan dolaşımına sürekli sabit bir miktarda kreatinin, kaslardan kana geçer. Kaslarla yakın ilişkili olan kreatininin günlük üretim miktarı, kişinin mevcut kas kitlesiyle ilişkilidir. Kas kütlesi fazla olan, iri yarı kişilerde normal olarak kreatinin düzeyi yüksek olabilir. Yine kaslarla ilişkili olması kreatinin düzeylerinin; ırk, yaş ve cinsiyete göre değişkenlik göstermesine sebep olur.

Kreatinin böbreklerden süzülür. Sonuçta kan kreatinin düzeyi, kaslar tarafından üretilen miktar ve böbrekten süzülen miktar (GFR) arasındaki dengeyi temsil eder. Bütün hastaların kas kütlelerinin sabit kaldığı ve GFR’nin değişmediği sürece kreatinin düzeylerinin de sabit kalması beklenir.

Kreatinin normal düzeyi nedir?

Haberin Devamı

Serum kreatinin değerleri ırk ve cinsiyete göre değişkenlik gösterir. Sonuçlar değerlendirilirken, bu durumun göz ününde tutulması gerekir. Kreatinin;

Kadınlarda 0.5-1.1 mg/dl Erkeklerde 0.6-1.2mg/dl arası normal kabul edilir. Ancak bu değerler laboratuvara göre, ölçüm tekniğine göre ufak değişkenlik gösterebilir. O yüzden üst sınır için referans değere bakmak daha doğrudur. Kadınlarda serum kreatinin değeri, daha düşük kas kütleleri ve kreatinin atılım hızlarının düşük olması nedeniyle bir miktar daha düşüktür.

Kreatinin yüksekliği nedir?

Serum kreatinin değerinin referans aralığı üst sınırının üzerinde olması kreatinin yüksekliği olarak kabul edilir. Kabaca kadınlarda 1.1mg/dl, erkeklerde 1.2 mg/dl üzerinde olması patolojik kabul edilebilir. Ancak öncelikle bir ölçüm daha yapılarak yükseklik teyit edilmeli, hasta kreatinin yüksekliğine yol açan durumlar açısından sorgulanmalıdır.

Haberin Devamı

Kreatinin yüksekliği belirtileri nelerdir?

Kreatinin yüksekliğinin düzeyi ile belirtilerin şiddeti direkt orantılı değildir. Bazı hastaların kreatinin düzeyleri çok yüksek olup hiçbir şikayetleri olmayabilir. Sıklıkla kreatinin yüksekliği böbrek yetmezliği ile ilişkilidir. Altta yatan hastalığa bağlı olarak, hastalarda böbrek yetmezliğinin farklı belirtileri görülebilir.

  • Halsizlik
  • Susuzluk hissi, deride kuruma
  • Ödem
  • Nefes darlığı
  • Kafa karışıklığı
  • Bulantı, kusma

Kreatinin yüksekliği görülen durumlar nelerdir?

Böbreklerin çalışmasında bozukluk yapan bütün durumlarda kreatinin düzeylerinde yükselme olur. Bu duruma yol açan sebebin yeni mi geliştiği yoksa eskiden beri mi devam ettiğini ayırt etmek gerekir. Yeni gelişen problemler hemen fark edilirse düzelme şansı vardır.

Haberin Devamı
  • Tansiyon yüksekliği olan hastalar
  • Diyabeti olan hastalar
  • Bazı ilaçlar (simetidin, bactrim gibi…)
  • Aşırı kırmızı et içeren öğünler sonrası kısa süreli yükselmeler olabilir
  • Üriner sistem enfeksiyonları
  • Üriner sistemde tıkanıklağa yol açan durumlar (taş, tümör gibi)
  • Rabdomiyoliz (anormal ve aşırı kas yıkımı olması durumu)

Kreatinin düşüklüğü nedir?

Serum kreatinin düzeyinin kadınlarda 0,5mg/dl, erkeklerde 0.6gr/dl altında olması durumudur. Yaşlılarda, bebek ve çocuk yaş grubunda mevcut normalin alt değerinin altındaki düzeyler normal kabul edilir. Yaşa göre verilen referans değerinin esas alınması gerekir. Kas kütlesi düşük kişilerde, beslenme bozukluğu olanlarda, ciddi kronik hastalığı olanlarda yaşa göre beklenen serum kreatinin düzeyinden düşük kreatinin seviyeleri görülebilir.

#Böbrek#Kreatinin#Kreatinin Düşüklüğü

LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi

Yazarın Tüm Yazıları

Böbrek hastalıklarında tanı koymak için fiziki muayene yanında, kan testleri, idrar testleri ve görüntüleme yöntemlerinden yararlanılır. Bu bölümde kan tetkiklerinden olan serum üre, kreatinin ve glomerüler filtrasyon hızını gösteren GFH düzeylerinden bahsedilecektir. Diğer kan tetkikleri, idrar testleri ve böbrek görüntüleme yöntemlerini de ilerleyen zamanda, sitemizde bulabilirsiniz.

 

‘Böbreklerimizi Tanıyalım’ makalesinde belirtildiği üzere böbreklerin birçok görevi vardır. Metabolizma sonucu oluşan atık maddeler ya da vücuda zararlı diğer toksik maddeleri idrar yoluyla vücuttan uzaklaştırmak da bu görevlerden biridir. Serum üre ve kreatinin düzeylerinin ölçümü, bize hem böbrek fonksiyonları hakkında, hem de şu an için rutin tetkiklerde gösteremediğimiz diğer toksik maddelerin (üremik toksinler) birikimi hakkında bilgi vermektedir. Peki bu çok sık duyulan,  halk arasında ‘üre yükselmesi’ olarak da bilinen, serum üre ve kreatinin düzeyleri nedir, artışı neyi düşündürür?

 

Üre

Besinlerle alınan protein, vücutta protein yapıtaşlarına yani aminoasitlere ayrıştırılır. Ardından vücut için gerekli olan miktarı kullanıldıktan sonra kalanı karaciğerde amonyağa, ardından da amonyaktan üreye çevrilir. Üre suda çözünebilir olmasından dolayı idrar ile atılabilir. Yani, böbrek atılması gereken protein yıkım ürünlerini, suda çözünebilen ve daha az zararlı bir maddeye dönüştürür, işte bu son ürüne ‘üre’ adı verilir. Üre, idrarla atılan bir madde olmasından dolayı, böbrek hastalıklarında serum yani kan seviyesi yükselebilir. Normal kan üre seviyesi; yaş, cinsiyet, vücut yapısı, çalışılan laboratuvarın özellikleri gibi bazı faktörlere göre değişebilmekle birlikte genel olarak 10-40 mg/dl olarak kabul edilmektedir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer husus; bazı laboratuvarlar üre değerini BUN (Blood urea nitrogen-kan üre nitrojeni) olarak verirler. Aslında bu değer üre seviyesinin bir laboratuvar değeri olarak tanımlanmasıdır, genellikle üre değerinin yarısı kadardır, yani normal değeri 5-20 mg/dl arasında değişmektedir.

 

Kreatinin

Kreatinin, kas metabolizmasının bir yıkım ürünüdür, toksik bir madde olup belli miktarın üstünde kalan kısmın vücuttan atılması gerekmektedir. Bu atılım, idrar yoluyla olduğu için böbrek hastalıklarında kan seviyesi yükselebilir. Erişkinlerde, erkeklerde ve sporcularda kas kitlesi daha fazla olduğu için, serum kreatinin değerleri daha yüksektir. Tam tersi düşünülürse; kas kitlesinin azaldığı ileri yaşlarda, kronik hastalığı olanlarda (örneğin kanser hastalarında) ya da yapısal olarak daha az kas kitlesine sahip olan bireylerde,  kreatinin seviyesinin daha düşük olması beklenir. Kreatinin normal değerleri bahsedilen değerlere ve laboratuvar özelliklerinde göre değişebilmekle birlikte kadınlarda 0,5-1,0 mg/dl; erkeklerde ise 0,6-1,2 mg/dl arasında değişebilir. Ülkemizde genel olarak mg/dl birimi kullanılmakla birlikte, bazı sonuçlarda birim olarak mikromol/L (µmol/L) kullanılmaktadır, bu birime göre normal değerler ise; kadınlarda 53-97 µmol/L, erkeklerde 62-115 µmol/L olarak tanımlanmaktadır.

 

Glomerüler Filtrasyon Hızı (t-GFH/GFH/ e-GFR/GFR) (Estimated/Glomerular filtration rate, tahmini/glomerüler filtrasyon hızı):

 

Böbreğin fonksiyonel ünitesi olan nefronların dakikada süzdüğü filtrasyon hacmidir. (ml/dk) Erkeklerde normal değeri 130 ml/dk/1,73m2’dir.  Kadınlarda normal değeri 120 ml/dk/1,73m2’dır. Farklı durumlarda (yaş, cinsiyet, kas kitlesi) t-GFH’yi ölçmek için birçok yöntem kullanılmaktadır. (MDRD, Cockroft-Gault, CKD-EPI) En yaygın kullanılan formül CKD-EPI’dir. 

 

Diğer filtrasyon göstergeleri:  Sistatin C, Beta 2 mikroglobulin ve Beta trace protein de GFH tahmininde kullanılan diğer biyokimyasal parametrelerdir ancak henüz rutin olarak klinik pratikte kullanılmamaktadır.

Kreatinin nedir? Kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?

Kreatinin, kasta enerji kaynağı olarak görev yapan bir kreatin fosfat metabolitidir. Bu molekül, kas kütlesine bağlı olarak değişse de, vücutta oldukça sabit bir oranda üretilir. Erkekler daha büyük iskelet kitlesi nedeniyle kadınlardan daha yüksek kreatinin seviyelerine sahip olma eğilimindedir. Peki, kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? Merak edilen tüm detaylar haberimizde...

Sozcu.com.tr

Yayınlanma: 08:28 - 21 Aralık 2018 Güncellenme:

Kreatinin nedir? Kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?

Kan dolaşımı yoluyla böbreklere taşınan daha sonrasında böbrekler tarafından filtrelenen ve idrar yolu ile vücuttan dışarı atılan kreatin hakkında bilinmesi gerekenleri haberimizde bulabilirsiniz… Şimdi, kreatinin nedir? Kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? İşte cevapları…

KREATİNİN NEDİR?

Kreatinin, kas metabolizmasından üretilen kimyasal bir atık moleküldür. Kreatinin, kaslarda enerji üretimi için büyük öneme sahip bir molekül olan kreatinden üretilir. Vücudun kreatininin yaklaşık % 2’si her gün kreatinine dönüşür. Kreatinin kan dolaşımı yoluyla böbreklere taşınır. Böbrekler kreatininin çoğunu filtreler ve idrar yoluyla vücuttan dışarı atar. Vücuttaki kas kütlesi günden güne nispeten sabit olduğundan, kreatinin üretimi normal olarak günlük olarak değişmeden kalır.

Kandaki normal kreatinin seviyeleri yetişkin erkeklerde desilitre başına (dL) yaklaşık 0.6 ila 1.2 miligram (mg) ve yetişkin kadınlarda desilitre başına 0.5 ila 1.1 miligramdır. (Metrik sistemde, bir miligram, bir gramın binde birine eşit bir ağırlık birimidir ve bir desilitre, bir litrenin onda birine eşit bir hacim birimidir.)

blood test sözcü ile ilgili görsel sonucu

KREATİNİN YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?

Kanda kreatinin yüksekliği genelde böbrekte bir sorun olduğu anlamına gelir. Hem akut hem de kronik böbrek yetmezliklerinde yükselir. Bu testin seviyesi ne kadar yüksekse böbrek fonksiyonları o kadar bozulmuştur. Bu testin 4 mg/dL seviyesinin üzerinde olması böbrek fonksiyonlarında ciddi bozukluk olduğunu gösterir. Bu testin 10 – 12 mg/dL üzernde olması diyaliz gerektiren bir duruma işaret eder.

Yüksek kreatinin belirtileri şunlardır:

– Bulantı, kusma
– İştahsızlık
– Ellerde, ayaklarda şişlik, vücudun su toplaması, ödem
– Halsizlik, yorgunluk
– Nefes darlığı
– Bilinç değişikliği
– Cilt kuruluğu
– İdrar miktarında azalma veya artma
– Tansiyonda yükselme

KREATİNİN DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?

Kreatinin düzeyinin normalden düşük çıkmasının hiç bir klinik önemi yoktur. Kreatinin düşüklüğü ile gelen semptomlar altta yatan duruma bağlıdır. Aşağıda belirtilen durumlar kreatinin düşüklüğüne neden olabilir:

– Kas distrofisine benzer kas hastalıkları: Herhangi bir kas hastalığının semptomları arasında kas zayıflığı, kas sertliği, kas ağrısı ve hareket kabiliyetinde sınırlılık vardır.

– Karaciğer rahatsızlıkları: Karaciğer fonksiyonunun kötü olması, kreatin üretimine engel olur, bu da düşük kreatinine neden olabilir. Semptomlar sarılık, karın ağrısı, karın şişkinliği, kanlı veya katranlı dışkıları içerir.

– Aşırı su kaybı: Hamilelik, aşırı su alımı ve bazı ilaçlar buna neden olabilir.

Yetersiz beslenme, ağır kilo kaybı ve uzun süredir devam eden hastalıkları olan kişilerde kas kütlesi zamanla azalır ve bu nedenle kreatinin düzeyi yaşları için beklenenden daha düşük olabilir.

hamileliknefes darlığı

Kreatinin nedir? (Kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?)

Kreatinin, kas metabolizmasından üretilen kimyasal bir atık moleküldür.

Kreatinin, kaslarda enerji üretimi için büyük öneme sahip bir molekül olan kreatinden üretilir ve vücudun kreatininin yaklaşık  yüzde 2’si her gün kreatinine dönüşür.

Kan dolaşımı yoluyla böbreklere taşınan kreatininin çoğunu, böbrekler filtreler ve idrar yoluyla vücuttan dışarı atar. Vücuttaki kas kütlesi nispeten sabit olduğundan, kreatinin üretimi günlük olarak değişmeden kalır.

Kandaki normal kreatinin seviyeleri yetişkin erkeklerde desilitre başına (dL) yaklaşık 0.6 ila 1.2 miligram (mg) ve yetişkin kadınlarda desilitre başına 0.5 ila 1.1 miligramdır.

KREATİNİN YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?

Kanda kreatinin yüksekliği, böbrek hastalığını işaret eder. Hem akut hem de kronik böbrek yetmezliklerinde yükselir. Kreatinin seviyesinin yükselmesiyle birlikte kişiler bazı belirtiler yaşamaya başlayabilir.

Günlük su tüketiminin az olması kreatinin seviyesini yükseltecektir. Kişilerin mutlaka gün içerisinde belirlenen suyu tüketmesi gerekir. Gün içerisinde su tüketimi yapılmaması sonucu kreatinin seviyesi yükselir. Yapılan ağır egzersizler ve aşırı kan kaybetmek kreatinin yüksekliğine neden olan durumlardır.

Kreatininyüksekliği belirtileri şu şekildedir:

Bulantı, kusma

İştahsızlık

Ellerde, ayaklarda şişlik, vücudun su toplaması, ödem

Halsizlik, yorgunluk

Nefes darlığı

Bilinç değişikliği

Cilt kuruluğu

İdrar miktarında azalma veya artma

Tansiyonda yükselme

KREATİNİN DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?

Kreatinin düzeyinin normalden düşük çıkmasının hiçbir klinik önemi yoktur.

Kreatinindüşüklüğüne neden olan bazu durumlar şunlardır:

Kas distrofisine benzer kas hastalıkları

Karaciğer rahatsızlıkları

Aşırı su kaybı

Yetersiz beslenme, ağır kilo kaybı ve uzun süredir devam eden hastalıkları olan kişilerde kas kütlesi zamanla azalır ve bu nedenle kreatinin düzeyi yaşları için beklenenden daha düşük olabilir.

nest...

gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede