Kedi Otu Vikipedi
kaynağı değiştir]
Evcil kedinin sosyal davranışı, çok dağınık bireylerden, işbirliği yapan dişi gruplarına dayalı olarak bir besin kaynağı etrafında toplanan yabani kedi kolonilerine kadar değişir.[58][59] Bu tür gruplar içinde genellikle bir kedi diğerlerine baskındır.[60]
Kolonideki her kedi, dişi kedilerinkinden yaklaşık 10 kat daha büyük ve birkaç dişinin bölgesi ile örtüşebilen en büyük bölgeli cinsel aktif erkeklerle ayrı bölgesi vardır. Bu bölgeler idrar püskürtme ile, yüz bezlerinden salgılanan nesnelerle baş hizasında ovularak ve dışkılama ile işaretlenir.[47] Bu bölgeler arasında kedilerin bölgesel çatışmalar olmadan birbirlerini izlediği ve selamladığı tarafsız alanlar vardır. Bu tarafsız alanların dışında, bölgenin sahipleri genellikle yabancı kedileri önce bakarak, tıslayarak ve hırlayarak ve bu işe yaramazsa kısa ama gürültülü ve şiddetli saldırılarla kovalarlar.
Bu sömürgeci organizasyona rağmen, kedilerin bir sosyal hayatta kalma stratejisi veya sürü zihniyeti yoktur ve her zaman yalnız avlanırlar.[61]
İnsanlara ve diğer evcil hayvanlara yakın yaşam, kedilerde ortak yaşamayla ilgili (simbiyotik) sosyal uyuma yol açmıştır ve kediler, insanlara veya diğer hayvanlara karşı büyük bir sevgi gösterebilir. Etolojik olarak kedinin insan bakıcısı kedinin annesi için bir tür vekil işlevi yapar.[62]
Yetişkin kediler, yaşamlarını bir tür uzatılmış yavruluk ve davranışsal neoteni içinde geçirir.
Tiz sesleri aç bir insan bebeğinin çığlıklarını taklit edebilir ve bu da insanların onları görmezden gelmelerini özellikle zorlaştırır.[63] Ancak bazı evcil kediler az sosyalleşir.
Özellikle yaşlı kediler, yeni gelen yavru kedilere karşı ısırma ve tırmalamayı içeren saldırganlık gösterirler; Bu tür davranışlar kedi asosyal saldırganlığı olarak bilinir.[64]
Evcil kedilerin insanlara koku sürtmesi veya diğer kedilere yönelik davranışlarının sosyal bağ için araç olduğu düşünülür.[65]
İletişim[değiştir kaynağı değiştir]
Kedinin gözlerinin tapetum lucidum tabakası ışığı yansıtır.
Bir operasyon sonrasında çıkartılmış bir kedinin gözü ve göz merceği
Kedinin gözlerinin tapetum lucidum tabakası ışığı yansıtır.
Kedi Gözü deyimlere geçecek ve çeşitli adlandırmalara girecek kadar hayranlık uyandırır. Kediler, gözleri ve görme yetenekleri ile ayırt edilir. Kedilerin gözleri avı gözleyebilmek için geniş ve büyüktür. Gözlerinin uzaklık duyarlılığı çok ve keskindir. Büyük gözler hem üç boyutlu görüşe hem de mesafelerin tam olarak tahmin edilmesine imkan verecek şekilde önden hizalanmıştır.
Kedilerin mükemmel gece görüşü vardır ve insanın görmesi için gereken ışık seviyesinin yalnızca altıda birinde kediler görebilir.[23] Bu kısmen, retinadan geçen herhangi ışığı tekrar göze yansıtan ve böylece gözün loş ışık duyarlılığını artıran tapetum lucidum'a (Türkçe: ışık halısı) sahip olan kedinin gözünden kaynaklanır.[33] Büyük göz bebekleri loş ışığa uyumdur.
Kediler özellikle hızlı hareketleri algılamada iyidirler ve karanlıkta bir görüntüyü algılamaları için insanlara kıyasla yalnızca altıda bir ışık miktarına gerek duyarlar. Bu, retina üzerindeki yüksek yoğunluklu çubuklar ve gözün arkasındaki yansıtıcı bir tabakayla mümkün olur. Retinal reseptörlerin çubuk/koni oranı yaklaşık 'dir (insanlarda ), fakat retinanın merkezi () ile periferi () arasında büyük farklılıklar gösterir.
Başka bir nedense doğrudan retinanın arkasındaki ve çubuk ve konilerdeki fotopigment molekülleri tarafından emilmeyen ışığı yansıtan ve tekrar duyusal hücrelere yansıtan hücre tabakası tapetum lucidum'dur. Bu katman aynı zamanda kedi gözlerinin karanlıkta ışık yandığında parlıyormuş gibi görünmesinin nedenidir. Bu nedenle kediler ışık olduğu sürece alacakaranlıkta ve geceleri çok iyi görebilirler. Tamamen karanlık bir odada ise kediler de kördür.
Kedi gözlerini sadece biraz sağa veya sola hareket ettirebildiğinden farklı bir yöne bakmak için kafasını hareket ettirmek zorundadır. Öne bakan gözler görsel eksenlerin güçlü şekilde örtüşmesine ve böylece iyi uzamsal görüşe neden olur.
Kedinin görüş açısı ° ila °'dir. Kalan ışığı daha iyi yakalayabilmek için, dikey olarak yarık şeklindeki gözbebekleri, parlaklık azaldıkça dairesel olarak açılır ve bu da aynı anda görme keskinliğini azaltır.[34]
Gözbebeklerinin yarık benzeri daralması nedeniyle kedilerin parlak ışıkta görme keskinliği yatay ve dikey yapılar ve hareketler için farklıdır. Dikey çizgileri yatay olanlardan daha net görürler ve bu nedenle yatay hareketleri dikey olanlardan daha iyi algılayabilirler, bu da kedilerin belirli şeylere bakarken genellikle başlarını eğme nedenlerinden biridir.
Aynı koşullarda kedilerin yatay çizgileri insanlardan daha az net görmelerinin yanı sıra renk farklılıklarını algılama yetenekleri de daha az gelişmiştir. Bunun nedeni kedinin retinasındaki renge duyarlı koniler oranının insanlara göre çok daha az olması ve kedinin gözünde, tıpkı köpeğinki gibi, sadece iki tane olmasıdır. yeşil ve maviye duyarlı olan ancak kırmızıya duyarlı olmayan farklı koni türleri (Dichromat). Kırmızı, ne köpeklerin ne de kedilerin göremediği bir renktir (ayrıca bkz: Köpeğin görüşü) ve muhtemelen sarının bir tonu olarak algılanır.
Kedinin yarık gözbebekleri vardır, bu ise kedinin parlak ışığı kromatik sapma olmadan odaklamasına olanak tanır.[35] Az ışıkta kedinin gözbebekleri, gözlerinin açıkta kalan yüzeyinin çoğunu kaplayacak şekilde genişler.[36]
Kediler çevrelerini mavi ve yeşilin farklı yoğunluk ve bileşimlerindeki tonlarda algılayabilir ve kedilerin gözlerinin de en hassas olduğu tercih ettikleri renk mavidir. Bu, Mainz Üniversitesi Zooloji Enstitüsü tarafından 'den fazla deneyde kuruldu. Farklı aydınlatma koşullarında kedilerin mamalarına ulaşmak için sarı veya mavi seçenekleri vardı. Yüzde 95'i mavi rengi seçti.
Kedilerin oldukça az renk görüşü ve mavi ve sarımsı yeşile duyarlılık için optimize edilmiş yalnızca iki tür koni hücresi vardır; kırmızı ve yeşili ayırt etme yeteneği sınırlıdır.[37]Çubuk hücreler dışındaki bir sistemden orta dalga boylarına bir tepki, üçüncü tip koni nedeniyle olabilir. Ancak bu, gerçek trikromatik görüşü temsil etmekten ziyade az ışık seviyelerine uyum gibi görünür.[38]
Kedinin gözleri saldırıda yaralanması için göz kapakları içindedir ayrıca görüşlerini engellemeden göz kırpmalarına imkan veren üçüncü bir göz kapakları vardır.
Bir kedinin gözü doğumdan 7 ila 10 gün sonra açılır. Tüm kediler açık mavi irislerle doğar ancak yetişkin göz rengi iki ayda gerçek rengini alır ve yalnızca doğumdan sonraki üç ay içinde tam gelişir.
İşitme[değiştir Kedi feromonu
Kedi feromonları, kediler ve diğer kedigiller tarafından iletişim amacıyla kullanılan feromonlardır.
Kedi yüz feromonu[değiştir kaynağı değiştir]
Vücut sıcaklığı &#;°C (&#;°F) Kalp ritmi Dakikada – Nefes ritmi Dakikada 16–40
Kedilerin fizyolojileri diğer etobur memelilere benzemekle birlikte, kedilere özgü bazı özellikleri de çölde yaşayan türlerinden kendilerine miras kalmıştır. Kediler, su bulabildikleri sürece sıcak iklimlerde hayatta kalabilmektedirler. Ayrıca, derilerine doğru olan kan akışını azaltarak sıcaklığı koruyabilen kediler, ağızlarındaki buharlaşma ile ısıyı düşürebilmektedirler. Kediler, patilerindeki bezler sayesinde çok az da olsa terleme ve termo-regülasyon şansına sahiptirler.
Vücut sıcaklığının gün içerisinde değişiklik göstermemesi ve biyolojik saatlerinin eksikliği, kedilerin hem gündüz hem de gece aktif olabilme eğilimlerine yol açar.
Dışkılarının nispeten daha kuru ve idrarlarının daha koyu olması, kedilerin daha çok su tutabilmelerini sağlayan bir adaptasyondur.
Kediler etoburdur. Sindirim sistemleri eti etkin biçimde işleyecek şekilde evrildiğinden, bitkisel ürünleri zor sindirirler. Sindirim yolunun benzer memelilere göre daha kısa oluşu ve karbonhidratları sindirmek için gereken enzimlerden az miktarda bulunması, kedilerin bitki kaynaklı besinleri ve bazı yağ moleküllerini sindirmedeki becerilerini sınırlar. Bununla birlikte kediler arada sırada mevcut besinlerine ilaveten çim yemeyi tercih edebilirler. Çim, kediler için folik asit kaynağı ve sindirim sistemindeki kılları kolay atmak için bir lif kaynağıdır.[83] Ev ortamında ise birçok bitki kediler için tehlikelidir, Bu yüzden önlem alınmalıdır.[84]
Kedi tuvaleti[değiştir kaynağı değiştir]
Kedilerin uzatılabilir ve geri çekilebilir pençeleri vardır.[26] Normal, rahat pozisyonlarında, pençeler deri ve kürkle kaplıdır ve patinin parmak uçlarını sarar. Bu, zeminle temastan kaynaklanan aşınmayı önleyerek pençeleri keskin tutar ve avın sessizce takip etmesine izin verir. Ön ayaklardaki pençeler tipik olarak arka ayaklardakilerden daha keskindir.[27] Kediler, pençelerini bir veya daha fazla pençeye gönüllü olarak uzatabilir. Avlanma veya savunma, tırmanma, yoğurma veya yumuşak yüzeylerde ekstra çekiş için pençelerini uzatabilirler. Kediler, pürüzlü yüzeyleri çizerken pençe kılıflarının dış tabakasını sıyırır.[28]
Çoğu kedinin ön patilerinde beş pençe arka patilerinde dört pençe vardır. Çiy pençesi, (İngilizce: dewclaw) diğer pençelere göre proximal'dır. Daha yakın olarak, altıncı bir "parmak" gibi görünen bir çıkıntıdır. Bileklerin iç kısmında bulunan ön patilerin bu özelliği, normal yürüyüşte hiçbir işlevi yoktur, ancak zıplarken kullanılan bir kaymayı önleyici uzuv olduğu düşünülmektedir. Bazı kedi ırkları fazladan rakamlara sahip olmaya eğilimlidir (“polidaktili”).[29] Polidaktili kediler, Kuzey Amerika'nın kuzeydoğu kıyılarında ve Büyük Britanya'da görülür.[30]
Patiler kediler için hareketin ve dengenin temelidir. Tırmanmak, kazmak, savunmak, savaşmak ve döl vermek (cinsel sıvı atımı) için patilere ihtiyacı vardır. Bir kedinin patisi ayağının en son kemiğine bağlıdır. Pençeler esnek ve dönebilirdir. Böylelikle en iyi tırmalama açısını rahatlıkla yakalarlar. Pençeler protein ve keratin dolu bir deri ile çevrilidir. Ön ayakları beş, arka ayakları dört parmaklı olup, kancalı tırnaklarını içeri çekebilirler.
Solunum sistemi[değiştir Kedi nanesi
Nepeta cataria, bilinen adıyla kedi nanesi,Ballıbabagiller familyasının Nepeta cinsine ait bir bitki türüdür. Güney ve doğu Avrupa'ya, Orta Doğu'ya, Orta Asya'ya ve Çin'in belli kısımlarına has olmakta birlikte, kuzey Avrupa, Yeni Zelanda ve Kuzey Amerika'nın belli kısımlarında natüralize edilmiştir.[1][2][3][4][5][6]
Kedi nanesi ismi, kedilerin bu bitkiye duydukları hazdan dolayı türemiştir.[7] Bazı bitki çaylarının yapımında da kedi nanesi kullanılır.[8][9]
Kedi nanesi, çok yıllıkotsu bir bitkidir. Boyu &#;cm'yi bulabilir ve ilkbahardan sonbahara kadar çiçek açabilir.[10] Genelde süs bitkisi olarak yetiştirilmesine rağmen kediler üzerindeki etkileri için de yetiştirilir.[5] ideal olarak bol güneş ışığı alan yerde yetiştirilir.[11] Tarih boyunca, insanlar için boşaltım yolu rahatsızlıklarına karşı kullanılmıştır.[9]
Kullanıldığı yerler[değiştir Kedi
Başlığın diğer anlamları için Kedi (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Evcil kedi[1][4] (Felis catus[4] ya da Felis silvestris catus), küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etoburmemeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi,[5] ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.
Kediler anatomik olarak güçlü, esnek bedenleriyle, hızlı refleksleriyle, keskin, geri çekilebilen pençeleriyle ve küçük avları öldürmeye uyarlanmış dişleriyle diğer kedigillere benzerler. Kediler, insan kulakları için çok zayıf ya da çok yüksek frekanstaki sesleri duyabilirler. Karanlığa yakın ortamlarda görebilirler. Çoğu memeli gibi, kediler insanlara göre daha zayıf renkli görüşe ve daha güçlü koku alma duyusuna sahiptir.
70'ten fazla kedi ırkı olduğu tahmin edilmekle birlikte çeşitli uluslararası organizasyonlar tarafından tanınan ırkların sayısı tescil eden kurumun standartlarına göre farklılık gösterebilmektedir. Bu sayı, (IPCBA) International Progressive Cat Breeders Alliance tarafından 73, ABD merkezli en büyük ikinci organizasyon olan TICA (The International Cat Association) tarafından 58, CFA (The Cat Fanciers' Association) tarafından 44, Lüksemburg merkezli Federation International Feline (FIFE) tarafından 43 olarak açıklanmıştır.[6]
Kediler, tek başlarına avlanmalarına rağmen sosyal bir türdür. Kedilerde iletişim; salgıladıkları kokular, kedi feromonları ve kedilere özgü vücut dilinin yanı sıra seslenme çeşitliliğini (miyavlama, mırıltı, sesini titretme, tıslama, hırıltı ve gırtlaksı ses) de içinde barındırır.
Kedilerin üreme hızı yüksektir. Kontrollü üreme halinde, çoğalabilirler ve tescilli cins hayvanlar olarak gösterilebilirler. Ev kedilerinin üreme kontrolündeki kısırlaştırma ile oluşan başarısızlık ve eski evcil hayvanları terk etme dünya çapında, hayvan nüfus kontrolünü gerektirecek kadar fazla sayıda sokak kedisiyle sonuçlandı. Bu nüfus sadece Birleşik Devletler'de 60 milyona kadar çıkmıştır.[7]
Kediler Antik Mısır'da tapılan hayvanlar olduğundan beri, genellikle orada evcilleştirildiklerine inanılır,[8] ama Neolitik dönem kadar eskiye dayanan evcilleştirme örneklerinin de olma olasılığı vardır.[9]
'deki genetik bir çalışma, evcil kedilerin milattan önce 'de, Orta Doğu'da Afrika yaban kedisi (Felis silvestris lybica) soyundan türediğini ortaya çıkardı.[8][10]Scientific American'a göre kediler, dünyadaki en popüler evcil hayvandır ve günümüzde insanların yaşadığı hemen hemen her yerde bulunurlar.[11]
Etimoloji[değiştir kaynağı değiştir]
Kediler çiftleştiğinde, erkek kedi çiftleşme için elverişli bir pozisyon aldığından dişi kedinin boyun ucunu ısırır.Dişi kediler, bir yıl boyunca birkaç östrus döngüsü olan ve genellikle 21 gün süren polöstrus hayvanlardır. Genellikle Şubat ve Ağustos ayları arasında çiftleşmeye hazırdırlar.[80]
Birkaç erkek kedi kızgınlık döneminde dişiyi cezbeder. Erkek kediler dişi kedi için kavga eder ve galip olan erkek kedi çiftleşme hakkını kazanır. İlk başta dişi erkeği reddeder ancak sonunda dişi erkeğin çiftleşmesine izin verir. Erkek kedinin penis'inde yaklaşık 1&#;mm (1&#;32&#;in) uzunlukta arası geriye bakan penil dikenler olduğundan, erkek onu dışarı çekerken dişi yüksek sesle bağırır. Penisin geri çekilmesiyle, dikenler dişiye daha fazla cinsel uyarır, bu ise yumurtlamayı tetikler.[81]
Ömür ve sağlık[değiştir kaynağı değiştir]
Kedi yüz feromonu, kedilerin bölgeleri, nesneleri ve kişileri “tanıdık” olarak işaretlemekte kulandıkları feromondur. Kedilerin ağız, çene, alın ve yanaklarındaki bezler ile salgıladıkları, “kedi yüz feromonu” olarak kullanıldığı bilinen çeşitli feromonlar mevcuttur.
Bu feromonlar, kedilerin salgıladığı feromonlardan sadece küçük bir kısmını oluşturmaktadır. Diğer feromonlar, kedilerin arka alt kısmı, kuyruğu ve patilerindeki bezler ile salgılanırlar.
“Cezbedici kimyasallar”[değiştir
nest...
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede
Kedi feromonu
Kedi feromonları, kediler ve diğer kedigiller tarafından iletişim amacıyla kullanılan feromonlardır.
Kedi yüz feromonu[değiştir kaynağı değiştir]
| Vücut sıcaklığı | &#;°C (&#;°F) |
| Kalp ritmi | Dakikada – |
| Nefes ritmi | Dakikada 16–40 |
Kedilerin fizyolojileri diğer etobur memelilere benzemekle birlikte, kedilere özgü bazı özellikleri de çölde yaşayan türlerinden kendilerine miras kalmıştır. Kediler, su bulabildikleri sürece sıcak iklimlerde hayatta kalabilmektedirler. Ayrıca, derilerine doğru olan kan akışını azaltarak sıcaklığı koruyabilen kediler, ağızlarındaki buharlaşma ile ısıyı düşürebilmektedirler. Kediler, patilerindeki bezler sayesinde çok az da olsa terleme ve termo-regülasyon şansına sahiptirler.
Vücut sıcaklığının gün içerisinde değişiklik göstermemesi ve biyolojik saatlerinin eksikliği, kedilerin hem gündüz hem de gece aktif olabilme eğilimlerine yol açar.
Dışkılarının nispeten daha kuru ve idrarlarının daha koyu olması, kedilerin daha çok su tutabilmelerini sağlayan bir adaptasyondur.
Kediler etoburdur. Sindirim sistemleri eti etkin biçimde işleyecek şekilde evrildiğinden, bitkisel ürünleri zor sindirirler. Sindirim yolunun benzer memelilere göre daha kısa oluşu ve karbonhidratları sindirmek için gereken enzimlerden az miktarda bulunması, kedilerin bitki kaynaklı besinleri ve bazı yağ moleküllerini sindirmedeki becerilerini sınırlar. Bununla birlikte kediler arada sırada mevcut besinlerine ilaveten çim yemeyi tercih edebilirler. Çim, kediler için folik asit kaynağı ve sindirim sistemindeki kılları kolay atmak için bir lif kaynağıdır.[83] Ev ortamında ise birçok bitki kediler için tehlikelidir, Bu yüzden önlem alınmalıdır.[84]
Kedi tuvaleti[değiştir kaynağı değiştir]
Kedilerin uzatılabilir ve geri çekilebilir pençeleri vardır.[26] Normal, rahat pozisyonlarında, pençeler deri ve kürkle kaplıdır ve patinin parmak uçlarını sarar. Bu, zeminle temastan kaynaklanan aşınmayı önleyerek pençeleri keskin tutar ve avın sessizce takip etmesine izin verir. Ön ayaklardaki pençeler tipik olarak arka ayaklardakilerden daha keskindir.[27] Kediler, pençelerini bir veya daha fazla pençeye gönüllü olarak uzatabilir. Avlanma veya savunma, tırmanma, yoğurma veya yumuşak yüzeylerde ekstra çekiş için pençelerini uzatabilirler. Kediler, pürüzlü yüzeyleri çizerken pençe kılıflarının dış tabakasını sıyırır.[28]
Çoğu kedinin ön patilerinde beş pençe arka patilerinde dört pençe vardır. Çiy pençesi, (İngilizce: dewclaw) diğer pençelere göre proximal'dır. Daha yakın olarak, altıncı bir "parmak" gibi görünen bir çıkıntıdır. Bileklerin iç kısmında bulunan ön patilerin bu özelliği, normal yürüyüşte hiçbir işlevi yoktur, ancak zıplarken kullanılan bir kaymayı önleyici uzuv olduğu düşünülmektedir. Bazı kedi ırkları fazladan rakamlara sahip olmaya eğilimlidir (“polidaktili”).[29] Polidaktili kediler, Kuzey Amerika'nın kuzeydoğu kıyılarında ve Büyük Britanya'da görülür.[30]
Patiler kediler için hareketin ve dengenin temelidir. Tırmanmak, kazmak, savunmak, savaşmak ve döl vermek (cinsel sıvı atımı) için patilere ihtiyacı vardır. Bir kedinin patisi ayağının en son kemiğine bağlıdır. Pençeler esnek ve dönebilirdir. Böylelikle en iyi tırmalama açısını rahatlıkla yakalarlar. Pençeler protein ve keratin dolu bir deri ile çevrilidir. Ön ayakları beş, arka ayakları dört parmaklı olup, kancalı tırnaklarını içeri çekebilirler.
Solunum sistemi[değiştir Kedi nanesi
Nepeta cataria, bilinen adıyla kedi nanesi,Ballıbabagiller familyasının Nepeta cinsine ait bir bitki türüdür. Güney ve doğu Avrupa'ya, Orta Doğu'ya, Orta Asya'ya ve Çin'in belli kısımlarına has olmakta birlikte, kuzey Avrupa, Yeni Zelanda ve Kuzey Amerika'nın belli kısımlarında natüralize edilmiştir.[1][2][3][4][5][6]
Kedi nanesi ismi, kedilerin bu bitkiye duydukları hazdan dolayı türemiştir.[7] Bazı bitki çaylarının yapımında da kedi nanesi kullanılır.[8][9]
Kedi nanesi, çok yıllıkotsu bir bitkidir. Boyu &#;cm'yi bulabilir ve ilkbahardan sonbahara kadar çiçek açabilir.[10] Genelde süs bitkisi olarak yetiştirilmesine rağmen kediler üzerindeki etkileri için de yetiştirilir.[5] ideal olarak bol güneş ışığı alan yerde yetiştirilir.[11] Tarih boyunca, insanlar için boşaltım yolu rahatsızlıklarına karşı kullanılmıştır.[9]
Kullanıldığı yerler[değiştir Kedi
Başlığın diğer anlamları için Kedi (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Evcil kedi[1][4] (Felis catus[4] ya da Felis silvestris catus), küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etoburmemeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi,[5] ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.
Kediler anatomik olarak güçlü, esnek bedenleriyle, hızlı refleksleriyle, keskin, geri çekilebilen pençeleriyle ve küçük avları öldürmeye uyarlanmış dişleriyle diğer kedigillere benzerler. Kediler, insan kulakları için çok zayıf ya da çok yüksek frekanstaki sesleri duyabilirler. Karanlığa yakın ortamlarda görebilirler. Çoğu memeli gibi, kediler insanlara göre daha zayıf renkli görüşe ve daha güçlü koku alma duyusuna sahiptir.
70'ten fazla kedi ırkı olduğu tahmin edilmekle birlikte çeşitli uluslararası organizasyonlar tarafından tanınan ırkların sayısı tescil eden kurumun standartlarına göre farklılık gösterebilmektedir. Bu sayı, (IPCBA) International Progressive Cat Breeders Alliance tarafından 73, ABD merkezli en büyük ikinci organizasyon olan TICA (The International Cat Association) tarafından 58, CFA (The Cat Fanciers' Association) tarafından 44, Lüksemburg merkezli Federation International Feline (FIFE) tarafından 43 olarak açıklanmıştır.[6]
Kediler, tek başlarına avlanmalarına rağmen sosyal bir türdür. Kedilerde iletişim; salgıladıkları kokular, kedi feromonları ve kedilere özgü vücut dilinin yanı sıra seslenme çeşitliliğini (miyavlama, mırıltı, sesini titretme, tıslama, hırıltı ve gırtlaksı ses) de içinde barındırır.
Kedilerin üreme hızı yüksektir. Kontrollü üreme halinde, çoğalabilirler ve tescilli cins hayvanlar olarak gösterilebilirler. Ev kedilerinin üreme kontrolündeki kısırlaştırma ile oluşan başarısızlık ve eski evcil hayvanları terk etme dünya çapında, hayvan nüfus kontrolünü gerektirecek kadar fazla sayıda sokak kedisiyle sonuçlandı. Bu nüfus sadece Birleşik Devletler'de 60 milyona kadar çıkmıştır.[7]
Kediler Antik Mısır'da tapılan hayvanlar olduğundan beri, genellikle orada evcilleştirildiklerine inanılır,[8] ama Neolitik dönem kadar eskiye dayanan evcilleştirme örneklerinin de olma olasılığı vardır.[9]
'deki genetik bir çalışma, evcil kedilerin milattan önce 'de, Orta Doğu'da Afrika yaban kedisi (Felis silvestris lybica) soyundan türediğini ortaya çıkardı.[8][10]Scientific American'a göre kediler, dünyadaki en popüler evcil hayvandır ve günümüzde insanların yaşadığı hemen hemen her yerde bulunurlar.[11]
Etimoloji[değiştir kaynağı değiştir]
Kediler çiftleştiğinde, erkek kedi çiftleşme için elverişli bir pozisyon aldığından dişi kedinin boyun ucunu ısırır.Dişi kediler, bir yıl boyunca birkaç östrus döngüsü olan ve genellikle 21 gün süren polöstrus hayvanlardır. Genellikle Şubat ve Ağustos ayları arasında çiftleşmeye hazırdırlar.[80]
Birkaç erkek kedi kızgınlık döneminde dişiyi cezbeder. Erkek kediler dişi kedi için kavga eder ve galip olan erkek kedi çiftleşme hakkını kazanır. İlk başta dişi erkeği reddeder ancak sonunda dişi erkeğin çiftleşmesine izin verir. Erkek kedinin penis'inde yaklaşık 1&#;mm (1&#;32&#;in) uzunlukta arası geriye bakan penil dikenler olduğundan, erkek onu dışarı çekerken dişi yüksek sesle bağırır. Penisin geri çekilmesiyle, dikenler dişiye daha fazla cinsel uyarır, bu ise yumurtlamayı tetikler.[81]
Ömür ve sağlık[değiştir kaynağı değiştir]
Kedi yüz feromonu, kedilerin bölgeleri, nesneleri ve kişileri “tanıdık” olarak işaretlemekte kulandıkları feromondur. Kedilerin ağız, çene, alın ve yanaklarındaki bezler ile salgıladıkları, “kedi yüz feromonu” olarak kullanıldığı bilinen çeşitli feromonlar mevcuttur.
Bu feromonlar, kedilerin salgıladığı feromonlardan sadece küçük bir kısmını oluşturmaktadır. Diğer feromonlar, kedilerin arka alt kısmı, kuyruğu ve patilerindeki bezler ile salgılanırlar.
“Cezbedici kimyasallar”[değiştir
nest...
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede
Kedi nanesi
Nepeta cataria, bilinen adıyla kedi nanesi,Ballıbabagiller familyasının Nepeta cinsine ait bir bitki türüdür. Güney ve doğu Avrupa'ya, Orta Doğu'ya, Orta Asya'ya ve Çin'in belli kısımlarına has olmakta birlikte, kuzey Avrupa, Yeni Zelanda ve Kuzey Amerika'nın belli kısımlarında natüralize edilmiştir.[1][2][3][4][5][6]
Kedi nanesi ismi, kedilerin bu bitkiye duydukları hazdan dolayı türemiştir.[7] Bazı bitki çaylarının yapımında da kedi nanesi kullanılır.[8][9]
Kedi nanesi, çok yıllıkotsu bir bitkidir. Boyu &#;cm'yi bulabilir ve ilkbahardan sonbahara kadar çiçek açabilir.[10] Genelde süs bitkisi olarak yetiştirilmesine rağmen kediler üzerindeki etkileri için de yetiştirilir.[5] ideal olarak bol güneş ışığı alan yerde yetiştirilir.[11] Tarih boyunca, insanlar için boşaltım yolu rahatsızlıklarına karşı kullanılmıştır.[9]
Kullanıldığı yerler[değiştir Kedi
Başlığın diğer anlamları için Kedi (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Evcil kedi[1][4] (Felis catus[4] ya da Felis silvestris catus), küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etoburmemeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi,[5] ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.
Kediler anatomik olarak güçlü, esnek bedenleriyle, hızlı refleksleriyle, keskin, geri çekilebilen pençeleriyle ve küçük avları öldürmeye uyarlanmış dişleriyle diğer kedigillere benzerler. Kediler, insan kulakları için çok zayıf ya da çok yüksek frekanstaki sesleri duyabilirler. Karanlığa yakın ortamlarda görebilirler. Çoğu memeli gibi, kediler insanlara göre daha zayıf renkli görüşe ve daha güçlü koku alma duyusuna sahiptir.
70'ten fazla kedi ırkı olduğu tahmin edilmekle birlikte çeşitli uluslararası organizasyonlar tarafından tanınan ırkların sayısı tescil eden kurumun standartlarına göre farklılık gösterebilmektedir. Bu sayı, (IPCBA) International Progressive Cat Breeders Alliance tarafından 73, ABD merkezli en büyük ikinci organizasyon olan TICA (The International Cat Association) tarafından 58, CFA (The Cat Fanciers' Association) tarafından 44, Lüksemburg merkezli Federation International Feline (FIFE) tarafından 43 olarak açıklanmıştır.[6]
Kediler, tek başlarına avlanmalarına rağmen sosyal bir türdür. Kedilerde iletişim; salgıladıkları kokular, kedi feromonları ve kedilere özgü vücut dilinin yanı sıra seslenme çeşitliliğini (miyavlama, mırıltı, sesini titretme, tıslama, hırıltı ve gırtlaksı ses) de içinde barındırır.
Kedilerin üreme hızı yüksektir. Kontrollü üreme halinde, çoğalabilirler ve tescilli cins hayvanlar olarak gösterilebilirler. Ev kedilerinin üreme kontrolündeki kısırlaştırma ile oluşan başarısızlık ve eski evcil hayvanları terk etme dünya çapında, hayvan nüfus kontrolünü gerektirecek kadar fazla sayıda sokak kedisiyle sonuçlandı. Bu nüfus sadece Birleşik Devletler'de 60 milyona kadar çıkmıştır.[7]
Kediler Antik Mısır'da tapılan hayvanlar olduğundan beri, genellikle orada evcilleştirildiklerine inanılır,[8] ama Neolitik dönem kadar eskiye dayanan evcilleştirme örneklerinin de olma olasılığı vardır.[9]
'deki genetik bir çalışma, evcil kedilerin milattan önce 'de, Orta Doğu'da Afrika yaban kedisi (Felis silvestris lybica) soyundan türediğini ortaya çıkardı.[8][10]Scientific American'a göre kediler, dünyadaki en popüler evcil hayvandır ve günümüzde insanların yaşadığı hemen hemen her yerde bulunurlar.[11]
Etimoloji[değiştir kaynağı değiştir]
Kediler çiftleştiğinde, erkek kedi çiftleşme için elverişli bir pozisyon aldığından dişi kedinin boyun ucunu ısırır.Dişi kediler, bir yıl boyunca birkaç östrus döngüsü olan ve genellikle 21 gün süren polöstrus hayvanlardır. Genellikle Şubat ve Ağustos ayları arasında çiftleşmeye hazırdırlar.[80]
Birkaç erkek kedi kızgınlık döneminde dişiyi cezbeder. Erkek kediler dişi kedi için kavga eder ve galip olan erkek kedi çiftleşme hakkını kazanır. İlk başta dişi erkeği reddeder ancak sonunda dişi erkeğin çiftleşmesine izin verir. Erkek kedinin penis'inde yaklaşık 1&#;mm (1&#;32&#;in) uzunlukta arası geriye bakan penil dikenler olduğundan, erkek onu dışarı çekerken dişi yüksek sesle bağırır. Penisin geri çekilmesiyle, dikenler dişiye daha fazla cinsel uyarır, bu ise yumurtlamayı tetikler.[81]
Ömür ve sağlık[değiştir kaynağı değiştir]
Kedi yüz feromonu, kedilerin bölgeleri, nesneleri ve kişileri “tanıdık” olarak işaretlemekte kulandıkları feromondur. Kedilerin ağız, çene, alın ve yanaklarındaki bezler ile salgıladıkları, “kedi yüz feromonu” olarak kullanıldığı bilinen çeşitli feromonlar mevcuttur.
Bu feromonlar, kedilerin salgıladığı feromonlardan sadece küçük bir kısmını oluşturmaktadır. Diğer feromonlar, kedilerin arka alt kısmı, kuyruğu ve patilerindeki bezler ile salgılanırlar.
“Cezbedici kimyasallar”[değiştir
nest...
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede
Kedi
Başlığın diğer anlamları için Kedi (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Evcil kedi[1][4] (Felis catus[4] ya da Felis silvestris catus), küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etoburmemeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi,[5] ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.
Kediler anatomik olarak güçlü, esnek bedenleriyle, hızlı refleksleriyle, keskin, geri çekilebilen pençeleriyle ve küçük avları öldürmeye uyarlanmış dişleriyle diğer kedigillere benzerler. Kediler, insan kulakları için çok zayıf ya da çok yüksek frekanstaki sesleri duyabilirler. Karanlığa yakın ortamlarda görebilirler. Çoğu memeli gibi, kediler insanlara göre daha zayıf renkli görüşe ve daha güçlü koku alma duyusuna sahiptir.
70'ten fazla kedi ırkı olduğu tahmin edilmekle birlikte çeşitli uluslararası organizasyonlar tarafından tanınan ırkların sayısı tescil eden kurumun standartlarına göre farklılık gösterebilmektedir. Bu sayı, (IPCBA) International Progressive Cat Breeders Alliance tarafından 73, ABD merkezli en büyük ikinci organizasyon olan TICA (The International Cat Association) tarafından 58, CFA (The Cat Fanciers' Association) tarafından 44, Lüksemburg merkezli Federation International Feline (FIFE) tarafından 43 olarak açıklanmıştır.[6]
Kediler, tek başlarına avlanmalarına rağmen sosyal bir türdür. Kedilerde iletişim; salgıladıkları kokular, kedi feromonları ve kedilere özgü vücut dilinin yanı sıra seslenme çeşitliliğini (miyavlama, mırıltı, sesini titretme, tıslama, hırıltı ve gırtlaksı ses) de içinde barındırır.
Kedilerin üreme hızı yüksektir. Kontrollü üreme halinde, çoğalabilirler ve tescilli cins hayvanlar olarak gösterilebilirler. Ev kedilerinin üreme kontrolündeki kısırlaştırma ile oluşan başarısızlık ve eski evcil hayvanları terk etme dünya çapında, hayvan nüfus kontrolünü gerektirecek kadar fazla sayıda sokak kedisiyle sonuçlandı. Bu nüfus sadece Birleşik Devletler'de 60 milyona kadar çıkmıştır.[7]
Kediler Antik Mısır'da tapılan hayvanlar olduğundan beri, genellikle orada evcilleştirildiklerine inanılır,[8] ama Neolitik dönem kadar eskiye dayanan evcilleştirme örneklerinin de olma olasılığı vardır.[9]
'deki genetik bir çalışma, evcil kedilerin milattan önce 'de, Orta Doğu'da Afrika yaban kedisi (Felis silvestris lybica) soyundan türediğini ortaya çıkardı.[8][10]Scientific American'a göre kediler, dünyadaki en popüler evcil hayvandır ve günümüzde insanların yaşadığı hemen hemen her yerde bulunurlar.[11]
Etimoloji[değiştir kaynağı değiştir]
Dişi kediler, bir yıl boyunca birkaç östrus döngüsü olan ve genellikle 21 gün süren polöstrus hayvanlardır. Genellikle Şubat ve Ağustos ayları arasında çiftleşmeye hazırdırlar.[80]
Birkaç erkek kedi kızgınlık döneminde dişiyi cezbeder. Erkek kediler dişi kedi için kavga eder ve galip olan erkek kedi çiftleşme hakkını kazanır. İlk başta dişi erkeği reddeder ancak sonunda dişi erkeğin çiftleşmesine izin verir. Erkek kedinin penis'inde yaklaşık 1&#;mm (1&#;32&#;in) uzunlukta arası geriye bakan penil dikenler olduğundan, erkek onu dışarı çekerken dişi yüksek sesle bağırır. Penisin geri çekilmesiyle, dikenler dişiye daha fazla cinsel uyarır, bu ise yumurtlamayı tetikler.[81]
Ömür ve sağlık[değiştir kaynağı değiştir]
Kedi yüz feromonu, kedilerin bölgeleri, nesneleri ve kişileri “tanıdık” olarak işaretlemekte kulandıkları feromondur. Kedilerin ağız, çene, alın ve yanaklarındaki bezler ile salgıladıkları, “kedi yüz feromonu” olarak kullanıldığı bilinen çeşitli feromonlar mevcuttur.
Bu feromonlar, kedilerin salgıladığı feromonlardan sadece küçük bir kısmını oluşturmaktadır. Diğer feromonlar, kedilerin arka alt kısmı, kuyruğu ve patilerindeki bezler ile salgılanırlar.
“Cezbedici kimyasallar”[değiştir nest...
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede