Kinoa Bitkisi Nerelerde Yetişir
kaynağı değiştir]
| Besin Değeri | 100 Gramda | % Günlük Değer * |
|---|---|---|
| Kalori | 120 kcal | % 6.0 |
| Karbonhidrat | 21.3 g | % 7.1 |
| Lif | 2.8 g | % 11.2 |
| Protein | 4.4 g | % 8.8 |
| Yağ | 1.9 g | % 3.0 |
| Kolesterol | 0.0 mg | % 0.0 |
| A Vitamini | 5.0 IU | % 0.1 |
| C Vitamini | 0.0 mg | % 0.0 |
| Potasyum | 172.0 mg | % 4.9 |
| Kalsiyum | 17.0 mg | % 1.7 |
| Kalsiyum | 1.5 mg | % 8.3 |
Kaynakça[değiştir Kinoa nedir nasıl yetiştirilir?
Kinoanın en önemli özelliği çok güçlü bir protein içeriğine sahip olması. Bunun dışında pek çok aminoasiti içinde barındıran kinoa, kuraklık ve soğuk gibi zor çevre koşullarına uyum sağlamasıyla biliniyor. Bu nedenle Türkiye'nin pek çok noktasında yetiştirilmesi mümkün.
Kinoadan hektar başına 3-4 ton ürün elde edilebiliyor. Kinoayı tarlada 10 TL'den satmak mümkün. Perakende satış rakamı ise 46 TL'ye kadar çıkabiliyor. Ürünün tohumunun kilosu 500 TL'ye satılıyor. Bir dekarın ekim maliyeti yaklaşık 500 TL. Verim ise sulu yerlerde dekar başına 700 kiloya kadar çıkıyor. Ortalama bir hesapla dekar başına 5 bin TL gelir elde etmek mümkün. Sağlıklı yaşam trendinin artmasıyla birlikte, yaşlanmayı geciktirdiği ve kanseri önlediği düşünülen kinoanın önümüzdeki süreçte önemli bir tarım ürünü olacağını söyleyebiliriz.
Kinoanın gübre ve su problemi yok. En iyi verimi rakımı 1000 ila 4000 metre arasındaki yaylalık kıraç arazilerde veriyor. Dağ yamaçlarında ve ovalarda verim değişmiyor. Bu bitki her türlü toprağa uyum sağlamasıyla ünlü.
Kinoa makineli tarıma da son derece uygun. Kırmızı süpürge otu görünümündeki kinoanın bulgur tanesi büyüklüğünde olan ve opak boncuk tanelerini andıran tohumları ya doğrudan ya da öğütülerek kullanılıyor. Tadı buğday ile pirinç arasında. Kinoanın 1 kilosunda yaklaşık 200 gram protein bulunuyor. Bu özellik bitkinin yüzde 20′sinin protein içeriğine sahip olması demek. Pirinçten üç, buğdaydan ise iki misli daha fazla protein ihtiva ediyor. Kinoa başta Konya Ovası olmak üzere Toroslar'ın kuzeye bakan sarp yamaçlarında ve Doğu Anadolu'nun tüm yüksek platolarında yetişebilecek bir bitki.
KİNOA NASIL YENİR?
Kinoadan pilav, salata, kahvaltılık, hatta un haline getirirseniz tatlı bile yapabilirsiniz. İdeal olanı pişirmeden önce kinoayı birkaç saat suda bekletmek. Bu sayede içindeki enzimler harekete geçiyor. Kinoa, 15 dakika gibi kısa bir sürede pişiyor. Eğer suda bekletmek için vaktiniz yoksa pişirmeden önce bolca yıkamalısınız. Her koşulda pişme süresi 15 dakikayı geçmiyor. Kinoayı pirinç ve bulgurun kullanıldığı her yerde kullanabilirsiniz. Facebook
Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği
Ülkemizde henüz tanınmayan kinoa 2010 yılında bizimbahce.net forum sayfalarında meraklı üyelerimizce ele alınmış ve kinoa yetiştiriciliği yapmaya çalışmışlardır. Son zamanlarda popülerliği artan kinoa bitkisi çeşitli haber kanallarında ele alınmaya başlamıştır. Ülkemizde henüz kinoa nedir bilinmezken son üç yıldır Amerika’da bir kinoa çılgınlığı yaşanıyor. NASA astronotlarınınbeslenmesinde kullanılıyor. Birleşmiş Milletler 2013 yılını kinoa yılı ilan ediyor.
Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği
Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği
KİNOA NEDİR ?
İnkalar tarafından 7 bin yıl önce yetiştirilen bir tahıl ceşidi olan Kinoanın bir tahıl olduğuna inanılır, gerçekte pancar ya da ıspanakla aynı familyadan gelir, yani bir bitkidir, ama mutfaklarda bir tahıl gibidir ve karışık olmayan bir bakış açısıyla yaklaşılır. Son üç yıldır Amerika’da bir kinoa çılgınlığı yaşanıyor. NASA astronotlarınınbeslenmesinde kullanılıyor. Birleşmiş Milletler 2013 yılını kinoa yılı ilan ediyor.
İşte kinoanın faydaları…
ZENGİN PROTEİN İÇERİYOR
NASA bu tahılı astronotların beslenmesinde kullanıyor. Protein açısından çok güçlü. Tüm aminoasitleri, A, B, C, D, E ve K vitaminlerini içeriyor. Lif oranı çok yüksek. Üstelik tadı da lezzetli… Bulgur kıvamında bir tahıl olduğu için aslında Türk mutfağına da çok uygun.
Kinoa taneleri yüksek oranda demir, kalsiyum, protein, magnezyum, çinko içerir.
Protein oranı çok yüksektir; 100 gramında 13.10 gram protein bulunur. Bir karşılaştırma yapacak olursak; 1 çay fincanı kinoanın içerdiği protein bir orta boy hamburgerdekinden daha fazladır. Tahıllarla karşılaştırma yaparsak pirincin protein içeriği %7.5, darının %9.9, buğdayın % 14’dür. Bazı kinoa türlerinin protein içeriği %20’ye dek ulaşabilir.
Kinoanın protein özelliği sadece miktarı ile sınırlı kalmıyor. Bu proteinler, çok yüksek kalitede ve bütün temel aminoasitleri içeriyorlar. İnsan beslenmesi bakımından ideale yakın bu protein içeriği sütünkine benziyor.
Yine, içerdiği kalsiyum da bir bardak süttekinden daha fazla. Üstelik B vitamini içeriği bakımından da son derecede zengin.
Yağ içeriği 100 gramda 5.80 gr; karbonhidrat içeriği de 100 gramda 69 gram.
Kinoa liften de zengin olup 100 gramında 6 gram lif var.
Kinoa gluten içermez ve bu onu önemli sayılacak bir hasta populasyonu için çok önemli bir alternatif besin yapar .
Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği
Kinoa Zirai ürünü olarak nasıl ve nerelerde yetişir ?
Kinoa da buğday gibi bitkiler sülalesinin çiçek açan bitkiler bölümünde sınıflandırılmış, ancak benzerlikleri burada bitiyor. Susam bitkisiyle aynı sınıftan ama farklı bir ‘dizi’ den geliyor. Kinoa esasen kaktüsler-sukkulentler bölümünün alt bölümlerinden birinde yer alıyor.
kinoa tropik, subtropik ve ılıman iklimlerde yetişebiliyor ancak toprağının suyu iyi süzdüren nitelikte olması gerekiyor. Çok yüksek irtifada, dağ yamaçlarında yetişebilmesi ise ziraati bakımından en önemli avantajı. Ancak diğer tahıl bitkilerine nazaran olgunlaşmak için nispeten uzun bir süreye ihtiyaç duyuyor. Güney Amerika dışında Kuzey Amerika topraklarının güneyinde de yetiştirilmeye başlamış.
Ekimi ilkbaharda, Ekim-Kasım aylarında (Güney yarıküreden bahsediyoruz) yapılıyor. Mor renkli tohumları hasat zamanı tarlaları mora boyuyor.
Kinoa tanelerinin kabukları nohut renginde olabildiği gibi, kırmızımsı, mordan fuşyaya dek değişen renklerde, veya kızılımsı ya da grimsi olabiliyor. Yaz sonunda kuruyan saplar köklenip demetleniyorlar.
ANADOLU İKLİMİNE ÇOK UYGUN
“Kinoa” nın gübre ve su problemi yok. En iyi verimi rakımı 1000 ila 4000 metre arasındaki yaylalık kıraç arazilerde veriyor. Dağ yamaçlarında ve ovalarda verim değişmiyor. Bu bitki her türlü toprağa uyum sağlamasıyla ünlü…
“Kinoa” makineli tarıma son derece uygun… “Kırmızı süpürge otu” görünümündeki “kinoa” nın bulgur tanesi büyüklüğünde olan ve opak boncuk tanelerini andıran tohumları ya doğrudan ya da öğütülerek kullanılıyor. Tadı buğday ile pirinç arasında. “Kinoa” nın 1 kilosunda yaklaşık 200 gram protein bulunuyor. Bu özellik bitkinin yüzde 20′ sinin protein içeriğine sahip olması demek… Pirinçten üç, buğdaydan ise iki misli daha fazla protein ihtiva ediyor. “Kinoa” başta “Konya Ovası” olmak üzere “Toroslar” ın kuzeye bakan sarp yamaçlarında ve “Doğu Anadolu” nun tüm yüksek platolarında yetişebilecek bir bitki.
Halen ziraat fakültelerimizde bu konuda çalışma yapılıyor mu bilmiyorum ama ABD Tarım Bakanlığı bu tahılın yüksek miktarlarda ithaline izin verirken olası bir krize karşı yaygın yetiştiriciliğini teşvik ediyor. Bugün 10 Amerikalı tüketiciden 5’i “Kinoa” nın ne olduğunu biliyor. Bir bölümü tercihen bu bitkiden hazırlanmış unları ve makarnaları tüketiyor.
“Kinoa” nın beslenmedeki üstünlüğü bir tarafa sağlığa da oldukça yararlı. Demir, magnezyum ve çinko açısından epey zengin…
Kinoa hakkında daha geniş bilgileri sitemizde forum sayfalarında bulabilirsiniz.Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği Kinoa zayıflatır mı? Nasıl kullanılır?
Güney Amerikadaki And Dağlarında yetişen ve tarihi İnkalara dayanan kinoa görüntüsü tahıla benzer fakat tahıl değildir. Kinoa pancar ve ıspanak tarzı bitkilere daha yakındır. Güney Amerika halkları tarafından uzun zamandır kullanılan kinoa besin değerinin keşfedilmesi ile birlikte popüler bir gıda olmuştur ve insanlarda kinoa nedir sorusunu uyandırmıştır.
Kinoa Nasa tarafından astronotların besin ihtiyacının giderilmesi için kullanılmıştır. 2013 yılı Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kinoa yılı ilan edilmiştir.
Kinoa nedir?
Her ne kadar görüntüsü tahıllara benzese de kinoa otsu bir bitkidir ve ıspanakgiller familyasındandır. Besleyici ve etli yaprakları olan kinoanın açan çiçekleri zengin besin kaynağı olan tohumlara dönüşür. Kinoanın yenilen kısmı bu küçük tohumlardır.
Kinoa nedir, nasıl kullanılır ve neden önemlidir?
Buğday ve pirinç dünya nüfusunu besleyen 2 temel tahıl türüdür. Vücudun temel protein ihtiyacını karşılayan besinler buğday ve pirinçtir. Pirinç üretimi için oldukça fazla suya ihtiyaç duyulur. Dünya genelindeki su kaynaklarının azalmasıyla ve küresel ısınmayla birlikte pirinç ve buğday üretimi de azalmıştır. Bundan dolayı alternatif bir gıda olarak her türlü topraklarda üretilebilen, su ve gübre problemi olmayan kinoa gündeme gelmiştir.
Kinoa tohumu
Kinoa tohumu bitkinin yenilebilen kısmıdır. Küçük görüntüsüne karşılık kinoa tohumları oldukça besleyicidir. Kinoa tohumları temel aminoasitlerin tamamını ve yüksek oranda protein içerir. Bitkisel gıdalar arasında kinoa en yüksek protein içeriğine sahip besindir. Proteini oluşturan temel yapı taşı aminoasitlerdir. İnsan vücudundaki 20 aminoasitten 9’u vücut tarafından üretilemez. Bunlar et,yoğurt, süt gibi hayvansal gıdalardan alınmalıdır. Kinoa bu 9 aminoasitin tamamını içerir. Kinoa’nın içerisinde neredeyse et kadar aminoasit vardır ve kinoa aminoasitlerinin emilimi etten daha fazladır.
Ayrıca kinoa tohumu yüksek oranda vitamin, mineral ve lif içerir. Kinoa tohumunda A, B, C, D ve K vitaminleri vardır. Bu zengin içeriğe karşılık kinoa tohumlarında hiç kolesterol yoktur. Bunlar dışında kinoa tohumu magnezyum, demir, çinko, kalsiyum ve fosfor açısından da zengindir. Bu zengin içeriğin insanlar tarafından keşfedilmesiyle kinoa nedir ve kinoa faydaları nelerdir merakı uyanmaya başlamıştır.
Kinoa faydaları Birçok farklı gıdadan alınabilen vücut gereksinimlerini tek başına içerisinde barındıran minik kinoa tohumları insan sağlı açısından oldukça faydalıdır. Yaygın olarak bilinen kinoa faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Kanser oluşumunu engeller. Kalp-damar sağlığını korur. Kemikleri ve dişleri güçlendirir. Yüksek tansiyona iyi gelir. Diyabete iyi gelir. Bahar alerjisine karşı korur. Antioksidandır. Anne sütünü arttırır. Ameliyat sonrası yaraların iyileşmesini hızlandırır. Yaşlanmayı geciktirir. Kansızlığa iyi gelir. Kabızlığa iyi gelmesi bilinen kinoa faydalarıdır.
Kinoa ile zayıflama
Zengin içeriği ile gündeme gelen kino konusunda en çok sorulan sorulardan biri de kinoa ile zayıflama mümkün müdür? Kinoa ile zayıflamak isteyenler için kinoanın katkıları şöyle:
Kinoa yüksek miktarda protein içerir. Tokluk hissi verir ve kolesterolü yükseltmez. Zengin kalsiyum içeriği ile metabolizmayı hızlandırır. Vücutta ödem oluşmasını engeller. Spor ve diyet yapanlara vücuda enerji vererek katkı sağlar. Yine diyet ve spor yapanlarda kas ve kemik sağlığını korur. Diyet yapanlarda kilo aldırmadan vücudun birçok besin ihtiyacını karşılar.
Kinoa nasıl kullanılır?
Kinoa yüksek besin değerine karşılık yağ oranı düşüktür ve kilo aldırmaz. Kolay hazmedilmesi nedeniyle de bebeklerden yaşlılara kadar her yaş grubu için uygun bir besindir. Vejetaryenlerin protein ihtiyacını gidermesi için de ideal bir besindir.
Çölyak hastaları için de uygun
Gluten içermediğinden çölyak hastaları için de uygun bir üründür. Bütün bu özellikleri bir araya geldiğinde kino için kaçınılmaz olmuştur. Dünya genelindeki birçok toplumda olduğu gibi ülkemizde de kinoaya ilgi uyanmıştır. Ülkemizde kinoa kolaylıkla ulaşılabilir bir ürün olarak birçok marketin reyonlarında yerini almıştır. Bununla birlikte toplumumuz için yeni bir ürün olan kinoa için sıklıkla kinoa nasıl kullanılır sorusu sorulmaktadır.
Kinoa’nın kendine has bir aroması vardır ve baskın bir tadıyla baskın bir kokusu yoktur. Kinoa lezzetli ve hafif bir besindir. Bulgur ve pilavın kullanıldığı yemeklerin tamamında kullanılabilir. Kinoa garnitür olarak yemeklere eklenebilir, çorbalarda kullanılabilir ve pilavı yapılabilir. Un haline getirilerek kek, pasta ve kurabiye hamurlarına konulabilir. Yine kinoa nasıl kullanılır sorusunu soranlara haşlanmış kinoanın salatalarda kullanılması iyi bir seçenek olabilir.
BLOG
Türkiye'ye ve Türk mutfağına özgü olmayan kinoayı son zamanlarda sıkça duyar olduk. Sağlıklı oluşu, sağlıklı yaşamak isteyen ve kilosuna dikkat edenlerin gözdesi olmasını sağladı. Tabii ki faydaları sadece bunlarla da kalmadı. Peki, nedir bu kinoa ve neden bu kadar seviliyor? Kinoa hakkında tüm merak edilenler için yazımızı okumaya devam edin.
Kinoa nedir?
ABD ve Avrupa'da tüketimi oldukça fazla olan kinoanın besin değeri oldukça yüksektir. Birçok kişi tarafından tahıl olarak düşünülen kinoa, aslında pancar ve ıspanağa benzeyen bir bitki türüdür. Tarihi 5.200 ile 7.000 yıl öncesine dayanan kinoa, Peru ve Şili'de yapılan arkeolojik keşifler ile binlerce yıl öncesinde gıda olarak tüketildiği anlaşılmıştır. Yıllar içinde de kaşifler ile birlikte Avrupa kıtasına yayılmıştır.
En iyi nerede yetişiyor?
Kinoa bitkisi, çok fazla sıcağa ve soğuğa dayanamıyor. 2 metreye kadar uzayabilen bu bitkinin en iyi yetiştiği yer And Dağları'nın etekleri. Bu yüzden Bolivya ve Peru, dünyadaki en iyi kinoa üreticilerinden ikisi. Bunun yanı sıra, son yıllarda Türkiye'de de -özellikle Trakya bölgesinde- kinoa yetiştirilmeye başlandı ve kinoa sevenlerin sayısı günden güne arttı.
Kinoanın faydaları
Kinoanın onlarca faydası bulunuyor. K, E, D, A, B, C vitaminlerini içerdiği gibi yüksek oranda protein içeriyor. Bu kadar fazla protein içermesi ve hayvansal protein olmaması, vejetaryenlerin sıkça tükettiği bir bitki olmasını sağlıyor. Onu diyet listelerinde sıkça görmemizin sebebi ise düşük kalorili olması değil, yüksek proteinli ve lifli olması. Bu yüzden kinoa sayesinde yüksek protein ve lif ile tokluğu, kan şekerini ve kaloriyi kontrol altında tutabilirsiniz.
Bunların yanı sıra, diyabet hastaları için kan şekerinin kontrolünü sağlıyor. Glutensiz diyet uygulayanlar ve çölyak hastaları için iyi bir seçenek oluyor. B2 açısından zengin olması, yüksek enerji veriyor. Demir bakımından zengin olması, beyin sağlığı için yararlı oluyor. İçeriğindeki magnezyum ve manganez ile damarları rahatlatıyor ve enerji üretimi esnasında meydana gelen hücre hasarını minimum seviyeye indiriyor. Bunun yanı sıra düzenli kinoa tüketmek, kolesterolü düşürmeye yardımcı oluyor.
Peki kinoanın besin değeri nedir?
100 gram kinoayı baz aldığımızda; 120 kalori, 2 gram yağ, 7 gram karbonhidrat, 11 gram besin lifi, 4,4 gram protein, 5.0 IU A vitamini, 0.6 mg E vitamini, 0.1 mg tiamin, 0.1 mg riboflavin, 0.4 mg niasin, 0.1 mg B6 vitamini, 42.0 mcg folat, 17.0 mg kalsiyum, 1.5 mg demir, 64.0 mg magnezyum, 172 mg potasyum, 7.0 mg sodyum, 1.1 mg çinko, 0.2 mg bakır, 0.6 mg manganez, 2.8 mcg selenyum, 0 kolesterol bulunmaktadır.
Kinoa en iyi şekilde nasıl tüketilmelidir?
Kinoalı birçok tarif bulunmaktadır. Fakat biz burada, kinoanın temel tüketim şeklinden bahsedeceğiz. Kinoanın acı bir bölgesi vardır; bu bölge, çekirdeği saran bölgedir. Pişirmeden önce bu bölge güzelce temizlenmelidir. Daha sonrasında süzgece koyularak su ile hafifçe temizlenmelidir. Daha sonrasında kinoa, tıpkı pirinç gibi pişirilebilir.
Kalori bakımından pişmiş kinoa mı yoksa pişmemiş mi?
Merak edilen sorulardan bir tanesi de kinoanın nasıl tüketilmesi gerektiğidir. Pişmiş kinoanın pişmemiş kinoaya göre kalorisi daha düşüktür. 100 gram pişmiş kinoa ve pişmemiş kinoayı ele aldığımızda; pişmişte 120 kalori, pişmemişte 368 kalori bulunmaktadır. Bunun nedeni, pişen kinoanın su miktarının artmasıdır. 100 gram pişen kinoanın su miktarı 71.6 iken pişmemiş kinoada bu miktar, 13.3'tür.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir:
Güne Zinde Başlamanızı Sağlayacak 9 Enerji Deposu Besin
Kinoa Nedir, Nasıl Tüketilir?
Zengin içeriği sayesinde “süper tahıl” olarak anılan kinoa tohumu hakkında, şimdiye dek siz de pek çok bilgi ve olumlu yorumla karşılaşmış olmalısınız. Peki, bu tohum çeşidinin aslında bir tahıl olmadığını biliyor muydunuz? Bu bile sizi şaşırtmaya yettiyse, sayfanın devamındaki faydalı bilgiler ilginizi çok daha fazla cezbedebilir!
Teknolojinin gelişimiyle birlikte, insanoğlunun uzun süredir tabiattan ve doğallıktan kopuk bir yaşam sürdüğü aşikâr. Ancak bu, bir yandan da gelişen ulaşım imkanları doğrultusunda coğrafi engellerin ortadan kalkmasına aracı oluyor. Bu da gerek dünyanın öbür ucundaki doğa harikalarını gerekse de benzersiz özellikleri ile “harika” tanımının hakkını veren doğal ürünleri ulaşılabilir kılıyor. Anavatanı Güney Amerika’dan çıkıp tüm dünyanın gözdesi olan kinoa ise şüphesiz, bunun en iyi örnekleri arasında yer alıyor!
And Dağlarının eteklerinde 7 bin yıldır yetişmekte olan kinoa çeşitleri, antik çağlardan günümüze Güney Amerika mutfağının temel öğelerinden birini oluşturuyor.
Zengin besin değeri ve vücuttaki etkilerinden dolayı kinoa tohumu, İnka kaynaklarında kendisinden “altın tanesi” olarak bahsettiriyor. Hatta yöredeki efsanelerde bile geniş bir yer tutuyor. Peki, kinoayı bu kadar değerli kılan sizce ne olabilir? Elbette, vücudun faydalı bileşen ihtiyacını çok yönlü ve güçlü bir şekilde karşılaması… Tabii, uzun süre tok tutma özelliğinden de söz etmemek olmaz. O zaman artık, kinoa hakkındaki detaylara inme zamanı!
Kinoa Nedir?
Kinoa adlandırması, dünya çapında yaygın olarak chenopodium quinoa (kinoa) bitkisinin tohumları için kullanılıyor. Ispanak ve pancar gibi besinlerle aynı aileden olan bu bitkinin tohumları, yetişme koşullarına göre siyah, beyaz veya kırmızı renklerde olabiliyor.
Kinoa, bir tahıl olmamasına rağmen yüksek miktarda nişasta içerdiği için çoğunlukla tahıl grubuna dahil ediliyor. Yüksek lif ve protein içeriğiyle öne çıkan bu besin, besleyici ve hafif olmasının yanı sıra glutensiz içeriği ile de farklı tüketici grupları tarafından rahatça tercih edilebiliyor.
Kinoa Nasıl Tüketilir?
Türk mutfağında pirinç ve bulgurun nasıl bir yeri varsa, kinoa da Güney Amerika mutfağında aynı değeri taşıyor. Hatta tüketim şekli bakımından da oldukça benzerlik taşıyor. Çiğ halde iken oldukça sert bir yapıya sahip olan kinoa tohumları, ancak pişirildiği zaman yenilebilir bir lezzet haline geliyor. Pişirme metotları ise bulgur ve pirinçte olduğu gibi doğrudan haşlama veya önce yağda kavurup sonra demleme şeklinde çeşitleniyor.
Kinoa Nasıl Yenir?
- Pilav ya da iç pilav olarak tercih edebilirsiniz.
- Kısır vb. sebzeli soğuk mezeler ya da kinoa bowl çeşitleri hazırlayabilirsiniz.
- Haşlayıp kek, ekmek vb. tariflerin hamuruna veya salatalara ilave edebilirsiniz.
- Pişme aşamasındayken çorbalara ilave edebilirsiniz.
- Değirmende çekerek glutensiz bir un çeşidi elde edebilir ve dilediğiniz tüm unlu mamulleri yapabilirsiniz.
Kinoa Çeşitleri Nelerdir?
Kinoa, yukarıda da değinildiği üzere beyaz, siyah ve kırmızı olmak üzere üç farklı türe ayrılıyor. Yetiştiği yükseklik, bakı ve toprak türüne göre farklılaşan bu kinoa tohumlarının her biri, besin değeri olarak ayrı özellikler taşıyor.
Beyaz Kinoanın Özellikleri Nelerdir?
Beyaz kinoa, kinoa çeşitleri arasında en yumuşak tada sahip olan ve en hızlı pişen türü oluşturuyor. Bu nedenle dünya genelinde en çok tüketilen kinoa çeşidi olma özelliğini taşıyor.
Siyah Kinoanın Özellikleri Nelerdir?
Siyah kinoa besin değeri bakımından beyaz kinoaya nazaran daha üstün bir konumda yer alıyor. E vitamini yönünden beyaz kinoadan iki kat daha güçlü olan bu kinoa çeşidi, aynı zamanda en yüksek antioksidan değerine sahip olmasıyla da öne çıkıyor. Ayrıca tüm kinoa çeşitleri arasında en düşük yağ oranına ve en baskın (tatlımsı) lezzete sahip olan tür olarak biliniyor.
Kırmızı Kinoanın Özellikleri Nelerdir?
İnka kinoa olarak da bilinen kırmızı kinoa protein, B2 vitamini, demir, kalsiyum ve fosfor mineralleri bakımından diğer türlere kıyasla daha zengin olması ile dikkat çekiyor. İçerdiği flavonoid’lerden dolayı beyaz kinoaya göre daha yüksek antioksidan değerine sahip olan bu tür, aynı zamanda E vitamini bakımından siyah kinoa ile eş değer bir konumda yer alıyor.
Karışık Kinoanın Özellikleri Nelerdir?
Karışık kinoa, üç farklı kinoa çeşidinin harmanlandığı bir ürün çeşidini oluşturuyor. Farklı kinoa çeşitlerindeki faydalı bileşenlerin aynı anda alınmasını amaçlayan bu gıda ürünü, estetik yönüyle de tariflere hoş bir görünüm katıyor.
Kinoanın Besin Değerleri Nelerdir?
Kinoa kalori değeri olarak 100 gramda yaklaşık 392 kcal (kilo kalori) enerji alınmasını sağlıyor. Yaklaşık yüzde 67’si karbonhidrattan oluşan bu besin, yoğunluk olarak sırasıyla protein (yüzde 15,6), lif (yüzde 12), yağ (yüzde 4,6) ve doğal şeker bileşenleri (yüzde 2,7) içeriyor. Trans yağ ve kolesterol içermemesi ise kinoanın en büyük avantajları arasında yer alıyor.
Tam da bu noktada, protein ve kinoa ilişkisine daha yakından göz atmak gerekiyor. Çünkü kinoa, proteinlerin yapı taşı olan aminoasit türlerinin dokuz temel çeşidini birden içeriğinde barındırıyor. Özellikle de lisin ve isolösin adlı aminoasitleri içermesi bakımından, standart tahıl çeşitlerine göre daha zengin bir protein kaynağı olma özelliği taşıyor. Gıda ve Tarım Örgütü, Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler Üniversitesi’nin konuya ilişkin ortak raporunda da kinoanın, yetişkin bireylerin günlük aminoasit gereksinimini karşılayabilecek yeterlilikte olduğu vurgulanıyor.
Kinoa Hakkında Sık Sorulan Sorular
Kinoada Ne Kadar Protein Var?100 gram kinoada, yaklaşık olarak 15,6 gram protein bulunmaktadır. Bu miktar, bulgurda 12 gram iken pirinçte 2,7 gramdır. Bu tahıllarda bulunmayan aminoasit çeşitlerini içermesi ise kinoanın protein bakımından değerini belirleyen asıl unsuru oluşturmaktadır.
Kinoa Pişirilir mi?
Kinoa, çiğ halde iken zor öğütülmesinden dolayı pişirilerek (haşlama/demleme) tüketilmektedir. Bunun için de miktar, bir bardak kinoaya iki bardak su olacak şekilde ayarlanmalıdır.
Kinoa Yıkanır mı?
Çiğ kinoanın üst tabakasında, saponin adlı doğal bir koruyucu glikozit bulunmaktadır. Bu madde damakta acımsı ve buruk bir tat bırakabileceği için kinoanın pişirilmeden önce bol su ile durulanması ve 15-20 dakika kadar suda bekletilmesi gerekir.
Kinoa Tok Tutar mı?
Kinoa, yüksek lif içeriği sayesinde tüketildikten sonra midede hacimsel olarak daha fazla büyür. Bu sayede de uzun süre boyunca tok hissedilmesine yardımcı olabilir.
Kinoa Metabolizmayı Hızlandırır mı?
Kinoanın içerdiği değerli bileşenler, vücuttaki sistemlerin normal fonksiyonuna katkıda bulunarak metabolizmanın ideal işleyiş sürecinin korunmasına destek olabilir. Kinoa ve yağ yakımı üzerine yapılmış çeşitli araştırmalar olsa da bu besinin kilo verme konusunda doğrudan bir etkisi bulunmamaktadır. Ancak kolay sindirilebilmesi açısından, hedefe yönelik beslenme için oldukça ideal ve işlevsel bir besin olarak öne çıkmaktadır.
Kinoa Bağırsakları Çalıştırır mı?
Kinoa, lif zengini bir gıda olarak sindirim sisteminin düzenlenmesine ve normal işleyişinin sürdürülmesine katkıda bulunabilmektedir. Ancak ideal bir sindirim düzeni için günlük tüketilmesi gereken lif miktarının 25 ila 30 gram olduğu belirtilmektedir. Fazla lif tüketimi, beklentinin aksine şişkinlik vb. sorunlar meydana getirebilmektedir.
Formda kalmak için günlük beslenme rutininizde siz de kinoa çeşitlerine ve kinoa içeren gıdalara gönül rahatlığıyla yer açabilirsiniz. Konu özellikle de sindirim ise belki de artık gerçek anlamda “içiniz rahat” olabilir, değil mi? 🙂
Besinlerin fizyolojik etkileri kişiye özgü olarak değişiklik gösterebilir. Size uygun olan beslenme önerileri için mutlaka doktor ve diyetisyen tavsiyesi alınız.
Kaynak:
Kris Gunnars, 11 Proven Health Benefits of Quinoa, 2018, (çevrimiçi)
Kathryne Taylor, How to Cook Perfect Quinoa & 10 Quinoa Recipes, 2020, (çevrimiçi)
Jessie Szalay, Quinoa: Health Benefits & Nutrition Facts, 2018, (çevrimiçi)
Bastidas, E.G., Roura, R., Diaz-Rizzolo, D.A., Massanés, T., Gomis, R., “Quinoa (Chenopodium quinoa Willd), from nutritional value to potential health benefits: An integrative review”, Journal of Nutrition Food Science, 6:3, 2016, doi:10.4172/2155-9600.1000497
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'da PaylaşYAZDIRYORUMLAR
kaynağı değiştir]
Kinoa nedir nasıl yetiştirilir?
Kinoadan hektar başına 3-4 ton ürün elde edilebiliyor. Kinoayı tarlada 10 TL'den satmak mümkün. Perakende satış rakamı ise 46 TL'ye kadar çıkabiliyor. Ürünün tohumunun kilosu 500 TL'ye satılıyor. Bir dekarın ekim maliyeti yaklaşık 500 TL. Verim ise sulu yerlerde dekar başına 700 kiloya kadar çıkıyor. Ortalama bir hesapla dekar başına 5 bin TL gelir elde etmek mümkün. Sağlıklı yaşam trendinin artmasıyla birlikte, yaşlanmayı geciktirdiği ve kanseri önlediği düşünülen kinoanın önümüzdeki süreçte önemli bir tarım ürünü olacağını söyleyebiliriz.
Kinoanın gübre ve su problemi yok. En iyi verimi rakımı 1000 ila 4000 metre arasındaki yaylalık kıraç arazilerde veriyor. Dağ yamaçlarında ve ovalarda verim değişmiyor. Bu bitki her türlü toprağa uyum sağlamasıyla ünlü.
Kinoa makineli tarıma da son derece uygun. Kırmızı süpürge otu görünümündeki kinoanın bulgur tanesi büyüklüğünde olan ve opak boncuk tanelerini andıran tohumları ya doğrudan ya da öğütülerek kullanılıyor. Tadı buğday ile pirinç arasında. Kinoanın 1 kilosunda yaklaşık 200 gram protein bulunuyor. Bu özellik bitkinin yüzde 20′sinin protein içeriğine sahip olması demek. Pirinçten üç, buğdaydan ise iki misli daha fazla protein ihtiva ediyor. Kinoa başta Konya Ovası olmak üzere Toroslar'ın kuzeye bakan sarp yamaçlarında ve Doğu Anadolu'nun tüm yüksek platolarında yetişebilecek bir bitki.
KİNOA NASIL YENİR?
Kinoadan pilav, salata, kahvaltılık, hatta un haline getirirseniz tatlı bile yapabilirsiniz. İdeal olanı pişirmeden önce kinoayı birkaç saat suda bekletmek. Bu sayede içindeki enzimler harekete geçiyor. Kinoa, 15 dakika gibi kısa bir sürede pişiyor. Eğer suda bekletmek için vaktiniz yoksa pişirmeden önce bolca yıkamalısınız. Her koşulda pişme süresi 15 dakikayı geçmiyor. Kinoayı pirinç ve bulgurun kullanıldığı her yerde kullanabilirsiniz.Ülkemizde henüz tanınmayan kinoa 2010 yılında bizimbahce.net forum sayfalarında meraklı üyelerimizce ele alınmış ve kinoa yetiştiriciliği yapmaya çalışmışlardır. Son zamanlarda popülerliği artan kinoa bitkisi çeşitli haber kanallarında ele alınmaya başlamıştır. Ülkemizde henüz kinoa nedir bilinmezken son üç yıldır Amerika’da bir kinoa çılgınlığı yaşanıyor. NASA astronotlarınınbeslenmesinde kullanılıyor. Birleşmiş Milletler 2013 yılını kinoa yılı ilan ediyor.
Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği
Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği
KİNOA NEDİR ?
İnkalar tarafından 7 bin yıl önce yetiştirilen bir tahıl ceşidi olan Kinoanın bir tahıl olduğuna inanılır, gerçekte pancar ya da ıspanakla aynı familyadan gelir, yani bir bitkidir, ama mutfaklarda bir tahıl gibidir ve karışık olmayan bir bakış açısıyla yaklaşılır. Son üç yıldır Amerika’da bir kinoa çılgınlığı yaşanıyor. NASA astronotlarınınbeslenmesinde kullanılıyor. Birleşmiş Milletler 2013 yılını kinoa yılı ilan ediyor.
İşte kinoanın faydaları…
ZENGİN PROTEİN İÇERİYOR
NASA bu tahılı astronotların beslenmesinde kullanıyor. Protein açısından çok güçlü. Tüm aminoasitleri, A, B, C, D, E ve K vitaminlerini içeriyor. Lif oranı çok yüksek. Üstelik tadı da lezzetli… Bulgur kıvamında bir tahıl olduğu için aslında Türk mutfağına da çok uygun.
Kinoa taneleri yüksek oranda demir, kalsiyum, protein, magnezyum, çinko içerir.
Protein oranı çok yüksektir; 100 gramında 13.10 gram protein bulunur. Bir karşılaştırma yapacak olursak; 1 çay fincanı kinoanın içerdiği protein bir orta boy hamburgerdekinden daha fazladır. Tahıllarla karşılaştırma yaparsak pirincin protein içeriği %7.5, darının %9.9, buğdayın % 14’dür. Bazı kinoa türlerinin protein içeriği %20’ye dek ulaşabilir.
Kinoanın protein özelliği sadece miktarı ile sınırlı kalmıyor. Bu proteinler, çok yüksek kalitede ve bütün temel aminoasitleri içeriyorlar. İnsan beslenmesi bakımından ideale yakın bu protein içeriği sütünkine benziyor.
Yine, içerdiği kalsiyum da bir bardak süttekinden daha fazla. Üstelik B vitamini içeriği bakımından da son derecede zengin.
Yağ içeriği 100 gramda 5.80 gr; karbonhidrat içeriği de 100 gramda 69 gram.
Kinoa liften de zengin olup 100 gramında 6 gram lif var.
Kinoa gluten içermez ve bu onu önemli sayılacak bir hasta populasyonu için çok önemli bir alternatif besin yapar .
Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği
Kinoa Zirai ürünü olarak nasıl ve nerelerde yetişir ?
Kinoa da buğday gibi bitkiler sülalesinin çiçek açan bitkiler bölümünde sınıflandırılmış, ancak benzerlikleri burada bitiyor. Susam bitkisiyle aynı sınıftan ama farklı bir ‘dizi’ den geliyor. Kinoa esasen kaktüsler-sukkulentler bölümünün alt bölümlerinden birinde yer alıyor.
kinoa tropik, subtropik ve ılıman iklimlerde yetişebiliyor ancak toprağının suyu iyi süzdüren nitelikte olması gerekiyor. Çok yüksek irtifada, dağ yamaçlarında yetişebilmesi ise ziraati bakımından en önemli avantajı. Ancak diğer tahıl bitkilerine nazaran olgunlaşmak için nispeten uzun bir süreye ihtiyaç duyuyor. Güney Amerika dışında Kuzey Amerika topraklarının güneyinde de yetiştirilmeye başlamış.
Ekimi ilkbaharda, Ekim-Kasım aylarında (Güney yarıküreden bahsediyoruz) yapılıyor. Mor renkli tohumları hasat zamanı tarlaları mora boyuyor.
Kinoa tanelerinin kabukları nohut renginde olabildiği gibi, kırmızımsı, mordan fuşyaya dek değişen renklerde, veya kızılımsı ya da grimsi olabiliyor. Yaz sonunda kuruyan saplar köklenip demetleniyorlar.
ANADOLU İKLİMİNE ÇOK UYGUN
“Kinoa” nın gübre ve su problemi yok. En iyi verimi rakımı 1000 ila 4000 metre arasındaki yaylalık kıraç arazilerde veriyor. Dağ yamaçlarında ve ovalarda verim değişmiyor. Bu bitki her türlü toprağa uyum sağlamasıyla ünlü…
“Kinoa” makineli tarıma son derece uygun… “Kırmızı süpürge otu” görünümündeki “kinoa” nın bulgur tanesi büyüklüğünde olan ve opak boncuk tanelerini andıran tohumları ya doğrudan ya da öğütülerek kullanılıyor. Tadı buğday ile pirinç arasında. “Kinoa” nın 1 kilosunda yaklaşık 200 gram protein bulunuyor. Bu özellik bitkinin yüzde 20′ sinin protein içeriğine sahip olması demek… Pirinçten üç, buğdaydan ise iki misli daha fazla protein ihtiva ediyor. “Kinoa” başta “Konya Ovası” olmak üzere “Toroslar” ın kuzeye bakan sarp yamaçlarında ve “Doğu Anadolu” nun tüm yüksek platolarında yetişebilecek bir bitki.
Halen ziraat fakültelerimizde bu konuda çalışma yapılıyor mu bilmiyorum ama ABD Tarım Bakanlığı bu tahılın yüksek miktarlarda ithaline izin verirken olası bir krize karşı yaygın yetiştiriciliğini teşvik ediyor. Bugün 10 Amerikalı tüketiciden 5’i “Kinoa” nın ne olduğunu biliyor. Bir bölümü tercihen bu bitkiden hazırlanmış unları ve makarnaları tüketiyor.
“Kinoa” nın beslenmedeki üstünlüğü bir tarafa sağlığa da oldukça yararlı. Demir, magnezyum ve çinko açısından epey zengin…
Kinoa hakkında daha geniş bilgileri sitemizde forum sayfalarında bulabilirsiniz.Kinoa (Quinoa) Yetiştiriciliği
Kinoa zayıflatır mı? Nasıl kullanılır?
Güney Amerikadaki And Dağlarında yetişen ve tarihi İnkalara dayanan kinoa görüntüsü tahıla benzer fakat tahıl değildir. Kinoa pancar ve ıspanak tarzı bitkilere daha yakındır. Güney Amerika halkları tarafından uzun zamandır kullanılan kinoa besin değerinin keşfedilmesi ile birlikte popüler bir gıda olmuştur ve insanlarda kinoa nedir sorusunu uyandırmıştır.
Kinoa Nasa tarafından astronotların besin ihtiyacının giderilmesi için kullanılmıştır. 2013 yılı Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kinoa yılı ilan edilmiştir.
Kinoa nedir?
Her ne kadar görüntüsü tahıllara benzese de kinoa otsu bir bitkidir ve ıspanakgiller familyasındandır. Besleyici ve etli yaprakları olan kinoanın açan çiçekleri zengin besin kaynağı olan tohumlara dönüşür. Kinoanın yenilen kısmı bu küçük tohumlardır.
Kinoa nedir, nasıl kullanılır ve neden önemlidir?
Buğday ve pirinç dünya nüfusunu besleyen 2 temel tahıl türüdür. Vücudun temel protein ihtiyacını karşılayan besinler buğday ve pirinçtir. Pirinç üretimi için oldukça fazla suya ihtiyaç duyulur. Dünya genelindeki su kaynaklarının azalmasıyla ve küresel ısınmayla birlikte pirinç ve buğday üretimi de azalmıştır. Bundan dolayı alternatif bir gıda olarak her türlü topraklarda üretilebilen, su ve gübre problemi olmayan kinoa gündeme gelmiştir.
Kinoa tohumu
Kinoa tohumu bitkinin yenilebilen kısmıdır. Küçük görüntüsüne karşılık kinoa tohumları oldukça besleyicidir. Kinoa tohumları temel aminoasitlerin tamamını ve yüksek oranda protein içerir. Bitkisel gıdalar arasında kinoa en yüksek protein içeriğine sahip besindir. Proteini oluşturan temel yapı taşı aminoasitlerdir. İnsan vücudundaki 20 aminoasitten 9’u vücut tarafından üretilemez. Bunlar et,yoğurt, süt gibi hayvansal gıdalardan alınmalıdır. Kinoa bu 9 aminoasitin tamamını içerir. Kinoa’nın içerisinde neredeyse et kadar aminoasit vardır ve kinoa aminoasitlerinin emilimi etten daha fazladır.
Ayrıca kinoa tohumu yüksek oranda vitamin, mineral ve lif içerir. Kinoa tohumunda A, B, C, D ve K vitaminleri vardır. Bu zengin içeriğe karşılık kinoa tohumlarında hiç kolesterol yoktur. Bunlar dışında kinoa tohumu magnezyum, demir, çinko, kalsiyum ve fosfor açısından da zengindir. Bu zengin içeriğin insanlar tarafından keşfedilmesiyle kinoa nedir ve kinoa faydaları nelerdir merakı uyanmaya başlamıştır.
Birçok farklı gıdadan alınabilen vücut gereksinimlerini tek başına içerisinde barındıran minik kinoa tohumları insan sağlı açısından oldukça faydalıdır. Yaygın olarak bilinen kinoa faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Kanser oluşumunu engeller. Kalp-damar sağlığını korur. Kemikleri ve dişleri güçlendirir. Yüksek tansiyona iyi gelir. Diyabete iyi gelir. Bahar alerjisine karşı korur. Antioksidandır. Anne sütünü arttırır. Ameliyat sonrası yaraların iyileşmesini hızlandırır. Yaşlanmayı geciktirir. Kansızlığa iyi gelir. Kabızlığa iyi gelmesi bilinen kinoa faydalarıdır.
Kinoa ile zayıflama
Zengin içeriği ile gündeme gelen kino konusunda en çok sorulan sorulardan biri de kinoa ile zayıflama mümkün müdür? Kinoa ile zayıflamak isteyenler için kinoanın katkıları şöyle:
Kinoa yüksek miktarda protein içerir. Tokluk hissi verir ve kolesterolü yükseltmez. Zengin kalsiyum içeriği ile metabolizmayı hızlandırır. Vücutta ödem oluşmasını engeller. Spor ve diyet yapanlara vücuda enerji vererek katkı sağlar. Yine diyet ve spor yapanlarda kas ve kemik sağlığını korur. Diyet yapanlarda kilo aldırmadan vücudun birçok besin ihtiyacını karşılar.
Kinoa nasıl kullanılır?
Kinoa yüksek besin değerine karşılık yağ oranı düşüktür ve kilo aldırmaz. Kolay hazmedilmesi nedeniyle de bebeklerden yaşlılara kadar her yaş grubu için uygun bir besindir. Vejetaryenlerin protein ihtiyacını gidermesi için de ideal bir besindir.
Çölyak hastaları için de uygun
Gluten içermediğinden çölyak hastaları için de uygun bir üründür. Bütün bu özellikleri bir araya geldiğinde kino için kaçınılmaz olmuştur. Dünya genelindeki birçok toplumda olduğu gibi ülkemizde de kinoaya ilgi uyanmıştır. Ülkemizde kinoa kolaylıkla ulaşılabilir bir ürün olarak birçok marketin reyonlarında yerini almıştır. Bununla birlikte toplumumuz için yeni bir ürün olan kinoa için sıklıkla kinoa nasıl kullanılır sorusu sorulmaktadır.
Kinoa’nın kendine has bir aroması vardır ve baskın bir tadıyla baskın bir kokusu yoktur. Kinoa lezzetli ve hafif bir besindir. Bulgur ve pilavın kullanıldığı yemeklerin tamamında kullanılabilir. Kinoa garnitür olarak yemeklere eklenebilir, çorbalarda kullanılabilir ve pilavı yapılabilir. Un haline getirilerek kek, pasta ve kurabiye hamurlarına konulabilir. Yine kinoa nasıl kullanılır sorusunu soranlara haşlanmış kinoanın salatalarda kullanılması iyi bir seçenek olabilir.
BLOG
Türkiye'ye ve Türk mutfağına özgü olmayan kinoayı son zamanlarda sıkça duyar olduk. Sağlıklı oluşu, sağlıklı yaşamak isteyen ve kilosuna dikkat edenlerin gözdesi olmasını sağladı. Tabii ki faydaları sadece bunlarla da kalmadı. Peki, nedir bu kinoa ve neden bu kadar seviliyor? Kinoa hakkında tüm merak edilenler için yazımızı okumaya devam edin.
Kinoa nedir?
ABD ve Avrupa'da tüketimi oldukça fazla olan kinoanın besin değeri oldukça yüksektir. Birçok kişi tarafından tahıl olarak düşünülen kinoa, aslında pancar ve ıspanağa benzeyen bir bitki türüdür. Tarihi 5.200 ile 7.000 yıl öncesine dayanan kinoa, Peru ve Şili'de yapılan arkeolojik keşifler ile binlerce yıl öncesinde gıda olarak tüketildiği anlaşılmıştır. Yıllar içinde de kaşifler ile birlikte Avrupa kıtasına yayılmıştır.
En iyi nerede yetişiyor?
Kinoa bitkisi, çok fazla sıcağa ve soğuğa dayanamıyor. 2 metreye kadar uzayabilen bu bitkinin en iyi yetiştiği yer And Dağları'nın etekleri. Bu yüzden Bolivya ve Peru, dünyadaki en iyi kinoa üreticilerinden ikisi. Bunun yanı sıra, son yıllarda Türkiye'de de -özellikle Trakya bölgesinde- kinoa yetiştirilmeye başlandı ve kinoa sevenlerin sayısı günden güne arttı.
Kinoanın faydaları
Kinoanın onlarca faydası bulunuyor. K, E, D, A, B, C vitaminlerini içerdiği gibi yüksek oranda protein içeriyor. Bu kadar fazla protein içermesi ve hayvansal protein olmaması, vejetaryenlerin sıkça tükettiği bir bitki olmasını sağlıyor. Onu diyet listelerinde sıkça görmemizin sebebi ise düşük kalorili olması değil, yüksek proteinli ve lifli olması. Bu yüzden kinoa sayesinde yüksek protein ve lif ile tokluğu, kan şekerini ve kaloriyi kontrol altında tutabilirsiniz.
Bunların yanı sıra, diyabet hastaları için kan şekerinin kontrolünü sağlıyor. Glutensiz diyet uygulayanlar ve çölyak hastaları için iyi bir seçenek oluyor. B2 açısından zengin olması, yüksek enerji veriyor. Demir bakımından zengin olması, beyin sağlığı için yararlı oluyor. İçeriğindeki magnezyum ve manganez ile damarları rahatlatıyor ve enerji üretimi esnasında meydana gelen hücre hasarını minimum seviyeye indiriyor. Bunun yanı sıra düzenli kinoa tüketmek, kolesterolü düşürmeye yardımcı oluyor.
Peki kinoanın besin değeri nedir?
100 gram kinoayı baz aldığımızda; 120 kalori, 2 gram yağ, 7 gram karbonhidrat, 11 gram besin lifi, 4,4 gram protein, 5.0 IU A vitamini, 0.6 mg E vitamini, 0.1 mg tiamin, 0.1 mg riboflavin, 0.4 mg niasin, 0.1 mg B6 vitamini, 42.0 mcg folat, 17.0 mg kalsiyum, 1.5 mg demir, 64.0 mg magnezyum, 172 mg potasyum, 7.0 mg sodyum, 1.1 mg çinko, 0.2 mg bakır, 0.6 mg manganez, 2.8 mcg selenyum, 0 kolesterol bulunmaktadır.
Kinoa en iyi şekilde nasıl tüketilmelidir?
Kinoalı birçok tarif bulunmaktadır. Fakat biz burada, kinoanın temel tüketim şeklinden bahsedeceğiz. Kinoanın acı bir bölgesi vardır; bu bölge, çekirdeği saran bölgedir. Pişirmeden önce bu bölge güzelce temizlenmelidir. Daha sonrasında süzgece koyularak su ile hafifçe temizlenmelidir. Daha sonrasında kinoa, tıpkı pirinç gibi pişirilebilir.
Kalori bakımından pişmiş kinoa mı yoksa pişmemiş mi?
Merak edilen sorulardan bir tanesi de kinoanın nasıl tüketilmesi gerektiğidir. Pişmiş kinoanın pişmemiş kinoaya göre kalorisi daha düşüktür. 100 gram pişmiş kinoa ve pişmemiş kinoayı ele aldığımızda; pişmişte 120 kalori, pişmemişte 368 kalori bulunmaktadır. Bunun nedeni, pişen kinoanın su miktarının artmasıdır. 100 gram pişen kinoanın su miktarı 71.6 iken pişmemiş kinoada bu miktar, 13.3'tür.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir:
Güne Zinde Başlamanızı Sağlayacak 9 Enerji Deposu Besin
Kinoa Nedir, Nasıl Tüketilir?
Zengin içeriği sayesinde “süper tahıl” olarak anılan kinoa tohumu hakkında, şimdiye dek siz de pek çok bilgi ve olumlu yorumla karşılaşmış olmalısınız. Peki, bu tohum çeşidinin aslında bir tahıl olmadığını biliyor muydunuz? Bu bile sizi şaşırtmaya yettiyse, sayfanın devamındaki faydalı bilgiler ilginizi çok daha fazla cezbedebilir!
Teknolojinin gelişimiyle birlikte, insanoğlunun uzun süredir tabiattan ve doğallıktan kopuk bir yaşam sürdüğü aşikâr. Ancak bu, bir yandan da gelişen ulaşım imkanları doğrultusunda coğrafi engellerin ortadan kalkmasına aracı oluyor. Bu da gerek dünyanın öbür ucundaki doğa harikalarını gerekse de benzersiz özellikleri ile “harika” tanımının hakkını veren doğal ürünleri ulaşılabilir kılıyor. Anavatanı Güney Amerika’dan çıkıp tüm dünyanın gözdesi olan kinoa ise şüphesiz, bunun en iyi örnekleri arasında yer alıyor!
| And Dağlarının eteklerinde 7 bin yıldır yetişmekte olan kinoa çeşitleri, antik çağlardan günümüze Güney Amerika mutfağının temel öğelerinden birini oluşturuyor. |
Zengin besin değeri ve vücuttaki etkilerinden dolayı kinoa tohumu, İnka kaynaklarında kendisinden “altın tanesi” olarak bahsettiriyor. Hatta yöredeki efsanelerde bile geniş bir yer tutuyor. Peki, kinoayı bu kadar değerli kılan sizce ne olabilir? Elbette, vücudun faydalı bileşen ihtiyacını çok yönlü ve güçlü bir şekilde karşılaması… Tabii, uzun süre tok tutma özelliğinden de söz etmemek olmaz. O zaman artık, kinoa hakkındaki detaylara inme zamanı!
Kinoa Nedir?
Kinoa adlandırması, dünya çapında yaygın olarak chenopodium quinoa (kinoa) bitkisinin tohumları için kullanılıyor. Ispanak ve pancar gibi besinlerle aynı aileden olan bu bitkinin tohumları, yetişme koşullarına göre siyah, beyaz veya kırmızı renklerde olabiliyor.
Kinoa, bir tahıl olmamasına rağmen yüksek miktarda nişasta içerdiği için çoğunlukla tahıl grubuna dahil ediliyor. Yüksek lif ve protein içeriğiyle öne çıkan bu besin, besleyici ve hafif olmasının yanı sıra glutensiz içeriği ile de farklı tüketici grupları tarafından rahatça tercih edilebiliyor.
Kinoa Nasıl Tüketilir?
Türk mutfağında pirinç ve bulgurun nasıl bir yeri varsa, kinoa da Güney Amerika mutfağında aynı değeri taşıyor. Hatta tüketim şekli bakımından da oldukça benzerlik taşıyor. Çiğ halde iken oldukça sert bir yapıya sahip olan kinoa tohumları, ancak pişirildiği zaman yenilebilir bir lezzet haline geliyor. Pişirme metotları ise bulgur ve pirinçte olduğu gibi doğrudan haşlama veya önce yağda kavurup sonra demleme şeklinde çeşitleniyor.
Kinoa Nasıl Yenir?
- Pilav ya da iç pilav olarak tercih edebilirsiniz.
- Kısır vb. sebzeli soğuk mezeler ya da kinoa bowl çeşitleri hazırlayabilirsiniz.
- Haşlayıp kek, ekmek vb. tariflerin hamuruna veya salatalara ilave edebilirsiniz.
- Pişme aşamasındayken çorbalara ilave edebilirsiniz.
- Değirmende çekerek glutensiz bir un çeşidi elde edebilir ve dilediğiniz tüm unlu mamulleri yapabilirsiniz.
Kinoa Çeşitleri Nelerdir?
Kinoa, yukarıda da değinildiği üzere beyaz, siyah ve kırmızı olmak üzere üç farklı türe ayrılıyor. Yetiştiği yükseklik, bakı ve toprak türüne göre farklılaşan bu kinoa tohumlarının her biri, besin değeri olarak ayrı özellikler taşıyor.
Beyaz Kinoanın Özellikleri Nelerdir?
Beyaz kinoa, kinoa çeşitleri arasında en yumuşak tada sahip olan ve en hızlı pişen türü oluşturuyor. Bu nedenle dünya genelinde en çok tüketilen kinoa çeşidi olma özelliğini taşıyor.
Siyah Kinoanın Özellikleri Nelerdir?
Siyah kinoa besin değeri bakımından beyaz kinoaya nazaran daha üstün bir konumda yer alıyor. E vitamini yönünden beyaz kinoadan iki kat daha güçlü olan bu kinoa çeşidi, aynı zamanda en yüksek antioksidan değerine sahip olmasıyla da öne çıkıyor. Ayrıca tüm kinoa çeşitleri arasında en düşük yağ oranına ve en baskın (tatlımsı) lezzete sahip olan tür olarak biliniyor.
Kırmızı Kinoanın Özellikleri Nelerdir?
İnka kinoa olarak da bilinen kırmızı kinoa protein, B2 vitamini, demir, kalsiyum ve fosfor mineralleri bakımından diğer türlere kıyasla daha zengin olması ile dikkat çekiyor. İçerdiği flavonoid’lerden dolayı beyaz kinoaya göre daha yüksek antioksidan değerine sahip olan bu tür, aynı zamanda E vitamini bakımından siyah kinoa ile eş değer bir konumda yer alıyor.
Karışık Kinoanın Özellikleri Nelerdir?
Karışık kinoa, üç farklı kinoa çeşidinin harmanlandığı bir ürün çeşidini oluşturuyor. Farklı kinoa çeşitlerindeki faydalı bileşenlerin aynı anda alınmasını amaçlayan bu gıda ürünü, estetik yönüyle de tariflere hoş bir görünüm katıyor.
Kinoanın Besin Değerleri Nelerdir?
Kinoa kalori değeri olarak 100 gramda yaklaşık 392 kcal (kilo kalori) enerji alınmasını sağlıyor. Yaklaşık yüzde 67’si karbonhidrattan oluşan bu besin, yoğunluk olarak sırasıyla protein (yüzde 15,6), lif (yüzde 12), yağ (yüzde 4,6) ve doğal şeker bileşenleri (yüzde 2,7) içeriyor. Trans yağ ve kolesterol içermemesi ise kinoanın en büyük avantajları arasında yer alıyor.
Tam da bu noktada, protein ve kinoa ilişkisine daha yakından göz atmak gerekiyor. Çünkü kinoa, proteinlerin yapı taşı olan aminoasit türlerinin dokuz temel çeşidini birden içeriğinde barındırıyor. Özellikle de lisin ve isolösin adlı aminoasitleri içermesi bakımından, standart tahıl çeşitlerine göre daha zengin bir protein kaynağı olma özelliği taşıyor. Gıda ve Tarım Örgütü, Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler Üniversitesi’nin konuya ilişkin ortak raporunda da kinoanın, yetişkin bireylerin günlük aminoasit gereksinimini karşılayabilecek yeterlilikte olduğu vurgulanıyor.
Kinoa Hakkında Sık Sorulan Sorular
100 gram kinoada, yaklaşık olarak 15,6 gram protein bulunmaktadır. Bu miktar, bulgurda 12 gram iken pirinçte 2,7 gramdır. Bu tahıllarda bulunmayan aminoasit çeşitlerini içermesi ise kinoanın protein bakımından değerini belirleyen asıl unsuru oluşturmaktadır.
Kinoa Pişirilir mi?
Kinoa, çiğ halde iken zor öğütülmesinden dolayı pişirilerek (haşlama/demleme) tüketilmektedir. Bunun için de miktar, bir bardak kinoaya iki bardak su olacak şekilde ayarlanmalıdır.
Kinoa Yıkanır mı?
Çiğ kinoanın üst tabakasında, saponin adlı doğal bir koruyucu glikozit bulunmaktadır. Bu madde damakta acımsı ve buruk bir tat bırakabileceği için kinoanın pişirilmeden önce bol su ile durulanması ve 15-20 dakika kadar suda bekletilmesi gerekir.
Kinoa Tok Tutar mı?
Kinoa, yüksek lif içeriği sayesinde tüketildikten sonra midede hacimsel olarak daha fazla büyür. Bu sayede de uzun süre boyunca tok hissedilmesine yardımcı olabilir.
Kinoa Metabolizmayı Hızlandırır mı?
Kinoanın içerdiği değerli bileşenler, vücuttaki sistemlerin normal fonksiyonuna katkıda bulunarak metabolizmanın ideal işleyiş sürecinin korunmasına destek olabilir. Kinoa ve yağ yakımı üzerine yapılmış çeşitli araştırmalar olsa da bu besinin kilo verme konusunda doğrudan bir etkisi bulunmamaktadır. Ancak kolay sindirilebilmesi açısından, hedefe yönelik beslenme için oldukça ideal ve işlevsel bir besin olarak öne çıkmaktadır.
Kinoa Bağırsakları Çalıştırır mı?
Kinoa, lif zengini bir gıda olarak sindirim sisteminin düzenlenmesine ve normal işleyişinin sürdürülmesine katkıda bulunabilmektedir. Ancak ideal bir sindirim düzeni için günlük tüketilmesi gereken lif miktarının 25 ila 30 gram olduğu belirtilmektedir. Fazla lif tüketimi, beklentinin aksine şişkinlik vb. sorunlar meydana getirebilmektedir.
| Formda kalmak için günlük beslenme rutininizde siz de kinoa çeşitlerine ve kinoa içeren gıdalara gönül rahatlığıyla yer açabilirsiniz. Konu özellikle de sindirim ise belki de artık gerçek anlamda “içiniz rahat” olabilir, değil mi? 🙂 |
| Besinlerin fizyolojik etkileri kişiye özgü olarak değişiklik gösterebilir. Size uygun olan beslenme önerileri için mutlaka doktor ve diyetisyen tavsiyesi alınız. |
Kaynak:
Kris Gunnars, 11 Proven Health Benefits of Quinoa, 2018, (çevrimiçi)
Kathryne Taylor, How to Cook Perfect Quinoa & 10 Quinoa Recipes, 2020, (çevrimiçi)
Jessie Szalay, Quinoa: Health Benefits & Nutrition Facts, 2018, (çevrimiçi)
Bastidas, E.G., Roura, R., Diaz-Rizzolo, D.A., Massanés, T., Gomis, R., “Quinoa (Chenopodium quinoa Willd), from nutritional value to potential health benefits: An integrative review”, Journal of Nutrition Food Science, 6:3, 2016, doi:10.4172/2155-9600.1000497
Facebook'ta PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'da PaylaşYAZDIRYORUMLAR
- ^Kolata, Alan L. (2009). "Quinoa"(PDF). Quinoa: Production, Consumption and Social Value in Historical Context. Department of Anthropology, The University of Chicago. 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 7 Mayıs 2013.
- ^abDünyada çılgınca tüketilen kinoa nedir? Posta gazetesi, 20 Mayıs 2012
- ^J. G. Vaughn & C. A. Geissler (2009). The new Oxford book of food plants. Oxford University Press.
- ^2013 International Year of Quinoa Secretariathttp://www.fao.org/quinoa-2013/en 9 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^"Arşivlenmiş kopya"(PDF). 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2014.
- ^"Kinoa (Pişmiş) Besin Değerleri: Kaç Kalori?". fitekran.com. fitekran. 1 Ocak 2018. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
 | Wikimedia Commons'ta Kinoa ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |