Kırmızı et fiyatındaki artış gündemden düşmüyor. Resmi enflasyon rakamlarına göre nisan ayında dana etinin kilogramı yüzde 13,34'lük artışla fiyatı en fazla artan ürünler arasında yer aldı. Dana eti fiyatı mart ayında da yüzde 20 yükselmişti.
Ulusal Kırmızı Et Konseyi'nin verilerine göre dana karkasın piyasa alım fiyatı geçen yılın sonundan bu yana ikiye katlandı. 27 Nisan itibariyle kesimhanelerden ve et kombinalarından alınan dana etinin kilogram fiyatı yaklaşık liraya ulaştı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği'ne göre ise üreticide yaklaşık lira olan dana etinin fiyatı marketlerde ortalama lirayı buluyor.
Rekabet Kurumu nisan ayında fiyat artışlarıyla ilgili inceleme başlatsa da fiyat artışlarının önüne geçilemedi. Son olarak Et ve Süt Kurumu Türkiye Kasaplar Federasyonu ile bir protokol imzalayarak kasaplara uygun fiyatlı kırmızı et satışı kararı aldı.
Peki bu adım fiyatların düşmesinde etkili olacak mı?
DW Türkçe'ye konuşan Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Başkanı Sencer Solakoğlu, "Temel problemimiz üretmemek" diyerek et fiyatlarının artık kontrolden çıktığını söylüyor.
Solakoğlu'na göre 14 Mayıs seçimlerinden sonra iktidara kim gelirse gelsin et sorunu kısa vadede çözülemeyecek. Solakoğlu, "Türkiye'nin önümüzdeki 20 ayı et ve süt konusunda son derece karanlık ve öngörülemez" diyor.
DW Türkçe'ye konuşan Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez de üretim sorunu çözülmeden denetimlerle, market baskınlarıyla ya da Rekabet Kurulu'nun vereceği para cezalarıyla fiyat sorununun çözülemeyeceği görüşünde. Suiçmez'e göre çözüm, üretimi sürekli kılarak üreticinin kar etmesine ve yatırım yapmasına imkân sağlayacak bir yapı oluşturulmasından geçiyor.
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci ise bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, kırmızı et fiyatlarının gerilediğini iddia etti. Kirişci, "Kasap reyonu olan marketlerde biz fiyat garantili ürün verdik. İstanbul'da başladık. Başarılı olduğunu gördüğümüzde Ankara'da da uyguluyoruz. Kıymayı liradan satmaları karşılığında marketlere ürün veriyoruz. Et Süt Kurumu'nun durması gereken yer regülasyon" dedi.
Sektör temsilcilerine göre hükümetin enflasyonu baskılamak için çiğ süt fiyatını düşük tutması sektördeki ana problemlerden biri.
Süt/yem paritesi temelde kırmızı et üretimini doğrudan etkileyen faktörlerin başında geliyor. Üreticiler, iktidarın seçim öncesinde enflasyonu baskılamak için çiğ süt fiyatını düşük tutmasının et ve sütteki krizin ana kaynağı olduğuna işaret ediyor. Buna göre üretimde artan maliyetler nedeniyle süt üreticisinin süt satışından kazandığı para ile hayvanlarını besleyeceği yemi alamaması, dişi hayvanlarını kesime göndermesi ile sonuçlanıyor.
Baki Remzi Suiçmez, yem ve süt sorunu çözülmeden et sorununun çözülemeyeceği görüşünde. Türkiye'nin kaba yemde yüzde 50'ler civarında dışarıya bağımlı olduğunu aktaran Suiçmez, yem fiyatlarındaki artışın çiğ süt fiyatlarına yansıtılmadığını belirtiyor. "Bir işletme bir litre süt satarak bir buçuk kilogram yem alamazsa kar etmez ve o süt hayvanları kesime girer" ifadelerini kullanan Suiçmez, "Dolayısıyla hem hayvan sayımız hem süt üretimimiz azaldı. Et ve süt sorunlarının temel nedenlerinden biri bu. Bu kısır döngüyü aşmak için ise ya yemde dışa bağımlılığı azaltarak maliyetleri düşürmek ya da süt referans fiyatını yem maliyetlerinin üzerine çıkarmak gerekiyor" diyor.
Süt referans fiyatının 8 buçuk lira civarında olduğunu ancak maliyetinin 10 lirayı geçtiğini söyleyen Suiçmez, maliyetin üstünde verilecek liralık fiyatın aslında uzun vadede tüketiciyi de koruyacağını anlatıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'na göre, Türkiye'de büyükbaş hayvan sayısı 'de bir önceki yıla göre yüzde 5,6 azalarak 17 milyon 24 bin oldu. Aynı dönemde küçükbaş hayvan sayısı ise yüzde 2,2 düşüşle 56 milyon bine indi.
Hayvan sayısı azalırken inek sütü üretimi de düştü. Ocak ayında bin 67 ton olan ticari süt işletmelerince toplanan inek sütü miktarı şubatta yüzde 9,2 azalarak bin ton oldu.
Sencer Solakoğlu da üretici fiyat endeksinde tarımsal girdi fiyatlarının yüzde 'tan fazla arttığı dönemlerde bile et ve süt fiyatlarının sabit tutulduğuna işaret ediyor. Et fiyatlarında son dönemde yaşanan artışların bir kısmının bundan kaynaklandığını dile getiren Solakoğlu, "Ve hükümet artık kontrolü kaybetti, fiyatları kontrol edemez oldu. O yüzden artış var ki içeride gerçekten hayvan kalmadığı için talebin karşısında arz yetersiz kaldı" diyor.
Sektör temsilcilerine göre et fiyatlarındaki artışın ikinci temel nedeni ise ithalat.
Türkiye'de uzun yıllardır et fiyatlarındaki artış spekülatif olarak değerlendirilerek ithalat buna karşı bir çözüm olarak sunuluyor. Bu yıl da önce Et ve Süt Kurumu (ESK) 8 bin ton karkas et ve 40 bin kesime hazır canlı hayvan ithalatı için sözleşme imzaladıklarını duyurdu. Ardından da Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bin besilik sığır ithalatı için özel sektöre izin çıkarıldı. Bu sayede karkas etin fiyatının liraya inmesi bekleniyordu.
Sencer Solakoğlu, bin dana ithalatının milyon dolara mal olduğunu belirterek et ve sütün yurtdışından da ucuza alınamayacağına, fiyatların neredeyse aynı olduğuna ve bunun üzerine nakliye maliyetlerinin ekleneceğine işaret ediyor.
Asıl çözüm kesilen anaç hayvanları yerine koymak" diyen Solakoğlu, "Bunun için de hiç yoktan 7 milyar dolar civarında bir bütçe ayırmamız lazım. Böyle de bir para yok. Dolayısıyla şu anda biz satın aldığımız etle idare etmeye çalışıyoruz" diye ekliyor.
Hayvan ithalatının da dolarla yapıldığını hatırlatan Solakoğlu, "Uruguay'dan getirilen hayvanlara baktığınız zaman 80 lira ile lira bandında bir canlı hayvan fiyatı var. Şimdi canlı hayvanın yüzde 50'si kadar kemikli et ürettiğini düşünürseniz lira karkas fiyatına geliyor. Şu anda Türkiye'deki fiyat da aşağı yukarı zaten oralarda. Dolayısıyla bundan sonra daha aşağıya düşürmenin tek yolu tüketiciye verilen üründe sübvansiyon gitmek" diyor.
Solakoğlu, bu nedenle Et ve Süt Kurumu eliyle "rekabete de aykırı biçimde" ucuz et dağıtımı yapıldığını belirterek bunun da yurt içinde hem kasapları ve esnafları hem de üreticiyi zora sokacak bir adım olduğunu söylüyor. Bu adımı seçim öncesi popülist bir politika olarak değerlendirdiklerini ifade eden Solakoğlu, "Ama Türkiye'nin önümüzdeki 20 ayının et ve süt konusunda son derece karanlık ve öngörülemez olduğunu net ifade edebilirim" diye ekliyor.
Baki Remzi Suiçmez de son dönemde yapılan kesimlik ve besilik dana ile karkas et ithalatının faturasının 18 milyar lirayı bulduğunu belirtiyor. Yurtdışından yapılan ithalatın maliyetinin Türkiye'deki karkas kesim maliyetinin üstünde olduğuna işaret eden Suiçmez, bu noktada ithalatın bir çözüm olmadığına işaret ediyor.
Türkiye'nin yılından itibaren devam olarak et ithalatına başladığını, sonuna kadar 9,8 milyar dolarlık ithalat yapıldığını dile getiren Suiçmez, Tarım ve Orman Bakanı'nın da ithalatın çözüm olmadığını söylediğini ancak buna rağmen ithalatın devam ettiğini aktarıyor.
Suiçmez'e göre Et ve Süt Kurumu'nun müdahaleleri de uzun vadede çözüm olmayacak. İthalat bağımlılığının azaltılarak yem maliyetlerinin düşürülmesi ve küçük ve orta ölçekli işletmelere destek verilmesi gerekiyor: "Çünkü sorunun temeli üretimdeki azalma, hayvan varlığının azalması ve çiftçinin yeni yatırımlar için önünü görmemesi. Şu anda kesilen hayvanların yerine yenisini koyup da dengeyi sağlamak için bizim iki üç yıllık bir süreye ihtiyacımız var. Üreticinin üretime devam edeceği bir ortamda iç üretimle arz talep dengesi sağlanmazsa bu sorun çözülmez."
Türkiye'de gerçek hayvan varlığının ve mera varlığının da bilinmediğine işaret eden Suiçmez, "Önümüzde Kurban Bayramı var. Ne kadar hayvan kesilecek? Belki de en önemli sorun. Hayvancılık istatistiklerini bilmiyoruz, Hayvansal üretimle ilgili sağlıklı verilerin de çok hızlı bir şekilde çıkarılması lazım ki önümüzü görelim" diyor.
14 Mayıs'ta iktidarın değişmesi halinde mazbata alınana kadar geçen süreçte şu anda makul bir seviyede olmayan dolar ve faizlerle ilgili piyasada ciddi bir türbülans yaşanacağını öngören Sencer Solakoğlu da "Hayvancılık sektörü de yem tarafında neredeyse tamamen dolarize olduğu için buradaki fiyatlar özellikle mayıs ayının hemen akabinde dolara endeksli bir şekilde afaki biçimde artacak ve bunun ne kadar olacağını kimse öngöremez durumda şu anda. Bizim tahminimiz şu anda kasaplarda lira bandında olan kıymanın bandı ilk basamak olarak gözüküyor" ifadelerini kullanıyor.
Solakoğlu, haziran ve temmuzda ise Kurban Bayramı dolayısıyla talebin artacağını, bunun da fiyatların daha da yükselmesine neden olabileceğini aktarıyor.
Seçimlerden sonra et sorunu ile ilgili önemli adımlar atılsa bile bu adımların kısa vadede sorunu çözme şansının olmadığını düşünen Solakoğlu'na göre eğer doğru hamleler yapılırsa iki yıl sonunda Türkiye'de et sorunu kalmaz. Bunun için de çiftçi odaklı politikalarla çiftçinin her daim para kazandığı, hiçbir zaman üretmekten vazgeçmediği bir yapı oluşturmak gerekiyor.
Kısa vadede et fiyatı düşmeyeceği için vatandaşın gelirini artırıcı adımlara da ihtiyaç olduğunu vurgulayan Solakoğlu, "Asgari ücretin bu durumda bin lira bandına oturma zorunluluğu var. Bu da sanayici tarafından kabul edilebilir gözükmüyor. Dolayısıyla yeni gelecek olan hükümet bunu bir dengede tutmak koşuluyla değiştirebilir. Ama et tarafında fiyatları hiçbir şekilde geri getirmeniz mümkün değil" diyor.
Bize yazın
Buna yazımızda, karkas et fiyatları ve et kesim fiyatları hakkında güncel bilgileri paylaşacağız. Yeni zamlardan sonra 1 kg kıyma kaç TL? 1 kg kuşbaşının fiyatı ne kadar? Kırmızı et kilosu ne kadar? Köfteci Yusuf et fiyatları gibi soruların cevaplarını alabilirsiniz.
Türkiye genelinde süpermarket için güncel et fiyatları;
Yukarıdaki belirtilen fiyatlar 1 Kilogram için geçerli olup, MacroCenter fiyat listesi baz anılarak hazırlanmıştır.
Kırmızı Et | Fiyatları |
---|---|
DANA ETİ BUT | TL |
DANA ETİ KARKAS | TL |
DANA ETİ KOL | TL |
ET ( SÜT KUZUSU ) | TL |
KUZU ETİ BUT | TL |
KUZU ETİ KARKAS | TL |
KUZU ETİ KOL | TL |
KUZU ETİ PİRZOLA | TL |
Etfiyatları çok düşüktü, bu nedenle kuyruklar oluşuyordu. O yüzden fiyatı artırdık.
Eski Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü, Osman Uzun
Bölge | Dana | Kuzu |
---|---|---|
Ege Bölgesi | ₺ | ₺ |
Akdeniz Bölgesi | ₺ | ₺ |
Marmara Bölgesi | ₺ | ₺ |
İç Anadolu Bölgesi | ₺ | ₺ |
Doğu Anadolu Bölgesi | ₺ | ₺ |
Güneydoğu Anadolu Bölgesi | ₺ | ₺ |
Karadeniz Bölgesi | ₺ | ₺ |
Ortalama | ₺ | ₺ |
Et ve süt kurumu satış noktalarında 1 kilogram kıyma fiyatı ,00 TL ve 1 kilogram kuşbaşı et ,00 TLden satışa sunulmuştur.
ESK, ürettiği ürünler arasında süt, yoğurt, ayran, peynir, tereyağı, sucuk, pastırma, sosis, köfte ve dana eti gibi çeşitli gıda ürünleri bulunmaktadır. Kurum bünyesinde bulunan Et ve Balık Kurumu tesislerinde balık üretimi de yapılmaktadır.
Tarım Kredi Et Çeşitleri | Yeni Fiyat |
---|---|
Dana Kıyma | ,00 TL |
Dana Kuşbaşı | ,00 TL |
Dana Bonfile | ,00 TL |
Dana Pirzola | ,00 TL |
Dana Biftek | ,00 TL |
Kuzu Gövde | ,00 TL |
Kavurma | ,00 TL |
Satır Köfte | ,00 TL |
Yapılan son zamla birlikte 1 kilo dana kıyma TL oldu. Marketlerde 1kg et fiyatı Happy Center TL, Migros TL. Zam öncesi ise 1kg kıyma fiyatı TL idi.
Dipnot: Güncel Almanya et fiyatları için ilgili bağlantıya gidebilirsiniz.
Migros, Migros Jet ve Macroonline adreslerinde satılan dana kıyma, kuşbaşı, antrikot, but, döş rol ve biftek et fiyatları:
Tarihi itibarıyla karkas et fiyatları:
Antrikot, Biftek, Bonfile, Kontrfile, Pirzola, Nuar, Baget, Döş, Tranç, Kıyma, Pöçük et çeşitlerini oluşturmaktadır.
En kaliteli kırmızı etler: bonfile, kontrfile, antrikot, T-Bone steak ve Porterhouse.
Dana Bonfile Büyük Kg: ,00 TL, Dana Kıyma Biga Yöresi Kg: ,00 TL ve Dana But Sotelik Et Biga Yöresi Kg: ,00 TLdir.
Dana Bonfile Büyük Kg: ,00 TL ve Dana Kıyma Biga Yöresi Kg: ,00 TLdir.
1 kg Kuzu Kuşbaşı: TL, 1 kg Kuzu Pirzola: TL ve 1 kg Kuzu Gerdan: TLdir.
Kasaplarda 1 kg kıyma fiyatı ,00 TLdir. Hükümetin yanlış politikaları yüzünden, küçük esnafları iflasın eşiğine getiren süpermarketlerde kıymanın kilosu ise ,00 TLdir.
Kuzu Külbastı Trakya Kıvırcık Kg: ,90 TL, Kuzu Sote Trakya Kıvırcık Kg: ,90 TL, Kuzu Kol Kemiksiz Trakya Kıvırcık Kg: ,90 TL ve Dana Yağsız Rosto Kıyma Biga Yöresi Kg: ,90 TLdir.
Eski İngilizcede et (mete) kelimesi yemek için genel bir genel terimdi. Bu günlerde etin tanımı en yaygın olarak bir hayvanın yenilebilir etini ifade eder, ancak bunu bir bitkinin hindistan cevizi eti veya fındık eti gibi yenilebilir kısmını tanımlarken de kullanabilirsiniz. Et endüstrisi dünyanın en büyüklerinden biridir ve USDAya göre Amerika Birleşik Devletleri en büyük sığır eti üreticisidir.
yılı kurbanlık fiyatları için ilgili bağlantıya gidebilirsiniz. Güncel Bim un fiyatları
İstanbul Toplu Taşıma Ücretleri
İl il Kurbanlık Fiyatları
Su Fiyatları
Sinema Fiyatları
Martı Scooter Fiyatları
Elektrik Fiyatları
Ekmek Fiyatları
Macroonline
Köfteci Yusuf Menü Fiyatları
Hal Fiyatları
Sigara Fiyatları
1kg et ne kadarbeyaz et fiyatlarıcarrefour et fiyatlarıet alım fiyatıet fiyatıet fiyatlarıEt ve Süt Kurumu FiyatlarıEtin Kilosu Ne Kadar?karkas et fiyatlarıkırmızı etkırmızı et fiyatlarıkıyma fiyatıkuzu eti fiyatımigros et fiyatlarıyeni et fiyatları
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Mart için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Şubat için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - OCAK için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - ARALIK için tıklayınız
Ulusal Kırmızı Et Konseyi Sektörel Değerlendirme için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - KASIM için tıklayınız
KIRMIZI ET ÜRETİMİ AÇISINDAN YILININ DEĞERLENDİRİLMESİ için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Eylül için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Ağustos için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Temmuz için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Haziran için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Mayıs için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Nisan için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Şubat için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Ocak için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Aralık için tıklayınız
Kırmızı Et Üretimi Açısından Yılı Değerlendirmesi için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - KASIM için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Ekim için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Eylül için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Ağustos için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Temmuz için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Haziran için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - KASIM için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Mayıs için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Nisan için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - MART için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - ARALIK için tıklayınız
UKON- EKİM AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Eylül için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Mart için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Aralık için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Eylül için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Haziran için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Mart için tıklayınız
UKON - ŞUBAT AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
Karkas Sınıflandırma Yonetmeliği hk. UKON görüşü için tıklayınız
UKON - OCAK AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON Yönetim Kurulunda Ele Alınan Sektörel Konular 14 Aralık için tıklayınız
UKON Yönetim Kurulunda Ele Alınan Sektörel Konular 26 Ekim için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Aralık için tıklayınız
UKON - ARALIK AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
Kırmızı Et Sektörü Yılı Değerlendirme Raporu için tıklayınız
UKON Yönetim Kurulunda Ele Alınan Sektörel Konular 12 Eylül için tıklayınız
UKON Yönetim Kurulunda Ele Alınan Sektörel Konular 16 Ağustos için tıklayınız
UKON- EKİM AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
Dana Karkas Besi Üretim Maliyeti Fizibilitesi - Eylül için tıklayınız
UKON - EYLÜL AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü - Temmuz için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü - Haziran için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü - Mayıs için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü - Nisan için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü - Mart için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü - Şubat için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü - Ocak için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü - Ağustos için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü - Temmuz için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü - Haziran için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü - Mayıs için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü - Nisan için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü - Mart için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü - Şubat için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü - Ocak için tıklayınız
Yeni Ekonomi Programı için tıklayınız
TCMB - Enflasyon Raporu - III için tıklayınız
TCMB - Ağustos Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu için tıklayınız
FAO Gıda Endeksi - Ağustos için tıklayınız
UKON - AĞUSTOS AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON - MAYIS AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON - NİSAN AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON - OCAK AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON - ARALIK AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON Yönetim Kurulunda Ele Alınan Sektörel Konular 24 Kasım 25 Aralık için tıklayınız
UKON - KASIM AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON Yönetim Kurulunda Ele Alınan Sektörel Konular için tıklayınız
UKON - EKİM AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON - EYLÜL AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
Türkiye Ekonomisinde Haftalık Gelişmeler ve Genel Görünümü - için tıklayınız
FAO Gıda Fiyat Endeksi – Et ve Süt Fiyatları Endeksleri Eylül Bilgi Notu için tıklayınız
TCMB - Yılı Eylül Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu için tıklayınız
Orta Vadeli Mali Plan () için tıklayınız
Orta Vadeli Program () için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü Ağustos Raporu için tıklayınız
UKON - AĞUSTOS AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON - TEMMUZ AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
UKON - HAZİRAN AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
TCMB- Temmuz Ayı Fiyat Gelişmeleri için tıklayınız
FAO Temmuz Gıda Endeksi için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Haziran Raporu için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Ağustos Raporu için tıklayınız
UKON - MAYIS AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
TCMB - Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri için tıklayınız
Dünya Hububat Piyasası Mayıs Ayı Raporu için tıklayınız
Hayvancılık Genel Müdürlüğü Mayıs Raporu için tıklayınız
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Mayıs Raporu için tıklayınız
TCMB - Mayıs Ayı Fiyat Gelişmeleri için tıklayınız
UKON - NİSAN AYI ÜYE BÜLTENİ için tıklayınız
Diğer raporlar için tıklayınız
Et fiyatlarındaki yükseliş hız kesmeden devam ediyor. Kasaplarda ve marketlerde et fiyatları adeta roket gibi yükselirken, düşük maaşlar altında ezilen vatandaşların et alması neredeyse imkansız hale geliyor. Bu haberimizde güncel olarak et fiyatlarına bakıyoruz.
Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin yayınladığı et fiyatlarına göre Marmara Bölgesi kırmızı et satış fiyatı kilogram başına yağsız dana eti TL, yağsız kuzu eti TL olarak sunuldu. Dana eti fiyatlarındaki artış, bir önceki yıla göre yüzde oranında olurken, kuzu eti fiyatlarındaki artış ise yüzde oranında oldu.
Et ve Süt Kurumu güncel kırmızı et fiyatlarına göre, kilogram başına sığır kıyma 89 TL, kuşbaşı 99 TL, biftek ve rosto TL, kontrfile TL, pirzola TL, kuzu 96 TL, kuzu but TL, kuzu kol 99 TL, kuzu pirzola TL, kuzu gerdan 84 TL, kuzu güveç 83 TL, kuzu bel kaski TL oldu.
Ancak kasaplarda ve marketlerde fiyatlar hayli yüksek. Kilogramı TL olan dana kuşbaşı fiyatı vatandaşın gözünü korkutmamak adına yarım kiloluk paketlerden satışa sunuluyor. Kuzu kuşbaşı ise TLden satılıyor.
Kasaplarda satılan et fiyatları marketlerde yarışır halde. Hayli yüksek fiyat etiketiyle satış yapan kasapçılar adeta et almayı imkansız hale getiriyor. Kasaplarda güncel et fiyatları kilogram ücret listesi:
Migrosta et fiyatları
CarrefourSAda et fiyatları
Et fiyatları aldı başını gidiyor. Geçen yıl kasımda kilosu lira olan büyükbaş karkas etin fiyatı liraya yükseldi. Türkiye’deki fiyatlar AB ortalamasının 2 katına çıktı. Polonya’dan et ve karkas alımı için ihale açılacağı iddiaları dile getiriliyor. İthalat gündeme geldiğinde ise fiyatlar fırlıyor.
Tarım ve hayvancılık konusunda araştırmalar yapan CHP Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, kırmızı etteki gelişmeleri inceledi. Başevirgen, “ Kasım itibariyle serbest piyasada kilosu lira civarında olan büyükbaş karkas etin fiyatı, baş döndürücü bir hızla 23 Şubat itibariyle liraya çıktı. Kuzu karkas ise lira civarında. Et piyasası rekor zamlarla alt üst olmuşken, Et ve Süt Kurumu (ESK) karkas alım fiyatına zam yapmayarak lirada sabit tuttu” dedi.
Başevirgen, hesaplı olduğu dile getirilen mahalle kasabında kıymanın kilosunun , kuşbaşının fiyatının ise lira olduğuna dikkat çekti. Tarım Kredi’ye ait marketlerde bile fiyatların ancak yüzde 10 daha indirimli olduğuna işaret eden Başevirgen, ESK’nin görev zararı pahasına kıymayı 89 lira, kuşbaşını 99 liraya sattığını bildirdi. Kasap ve marketlerden et almaya gücü olmayan yurttaşların ESK’nin önünde uzun kuyruklar oluşturduklarını anımsatan Başevirgen, ancak orada da et satışlarının kişi başına 1 kilogram ile sınırlandırıldığını kaydetti.
‘İÇ PİYASA DIŞARIDAN PAHALI’
Başevirgen, Türkiye’nin yaklaşık olarak yıllık milyon ton sığır etine ihtiyaç duyduğunu, bu üretimin karşılanabilmesi için de milyon civarında sığır kesimi yapılması gerektiğini bildirdi. “Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine ve ilgili bakanın demeçlerine göre, hayvan miktarı ve et üretimi yönünden hiçbir sıkıntımız yoktu. O zaman ne değişti de et ve hayvan ithalatı bir anda gündeme getirildi?” diye soran Başevirgen, kasaplık hayvan ithalatının yetmediğini, şimdi de ESK tarafından balkan ülkelerinden ve Polonya’dan et ve karkas alımı ihaleleri açılacağı iddiaları dolaştığını vurguladı.
Et fiyatlarında yaşanan artışlardan sonra iç piyasanın dış piyasadan çok daha pahalı hale geldiğini dile getiren Başevirgen, “Ocak ’de 60 lira civarında olan karkas etin fiyatı (1 Euro=15 lira) 4 euro civarındaydı. Bugün itibariyle büyükbaş karkas fiyatı serbest piyasalarda TL/Kg (1 Euro= lira) yani 9 Euro civarında. AB ortalamasına bakıldığında, aynı kalitede karkas etin fiyatı Euro. Bu rakamların bize anlattığı bazı acı gerçekler var. Kişi başına yıllık 12 kilogram olan kırmızı et tüketimimiz 5 kilograma kadar düşmüş olduğuna göre ya üretimde ciddi bir azalma ya da üretici maliyetlerimizde aşırı bir yükselme söz konusu” dedi.
Yurttaşın et yiyemediğini belirten Başevirgen, ithalatın ise çözüm olmadığını vurguladı.
Okumaya Devam Et
Dünyada gıda fiyatları gerilerken, Türkiye'de özellikle et fiyatlarında çift haneli artış oranları yaşanıyor.
Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin verilerine göre dana karkas kesim fiyatı bazı bölgelerde lirayı görürken, ortalama lira oldu.
Bu artış Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) şubat ayı enflasyon verilerinde de kendini gösterdi. Enflasyon verisinin ayrıntılarına bakıldığında dana eti fiyatlarında şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 'lik artış göze çarpıyor. Öte yandan başlayan şap salgınının artışı tetiklemesinden de endişe ediliyor.
Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç, yükselen kırmızı et fiyatları ve SAT-2 serotipi şap hastalığına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
"ESK PİYASAYA MÜDAHALE ETMELİ"
Yetiştiricilerin yaklaşık 4 yıldır girdi maliyetlerindeki artış ve aynı oranda yükselmeyen kesim fiyatlarından rahatsız olduğunu aktaran Tunç, üreticinin sattığı hayvanı yerine koymadığını anlattı. Tunç, "Besiciler zarar ettikleri için hayvan tutamaz hale geldi. Yeni yılla birlikte fiyatlar artışa geçti. Ayrıca depremlerden sonra bu artış hızlandı. Fiyat artışlarının depremle çok ilgisi yok. Biz yıllardır fiyatların bu seviyede gitmeyeceğini ve hayvan varlığı azaldıkça fiyatların artacağını söylemiştik" değerlendirmesinde bulundu.
Kırmızı et fiyatlarındaki artışın önüne geçmek için önlem alınması gerektiğini belirten Tunç, ESK'den piyasaya müdahale etmesini beklediklerini söyledi. Tunç, "ESK ithal besilik hayvan veya karkas et getirilebilir. Biz buna karşı değiliz. Genç besilik hayvan gelirse büyük hayvanlar ahırdan çıkar. Hem hayvanlar gençleşmiş olur hem de piyasaya olumlu bir etkisi olur. ESK'nin ithal hayvan veya karkas et müdahalesi kırmızı et fiyatlarının yükselmesinin önüne geçebilir. Belki bir nebze düşürebilir" ifadelerini kullandı.
Tunç, büyük hayvan işletmelerinin varlığını bir şekilde sürdürdüğüne dikkati çekerek, besilik hayvan getirilirse bunların küçük işletmelere verilmesinin hayvan varlığının artması ve sürdürülebilirlik için daha faydalı olacağını anlattı.
Ramazanda kırmızı et tüketiminin arttığına değinen Tunç, "Bir müdahale olmazsa fiyatlar artmaya devam edebilir. Bu da vatandaşın kırmızı ete ulaşmasını engeller. Biz fiyatların makul olmasını ve ülkede herkesin bu protein kaynağından faydalanmasını istiyoruz. Ramazanda kırmızı ete ulaşımda sıkıntı olmaması için bir an önce müdahale edilmeli" dedi.
"ŞAP HASTALIĞI İÇİN ACİL ÖNLEM ALINMALI"
Tunç, şap hastalığının çıkmasının hem ülkeye hem de sektöre büyük bir zarar verdiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Dünyada şap artık çok görülen bir hastalık değil. Bizim ülkemizde de Trakya'da kontrollü bir bölge var ve burada da yaklaşık 10 yıldır şap hastalığına rastlanmadı. Şap hastalığının görülmemesi için hayvanların özellikler sınır giriş çıkışlarında önlemler alınmalı. Ayrıca kurban edilecek hayvanlar diğer illere gönderilirken de kan tahlilleri alınarak kontroller yapılmalı. Hızlı bir şekilde önlem alınıp şap hastalığının yayılması engellenemezse parasal kaybı çok fazla olur."
Haberin devamı için tıklayın
"Sütçülerin çoğu ineklerini kesiyor çünkü çaresiz kaldık, yem alamıyoruz. Ben de inşaatta ek iş yaparak hayvanlarıma yem alabiliyorum."
Ulusal Kırmızı Et Konseyi verilerine göre son bir yılda süt yeminde %, besi yeminde %, karkas et maliyetinde ise %87 artış yaşandı.
Balıkesir'de 20 yıldır hayvancılık yaparak geçimini sağlayan Hüseyin Efe, köyündeki besi hayvanı sayısında en az %40 azalma olduğunu söylüyor.
Türkiye'de çok sayıda üreticinin süt üretmek yerine dişi hayvanlarını keserek kazanç sağlama yolunu seçtiği ve anaç hayvanları azalan Türkiye'nin kırmızı et stokunun da azaldığı belirtiliyor.
Türkiye'de etin serbest piyasadaki fiyatı ise TL/kg aralığında seyrediyor.
Et ve Süt Kurumu (ESK) kırmızı et fiyatlarına yüzde 48 oranında zam yaptı ve 1 kilogram kıymanın fiyatı 56 TL'den 83 TL'ye, kilogramı 62,5 TL olan kuşbaşı ise 92 TL'ye yükseldi.
Toplam kırmızı et satışının %1'lik kısmını oluşturan ve sadece ESK mağazalarını kapsayan bu zammın, piyasadaki et fiyatlarına yansımayacağı belirtiliyor.
Et ve Süt Kurumu'nun yeni fiyat düzenlemesine ilişkin açıklama yapan Tarım ve Orman Bakanlığı da ESK fiyatlarının piyasadaki et fiyatlarını etkilemeyeceğini belirtti.
Fakat BBC Türkçe'ye konuşan sektör temsilcilerine göre, yüksek maliyetler ve arz sıkıntısı sebebiyle önümüzdeki iki ay içerisinde et fiyatlarının en az yüzde 30 artması bekleniyor.
Bu artış beklentisinin altında ise birçok yapısal sebep yatıyor.
Türkiye'de süt üreticisi işletmelerin sayısının, son üç yıldır süt fiyatlarının baskılanması ve artan üretim maliyetleri sebebiyle giderek azaldığı belirtiliyor.
Zarar eden süt üreticilerinin çareyi hayvanlarını kesmekte bulduğu ve böylece dişi büyük baş sayısının azalmasıyla, yeni hayvan üretiminin de azaldığı değerlendiriliyor.
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği Başkanı Sencer Solakoğlu, özellikle son 4 aydır çok yoğun bir inek kesiminin yapıldığını belirtiyor:
"Yıllarca zarara mahkûm bırakılan süt çiftçileri, yoğun bir şekilde anaç hayvanlarını kesmeye başladılar. Bu kesimlerin sonucunda her geçen gün et üretimi düştü."
"Et hayvanı üreten çiftliklerin birçoğunun kullanım kapasitesi yüzde 50'nin altına düştü. Dolayısıyla şu anda kesimlik et hayvanı bulmakta çok ciddi zorluk çekiliyor, et fiyatlarının yükselmesi şart."
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ve Et ve Süt Kurumu (ESK) eski genel müdürü İsmail Kemaloğlu da çiftlik kapasitelerinin yüzde arası olduğu söyleyerek, "İşletmelerdeki hayvan sayılarında ciddi düşüş var" diyor.
Uzmanlara göre dişi sığır sayısının azalması ve yüksek maliyetlerin üzerine bir de turizm sezonundaki talep artışı eklendiğinde, birkaç ay içerisinde et fiyatlarında yüzde arasında zam bekleniyor.
Kemaloğlu, "Eğer beklenen rakamlarda turist gelirse, etin kilosu çok rahat TL olur. Çünkü arz sorunu kritik bir hal alacak gibi gözüküyor" diyor.
Solakoğlu da "Turizm sezonunun başlaması ve hayvan stokunun minimuma inmesiyle, mayıs ayı sonuna kadar et fiyatlarının en az yüzde 30 zamlanacağını hesap ediyoruz" diyor.
BBC Türkçe'ye yazılı açıklama yapan Ulusal Kırmızı Et Konseyi Başkanı Ahmet Hacıince ise aynı görüşte değil:
"İçinde bulunduğumuz dönem için kırmızı et arzı noktasında bir sorun gözükmektedir. Mevcut hayvan stokumuz talebi karşılayabilir seviyededir."
"Ancak süt fiyatlarının sürdürülebilir noktada olmayışı sebebiyle hayvan kesimi daha da hızlandığında, ,5 yıl sonra esas kırmızı et kaynağı olan besilik dana temininde problem oluşabileceğinden, kırmızı et arzı yeterli seviyeye ulaşamayabilir."
Mevcut ekonomik şartlar ve girdi maliyetlerinin artışı sebebiyle fiyat hareketlerinin olabileceği ekonominin gereği olmakla beraber, spekülatif artışlar beklenmemektedir.
Hacıince ayrıca vatandaşların gelir seviyesi ve alım gücü sebebiyle kırmızı ete yeterli talebin oluşamadığı durumlarda, fiyatların gereği kadar yükselmediğini kaydediyor.
Öte yandan sektör temsilcilerine göre Türkiye'de et ve süt ürünleri pahalı değil, aksine Avrupa'ya göre oldukça düşük.
Esas sorunun vatandaşın alım gücünde olduğunu söyleyen Kemaloğlu, "Bugün bir kilo baklava TL iken, ete pahalı dememek gerekiyor" diyor.
Hacıince de kırmızı et fiyatlarında yaşanan artışın; yem, enerji, işçilik ve akaryakıttaki artışlara göre daha az olduğunu belirtiyor.
Türkiye'de hayvancılıkta yıllık 26 buçuk milyon ton karma yem tüketiliyor ve bu yemin %'ini ithal hammadde oluşturuyor.
Türkiye'de hayvancılık yapanların yüzde 85'inin 10 inekten daha az hayvana sahip olduğunu belirten Solakoğlu, maliyet baskısı altında ezilen onlarca küçük işletmenin kapandığını söylüyor:
"International Farm Comparison Network (IFCN) verilerine göre, Türkiye'de hayvancılık yapma maliyetinin dünya ortalamasından yüzde 23 daha fazla."
"Artan maliyetlerin yükü şimdilik çiftçinin sırtına binmiş durumda. Ama eninde sonunda bunlar fiyatlara yansıyacak ve nihayetinde yine tüketicinin aleyhine bir gidişat olacak."
Hayvancılıkla geçimini sağlayan Hüseyin Efe de hayvancılık maliyetlerinin karşılanamaz bir hale geldiğini anlatıyor:
"Arpa fiyatları son bir yılda % arttı. Kimse hayvanına arpa yediremiyor. Daha önce ton bazında alırdık, şimdi çuval olarak alabiliyoruz. Saman fiyatları % arasında arttı. Motorin, bir yılda 7 liradan 22 liraya çıktı. İlaç ve tedavi masrafları çok yüksek."
Ürettiği sütün kilosunu 4,35 TL'ye sattığını söyleyen Efe, yemin kilosunun ise 6 TL olduğunu belirtiyor:
"Bir kilo sütten bir kilo yem alamaz duruma geldik. Süt için hayvana 10 bin TL'lik yem alıyorsak, satışımızdan 9 bin kazanıyoruz. Bunun bir de samanı, işçiliği ve ilaç tedavileri var."
"Ahırında 20 ineği olan 10'a, 10 ineği olan 5'e düşürüyor. Birkaç tane olan da tamamen kapatmanın yollarına bakıyor. Herkes hayvan sayısını azaltmak istiyor, kimse artırmak istemiyor."
Efe, köyde et ve süt üreticisi birçok çiftçinin yem satıcılara olan borçlarını ödeyemediğini ve senet imzalamak zorunda kaldıklarını anlatıyor:
"Köylümüzün borçlandığı yem firmaları, borcunu ödeyemeyen insanların hayvanlarına el koymaya başladı. Bütün hayvanlarını alıyor, borcu kapatmaya yetmezse de senet yapıyorlar."
"Bir yakınımız işletmesini kapattı, koyunlarını da verdi ama yine de borcunu ödeyemediği için senet yaptı. İş bu dereceye geldi."
"İstesek bile yemimizi kendimiz üretemiyoruz. Herkes gübre sıkıntısı yaşıyor. Geçen yıl bir torba üre gübresi 90 liraydı, şimdi lira. Artık kimse hasat zamanında kimse yüksek hasat alamaz."
UKON verilerine göre, Türkiye'de karkas et kesim fiyatı TL/kg iken bu rakam yurt dışı piyasalarda Euro/kg aralığında seyrediyor.
Bu açıdan Türkiye'nin et arzında yaşanacak olası bir problemde ithal etin "ekonomik bir çözüm olmayacağı" ve et fiyatlarını % seviyesinde artıracağı değerlendiriliyor.
UKON kısa vadede Türkiye'nin et arzında sorun yaşanmayacağını belirtse de diğer uzmanlar, Türkiye'nin kırmızı et verilerinin "şeffaf olmadığını" söylüyor.
Solakoğlu, verilerdeki belirsizlik sebebiyle kırmızı et fiyatına dair beklentilerin de spekülasyonlar üzerine kurulduğunu kaydediyor:
"Tarım ve Orman Bakanlığı'nda Türkiye'nin gerçekten kaç tane hayvanı olduğunun envanteri yok. Bütün sektör önümüzdeki iki ayda düşük arz ve yüksek talepten kaynaklı bir fiyat artışı olacağını konuşuyor ama bu, çiftliklerdeki gözlemlere dayanıyor."
TÜİK'in son birkaç yıldır Türkiye'nin et üretimi verilerini açıklamadığını belirten Kemaloğlu ise, "Evet, resmi rakamlar belli stoku gösteriyor ama arz talep dengesinde fiili durumu en iyi piyasa gösterir" diyor.
Solakoğlu, ESK'nın uzun zamandır baskılanmış fiyattan et satışı yaptığını ama serbest ekonomideki rekabetin adil olması açısından bu zammın "beklendiğini" ifade ediyor.
Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü Osman Uzun'un Dünya Gazetesi Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım'a verdiği bilgilere göre ESK'nın satışlarının büyük bölümü Millî Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı'na yapılırken, zincir marketlere hiç satışı bulunmuyor.
Piyasaya satışlarının ise çok az olduğunu belirten Uzun, "piyasaya göre yüzde 66 daha ucuza et sattıkları için mağazalarda uzun kuyruklar oluştuğunu" ve zam yapmanın "kaçınılmaz" hale geldiğini söylüyor.
Et ve Süt Kurumu Eski Genel Müdürü Kemaloğlu, "ESK aslında tıpkı TMO gibi bir piyasa düzenleme kurumu ancak serbest piyasadaki fiyatları belirleyemiyor. Piyasa için ESK fiyatlarının bir anlamı yok çünkü ESK'nın satış noktaları son derece sınırlı" diyor.
ESK'nın üretici maliyetleri, sürdürülebilirlik eşiği ve enflasyon gibi parametreleri takip ederek et ve süt ürünlerinde piyasa düzenleme kurumu olmakla görevli olduğunu belirten Kemaloğlu, son yıllarda bu işlevin aksadığını değerlendiriyor.
PARA ARAŞTIRMA/ İDRİZ ÇOKAL Kırmızı et sektöründe fiyat istikrarı bir türlü sağlanamadı. Bu istikrarsızlığın başlangıç yılı olarak yılı gösterilir. Et fiyatlarını iyi analiz edebilmek için işin biraz geçmişinden bahsetmek lazım. Asıl zincir yılında bozuldu. Önce süt fiyatları dip seviyelere geldi. Sütten para kazanamayan üretici sağmal ineklerini kesime gönderdi. Bu tarihlerde 1 milyon süt ineğinin kesildiği biliniyor. Hal böyle olunca önce etteki arz nedeniyle et fiyatları dip yaptı. Adeta yalancı bir bahar oluştu. Kesilen hayvanlar bitince hem süt hem de et fiyatları peş peşe yükselmeye başladı. Düşen fiyatlar ikiye-üçe katlandı. Sonrası malum. İthalat kapıları açıldı ve ülkeye hem canlı hayvan hem de karkas et girdi. Geçici de olsa fiyatların yükselişi durdu ve geçici istikrar sağlandı.
Bu tablo ilerleyen yıllarda da tekrarladı. Aynı durum , ve yıllarında da yaşandı. Durum hep aynı. Süt fiyatları ile başlayan kırılmalar, sonrasında et sektörünü de direkt etkiliyor. Bu dönemlerde görev yapan Tarım ve Orman Bakanları, tedbirler alıp fiyatları dengeye oturtsa da tam anlamıyla kalıcı bir çözüm olmadı. Büyükbaş hayvan varlığı 18 milyon, küçükbaş hayvan sayısı da 50 milyonu geçti. Artışlara rağmen hem sütlük hem besilik hayvan sayısında yeterli olmadı. Bu nedenle de ilk sıkıntıda fiyatlar kontrolden çıkıyor. Böyle dönemlerde ithalat çözüm gibi olsa da uzun vadede Türkiye'nin canlı hayvan sayısını hızlıca artırması gerekiyor.
Yine benzer bir durum ile karşı karşıyayız. Et fiyatları tırmanışa geçti. Perakende noktalarında dana kıymanın kilosu TL'ye ulaştı. Kuşbaşı TL'ye yaklaşırken bonfile TL'yi geçti. Yılın başından bu yana karkas et fiyatları da üç kez zamlandı. Dana karkas, TL'den TL'ye çıktı. Bu seferki kırılmanın miladı, pandemi dönemi. Pandemi ile birlikte mekanlar kapanınca et taleplerinde yüzde 40'a kadar düşüşler yaşandı. Sektör iki yıllık planla gidiyor. Pandemi dönemindeki bu talep daralması fiyatları aşağılarda tuttu. Bunun sonucunda da hayvan stoku azaldı. Pandeminin bitmesi ile birlikte ise hem mekanların artması hem de turist sayısındaki artışla birlikte arz, talebi karşılayamadı. Ayrıca Ramazan ayının yaklaşması da fiyatlarının yükselmesinde etken oldu.
"KÖPÜKLÜ FİYATLAR İTHALAT İLE GERİLER"
Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Başkanı Ahmet Yücesan, et fiyatlarındaki artışın bir kısmının köpük olduğunu vurguluyor. Yücesan, "Pandeminin etkisiyle fiyatlar düşük kalmıştı. Normale dönüş ve turizmdeki hareketlilikle birlikte fiyatlar yükselmeye başladı. Üreticinin girdi maliyetlerinde ciddi artışlar var. Fiyat artışları bu çerçevede normal. Hatta et fiyatlarındaki artış, gıda enflasyonunun gerisinde. Ancak karkas etin TL'ye çıkması da normal değil. Köpük olduğunu düşünüyorum. Canlı hayvan ve karkas et ithalatı ile fiyatlar geriye gelir. TL seviyelerine çekilir diye düşünüyorum" diyor. Canlı besi hayvanı ithalatının bir süre daha devam etmesi gerektiğini söyleyen Yücesan, "Ahırlarda hayvan sayısı azalmıştı. Sayıların artması lazım. İthalat geçici çözüm. Yapılacak ithalat, toplam üretimin yüzde 10'una denk geliyor. Eş zamanlı üretimi artırmanın yollarına bakmak lazım. Asıl olan içerideki üretimi artırmak. Hem süt hem de et hayvancılığına destekler artırılmalı. Hayvan sayısı artırılır ise arz sorunu kalmaz. Hatta ihracatçı bile oluruz" diyor.
"FIRSATÇILAR YÜKSELTİYOR"
İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz da yaptığı değerlendirmede, et fiyatlarındaki artışı eleştirdi. Et sektöründe şirket sahibi de olan Kopuz, fiyatları fırsatçıların yükselttiğini vurguladı. Canlı hayvan ve karkas et ithalatıyla fiyatların TL seviyelerine geleceğini belirten Kopuz, "Fiyatlar spekülatif şekilde yükseliyor. Burada Et ve Süt Kurumu'na büyük görev düşüyor. İthalat sürecini hızlandırıp bir an önce piyasaya müdahale etmeli. Regülasyon görevi çok önemli. Piyasayı dengelemeli. İlerisi için de besilik hayvan ithalatı devam etmeli. Ayrıca süt fiyatları, et için büyük önem arz ediyor. Süt fiyatlarında da istikrar sağlanmalı" diyor.
"MALİYET ARTIŞLARI DAHA YÜKSEK"
Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (SETBİR) Başkanı İsa Coşkun da yaptığı değerlendirmede fiyat artışlarında girdi maliyetlerinin etkisine dikkat çekti. İsa Coşkun, bu konuda şu bilgileri verdi: "Son iki yıl içerisinde dünyada yaşanan pandemi koşullarının getirdiği olumsuz ticari ve ekonomik etkilerin yanında hammadde, ambalaj, enerji ve nakliye maliyetleri orijin fiyatlardaki artış ve kur artışlarına bağlı olarak yükselmiş, Rusya-Ukrayna savaşı ile bu durum tetiklenmiş olup, tüm gıda ürünlerinin üretiminde maliyet artışlarına sebep olmuştur. Ülkemizde yılı içerisinde, enerji fiyatları yüzde , hayvan yemi fiyatları yüzde , tarımsal ilaç fiyatları yüzde , gübre fiyatları yüzde ve tarımsal girdi fiyat endeksi yüzde arttı. Yaşanan bu artışlar, tarımsal üretim maliyetlerinin yükselmesine sebep olmuştur. Şubat ayında açıklanan TÜİK verilerine göre Şubat ayı itibarıyla yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) son bir yılda yüzde , tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ise yüzde artış gösterdi. Bu kapsamda karkas et üretim maliyeti de yükselmiş olup, bu maliyet artışları ürün fiyatlarına yansıdı. Ulusal Kırmızı Et Konseyi, haftalık olarak karkas et maliyetlerini bölge bazlı olarak yayımlanıyor. Bu veriler incelediğinde; Ocak ayındaki karkas et maliyeti Ocak ayında yüzde 75; Ocak ayındaki karkas et maliyeti ise Ocak'ta yüzde yükseldi. Pandemi dönemiyle başlayan döviz kurlarındaki yükselişten dolayı canlı hayvan ithalatı yapılması, besilik materyal alımı, çiftliklerin sürü yenilemesi ve yeni yatırım girişimleri de giderek zorlaştı. 'deki maliyetlerin artışı, çiğ süt üreticilerini de olumsuz yönde etkiledi. Bu durumdan kaynaklı olarak besilik materyalinin arzında da azalma görüldü. Son bir yıl içerisinde yem fiyatlarının değişimine bakıldığında Ocak ayındaki besi yemi fiyatı, Ocak ayındakinden yüzde 68 daha yüksek. Bu şartlarda karkas etin maliyeti de yükselme eğiliminde oldu."
"İthalat başladı, fiyatlarda anormal artışlar olmaz"
Ahmet HACIİNCE / Ulusal Kırmızı Et Konseyi Başkanı
Et piyasasında Ramazan öncesi fiyatlarda artış olduğu doğrudur. Daha öncesinde yayınlamış olduğumuz yazılarımızda da ifade ettiğimiz üzere et fiyatları bir süredir kademeli bir şekilde artış gösteriyor. Bu durum, yem gibi girdi maliyetlerinin yüksekliği ve piyasalarda her şeyin fiyatı artarken et fiyatlarının yerinde saymasının doğal sonucudur. Bu artışlarla birlikte et fiyatları ancak maliyeti seviyesine ulaşabildi. Bu dönem, talebin yoğunlaşmasına bağlı olarak arz-talep dengesinin değiştiği bir dönem. Yani geçtiğimiz yıllardan farklı bir durum söz konusu değil. Et ve Süt Kurumu, şu an kesimlik sığır ithalatına başlamış olmasıyla birlikte anormal artışların yaşanmayacağı kanaatindeyiz.
Ortalama perakende et fiyatları (Kg/TL)
Dana kuşbaşı
Dana döş kıyma
Dana bonfile
Dana kontrafile
Dana antrikot
Kuzu kuşbaşı
Kuzu kapama
Kuzu haşlama
Kuzu şiş
Kuzu külbastı
Et fiyatlarnda art ylbandan bu yana yüzde 30'a ulat. Yasz dana etinin fiyat 5 Ocak tarihinde ortalama ,87 lirayken fiyat 16 ubat tarihinde ,87 liraya yükseldi. Ulusal Krmz Et Konseyi'nin verilerine göre, dana karkas kesim fiyat Ege Bölgesi'nde ,20, Akdeniz Bölgesi'nde ,5, Marmara Bölgesi'nde ,40, ç Anadolu Bölgesi'nde ,5, Dou Anadolu Bölgesi'nde , Güneydou Anadolu'da ve Karadeniz Bölgesi'nde ,5 lira olarak gerçekleti. Ortalama art geçen aya göre yüzde 21,2, geçen yla göre ise yüzde ,1 oldu. Kuzu karkasta da ortalama fiyat ,03 lira oldu. Bu üründe geçen aya göre deiim oran yüzde 14, geçen yla göre ise yüzde ,7 oldu.
“Bugün için maliyeti kurtaryor”
Fiyatlardaki art maliyetlerden kaynaklanrken lira civarnda ki rakamlar üretici açsndan maliyeti imdilik kurtarr olarak deerlendiriliyor. DÜNYA'nn sorularn yantlayan Krmz Et Sanayicileri ve Üreticileri Birlii Dernei (ETBR) Bakan Ahmet Yücesan, lirann üzerini üreticinin de köpük olarak deerlendireceini belirterek, bu rakamlarn bugün için maliyetleri kurtarm göründüünü vurguluyor.
Dier yandan, et ithalatyla ilgili de bilgi veren Ahmet Yücesan, bu konuda siparilerin verildiini ve imzalarn atldn kaydederek, Ramazan haftasna kadar bin ton civarnda karkasn Türkiye'ye gelmi olacan söylüyor. Kendilerinin ithalata dahil olmadklarn hatrlatan Yücesan, ithalat ESK'nn yapacan, sanayicinin ise oradan talep edeceini, ithal etin fiyatnn yerli üreticinin üretimini engellemeyecek, madur etmeyecek ekilde belirleneceini ifade ediyor.
Acilen damzlk hayvan verilmeli
Görülerini aldmz bir çiftlik sahibi ise Amasya'da mezbahada liraya karkas kesim olduunu söylüyor. Yemin çuvalnn lira, süt yeminin ise ila lira aralnda olduunu ifade eden üretici, "Bir taraftan tüketici ete ulaamyor, dier taraftan maliyet yüksek, üretici zarar ediyor. Bu maliyetlerden dolay artk hiç bir ey yerinde durmuyor, lira lira dahi yeterli bir fiyat deil onu söyleyebilirim. Ama çiftçiler desteklenmeli. Üretim yapmak isteyen çiftçilerimize üretim için acilen damzlk hayvan verilmeli" diyor.
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede