Nikola Tesla Kimdir

Nikola Tesla Kimdir? Nikola Tesla’nın Hayatı

Nikola Tesla, elektrik alanında önemli çalışmalar yapmış bir mucittir. Nikola Tesla’nın hayat öyküsünü bu sayfadan çizgi roman şeklinde okuyabilirsiniz.

Ne Zaman ve Nerede Doğdu?

Nikola Tesla, 10 Temmuz 1856’da günümüzde Hırvatistan sınırları içerisinde kalan Smiljan’da dünyaya geldi.

Ailesi

Tesla’nın babası Milutin Tesla bir din adamıydı. Milutin Tesla birçok dil biliyordu, şiirler ve makaleler yazıyordu, iyi bir okuyucu ve başarılı bir matematikçiydi.

Tesla’nın annesi Djuka ev hanımıydı. Yaşadıkları köydeki insanlar çok eski zamanlarda geliştirilen ilkel aletleri kullanırken, Djuka ev işlerini halletmek için kendi geliştirdiği aletleri kullanıyordu. Örneğin mekanik yumurta çırpıcı bu aletlerden biriydi. Annesinin izinden giden Tesla küçük yaşlardan itibaren bozulan cihazları tamir etmeye ve bir şeyler icat etmeye başladı. Tesla çok güçlü bir hayal gücüne sahipti.

Tesla, beş kardeşin dördüncüsüydü. Kendisinden büyük üç kardeşi Milka, Dane ve Angelina, en küçük kardeşi ise Marica’ydı.

Hangi Okullarda Okudu?

Tesla 10 yaşındayken Gospić’deki devlet okuluna yazıldı. Okul, Nikola’yı mekanik modellerle tanıştırdı. Daha sonra Hırvatistan’ın Karlovac şehrindeki Real Gimnazyumda eğitimine devam eden Tesla gitgide fiziğe özellikle de elektriğe daha fazla ilgi duymaya başladı. Dört senelik müfredatı üç senede tamamlayarak 1873’te mezun oldu. Ardından Graz’daki Joanneum Politeknik Okuluna kabul edildi. Burada Tesla’nın en sevdiği öğretmeni Jacop Poeschl isimli bir fizik profesörüydü. Tesla onun derslerinde elektrikle sistematik bir şekilde çalışmaya başladı ve en yeni bilimsel cihazlarla tanıştı. Tesla, 1877 yılının sonbaharında okula olan ilgisini kaybetti. Bir süre ara verdikten sonra eğitimine Prag’daki Karl-Ferdinand Üniversitesinde devam etti.

Tesla ve Edison

Nikola Tesla zamanının çoğunu elektrik motoru tasarımlarını geliştirmekle geçiriyordu.  Ocak 1882’de Thomas Edison’un Budapeşte’de kurduğu telefon santralinde işe başladı. Bir süre burada çalıştıktan sonra Tesla, arkadaşı Szigeti ile birlikte Paris’te elektrik aydınlatma sistemi kuran Edison’un şirketine geçtiler. Tesla burada çalışırken jeneratörler ve motorlarda kullanılan tasarımlar üzerine pratik deneyimler elde etti. Strazburg’da görevli olarak çalıştığı sırada alternatif akım motorunun ilk modelini geliştirdi.

Ardından Edison’un ABD’deki şirketinde çalışmak için New York’a gitmeye karar verdi.

Edison’un Şirketinden Ayrılış

Tesla, ABD’ye varışının ikinci gününde Thomas Edison’la tanıştı. Yaptığı çalışmalarla Edison’un beğenisini kazanan Tesla Edison Makine İşleri adlı şirkette çalışmaya başladı. Daha sonra Tesla’dan bir ark aydınlatma sistemi geliştirmesi istendi. Edison’un geliştirdiği akkor aydınlatma sistemi ev ve iş yerlerini aydınlatmaya uygunken, açık hava aydınlatmaları ve sokak lambaları için uygun değildi. Tesla kendisinden istenen sistemi geliştirdi. Ancak sistem tamamlandıktan sonra kullanılmadı. Emekleri için hiçbir karşılık alamayan Tesla, Edison Makine İşleri’nden ayrıldı.

Ark Aydınlatma Sistemi Geliştirme Çabaları

Edison’un şirketinden ayrıldıktan sonra Tesla, iki yatırımcıyla birlikte ark aydınlatma sistemi geliştirmek üzere bir şirket kursa da bir süre sonra yatırımcılar bu iş için para harcamaktan vazgeçip Tesla’yı yalnız bıraktılar. Bir süre mühendis olarak iş bulamayan Tesla işçi olarak telgraf ve telefon hatları kazdı. Ustabaşısı sayesinde tanıştığı Western Union Şirketi’nde kıdemli bir yönetici olan Alfred S. Brown ve Charles F. Peck, Tesla’nın icatlarından etkilendi ve fikirlerini ticari ürüne dönüştürmesi için Tesla’yı desteklemeye karar verdi. Nisan 1887’de Tesla, Brown ve Peck; Tesla Elektrik Şirketi’ni kurdular. 

Tesla'nın En Büyük İcadı: Alternatif Akım Motoru

Tesla, Budapeşte’de aklına gelen, dönen manyetik alanın oluşturduğu alternatif akım motoru fikrine odaklandı. Önce iki fazlı sonra da çok fazlı alternatif akım motorunu icat etti. Bu motorlara çok fazlı demesinin nedeni, farklı fazlarda birden fazla alternatif akım kullanmasıydı. Tesla'nın geliştirdiği üç fazlı alternatif akım motoru, elektrik enerjisini mekanik enerjiye, doğru akıma göre çok daha başarılı bir şekilde çeviriyordu. Ayrıca alternatif akım daha yüksek voltaj üretmeye imkân veriyor ve elektriğin çok daha uzağa, çok daha ucuz bir şekilde taşınmasını mümkün kılıyordu. Ekim 1887’de Tesla’nın geliştirdiği çok fazlı alternatif akım motoru için yaptığı patent başvuruları 1 Mayıs 1888’de onaylandı. Alternatif akım motorunu röportajlar, konferanslar ve gösteriler yoluyla tanıtan üçlü patent hakkını George Westinghouse’un şirketine sattılar. Bir süre Westinghouse’un şirketinde çalışan Tesla, yaşanan fikir ayrılıkları nedeniyle şirketten ayrıldı ve yeni araştırma alanlarına yöneldi. Birkaç yıl sonra da ekonomik zorluklar yaşayan Westinghouse telif ücreti ödemesi şartını koşan sözleşmeyi sonlandırmak istedi. Alternatif akımı dünyaya sunma planına devam etme koşuluyla Tesla telif ücretinden vazgeçti. Bu vazgeçiş Tesla’nın bugünkü karşılığıyla yüzlerce milyon doları feda etmesi anlamına geliyordu.

Tesla Bobini

Yeni araştırma alanları arayan Tesla yüksek frekans ve yüksek potansiyel konusuna odaklanmaya karar verdi. Heinrich Hertz’in elektromanyetik dalgalar keşfini ilgi çekici bulmuştu ve elektromanyetik dalgalar deneyini tekrar etmeye karar verdi. Bu sırada en büyük icatlarından biri olduğunu söylediği Tesla bobinini geliştirdi. Tesla bobini, temel olarak yüksek frekansta ve yüksek voltajda elektrik akımı üretmeye imkân sağlıyordu.

Alternatif Akımın Yaygınlaşması

1880’li yıllarda Thomas Edison alternatif akımın dezavantajlarına özellikle de kullanımının tehlikeli olduğuna yönelik birçok açıklama ve gösteri yaptı. Tesla, Edison’un iddialarını icatları konusunda yazdığı makalelerle cevapladı. Son olarak Amerikan Elektrik Mühendisleri Enstitüsünde bir konuşma yapmaya karar verdi. Tesla, 20 Mayıs 1891 akşamı Colombia Üniversitesinde konuşmasını gerçekleştirdi. eGeorge Westinghouse da 1893 Chicago’da düzenlenen Dünya Columbus Fuarı’na elektrik tedarik etmek için anlaşma yaptı ve alternatif akımı bu sayede tanıtma imkânı buldu. Zaman içinde alternatif akımın güvenilir ve ucuz olduğu kabul edildi ve doğru akım sistemleri kademeli olarak terk edildi. Niagara Şelalesi’ne 1896 yılında kurulan elektrik santrallerinde de alternatif akım kullanıldı ve yakınlardaki Buffalo şehrine elektrik sağlanmaya başlandı. Burada akan sudan elektrik üretmek Tesla'nın çocukluk hayaliydi ve Tesla bu hayalini 40 yaşındayken gerçekleştirdi.

Elektrik Enerjisinin Kablosuz Aktarımı

Tesla’nın yeni hedefi, sinyalleri ve elektrik enerjisini tellere ihtiyaç duymadan yani kablosuz olarak uzak mesafelere iletmekti. Tesla, Mayıs 1899’da kablosuz iletim sistemini pratiğe dökmek için New York’tan ayrılarak Denver yakınlarında bulunan, rakımı 1.800 metre olan Colorado Springs’e yerleşti ve orada bir deney istasyonu inşa ettirdi. Tesla, çalışmaları sırasında potansiyeli 50 milyon volta ulaşan akımlar üreten o zamana kadarki en güçlü Tesla bobinini üretti. Bu sayede anten direğinin tepesinde 40 metre yükseğe ulaşan yapay şimşekler oluşturdu ve 18 metre uzaktaki üç ampulü yakmayı başardı.

Bu dönemde İtalyan bilim insanı Guglielmo Marconi elektromanyetik dalgaları kullanarak uzak mesafelere telgraf mesajları iletmek için çalışmalar yapıyordu. Marconi, Mart 1899’da Fransa’nın Wimereux şehrinden Manş Denizi’ni aşarak İngiltere’deki Güney Foreland Deniz Feneri’ne mesaj iletmeyi başardı.

Durağan dalgalar ile elektrik enerjisini kablosuz olarak iletebileceğini düşünen Tesla, Wardenclyffe adını verdiği bir yere büyük bir laboratuvar inşa ettirdi. Bu tesisin en önemli özelliklerinden biri 57 metre yüksekliğinde olan kuleydi.     Tesla’nın başlangıçta planladığı frekansta dalgalar gönderebilmesi için kulenin 180 metre yüksekliğinde olması gerekiyordu. Ancak bu yükseklikteki bir kuleyi inşa etmek çok maliyetli olduğundan Tesla kulenin yüksekliğini azaltmak zorunda kaldı. Wardenclyffe’ın inşası 1901-1905 yılları arasında devam etti ve yaklaşık 450.000 dolara mal oldu. Ancak proje mali yetersizlikler nedeniyle tamamlanıp hizmete giremedi.

Aralık 1901 ise Guglielmo Marconi Atlantik Okyanusu’nun ötesine kablosuz olarak sinyal göndermeyi başardı. Marconi, kablosuz telgrafın ve radyonun keşfine olan katkıları nedeniyle 1909 Nobel Fizik Ödülü’nü kazandı.

Tesla Ne Zaman Öldü?

Tesla, 7 Ocak 1943’te seksen altı yaşındayken New Yorker Oteli’nin 3327 numaralı odasında uykudayken hayatını kaybetti. Ölümünden yaklaşık 9 ay sonra ABD Yüksek Patent Mahkemesi radyonun ve kablosuz iletişimin mucidinin Nikola Tesla olduğunu onayladı.

Kaynaklar:

• Carlson, W. B., Elektrik Çağının Mucidi Tesla, Çev.: Ilgın Yıldız, Say Yayınları, 2021.
• Munson, R., Tesla: Modern Dünyanın Mucidi, Çev.: Niran Elçi, Aylak Kitap, 2019.
• Tesla, N., İcatlarım: Kendi Kaleminden Tesla, Çev.: Nurhan Barut, Zeplin Kitap, 2021.
• https://teslauniverse.com/nikola-tesla/articles/tesla-power-wave-1899-1991
• https://www.popularmechanics.com/technology/infrastructure/a8778/skimming-the-surface-the-return-of-teslas-surface-waves-15322250/
• https://www.aps.org/publications/apsnews/200305/history.cfm
• https://lemelson.mit.edu/resources/guglielmo-marconi

Nikola Tesla kimdir ve Nikola Tesla hayatı neden bu kadar önemlidir sorusunun yanıtını onun çalışmaları ve icatları ile öğrenebiliriz. Peki, Nikola Tesla neyi buldu ve bu kadar gündemde kalmayı başardı. Bu noktadan baktığımızda neyi değil de neleri bulduğuna dikkat kesilmemiz gerekir. Yaptığı icatlar arasında en önemlisi, elektriğin kablosuz olarak taşınabileceğinin deneysel olarak Londra fuarını aydınlatarak ispatlamasıdır. Bu önemli icat gibi pek icadıyla gündemdedir. Sadece icatları değil, Nikola Tesla sözleri ile de hayatımızdadır. İşte Nikola Tesla'nın icatları ve çalışmaları.

Nikola Tesla Kimdir?

Nikola Tesla, 10 Temmuz 1856 tarihinde bugünkü Sırbistan'ın Similjan kasabasında doğdu. Papaz olan babası, oğlunun da kendi gibi papaz olmasını istiyordu. Bunun yanında Tesla'nın annesi, okuma yazma bilmeyen ama çevresinde pratik ev aletleri mucidi olarak bilinen bir kadındı.

Beşkardeşli bir ailenin üyesi olan Tesla, Draganic soyadına sahipti. Reşit olunca bu soyadı kullanmak istemediğinden mahkemeye başvurarak, Tesla soy ismini almıştır. Ağabeyi 12 yaşındayken bir at kazasında ölmüş, ağabeyini henüz çocukken kaybettiği için Tesla'da birçok takıntı oluşmuş ve şizofreniye yakın belirtiler göstermiştir. Bu takıntılar ve belirtiler işi okul ve sosyal yaşamını çok etkilemiştir.

Nikola Tesla Hayatı

Zamanla annesinin desteğiyle fizik ve matematik bilgisini ilerletmiş, Avusturya Prag Politeknik Üniversitesi'nin Graz'daki okulunda okumaya başlamıştır. Burada Almanca, İngilizce, Fransızca ve İtalyanca öğrendi.

Bu okulda elektrik üzerine olan bilgisini gittikçe arttırdı. Fakat kişisel takıntıları ve asosyalliğinden üçüncü sınıfın ilk döneminden itibaren okulu bırakmıştır. Ardından ailesiyle olan ilişkisini keserek bir oto mühendislik firmasında çalışmaya başlayan Tesla, bu dönem oldukça ağır bir depresyon dönemi yaşamaya başladı.

Babasının isteği üzerine buradan ayrılmış, Prag'ta Charles Ferdinand Üniversitesi'ne başlamıştır. Babasının ölümünden sonra bu okulu da bırakan Tesla, Paris'te bir telefon şirketinde çalışmaya başlayarak, burada doğru akım motorları ve dinamolar konusunda önemli deneyimler edinmiştir. Hayatının son dönemlerinde ise giderek garipleşmiş ve içine kapanmıştır. Biyografisini yazmak için arayanları da reddetmiştir. Bunların yanında not alma alışkanlığı yoktu ve her şeyi aklında tutarak uyguluyordu.

Nikola Tesla'nın İcatları

Elektrik alanında ustalaşan Tesla'nın bu yönde pek çok icadı vardır. Bunlar arasında en önemlileri:

• Uzaktan Radyo Kontrol Sistemi
• Alternatif akım projesi ve Niyagara santrali
• Radyo frekansına dayalı sistemlerin öncüsü
• İyonosfer üzerinden iletişim, yüksek gerilim, radar ve radar tribünleri
• Kozmik ses dalgaları ve uzay çalışmaları

Nikola Tesla'nın Kitapları

• Hayatım, buluşlarım ve düşüncelerim
• İcatlarım
• Aforizmalar
• Buluşlarım, Bir Dâhinin Öz Yaşam Öyküsü

Nikola Tesla'nın Sözleri

Mucidin, kitaplar ve icatlarının yanında bilim ve icatlarla ilgili aforizma niteliğindeki pek çok özlü sözü de vardır. En meşhurları:

"İnsanlığın, kendine yaşam sunan gezegeni sesiyle titreteceği, zekâsı ve gücüyle bu dünyanın sınırlarının ötesine geçeceği günler uzak değildir."

"Doğal yatkınlıkları kuvvetli bir arzuya dönüştüğünde, insan amacına doğru kanatlı çizmelerle yol alır."
"Nesiller sonra makinelerimiz, evrendeki herhangi bir noktadan elde edilen enerjiyle çalışacaktır."
"Çok yakında kablosuz olarak dünyanın her yerine mesaj iletmek öyle kolay olacak ki; herkes kendi aygıtını yanında taşıyıp çalıştırabilecek. Bu konuya inancım öyle sağlam ki…"
"Benim beynim sadece bir alıcıdır (reseptör). Evrende, bilgiyi, gücü ve ihamı ondan aldığımız bir öz var. Bu özün sırlarına nüfuz etmedim, ama var olduğunu biliyorum."

Nikola Tesla günümüzdeki neredeyse her elektrikli cihazın var olmasını sağlayan ünlü bir bilim insanıdır. Hayatını ücretsiz enerji dağıtımına adamıştır. Dönemindeki en büyük rakibi olan Edison da enerji ve elektrik üstüne çalışmıştır. Edison ampülü icat etmeye çalışırken Tesla kendi laboratuvarında çoktan floresan lamba ile çalışmalarını yapıyordu.

Çoğu insan floresan, radyo ve radarın Edison tarafından icat edildiği düşünürken aslında bu icatlar Tesla’ya aitti. Nikola kendi çağının çok ilerisinde düşündüğü için buluşları günümüzün teknolojine kadar taşınmıştır.

Tesla’nın Çocukluk ve Okul Dönemi

Nikola TeslaSırbistan’ın küçük bir kasabasında 10 Temmuz 1856 yılında doğmuştur. Babası bir rahip annesi ise köylü bir kadındı. 5 kardeşe sahipti. Çocukken kardeşini kaybetmesi ve çevresel faktörlerden dolayı hem içe kapanık hem de takıntıları olan birine dönüştü.

Babası onu her zaman bir rahip olarak hayal ederdi, hatta onu bir manastıra verip orada eğitim almasını düşünürdü. Annesinin ise fikirleri başkaydı. Tesla’nın okula gidip düzgün eğitim alıp iyi bir geleceğe sahip olmasını istiyordu.

Küçük Tesla okulda fizik ve matematiğe ilgi duymaya başladı. Pratiğini üniversite yıllarında yaptığı çalışmalar sayesinde ilerletti. Avusturya’da bulunan Graz Üniversitesi’nde okurken okulun kendisine yararı olmadığını düşünerek okulu bıraktı.

Nikola’nın ilk soyadı başta ‘’Tesla’’ değildi. O dönemdeki soyadı ‘’Draganic’’ idi; ancak soyadından pek memnun değildi. Yasalar önünde reşit görülecek yaşa geldiğinde mahkemeye başvurarak ‘’Tesla’’ soyadını aldı.

Eğitimini ve lisanını geliştirmek için Prag Üniversitesi’nde öğrenim görmeye devam etti. İngilizce, Fransızca ve İtalyanca öğrenerek yurt dışındaki yazıları takip etmeye başladı.

Nikola Tesla, çocukluğunda başlayan takıntılar ve asosyallikten dolayı üniversiteyi bırakmak durumunda kalmıştır. Babası, Nikola’ya eğitim konusunda güvendiğinden onun tekrar üniversiteye gitmesini istemiştir.

Bu destek sayesinde Nikola eğitim hayatına dönmüş ve Prag Charles Ferdinand Üniversitesi’ne başlamıştır. Okula başladıktan birkaç yıl sonra babası vefat ettiği için okulu yine bırakma kararı almıştır.

Tesla’nın İş Hayatı ve Yurt Dışı Dönemi

Nikola okulu tamamen bıraktıktan sonra Fransa’da bir telefon şirketinde işe başladı. Burada bobinler ve akımlar üzerinde çalışmalar yapma fırsat buldu.

Tesla’ya göre her elektrikli alet için doğru akımı kullanmak doğru değildi. Ona göre, eğer doğru akım her zaman olursa kullanılacak her araç için bir kablo lazım gelecekti. Tesla, insanların ileride daha fazla elektrik kullanacağını varsayarak bir sürü kablonun şehirleri saracağını ön görmüştür.

Bu hem maliyetli hem de görüntü kirliliği oluşturabilecek bir durumdu. Bunu engellemek için eski sınıf arkadaşıyla beraber kolları sıvayarak işe koyuldular. Bu çalışmalar sonucunda manyetik alanı keşfederek endüstri devrimine çok büyük katkı sağladılar.

Ancak Tesla’nın isteği daha farklıydı. Daha büyük işlere uğraşmak için Amerika’ya gitti. Orada hayatını devam ettirebilmek için bir takım işlerde çalıştı. Gündüzleri çeşitli işlerde çalışarak para kazanıyor, geceleri ise bilim adamı kimliğiyle transformatör ve jeneratör projeleri üstüne çalışıyordu.

Nikola Tesla Thomas Edison’a Karşı

Edison kendi çalışmalarını hızlandırarak akkor lambayı icat etti. Tesla’nın öngörüsü gerçekleşmişti. Sokak lambalarının elektrik tellerinde doğru akım olduğu için, bir sürü dışarı sarkmış kablo etrafta korumasız çocuklarla hayvanların korkulu rüyası oluyordu. Ancak git gide artan çocuk ölümleri kimseyi rahatsız etmiyor gibiydi.

Edison’ın Akkor lambası da doğru akımla çalıştığı için sesini çıkarmıyordu. Tesla, ThomasEdison’a bir mektup yazarak onunla çalışmak istediğini söyledi. Edison bu teklifi kabul etti ve beraber çalışmaya başladılar.

Tesla Edison’a AC şebekesinden bahsetti. Bu şebeke yan akım kullandığı için daha güvenliydi ama Edison onu dinlemedi ve kendi doğru akımla çalışan DC şebekesinde çalıştırdı.

Günün birinde Edison, Tesla’dan kendi DC jeneratörünü 50.000 dolara tamir etmesini istedi. Tamiratı kabul eden Nikola, 25 gün gibi kısa süre içerisinde tamamladi. Tesla parasını istemeye gittiğinde Edison onunla alay ederek şu sözleri söyledi: “Sende Amerikan espri anlayışı yok”. Bu alaylı tavır karşısında Nikola Tesla istifasını vererek dünyanın en bilimsel rekabetinin ilk adımını attı.

Westinghouse Döneminde Nikola Tesla

İstifasının ardından tekrar işçiliğe dönen Tesla yeni adımlar atmaya başladı. Birkaç yatırımcının küçük işlerini hallederek kendi küçük şirketi olan “Tesla Electric Company”yi kurdu.

Bu dönemde, Tesla’nın kendi fikri olan AC ile çalışan motorları yatırımcılar tarafından beğenilmeye başladı.

Şansı yaver gitmeye başlayan Tesla çalışmalarını hızlandırarak AC motorları üstünde çalışan Westinghouse’un dikkatini çekti. George Westinghouse zamanının en büyük yatırımcılarından biriydi. Tesla’ya güzel bir teklif sundu ve bunun üzerine birlikte çalışmaya başladılar.

Tesla, aldığı paranın yarısıyla daha büyük laboratuvar açarak çalışmalarını büyüttü. Bu ortaklıktan haz etmeyen Edison kendi DC tekelini herkese zararsızmış gibi gösteriyordu. Asıl zararlı olanın AC olduğunu söylüyordu.

Kendi sistemini fareler ve atlar üzerinde deniyor, insanlar için de bunun bir sıkıntı oluşturmadığını iddia ediyordu. Hatta Edison bir keresinde bir file 3000 w elektrik vererek bu iddiasını ispatlamaya çalıştı. Ancak bu yüksek akım karşısında fil hayatını kaybetti.

Mücadelenin Galibi

Yaşanan birçok karalama kampanyası Westinghouse’u zor duruma soksa da, Westinghouse – Tesla ikilisinin eline AC’yi halka tanıtmaları için bir fırsat geçti. Amerika’nın keşfinin 400.yılı şerefine Chicago’da bir dünya fuarı düzenlenecekti.

Bu fuarın aydınlatmasını hükümet ihale ile bir şirkete verecekti. Edison bu işi 1 milyon dolara yapabileceğini açıklamıştı. Tesla’nın şirketi ise daha düşük bir fiyat vererek ihaleyi kazandı. Hükümet işi Tesla’nın şirketine vererek aslında AC’ye mükemmel bir şans tanıyordu.

Edison’ın sahibi olduğuGeneral Electric işleri zorlaştırmak için fuarda akkor lambanın kullanımını yasakladı. Westinghouse – Tesla ikilisi ise buna boyun eğmeyerek iki pinli ampulü icat etti. Fuarı başarı ile atlatan AC motoru ile Tesla, mücadelenin de galibi olmuştu. Bu sayede Tesla ve şirketi dünya çapında tanınmaya başladı.

Tesla’nın Şanssızlığı ve Şüpheli Ölümü

20.Yüzyıl’ın başlarındaki ekonomik krizden dolayı Westinghouse iflas etti. Yatırımcısını kaybeden Tesla yılmayarak çalışmalarına devam ederken birçok projeyi de gerçekleştirdi. Lakin 1912’den sonra fonlarını kaybetmeye başladı ve işleri tehlikeye girdi.

Günümüzde birçok insan bu dönemde Tesla’nın yaşadıklarını bir tür “devlet komplosu” olarak görüyor, çünkü Nikola’nın icatlarına talep ve destek yoğunken bir anda yaşanan bu düşüş normal değildi.

Yıllar içinde Tesla parasal sorunlar yaşamaya ve sürekli borçlanmaya başladı. Durumu günden güne kötüleşiyordu. Nihayet 7 Ocak 1943 tarihinde bir otel odasında cansız bedeni bulundu.

Ölümünün üstündeki sır perdesi hala aralanmış değildir. Tesla’nın öldüğü otelin yakınında bulunan bazı görgü şahitleri,  o öldükten sonra odasına 2 FBI ajanının girdiğini iddia etti. Daha sonra bazı komplo teorileri, Tesla’nın icadı olan “Teleforce gun”ın çalındığını savundu. Ancak bu iddiların hiçbiri henüz kanıtlanmış değil.

Tesla’nın İcatları ve Başarıları

Nikola Tesla, günümüzdeki hayatın kolaylaşmasını sağlayan bir bilim insanıydı. İnsanlık için yaptığı çalışmalar şöyledir:

• Günümüzde tıp dünyasına büyük kolaylık sağlayan röntgen cihazını icat etti.
• En büyük hayali bedava elektrik dağıtımı idi. Bunun için 1900 yılında Wardenclyffekulesini inşa ederek bu projeye başladı. Gerekli desteği alamadığı için bu projeyi tamamlayamadı.
• Uzaktan kumanda teknolojisini bularak günümüzdeki kolaylığı bize sundu.
• Bulduğu radar teknolojisi sayesinde insanlık tarihinde ilk kez uzaya ses dalgaları yollayarak başka varlıklara iletişime geçmeye çalıştı
• Dünyanın ilk hidroelektrik santralini kurdu.
• Dünyada en çok patent alan kişi olarak 1943’te Guinness Rekorlar Kitabı’na girdi.
• Bilim adamlarının 1973 yılında varlığını kanıtladığı Kuarklar’ı o 1930 yılında keşfetti.
• Mikrodalga ve mikroskopu icat ederek birçok alanda insanlığa fayda sağladı.

Tesla’nın bu icatlarında ki ortak nokta insanlığın ilerlemesi ve daha parlak bir gelecek hayalidir. Tuhaf olan şu ki, istese dünyanın en zengin insanı olabilecekken meteliksiz şekilde bir otel odasında yalnız başına ölmüştür. Ancak onun hayalleri ve idealleri, günümüzde birçok bilim insanı tarafından paylaşılmaktadır.

Makale/araştırma: Sektörüm Elektrik Aydınlatma Dergisi

kaynaklar:

https://en.wikipedia.org/wiki/Nikola_Tesla
https://www.geni.com/people/Nikola-Tesla/5197946247210041902
https://www.sabah.com.tr/yasam/2018/08/17/tesla-ve-edison-arasindaki-elektrik-akimi-baglantisi-nedir-alternatif-akim-ve-dogru-akim
https://www.historyextra.com/period/victorian/edison-westinghouse-tesla-real-history-behind-the-current-war-film/
https://www.biography.com/inventor/nikola-tesla

Buluşlarıyla Dünya tarihinde oldukça önemli bir yere sahip Amerikalı mucit Nikola Tesla 10 Temmuz 1856 doğdu.

Avusturya İmparatorluğu'nda doğup büyüyen Tesla, mühendislik ve fizik alanında ileri bir eğitim aldı.

1880'lerin başında telefonculukta ve Continental Edison'da yeni elektrik enerjisi endüstrisinde çalışırken uygulamalı deneyim kazandı.

1884 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. New York'ta kısa bir süre kendi yoluna koyulmadan önce Edison Machine Works'te çalıştı.

Ortaklarının fikirlerini finanse etmeleri ve pazarlamaları için Tesla, New York'ta çeşitli elektrikli ve mekanik cihazlar geliştirmek için laboratuvarlar ve şirketler kurdu. 

1887 Kasım ve Aralık aylarında Tesla, buluşlarına toplam yedi adet ABD patenti aldı. 1886’da çok fazlı sistemler için patent aldı. Bu yılın sonuna kadar 18 patent daha aldı. Ardından birçok Avrupa patenti aldı ve şimdiki Adı IEEE olan o günkü AIEE de konferans verip dünya mühendislerine tek ve çok fazlı akım sistemlerini anlattı.

Kendisinin alternatif akım (AA) indüksiyon motor ve 1888'de Westinghouse Electric tarafından lisanslanan ilgili çok fazlı AA patentleri kendisine önemli miktarda para kazandırdı ve şirketin pazarlayacağı çok fazlı sistemin temel taşı oldu.

Nikola Tesla aynı zamanda Dünya'nın katmanlarından biri olan iyonosferin insanlığın yararına kullanabileceğini söyleyen ve bunu ispatlayan bilim adamıdır. İyonosfer, 19. yüzyılda keşfedildi, Nikola Tesla'yı ilgilendiren en önemli özelliği ise elektrik enerjisinin ve radyo, ses ve elektro manyetik dalgaların kablosuz olarak çok uzak bir noktadan diğer noktaya taşımasını sağlamasıydı.

Nikola Tesla, iyonosfer ile ilgili çok fazla araştırma yaparak ilk radyo yayın merkezi ve kablosuz elektrik taşıma merkezi olan Wardenclyffe Kulesi'ni Long Island'da 1901 ile 1905 yılları arasında inşa etti.

Nikola Tesla, 7 Ocak 1943 tarihinde 86 yaşındayken New Yorker Oteli'nin 33. katında, 3327 numaralı odasında otel görevlisi Alice Monaghan tarafından ölü olarak bulundu.

ARŞİV: ELON MUSK KİMDİR?

AKIM SAVAŞLARI

Tesla'nın kuşkusuz en büyük icatlarından biri alternatif akımdı. 1884'te New York'a taşınan ve çalışmalarına burada devam eden Tesla, burada Edison'la çalışmaya başladı, fakat Edison'un Tesla'nın alternatif akım sistemlerine ilişkin buluşlarına mesafeli durmasıyla iki bilim insanı çok geçmeden yollarını ayırdı. Edison'dan önce ABD'de hiçbir evde elektrik yoktu; dolayısıyla elektriğin evlere girmesi, Edison'un geliştirdiği doğru akım sistemiyle mümkün olmuştu ve Edison ekonomik kaygılardan dolayı bu sistemi değiştirmek istemiyordu. Yeni çeşit elektrik motorları ve jeneratörleri üzerinde çalışmaya başlayan Tesla, çok geçmeden alternatif akım sistemini geliştirdi. Tesla'nın geliştirdiği üç fazlı alternatif akım indüksiyon motoru, elektrik enerjisini mekanik enerjiye, doğru akıma göre çok daha başarılı bir şekilde çeviriyordu. Ayrıca alternatif akım daha yüksek voltaj üretmeyi mümkün kılıyor, elektriğin çok daha uzağa, çok daha ucuz bir şekilde taşınmasını mümkün kılıyordu. Edison'la yollarını ayıran Tesla, geliştirdiği alternatif akım üreteçleri, transformatörleri ve motorlarına ilişkin buluşlarının patentlerini 1885 yılında George Westinghouse'a sattı. Böylece alternatif akımı yaymaya çalışan Westinghouse ve Tesla, doğru akım sistemlerinde ısrar eden Edison ile doğrudan rakip oldu. Bu rekabet kısa sürede büyük bir ticari savaşa dönüştü; hatta bu dönem 'Akım Savaşları' olarak anılır oldu. Chicago'daki 1893 Kolomb Dünya Fuarı, Akım Savaşları için önemli bir muharebe oldu: Westinghouse ve Tesla, Edison'a kıyasla çok daha ucuz bir teklif vererek fuardaki Elektrik Pavyonu'nu aydınlatırken bütün dünya alternatif akımın bu başarısına tanık oluyordu. Zaman içinde alternatif akımın güvenilir, ucuz ve başarılı olduğu kabul edilir oldu nihayet dünyaya kanıtlanmış oldu ve doğru akım sistemleri kademeli olarak terk edildi. Niagara Şelaleleri'nde 1896 yılında kurulan elektrik santrallerinde de alternatif akım kullanıldı (burada akan sudan elektrik üretmek Tesla'nın çocukluk hayaliydi) ve burada üretilen elektriğin Buffalo kentine iletiminde de Tesla'nın geliştirdiği sistemler kullanıldı. Alternatif akım, Tesla'yı kimi kaynaklara göre dünyanın en zengin insanı yapabilecek bir buluştu. Westinghouse ve Tesla arasındaki kontrat, Tesla'nın üretilen enerjiyle doğru orantılı olarak para almasını öngörüyordu (ve Tesla birim başına oldukça yüksek bir rakam alıyordu). Alternatif akımın büyük başarısı yüzünden Westinghouse'un, Nikola Tesla'ya oldukça büyük bir miktar borcu olmuştu. Bu mali yük o kadar büyüktü ki Westinghouse Electric Company 1907'de batma noktasına geldi. George Westinghouse sorunu çözmek için Tesla ile konuşunca, sonradan çokça anlatıldığına göre Tesla kontratı yırttı ve alacaklarından vazgeçti. Kaynak: National Geographic

Ünlü bilim insanı Nikola Tesla son günlerin en çok araştırılan isimlerinden biri oldu. Elektrik akımı ve elektrik sistemleri üzerindeki çalışmaları ile tanınan Nikola Tesla'nın hayatı ve icatları merak konusu oldu.

NİKOLA TESLA KİMDİR?

Nikola Tesla 10 Temmuz 1856'da dünyaya geldi. 7 Ocak 1943 tarihinde hayata veda eden Nikola Tesla Sırp kökenli Amerikalı elektrik mühendisi, makine mühendisi ve mucittir.

Elektrik sistemleri alanında çalışmalarıyla tanınan Tesla alternatif akım (AC) muciti olarak tanınıyor.

NİKOLA TESLA İCATLARI

Avusturya İmparatorluğu'nda doğup büyüyen Tesla, 1870'lerde mühendislik ve fizik alanında ileri bir eğitim aldı ve 1880'lerin başında telefonculukta ve Continental Edison'da yeni elektrik enerjisi endüstrisinde çalışırken uygulamalı deneyim kazandı. 1884 yılında vatandaşı olacağı Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. New York'ta kısa bir süre kendi yoluna koyulmadan önce Edison Machine Works'te çalıştı.

Ortaklarının fikirlerini finanse etmeleri ve pazarlamaları için Tesla, New York'ta çeşitli elektrikli ve mekanik cihazlar geliştirmek için laboratuvarlar ve şirketler kurdu. Kendisinin alternatif akım (AC) indüksiyon motor ve 1888'de Westinghouse Electric tarafından lisanslanan ilgili çok fazlı AC patentleri kendisine önemli miktarda para kazandırdı ve şirketin pazarlayacağı çok fazlı sistemin temel taşı oldu.

Patentini alabileceği ve pazarlayabileceği icatlar geliştirmeye çalışan Tesla, mekanik osilatörler/jeneratörler, elektriksel deşarj tüpleri ve erken X-ışını görüntüleme ile ilgili çeşitli deneyler yaptı. Ayrıca ilk sergilenenlerden biri olan kablosuz kumandalı bir tekne inşa etti. Bir mucit olarak tanınan Tesla, laboratuvarındaki ünlülere ve zengin müşterilere başarılarını gösteriyordu ve halk konferanslarında şovmenliğiyle dikkat çekiyordu. Ayrıca sık sık Delmonicos'ta yemek yiyordu.

1890'lar boyunca New York ve Colorado Springs'teki yüksek voltajlı, yüksek frekanslı güç deneylerinde kablosuz aydınlatma ve dünya çapında kablosuz elektrik enerjisi dağıtımı konusundaki fikirlerini sürdürdü. 1893 yılında, cihazlarıyla kablosuz iletişim olasılığı hakkında açıklamalar yaptı. Tesla, bu fikirleri kıtalararası bir kablosuz iletişim ve güç ileticisi olan bitmemiş Wardenclyffe Kulesi projesinde pratik kullanıma sunmaya çalıştı, ancak bunu tamamlamadan önce parası tükendi.

Wardenclyffe'tan sonra Tesla, 1910'larda ve 1920'lerde çeşitli derecelerde başarıya sahip bir dizi icatla çalıştı. Parasının çoğunu harcayan Tesla, New York'ta birçok otelde yaşadı ve ödenmemiş faturaları geride bıraktı. Ocak 1943'te New York'ta öldü. Tesla'nın çalışması, onun ölümünden sonra 1960'larda Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı'nda SI birimi olarak manyetik akı yoğunluğuna tesla adı verilene kadar göreceli belirsizliğin içine düştü.

Bu durum 1990'lı yıllardan beri Tesla'ya duyulan ilginin yeniden ortaya çıkmasını sağladı.

"Tesla" ismini düşündüğünüzde, elektrikli arabaların ve milyarder Elon Musk'ın aklınıza gelmesi doğal. Ancak Elon Musk'ın şirketine bu adı verirken ünlü fizik profesörü, mucit Nikola Tesla'dan esinlendiğini bilmiyor olabilirsiniz. Nikola Tesla, tarihte büyük rol oynamış ve birçok insanın hayatının akışını değiştirmiş bir isim. Peki, Nikola Tesla kimdir ve hangi önemli icatlara imzasını attı?

Nikola Tesla Kimdir?

Nikola Tesla, 1856'da Avusturya İmparatorluğu'nun şu anda Hırvatistan olarak bilinen bölgesinde doğdu. Okulda Tesla'nın fizik profesörü elektriğin nasıl çalıştığına dair yaptığı gösteriler, genç Tesla'yı çok etkiledi. 1875'te Avusturya'nın Graz kentindeki İmparatorluk-Kraliyet Teknik Koleji'ne kaydoldu.

Üniversitede geçirdiği süre boyunca Tesla, inanılmaz derecede yüksek notlar aldı ve görünüşe göre son yılında hiçbir dersi kaçırmadı. Ancak babasının ölümünden sonra işler hızla ters gitmeye başladı. Tesla üniversitede tembellik etmeye başladı ve öğrenim fonunun tamamını kumara yatırdı. Nihayetinde Tesla, umut verici başlangıcına rağmen sınavlarına giremedi ve üniversiteden asla mezun olmadı.

1882'de Tesla, Paris'teki Continental Edison Company'de (ünlü işadamı Thomas Edison'a ait) çalışmaya başladı. Tesla'nın ileri düzeyde elektrik bilgisi, Edison şirketinde bulunduğu süre boyunca üstleri tarafından fark edildi ve ondan dinamoların ve motorların geliştirilmiş versiyonlarını tasarlaması istendi.

Tesla, Continental Edison Company'den ayrıldıktan sonra, henüz şirketteyken geliştirdiği modifiye edilmiş bir DC jeneratörünün patentini aldı ve yine burada çalışırken icat ettiği ark aydınlatma sisteminin patentini almak için çalışmaya başladı. Ayrıca elektrik alanında çığır açan gelişmeler kaydetti ve ilk AC (alternatif akım) motorunu geliştirdi.

Ne yazık ki yatırımcılar onun icatlarıyla pek ilgilenmiyorlardı ve Thomas Edison da AC'nin ne kadar "tehlikeli" olduğuna dair halka açık gösteriler yaparak (bu doğru olmasa da) onun çok iyi bir şey yapmadığını yaymakla meşguldü.

Tesla'nın hayatı zorluklarla ve hayal kırıklıklarıyla dolu olmasına rağmen, bazıları modern teknolojinin yolunu açan gerçekten inanılmaz cihazlar icat etmeyi başardı. Ne yazık ki bu icatların değeri, ölümünden sonra anlaşılabildi.

Tesla, hayatının sonunu oldukça trajik, yalnız ve parasız yaşasa da, hayatı boyunca yaptığı icatlar, bugün onsuz yaşayamayacağımız bazı teknolojilerin yolunu gerçekten açtı. Tesla'nın tüm zamanların en büyük mucitlerinden biri olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Peki Tesla neleri icat etti? Aşağıda, Nikola Tesla'nın imzasını attığı 5 büyük buluşu listeledik...

1. AC Motoru

Yukarıda bahsedildiği gibi, AC motorunu aslında Nikola Tesla icat etti, Edison değil! Tesla, bu büyük teknolojik başarıya, 1887'de Western Union'dan Alfred S. Brown tarafından çalışılacak bir laboratuvar alanı sağlandıktan sonra ulaştı.

Adlarından da anlaşılacağı gibi, AC motorları belirli aralıklarla ileri geri değişebilen bir akım içerirken DC yalnızca bir yönde akar. Bu küçük bir fark gibi görünse de AC, DC'ye göre bazı büyük avantajlar sunuyor.

İlk olarak, AC'nin üretilmesi ve işletilmesi DC'den daha ucuzdur ve bu elbette elektrik tedarikçileri için büyük bir avantajdır. Ayrıca bir AC üretmek DC'den daha kolaydır. Son olarak ve belki de en önemlisi, AC, DC'den çok daha uzun mesafelerde iletilebilir. Bu sonuçta, dünya çapında milyonlarca insanın yakınlarda herhangi bir yerde yaşamak zorunda kalmadan elektrik santrallerinden evlerindeki elektriğe erişmesine izin verdi.

Tesla, AC motorunu geliştirmekten sorumlu olsa da, Edison'un bir işadamı olarak ne kadar kurnaz olduğu ve DC motorunun sürekli olarak reklamını yapabildiği düşünüldüğünde, çoğu kişi bunun hala Edison'un icadı olduğuna inanıyor. Tesla, iş konusunda neredeyse bilgili olmadığı için AC motorunu da tanıtmadı. Bu nedenle, AC bugün küresel olarak kullanılmasına rağmen, çoğu kişi Tesla'nın bu inanılmaz başarısından habersiz.

2. Tesla Bobini

Mor ve mavi şimşekler savuran bobin fotoğrafına muhtemelen aşinasınızdır. Bu büyüleyici cihaz Nikola Tesla'nın eseriydi.

Tesla, AC motorunu geliştirmesinden sadece birkaç yıl sonra, 1891'de elektrik rezonans transformatör devresi olarak bilinen bobini icat etti. Tesla, şebekelere veya binlerce kabloya ihtiyaç duymadan tüm dünyaya elektrik sağlamak istedi ve tam olarak güvenli olmayan elektrikle birçok deneysel prosedür gerçekleştirdi. Özellikle Tesla Bobini'ni geliştirmek çok riskliydi.

Bir Tesla bobinini çalıştırmak için son derece yüksek voltajlar gerekir ve açıkken ona dokunmak çok tehlikeli olabilir. Ancak, bu mekanizma gerçekten de kablosuz olarak elektrik üretebilir ve iletebilir. Yine de bu teknoloji günümüzde ticari olarak kullanılmamaktadır. Peki ama neden?

İlk olarak, bir Tesla Bobini tarafından üretilen elektriğin önemli bir kısmı basitçe uzaya yayılacak ve çok fazla israfa neden olacaktır. İkincisi, herhangi bir müşterinin ne kadar elektrik aldığını takip etmek imkansız olurdu, bu nedenle faturalandırma büyük bir sorun haline gelirdi.

3. Uzaktan Kumanda

Evet, Tesla aslında tarihteki ilk uzaktan kumandayı icat etti. Uzaktan kumanda olarak adlandırılmadan önce Tesla, buluşuna "teleotomat" adını verdi ve 1898'de New York'taki Madison Square Garden'da tanıttı.

Tesla'nın teleotomatonu, geleneksel TV uzaktan kumandalarının yaptığı gibi kızılötesi ışınları kullanmak yerine radyo dalgalarını kullandı. Bu cihazı 1898 halka açık gösterisi sırasında küçük bir oyuncak tekneyi kontrol etmek için kullandı. Tekne, uzaktan kumanda tarafından yayılan radyo dalgalarını almak için bir dizi antenle donatıldı.

Tesla, uzaktan kumandalı ve oyuncak tekneyi ticari olarak bir set olarak satmaya çalıştı, ancak halk o kadar ilgilenmedi. Bununla birlikte, konseptin kendisi yıllar içinde toplandı ve artık çoğu evde uzaktan kumandalar bulabiliyoruz.

4. Neon Lambalar

Tesla, neon ışıklarını doğrudan icat etmese de, bu buluşun geliştirilmesinde büyük rol oynadı.

Madison Square Garden'da teleotomatını tanıtmasından beş yıl önce Tesla, Chicago Dünya Fuarı sırasında geliştirilmiş bir neon ışığı sergiledi. Bu gösteri sırasında, bu ışıkların nasıl bükülebileceğini ve farklı kelimeler ve şekiller oluşturmak için kalıplanabileceğini gösterdi.

Günümüzde barlarda ve kulüplerde kullanıldığını gördüğünüz neon ışıkların bu özelliği Tesla tarafından geliştirildi. Bunun için Tesla'ya teşekkür edebilirsiniz.

5. Radyo

Birçok insan İtalyan mucit Guglielmo Marconi'nin radyoyu geliştiren ilk insan olduğuna inansa da, aslında durum böyle değildi. Tesla'nın teleotomatını çalıştırmak için radyo dalgalarını kullandığını hatırlıyor musunuz? Tesla, radyonun potansiyelini fark eder etmez Long Island'da devasa bir radyo iletim kulesi olan Wardenclyffe Kulesi'ni inşa etmeye karar verdi.

Ancak Tesla, proje için sahip olduğu finansmanı tüketti ve radyo dalgalarını uzun mesafelere iletemedi. Marconi, esasen onu ilk uzun menzilli radyo yayınlarında yendi. Ama unutmayalım ki Tesla, iletim kulesini (Tesla Kulesi olarak da bilinir) başarılı bir şekilde çalıştıramazken, radyo iletimi alanındaki çalışmaları, o dönemde yapılan muazzam çalışmaya katkıda bulundu.