33 Haftalık Doğan Bebekler Yaşarmı

ANNE KARNININ SABIRSIZLARI: PREMATÜRE 

Erken doğum hem bebekler hem de anneleri için zorlu ve yorucu bir sürecin başlangıcıdır. Bu sürecin sağlıklı ve güvenli bir şekilde ilerlemesi bebeğin hayatı ve gelişimi için olmazsa olmazdır. Bu zorlu süreci Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Gülnihal Sarman ile konuştuk.

Bebekler niçin erken doğar?

Tek hamileliklerde hamilelik 40 hafta üzerinden hesaplanır. Eğer 37 haftadan önce doğum yapılırsa bu erken doğum sayılır. Fakat çoğul hamileliklerde özellikle ikiz, üçüz veya dördüzlerde belirlenmiş kesin bir hamilelik süresi yoktur. Bebek sayısı arttıkça hamile bir kadının 40 haftayı tamamlaması imkansızlaşır. Hamileliğin 24. ve 34. haftaları arasında normal dışı belirtiler görülüyorsa, bebeği erken doğurma riski ile karşı karşıya olunabilir. Su torbası patlamadığı sürece doktorlar doğumu engellemek için birtakım önlemler alabilir. İlaç ve serum vererek, yakından takip ederek erken doğum ertelenebilir.

Erken doğumun sebepleri nelerdir?

Bebekler şu durumlarda erken doğabilir:

• Birden fazla bebek taşıma: İkiz, üçüz veya daha fazla hamileliklerin çoğu erken doğumla sonuçlanır.
• Hamilelik zehirlenmesi (Preeklampsi):

Bütün erken doğumların yüzde 15’inin nedenidir. Belirtiler hızlı gelişirse tehlikelidir. Daha ilerlerse annede şuur kaybı, durdurulamayan kanama ve havale gibi durumlar ortaya çıkabilir. Hızlı ilerleyen hamilelik zehirlenmesini durdurmanın tek yolu bebeği doğurtmaktır. Bu da bebeğin erken alınmasına neden olur.

• Su torbasının erken patlaması: Bu durumda erken doğum ve enfeksiyon riski fazladır. Rahimde kalan sıvı miktarı ve bebeğin durumuna göre kararlar alınmalıdır. Doğumu geciktirmek ve bebeğin ciğerlerini olgunlaştırmak için ilaçlar uygulanmalıdır. Enfeksiyon belirtisi başlarsa bebek doğurtulur.
• Kanama başlaması: Plasenta ya da “son”un rahim ağzının üzerine yerleşmesi sonucu kanama başlayabilir. Bazen de plasenta iyi yerleşmesine rağmen aniden rahimden ayrılır ve kanama başlar.
• Önceki gebeliklerde düşüklerin veya erken doğumların olması
• Bebeğin anne karnında büyüyememesi: Plasentada kan dolaşımı yetersizse, bebek rahimde yeteri kadar büyüyemez.
• Annenin sigara ve alkol kullanması: Son yıllarda doğurgan yaştaki kadınların daha fazla sigara içtikleri görülüyor. Sigaradaki nikotin plasenta “son” damarlarını büzer, bebeğe kan gitmesini önler ve büyümesini engeller. Hamile olan kadının kesinlikle sigara ve alkol içmemesi gerekir.
• Stresli olaylar yaşanması: Ciddi bir düşme, trafik kazası, yangın gibi… Yaşanılan günlük streslerin erken doğumu gerçekleştirdiğine dair bir kanıt yoktur.
• Annenin önceden gelen hastalıkları: Kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği, insülin kullanılması gereken şeker hastalığı gibi.
• Bilinmeyen sebepler: Erken doğumların üçte birinde neden bilinemez.

Belirtiler çok silik, hatta hiç olmayabilir.

Erken doğumu engellemek mümkün mü?

Erken doğum riski önceden öngörülüyorsa doktorlar yatak istirahati önerebilir. Özellikle çoğul hamilelik söz konusu ise erken doğurma olasılığı yüksektir. Erken doğum riskini azaltmak için şunlar önerilir:

1. Çalışma saatleri azaltılmalı veya yoğun iş temposu düşürülmeli
2. Merdiven çıkılmamalı, alışveriş torbası taşınmamalı ve ev işlerini azaltılmalı
3. Ağır işlerden kaçınılmalı (tarla veya bahçede çalışmak, çim biçmek gibi.).
4. Günde iki üç defa ikişer saatlik dinlenme aralıkları yaratılmalı.

Yoğun bakım sürecinde neler yaşanır?

Bebekler yoğun bakıma değişik nedenlerle yatarlar. En sık neden erken doğmak gibi görünse de, beslenememe, cerrahi nedenler, solunum duraklamaları gibi nedenlerle de bebekler yoğun bakıma girebilirler. Yeni Doğan Bakım üniteleri çok erken doğan, çok küçük veya zamanında doğmuş ama hasta bebeklere bakmak konusunda uzman birimlerdir. Burada bebekler anne rahmine benzer bir ortam olan kuvözlere bırakılırlar. Kuvöz içi, bebek için ideal ısıda ısıtılır. Bebek dış ortamdan ayrı tutularak özel filtrelerden geçirilmiş havayla steril bir ortamda, gereksinim duyacağı miktarda oksijen takviyesiyle büyümeye bırakılır. Gerektiğinde kuvöz üzeri de kapatılarak karanlık bir ortam sağlanır.

Bebeğinizi ne zaman eve götürebilirsiniz?

*1800-2000 gram ağırlığına ulaştı mı?

Artık çok katı uyguladığımız bir kural olmasa da, evde rahat bakılma açısından iyi bir ölçüttür. Her yönden çok iyi gelişmiş ve hastanede kalmasına gerek kalmayan bebekler bu kilodan daha azken de eve gidebilirler. Bazen de 2000 gramı aşan bebekler başka sorunları nedeniyle ünitede kalmaya devam edebilirler.

*Solunumu düzenli mi?

En az 3-4 gün boyunca solunum durakları yaşamamış olmalıdır. 30-34 haftalık bebekler 35-36. Haftalarda bu olgunluğa erişirken, çok erken doğan bebekleri 40-44. Haftalarına kadar beklemek gerekebilir.

*Tüm beslenmelerini meme emerek ya da biberonla yapabiliyor ve günde en az 15 gram civarında alabiliyor mu?

Aranma, emme ve yutma işini, bir yandan da düzenli soluk alarak yapıyorsa; bebek iyi besleniyor denir. Bebekler ünitede genellikle günde 7-8 kez beslenirler. Bu düzenin evde de devam etmesini beklenir.

*Kuvöze gerek olmadan açık beşikte ısınabiliyor mu?

Kuvöz dışında ısısını koruyabilen ve kilo alan bir bebek artık evde de rahatlıkla bakılabilir duruma gelmiştir.

Prematüre bebekleri bekleyen riskler nelerdir?

Erken doğan bebekler, doğum haftaları ve anne karnındaki gelişimlerine göre farklı risklerle karşı karşıya kalırlar. Özellikle doğuma kadar hangi organ yeterince gelişmediyse o organda sıkıntı görülebiliyor. Bununla birlikte solunum problemleri, kalp problemleri, böbrek ve bağırsak sorunları, beyin kanaması ihtimali, erken dönemde en sık karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alır. İleriki dönemde ise işitme-görme problemleri, nörolojik sorunlar ve kas-iskelet sistemiyle ilgili olası problemler de görülebilir.

Bebekleri erken doğan annelere “Prematüre anne” diyebilir miyiz?

Bebekleri erken doğan anneler de doğum anına hazırlıksız yakalandıkları için prematüre anne olarak kabul ediliyorlar. Üstelik doğumun hemen sonrasında bebeklerini yanlarına alamayıp emziremedikleri için daha depresif ve endişe içerisinde oluyorlar. Bu stres ve endişe ile sütleri azalan annelerin sayısı hiç de az değil. Bu nedenle prematüre anneler, psikolojik olarak daha çok desteğe ihtiyaç duyuyorlar.

Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi, prematüre yani zamanından önce doğan bebeklerin de büyüme takiplerinin düzenli bir şekilde yapılması büyük önem taşıyor. Bu bebeklerin yoğun bakımdaki kalış süreleri ne kadar uzunsa, evdeki bakımlarının o kadar iyi takip edilmesi gerekiyor. Özellikle 1000 gr. altında doğup, solunum terapileri almış, özel tekniklerle beslenmiş bebeklerin, eve ve aileye uyumları tamamlanana kadar haftalık ya da iki haftalık aralıklarla izlenmelerine dikkat ediliyor.

Kilo takibi çok önemli olsa da, bebekler her zaman düzeltilmiş yaşlarına kıyaslanarak değerlendirilmelidir. Normal gebelik süresi 40 hafta kabul edilerek, bebeğin doğum haftası ile 40 hafta arasındaki fark, bebeğin takvim yaşından çıkarılarak düzeltilmiş yaş bulunur. Yani 32 haftalık doğan bir bebek, “40 – 32 = 8” gibi bir hesaplamayla, 8 hafta erken doğduğu için düzeltilmiş yaşı takvim yaşından sekiz hafta, geri hesaplanır. Böyle bir bebeğin takvim yaşı dört aylıkken, iki aylık bebeklerin boy, kilo ve nörolojik gelişimini göstermesi yeterli olur. Erken doğan bebeklerin vücut ölçüleri belli bir süre içinde aynı zamanda normal bir şekilde doğan bebekleri yakalasa da, nörolojik gelişimlerindeki farkın kapanması 2 – 3 yaşına kadar sürebilir. Bebeklerde ortalama tartı artışı sağlandıktan sonra aylık muayenelere geçilir. Prematüre bebekler, ilk aylarda yakalama büyümesi adı verilen hızlı büyüme döneminde günde 40 – 60 gr. tartı artışı gösterebilir. Bu dönemde aşırı beslenme de, az beslenme kadar bebeğe zarar verir. Zira obezitenin ilk temelleri bu dönemde atılır. Optimal büyüme hızı için 2000 gr. altı doğmuş bebeklerde, hekimin belirlediği sıklıkla anne sütü güçlendiriciler ya da eve çıkıldığında özel geçiş mamaları tedaviye eklenebilir.

Aralıklarla metabolijik değerlendirmeler ve kan testleri yapılır. Nörolojik sorunları olan bebekler fizyoterapi için uygun merkezlerde izlenmelidir. Prematüre doğan bebeklerin spastisite hastalığına yakalanmamaları, kalça çıkıkları ve eklemlerinde kısıtlılıklar olmaması için erken fizyoterapiye başlanması ve düzgün izlem önem taşıyor. 32 haftalıktan erken doğan bebeklerin en geç 34 haftalık olana kadar ilk göz muayenesinden geçirilmesi ve sonra retina gelişimi tamamlana kadar takibe devam edilmesi gerekir. Prematüre retinopatisi, körlüğe de yol açabilen önemli bir sorun olduğundan, bebeklerin eve çıkış sonrasına kalan göz kontrollerinin atlanmaması önem taşır.

Erken doğan ve özelikle yoğun bakım süreçleri geçiren bebekler işitme açısından da risk altındadır. Bebeğin dış kulak yolu büyüklüğü uygun hale gelince bir işitme testinin ve normal bebeğin sosyal, dil, ince ve kaba motor olarak tanımlanan gelişim basamaklarının iyi bilinerek nörolojik muayenesinin yapılması gerekir. Gereğinde beyin elektrosu (EEG), beyin ve / veya omurilik MR görüntülemesi gibi yöntemlerde ve gelişim testlerinden yararlanılır. 0 – 2 yaş arasındaki çocukların beyin gelişimi en hızlı evresindedir. Bu yüzden riskler erken saptanarak gerekli tedavi yapıldığında, uzun vadeli ve başarılı sonuçlar alma olasılığı da yüksek olacaktır.

Vitamin ve demir desteğine hemen başlanmalı. Prematüre bebeklerde rutin D vitamini desteği yanında, demir desteğine de normal bebeklerden daha erken olarak ilk ay içinde başlanması gerekiyor.

Anadolu Sağlık Merkezi

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

Uzm. Dr. Ayşe Sokullu

Her yıl, 13 milyon bebek prematüre olarak dünyaya geliyor ve bu bebeklerin bir milyonu birinci yaş gününü göremeden, hayatını kaybediyor. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 150 bin prematüre bebek dünyaya geliyor. Bu bebeklerde beyin, karaciğer, böbrek, kalp, akciğer, bağırsaklar gibi hayati öneme sahip organ ve organ sistemlerine ait bozukluklar ortaya çıkabiliyor.

Yenidoğan Yoğun Bakım Uzmanı Prof. Dr. İpek Akman, prematüre bebeklere ilişkin bilgiler veriyor

Doğumun 37. gebelik haftasından önce olması durumu, tıpta “prematüre doğum” olarak tanımlanmakta ve bebek organ sistemleri tam olarak olgunlaşmadan dünyaya geldiği için bazı sorunlarla karşılaşılma riski artmaktadır. Bebeğin gebelik haftası ve doğum ağırlığı ne kadar küçükse, riskler o kadar fazladır. Özellikle 32 haftadan önce ve 1500 gramdan düşük ağırlıkta doğum gerçekleşmişse bu risk daha da yüksektir.

Günümüzde obstetrik bakımdaki (gebelik takibi) gelişmeler sonucunda riskli hamilelikler erken saptanarak, uygun tedavi ile anne ve bebeğin sağlığı korunmaya çalışılmaktadır. Buna rağmen, bazı durumlarda ‘prematüre doğum’ kaçınılmaz olmaktadır. Neonatolojideki (Yenidoğan Bilim Dalı) ilerlemelerle çok düşük doğum ağırlıklı bebeklerin sağ kalımları giderek artmaktadır. Ülkemizde de doğum ağırlığı 750-1000 gram olan bebeklerde sağ kalım yüzde 70 oranında, doğum ağırlığı 1000 gramın üzerindeyse yüzde 90’nın üzerinde mümkün olmaya başlamıştır.

Prematüre bebek riski pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilirken, bunlar arasında yüzdesel olarak en yüksek olanlar şöyle sıralanabilir:

• Annenin yaşının 18 yaş altı ve 40 yaş üstünde olması,
• Annenin geçirdiği enfeksiyonlar,
• Rahimdeki anatomik problemler (perdeli rahim, rahim ağzı gevşekliği vs.)
• Plasenta (bebeğin eşi) problemleri (plasentanın önde gelmesi veya yerinden kopup ayrılması),
• Annenin kronik hastalıkları olması (hipertansiyon, romatizma vs.)
• Çoğul gebelikler,
• Sigara kullanımı

Bağışıklık sistemi, antikor geçişi ve organ gelişimi tam olmayan prematüre bebeklerde en sık görülenler problemler şunlardır:

• Solunum sıkıntısı,
• Beslenme problemleri,
• Enfeksiyonlara yatkınlık,
• Beyinde kanamalar ve oksijen düşüklüğüne bağlı hasar oluşumu,
• Kemik erimesi.

Prematüre dünyaya gelen bebeklere uygulanan bütün tedavi ve müdahalelere rağmen, kimi zaman doğumdan önce ve doğumdan hemen sonra ortaya çıkan sağlık sorunları kalıcı olabiliyor. Bunlar arasında bebeğin hastanede kaldığı erken dönemde solunum sıkıntısı (RDS), beslenme problemleri, enfeksiyonlara yatkınlık, beyinde kanamalar ve oksijen düşüklüğüne bağlı hasar oluşumu ve kemik erimesi gibi sorunlar başta geliyor. Taburculuk sonrasındaki dönemde ise prematüre bebeklerin yüzde 10’unda yeterli kilo alamama ve göz sorunları görülürken, yüzde 5-10’unda nörolojik sorunlara, sadece yüzde 1’inde ise işitme sorunlarına rastlanmaktadır.

• Prematüre bebek yoğun bakımdan taburcu olduktan sonra bebeğin kontrollerini yenidoğan uzmanı veya bu konuda deneyimli bir çocuk doktoru yapmalıdır.
• Bebeğin nörolojik gelişimi yakinen takip edilmeli ve yüksek riskli bebekler erken müdahale programına alınarak fizyoterapileri başlatılmalıdır.
• Bebeğin göz ve işitme taramaları zamanında ve eksiksiz yapılmalıdır.
• Bağışıklık sistemi tam gelişmediği için enfeksiyonlara yatkınlık olabilir, kalabalık ortamlara girilmemeli, genel hijyen kurallarına uyulmalıdır.
• Bebeğin tüm aşıları kronolojik yaşa göre ve doz azaltılması yapılmadan uygulanmalıdır.
• Bebeğin beslenmesi, aylık kilo, boy ve baş çevresi artışı takip edilmelidir.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uzm. Dr. Hakan Balta, prematüre bebeklerin gelişim sürecine ilişkin bilgiler verdi.

Gelişimin, çocuğun zihinsel, duygusal, iletişim, dil, hareket gelişimini, aynı zamanda ilişki kurma, davranış, görme, işitme gibi duyusal özelliklerini tanımladığını belirten Uzm. Dr. Hakan Balta, prematüre doğan bebeklerin bu riskleri nedeniyle ayrıntılı gelişimsel değerlendirme ve destek izlemleri gerektiğini vurguladı. Balta, “Prematüre bebeklerin, yaşadığı sağlık sorunlarının yanında kendilerine ait güçlü yetileri ve ailelerinden aldıkları destek, bebeğin gelişimini belirleyen temel öğelerdendir” dedi.

Premetüre bebeklerin, hareket alanında sorunlar yani kaslarda zayıflık, sertlik, spastisite gibi durumlar, zihinsel gecikme, görme, işitme gibi işlevlerde zorluk, duygusal, sosyal alanlarda zorluk, solunum sistemi ile ilgili bulgular, beslenme zorlukları ve nöbet geçirme gibi sağlık sorunları olabildiğini ifade eden Uzm. Dr. Balta, prematüre bebeklerin, uzun dönem izlemlerinde karşılaşabilecekleri bazı sorunlar olabileceğini de söyledi. Uzm. Dr. Balta “Öğrenme ve anlama zorlukları, zihinsel gecikme, dikkat zorlukları, davranış sorunları, kaygı ya da depresyon bulguları, okul sorunları olabilmektedir” diye konuştu.

Bu sorunların her prematüre bebekte olmayacağını ancak erken doğan bebeğin gelişimlerinin bu riskler açısından düzenli aralıklarla izlenmesi ve desteklenmesi gerektiğini ifade eden Balta, gelişimsel pediatrinin, gelişim bilimini ve prematüre bebekler için bilimsel kanıtlara dayanan uygulamaları izleyerek geliştirdiğini belirtti.

Yenidoğan Uzmanı Yrd. Doç. Şenol Bozdağ, prematüre doğumda bebeklerin taburcu olmasının ardından dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.

37 haftadan önce doğan bu bebeklerin ve annelerinin yaşadıkları zorluklara dikkat çeken Yenidoğan Uzmanı Yrd. Doç. Şenol Bozdağ, “Doğumdan hemen sonra bebek, aldığı ilk soluk ile birlikte anne karnındaki dolaşım sisteminden tamamen farklı bir sisteme uyum göstermek zorundadır. Prematüre bebeklerin doğum haftaları küçüldükçe, artan oranda başta solunum sistemi olmak üzere diğer organ sistemlerinde de sıkıntılar baş gösterir. Bu nedenle prematüre doğacak bebeğin yenidoğan yoğun bakım ünitesinin olduğu merkezlerde dünyaya gelmesi önemlidir” dedi.

Yrd. Doç. Şenol Bozdağ, bebeklerin anne rahmindeki doğal olarak karşılanan ihtiyaçlarını, suni olarak yaratmaya çalıştıklarını, ancak bu desteğin, asla anne rahminde sağlanan binlerce fonksiyonları karşılayacak bir destek olamayacağını belirtiyor.

Prematüre bebeklerin doğum sonrası yaşadığı zorlu süreç hakkında Yrd. Doç. Şenol Bozdağ şunları söylüyor: “Akciğerleri henüz tam gelişmemiş olduğundan, çok özel solunum cihazlarıyla, soluk borularına yerleştirilen küçük hortumlarla yaşama tutunmaya çalışırlar. Dolaşım sistemleri o kadar zayıftır ki, ilaç destekleri gerekebilir. Bağışıklık sistemleri henüz gelişmemiş olduğundan, basit mikroplardan bile kolaylıkla etkilenirler. Beyin damarları, kanamaya o kadar hassastır ki, beyin içinde kanamalar oluşabilir. Sindirim sistemleri, gelişimini henüz tamamlayamadıklarından, midelerine yerleştirilen sondalarla damla damla beslenirler. Kısaca, biz doktor ve hemşireler, onların yaşama tutunabilmeleri için her türlü yaşamsal desteği dışarıdan sunmaya çalışıyoruz. Bu nedenle prematüreliği önlemek prematüreliği tedavi etmekten daha kolay, daha verimli, daha ucuz ve insanidir.”

Şenol Bozdağ’a göre prematüre doğumların engellenmesinde bir noktaya kadar dikkat edilirse oranlar azalabiliyor. “Anne bu noktada öncelikle gebe kalmayı düşündüğü andan itibaren, kadın doğum uzmanı ile görüşmeye başlamalı. Sonrasında elbette ki doğal ve sağlıklı beslenmek ve yaşam şartlarını buna uygun hale getirmek prematüre doğumu engelleyecek temel faktörlerdir.”

Bağışıklık sistemi henüz olgunlaşmadan doğan bebeklerde emme, yutma, nefes alma ve tüm bunların koordinasyonunda yaşanan birçok sorun ortaya çıkıyor. Yrd. Doç. Şenol Bozdağ, prematüre doğan bebekte özellikle ilk beslenmenin kolostrum denen, anneden gelen ilk sütle yapılmasının çok önemli olduğunu söylüyor.

Yrd. Doç. Şenol Bozdağ, bebeğin dış ortama uyum sürecinde yaşanan sorunları ise şöyle açıklıyor: “Beslenme sırasında yaşanan soluk tutma, morarma atakları, emme, yutma ve nefes alma koordinasyonun içerisinde sık yaşanan sorunlardan. Prematüre bebeklerde midede yemek borusuna besin kaçması, kalp atımında yavaşlama ve morarma atakları yaşanması muhtemel durumlardır.”

Ailelerin doğru bildiği yanlışlardan biri de, yeni doğan bebeğin premature olup olmadığının kilosuna göre belirlenebilecek olduğudur. Yrd. Doç. Şenol Bozdağ doğum kilosunun, bebeğin prematüre olup olmadığını göstermeyeceğini, çok zayıf bir bebeğe premature teşhisi konulmazken, daha kilolu doğan bir bebeğin prematüre olabileceğini belirtiyor. Yrd. Doç. Şenol Bozdağ, prematüre teşhisinin 37. haftadan önce doğan bebeklere konduğunu söylüyor.

Yenidoğan Yoğun Bakım Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Atalay Demirel, prematüre bebeklerin bakımında dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.

Prematüre bebeklerin doğum haftalarına bağlı olarak hayati risk taşıyan sağlık sorunlarıyla karşılaşabildiklerini söyleyen Yrd. Doç. Dr. Atalay Demirel “Bu nedenle prematüre bebeklerin özellikle ilk 3 yıldaki bakımları hayati önem taşımaktadır” diyor. Yrd. Doç. Dr. Atalay Demirel, ihmale gelmez o kriterleri anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.

Enfeksiyon riskleri diğer yenidoğanlara göre çok daha yüksek olduğundan bakımları hata kaldırmıyor. Riskler, hastanede doğum sonrası yenidoğan alanında uzmanlaşmış hekimlerin kontrolünde en aza indirilebilirken, bebek taburcu edildikten sonra, evde son derece özen gerektiren bir bakım şart! Eve gelen ziyaretçilerin ya da aile üyelerinden birinin hasta olması durumunda bebeğe yaklaşmamaları, odanın sık sık havalandırılması, kirli bebek bezinin hemen bir poşete konularak evden dışarı çıkarılması, ellerin sık ve düzenli yıkanması özellikle annenin her emzirme öncesi kişisel hijyenini sağlamış olması çok büyük önem taşıyor.

Doğumdan sonraki en büyük mucize olan anne sütü, prematüre bebekler için hayat kurtarıcı özellik taşıyor. Yapılan çalışmalar, anne sütü ile beslenen prematüre bebeklerin fiziksel ve ruhsal gelişimlerinin çok daha hızlı olduğunu gösteriyor. Zira prematüre bebeği olan annenin sütü, onun ihtiyaçlarına cevap verecek içerikte oluyor. Hayati riske yol açabilen enfeksiyonlara karşı koruma sağlarken, bağırsak problemleri daha az yaşanıyor, anne ile bebeğin arasındaki bağ güçleniyor. Bu nedenle bebeğinizi bol bol emzirin. Anne sütünün yetersiz kaldığı durumlarda hekimin önerisiyle özel takviye besinler gerekiyor.

Gerek prematüre gerekse vaktinde doğmuş tüm bebeklerin, muayenelerinin düzenli yapılması çok önemli. Bununla birlikte prematüre bebeklerin göz muayenesi, işitme muayenesi, nörolojik muayene ve fizyoterapi gibi periyodik olarak takip edilmesi gereken özel muayeneleri de bulunuyor. Yoğun bakım servisinden taburcu olurken planlanmış olan takiplerin zamanında ve yetkin yerlerde yapılması prematüre bebeklerin ömürlerini daha sağlıklı geçirmesi için çok önemli. Aşıları ise doğum yaşlarına uygun olarak yapılıyor.

Yenidoğan Yoğun Bakım Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Atalay Demirel “Doğum gerçekleştikten sonra karşılaşılabilecek sorunlara hazırlıklı olmak, vakitlice saptayıp düzeltici tedavileri yapabilmek ve kalıcı bir sorun olduğunda iyileştirici bakımı yapmak tedavinin ana basamaklarını oluşturur. Bu bakımdan prematüre bebeklerin deneyimli yenidoğan uzmanlarının, çocuk doktorlarının ve yoğun bakımdaki bebeklerin birebir bakımlarından sorumlu olan yenidoğan hemşirelerinin olduğu merkezlerde izlenmesi hayati önem taşımaktadır” diyor.

Prematüre doğan bebeklerde solunumdan enfeksiyona, beyin kanamasından kalp yetmezliğine ve ciddi bağırsak hastalıklarına dek pek çok sağlık sorunu görülebiliyor. En sık, solunum güçlüğü sorun yaratıyor. Akciğerlerimizin kolay açılmasını ve rahat nefes alıp vermemizi sağlayan surfaktan denilen madde bebekte yaklaşık 32. haftadan sonra üretilmeye başladığından bu haftadan önce doğan bebeklerde solunum sıkıntısı çok daha ciddi boyutlarda oluyor. Enfeksiyon riskleri diğer yenidoğanlara göre çok daha yüksek olurken, anne karnındaki bebeklerde emme, yutma ve nefes alıp verme ancak 34-35. haftalarda koordineli sağlanabildiğinden, daha önce dünyaya gelen bebeklerde ciddi sorun yaşanabiliyor.