Rakım:
Enlem:
Boylam:
Gün Doğumu:
Gün Batımı:
Saat | Beklenen Hadise | Sıcaklık (C) | Hissedilen Sıcaklık (C) | Nem (%) | Rüzgar Yönü | Ort. Rüzgar Hızı (km/sa) | Maks. Rüzgar Hızı (km/sa) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
- |
Bu Merkeze Ait Uç ve Ortalama Değerler İçin Tıklayınız.
Güncelleme her gün saat ‘e kadar yapılmaktadır. (TSi)
Şanlıurfa | |
---|---|
Slogan: | |
Ülke | Türkiye |
Bölge | Güneydoğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Zeynel Abidin Beyazgül (AK Parti) |
• Vali | Güngör Azim Tuna |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 19, km² ( mil²) |
Rakım | m ( ft) |
Nüfus | |
• Toplam | 1,, |
Zaman dilimi | UTC+2 (DAZD) |
• Yaz (YSU) | UTC+3 (DAZD) |
Alan kodu | (+90) |
Plaka kodu | 63 |
Resmî site webgrid.co.uk |
Şanlıurfa, eski ve halk arasındaki kısa adıyla Urfa, Türkiyenin bir ili ve en kalabalık dokuzuncu şehri. Nüfusu kişidir. Doğuda Mardin, batıda Gaziantep, kuzeyde Adıyaman, kuzeydoğuda Diyarbakır illeri ve güneyde Suriye ile sınırı vardır. Şehrin eski isimleri Ur, Urhoy, Urhei, Orhei, Orhayi, Ruhai, Ruhha, Ar-Ruha, Reha ve Edessadır. Kurtuluş Savaşında gösterdiği başarının hatırasından dolayı yılında Şanlı unvanını almıştır.
Şanlıurfanın 13 ilçesi vardır. Ortalama yükseltisi metre olan Şanlıurfa, km2lik yüz ölçümü ile Türkiyenin en büyük yedinci ilidir.
yılında, önce İngilizlerin, daha sonra Fransızların işgaline uğrayan Urfa, 11 Nisan de Urfalı milisler tarafından işgalden kurtarılmış; Urfa milletvekili Osman Doğan ve 17 arkadaşının, Kurtuluş Savaşında gösterdiği kahramanlıktan dolayı Urfa ilinin adının Şanlıurfa olarak değiştirilmesine ilişkin kanun teklifi TBMM tarafından 6 Aralık tarihinde kabul edilerek kanunlaşmıştır. yılında ise Şanlıurfa halkının Türk Kurtuluş Savaşında gösterdiği kahramanlıktan dolayı TBMM tarafından bu kente İstiklal Madalyası verilmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı yılına ilişkin Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları dikkate alınarak nüfusu ’i aşan Şanlıurfa, 12 Kasım tarihli ve sayılı kanun ile büyükşehir oldu.
Urfa ve civarında Cilalı Taş Devrinden beri yerleşilmektedir. Göbeklitepe Höyüğü, MÖ yıllarında kullanılan Dünyanın bilinen en eski mabetinin bulunduğu yerdir.
Urfa Kuran, İncil ve Tonah (Eski ahit/Tevrat)ta geçen İbrahim peygamberin, doğum yeri olarak kabul edilir ve anısına Camii de bulunmaktadır. Ayrıca Peygamber Eyüpün de (İncil ve Eski ahitte Job) doğum yeri olarak kabul edilir.
Urfa kent merkezinin altında bugünkü Balıklıgölün kuzeyinde yapılan bir keşif sonucu, Urfa kent merkezi tarihinin MÖ. e Çanak-Çömleksiz Neolitik Döneme kadar uzandığı görülmüştür.
yıllık tarihi süreç içerisinde Ebla, Akkad, Sümer, Babil, Hitit, Hurri-Mitanni, Arami, Asur, Pers, Makedon (Helenistik dönem), Roma, Bizans gibi uygarlıkların egemenlikleri altında yaşamıştır.
Urfa, yılında Büyük Selçuklu hâkimiyetine girmiştir. de Haçlı Edessa Kontluğu, daha sonra sırasıyla Eyyubiler, Memluklular, Karakoyunlular, Timurlular Devleti, Akkoyunlular, Safeviler ve en son da da Yavuz Sultan Selimin memlükleri mercidâbık savaşında yenmesiyle Osmanlı sınırları içine katılmıştır. Önceleri Rakka Eyaleti sınırları içerisinde yer alan Urfa, da Halep Vilayetine bağlanmış, da ise bağımsız bir sancak olmuştur.
I. Dünya Savaşına kadar Osmanlıların elinde olan Urfa, yılında önce İngilizler, daha sonra da Fransızlar işgal edilen şehir, 11 Nisan de düşman işgalinden kurtarılmıştır. Cumhuriyet sonrasında te il olmuştur. yılında ise seçim öncesinde Şanlıurfanın büyükşehir belediye haline getirilmesi planlanmış ve nin son çeyreğinde diğer 13 il gibi Büyükşehir belediyesi haline gelmiştir.
yılında çıkarılan sayılı kanun ile Şanlıurfada sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kuruldu ve Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başladı.
Şanlıurfa iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 21,6 | 22,7 | 29,5 | 36,4 | 40,0 | 44,0 | 46,8 | 46,2 | 42,0 | 37,8 | 29,4 | 26,0 | 46,8 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 10,0 | 11,9 | 16,5 | 22,3 | 28,6 | 34,6 | 38,7 | 38,3 | 33,9 | 26,9 | 18,5 | 12 | 24,3 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 5,6 | 7,0 | 10,9 | 16,2 | 22,1 | 28,1 | 31,9 | 31,3 | 26,8 | 20,1 | 12,7 | 7,5 | 18,3 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 2,2 | 2,9 | 6,0 | 10,5 | 15,5 | 20,7 | 24,3 | 24,0 | 20,1 | 14,7 | 8,4 | 4,1 | 12,7 |
En düşük sıcaklık (°C) | −10 | −11,4 | −7,3 | −3,2 | 6,0 | 10,0 | 15,2 | 16,0 | 11,2 | 2,5 | −6 | −6,4 | −11,4 |
Ortalama yağış (mm) | 84,8 | 71,0 | 66,1 | 49,2 | 29,1 | 4,0 | 0,6 | 0,8 | 2,9 | 25,8 | 45,4 | 78,7 | ,4 |
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü |
Şanlıurfa il nüfusu: ( sonu). İlin yüzölçümü km2dir. İlde km2ye kişi düşmektedir. (Yoğunluğun en fazla olduğu ilçe: kişi ile Eyyübiye’dir) İlde yıllık nüfus artış oranı % olmuştur.
01 Şubat TÜİK verilerine göre 13 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam mahalle bulunmaktadır.
Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Karaköprü (% 14,43)- Hilvan (-% 6,18).
İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2 ye Düşen Kişi Sayısı | ||||||||||
İlçe | Nüfus | webgrid.co.ukışı % | webgrid.co.uk | webgrid.co.uk | Şehir nüfus | Köy Say. | Köy Nüfus | Şehirli % | Alanı km2 | Yoğunluk |
Akçakale | 3,04 | 1 | 0 | 0 | ,00 | |||||
Birecik | 0,92 | 1 | 83 | 0 | 0 | ,00 | ||||
Bozova | 7,09 | 1 | 88 | 0 | 0 | ,00 | 44 | |||
Ceylanpınar | 1,93 | 1 | 50 | 0 | 0 | ,00 | 55 | |||
Eyyübiye | 0,84 | 1 | 0 | 0 | ,00 | |||||
Halfeti | 6,61 | 1 | 49 | 0 | 0 | ,00 | 68 | |||
Haliliye | 0,30 | 1 | 0 | 0 | ,00 | |||||
Harran | 2,96 | 1 | 0 | 0 | ,00 | 97 | ||||
Hilvan | -6,18 | 1 | 70 | 0 | 0 | ,00 | 39 | |||
Karaköprü | 14,43 | 1 | 0 | 0 | ,00 | |||||
Siverek | 1,61 | 1 | 0 | 0 | ,00 | 66 | ||||
Suruç | 2,02 | 1 | 95 | 0 | 0 | ,00 | ||||
Viranşehir | 1,53 | 1 | 0 | 0 | ,00 | 85 | ||||
Şanlıurfa | 2,52 | 13 | 0 | 0 | ,00 |
Şehrin ekonomik faaliyetleri başta tarım olmak üzere hayvancılık, turizm ve sanayi ürünleridir.
Şanlıurfa tarım olarak verimli topraklara sahiptir. Harran Ovasıda bunların başında gelir. Tarımsal faaliyetlerde fıstık tarımı, pamuk tarımı, mercimek, buğday vb. tahıl tarımı gelişmiştir. Son beş yılda sulama kaynaklarının da gelişmesiyle mısır tarımı da önem kazanmıştır. Şehirde sera tarımı da gelişmiş Karaali sera bölgesinde kış mevsiminde biber, domates ve patlıcan tarımı yapılarak hem şehre hem de Türkiyenin dört bir tarafına yetiştirilen ürünler gönderilmektedir.
Hayvancılık olarak daha çok küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır. Ve koyun sütünden peynir, yoğurt, süt vs. elde edilmektedir. Özellikle Siverek peyniri meşhurdur.
İlde Sanayi son 15 yıllık dönemde Organize Sanayi bölgelerinin de gelişmesiyle çok sayıda fabrika kurulmuştur. Başta tekstil fabrikaları olmak üzere çırçır fabrikaları, ayakkabı üretim fabrikaları , deterjan fabrikaları, iplik fabrikaları, cam fabrikası, plastik fabrikası, Tarımsal olarak da fıstık fabrikaları, salça fabrikaları ve zeytinyağı fabrikaları bulunmaktadır.
Konum Bilgileri | |||||
İlçe | Kuruluş Yılı | Alanı km | Rakım mt. | Merkeze km | Ulaşan Yollar |
Akçakale | Cumh.önce | 53 | E E99/ , , | ||
Birecik | Cumh.önce | 80 | , E E90/ -K18, | ||
Bozova | 38 | , , | |||
Ceylanpınar | , , | ||||
Eyyübiye | 0 | , E E99/ | |||
Halfeti | =>, | ||||
Haliliye | 0 | E E90/ -K22, | |||
Harran | 48 | E E99/ => | |||
Hilvan | 56 | E E99/ , | |||
Karaköprü | 7 | E E90/ -K20, , E E99/ | |||
Siverek | 96 | , E E99/ , , | |||
Suruç | Cumh.önce | 43 | => , | ||
Viranşehir | Cumh.önce | 91 | E E90/ , , | ||
Şanlıurfa | Cumh.önce | ||||
*Metropol İlçelerin merkeze uzaklıkları, kaymakamlık ile valilik arasındaki uzaklıktır. |
Balıklıgöl, (Aynzeliha ve Halil-Ür Rahman Gölleri) Şanlıurfa şehir merkezinin güneybatısında yer alan ve İbrahim Peygamberin ateşe atıldığında düştüğü yer olarak bilinen bu iki göl, kutsal balıkları ve çevrelerindeki tarihi eserler ile Şanlıurfanın en çok ziyaretçi çeken yerlerindendir.
Kent merkezi Ortadoğu tarzında son derece canlı bir Kapalıçarşı etrafında gelişmiştir. Geleneksel mimari doku kısmen yozlaşmış olmakla birlikte, sokak aralarında birçok yerde çarpıcı güzelliğe sahip eski yapılara rastlanır. En güzel eski evlerden biri Şurkav (Şanlı Urfa Kültür ve Araştırma Vakfı) tarafından restore edilen Şurkav Kültür Evidir.
Şanlıurfaya 20 kmlik bir mesafede, Örencik Köyü yakınlarında tarihi MÖ. 11 bin yıllarına uzanan, tapınma amaçlı törensel alanlara ait mimari kalıntılar, dikili taşlar ve üzerinde kabartmalı yabani hayvan ve bitki figürlerinin bulunduğu Göbeklitepe Höyüğünde Cilalı Taş Devrinden kalma bir mabet vardır. Arkeologlar tarafından Dünyanın en eski mabedi olarak tanımlanmaktadır. Birleşik Krallıkın Stonehenge dikili taşlarından 6 bin yıl daha önce inşa edilmiştir. İnsan tarihinde din ve medeniyet teorilerini yeniden düzenleyerek, önce din ve mabed sonra medeniyetin ortaya çıktığına işaret etmektedir. Ayrıca Göbeklitepe ve diğer bölgelerden çıkarılan tarihi eser ve buluntular yılında açılan Şanlıurfa Müzesinde sergilenmeye başlanmıştır.
MÖ. yılında Ur şehrinin bir ticari kolu olarak kurulduğuna inanılan Harranın Sümerce veya Akatça kervan veya geçit yeri anlamına gelen Harran-U” kelimesinden türediği düşünülmektedir. Moğol İstilasında yıkılan tarihi Harran Üniversitesinin harabeleri ile tarihi Harran evleri görülebilir.
Şanlıurfa’da Vali Fuat Bey Caddesi’nde (Yeniyol) bulunan Selahattin Eyyubi Camisi’nin bulunduğu yerde Piskopos Nona tarafından yılında yaptırılan Aziz Yuhannes (Vaftizci Yahya) Kilisesi bulunuyordu. Bu yapı aynı zamanda Adalet Sarayı olarak da kullanılmıştır. Selahattin Eyyubi döneminde bu kilisenin üzerine yılları arasında Selahattin Eyyubi Camisi yapılmıştır. Kilise kesme taştan dikdörtgen planlı ve üç nefli ve bazilika plan düzeninde yapılmıştır. Kilisenin üzeri içten beşik tonoz, dıştan da düz dam ile örtülüdür. Neflerin orta bölümü yan neflerden daha geniş ve daha yüksektir. Girişi batı yönünde olup, burada yedi bölümlü bir narteks bulunmaktadır. Camiye çevrildikten sonra narteks son cemaat yeri olarak kullanılmaktadır. Bu bölüm altı yuvarlak sütuna dayanmaktadır. İbadet mekânı oldukça geniş ölçüde pencerelerle aydınlatılmıştır. Bu pencerelerin kenarlarında yarım sütunlar ve birbirlerine dolanmış ejder kabartmaları bulunmaktadır. Ayrıca yarım sütunların başlıkları üzerindeki haç taşıyan azizler ve kuş figürleri de yapının camiye çevrilmesinden sonra sıva ile kapatılmıştır. Bunun dışında yapı içerisinde herhangi bir bezemeye rastlanmamaktadır.
Kilisenin apsisi yarım kubbelidir. Bunlardan orta apsis yan apsislere beşik tonozlu koridorlarla bağlanmıştır. Apsisler Suriye bazilikalarında görüldüğü gibi dışarıya çıkıntılı olmayıp, düz bir duvar şeklindedir. Yan apsislere bitişik olarak beşik tonozlu pastoforium (papaz hücreleri) eklenmiştir.
Bu kilise ile ilgili eski fotoğraflarda yanında mezarlık bulunduğu ve kilisenin de düz bir çatı ile örtülü olduğu anlaşılmaktadır. Yapı uzun yıllar harap durumda kalmış, bir ara elektrik santrali olarak kullanılmış ve 28 Mayıs ’te onarılarak Selahattin Eyyubi Camisi olarak ibadete açılmıştır.
Urfa merkezindeki camilerin en eskilerindendir. Eski bir sinagog iken MS da ölen Piskopos Rabula tarafından St. Stephon Kilisesine dönüştürülmüştür. Kırmızı renkteki mermer sütunların çok olması nedeni ile Kızıl Kilise olarak da adlandırılan yapının yerine, yıllarında Nurettin Zengi tarafından inşa edilmiştir.
Anadoludaki çok ayaklı camiler grubunda olup, payeler üzerinde kıble duvarına paralel üç sıra çapraz tonozlarla örtülü, yatık dikdörtgen planlıdır. On dört sivri kemerli avluya açılan ve payeler üzerine duran çapraz tonozlarla örtülü son cemaat yeri, Anadoluda ilk kez Şanlıurfa Ulu Caminde kullanılmıştır. Yapının sekizgen çan kulesi bugün minare olarak kullanılmaktadır.
İbrahimin Doğduğu Mağara ve Mevlid-İ Halil Camii İbrahim, Mevlid-i Halil Cami avlusunun güneyinde bulunan mağarada doğmuştur. Rivayete göre devrin hükümdarı Nemrut, bir rüya görür. Sabah rüyasında gördüklerini müneccimlerine anlatır. Müneccimlerin Bu yıl doğacak bir çocuk senin saltanatına son verecektir demesi üzerine Nemrut, halkına emir salarak o yıl doğacak bütün erkek çocukların öldürülmesini ister.
Sarayın putçusu Azerin hanımı bu mağarada gizlice İbrahimi dünyaya getirir. İbrahim 7 yaşına kadar bu mağarada yaşamıştır. İbrahimin doğduğu mağaranın içerisinde bulunan suyun, şifalı olduğuna ve birçok hastalığı iyileştirdiğine inanılır.
Eyyüp peygamberin, MÖ yılında Suriyede Şam ile Ramla arasında üst diyarı denilen ülkenin Desniye köyünde dünyaya geldiği rivayet edilmektedir. Cüzzam hastalığına tutulan Eyyüp Peygamber, Rahime adlı karısı ile mağarada çile çekmeye devam ederek Allaha ibadetten vazgeçmez. Bütün ıstıraplarına rağmen Allaha asi olmaz. Sonunda, Eyyüp Peygamber imtihanı kazanır, Allah tarafından belirtilen şifalı su ile yıkanarak iyileşir, hanımı ile kendisine mal ve evlat ihsan edilerek daha sonra uzun müddet yaşar. Şanlıurfa merkezinde bulunan Eyyüp peygamberin çile çektiği mağara, Eyyüp Peygamber Makamı olarak ziyaret edilmektedir.
Harrana 45 km mesafede, bir ören yeri olup mevcut kalıntılar Roma Devrine aittir. Yüzlerce kaya mezarı üzerine kesme taşlardan yapılar inşa edilmiştir. Bu yapıların bazı duvar ve temel kalıntıları günümüze kadar gelebilmiştir. Şuayb şehri harabeleri arasında bir mağara, Şuayb Peygamberin makamı olarak bilinmektedir.
MÖ yılında Asur kralı III. Salmanassar tarafından zapt edildiği zaman Şitamrat adını taşıyordu. Yunanlar bunu değiştirerek Urima adını vermişlerdir. Süryaniler ise Kala Rhomeyta ve Hesna the Romaye adlarını kullanmışlardır. Şehir Arapların eline geçtikten sonra Kalat-ül Rum adı takılmıştır. 2. yüzyılda Bizanslıların eline geçince bu kez Romaion Koyla adını almıştır.
yılında Beysari komutasındaki Memluk ordusu tarafından kuşatılmış, sonuç alınamayınca şehirdeki Hıristiyan mahalleleri beş gün süreyle yağmalandı. yılında bu kez Memluk Sultanı Eşref tarafından feth edildi. Ve son kez Memlükler tarafından tamir edilen şehre Kalat-ül Müslimin adı verildi. Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlılara geçen şehir, zamanımızda da kullanılan Urumgala ve Rumkale adlarını alarak yılında ilçe haline getirilmiştir.
Bozova ilçesi Yeniköy Mezrası civarında bulunan bu mağaralar Roma döneminden kalmıştır. Yapılan çeşitli kazılarda Roma dönemine ait madeni paralara rastlanmıştır. ve aynı zamanda İNBAŞI ve KAHXNIK ) mağaralarıda çok eski bir tarihe dayanır.
Sezonunu, Şanlıurfaspor, 2. Ligde, Karaköprü Belediyespor 3. Ligde tamamlamıştır. Futbolda BAL’da 2 ve kadın liglerinde 1 takımı daha vardır. Basketbol E. 2. Liginde 1, bölgesel liglerinde 1 takımı yer almıştır. Voleybol erkek 1. Liginde Haliliyespor ligde kalırken, Şanlıurfa Sefa Spor küme düşmüştür. 2. Liginde 1 takımı bulunmaktadır. Voleybol bölgesel liglerine 4 takımı katılmıştır.
Ziraat Türkiye Kupasında Şanlıurfaspor ve Karaköprü Belediyespor katıldıkları ilk turlarda elenmişlerdir.
Önemli spor tesisleri:Şanlıurfa 11 Nisan Stadyumu (), 11 Nisan Spor Salonu (), Şanlıurfa Hipodromu ()dir. Ayrıca ilde yarı olimpik 11 adet yüzme havuzu vardır.
İlin 13 ilçesi vardır.
Kentte şehiriçi ulaşım otobüslerle sağlanmaktadır. İlde sadece bir havalimanı vardır. Bu da Şanlıurfa GAP Havalimanıdıwebgrid.co.ukıca şehirde ulaşım olarak taxiler de kullanılmaktadır.
Bu gün Şanlıurfa’nın bir ilçesi olan ve şehrin 45km. kadar güneydoğusunda yer alan Harran şehrinin adına ilk defa M.Ö. 2. binyılın başlarına ait çivi yazılı tabletlerde rastlanır. Bu tabletler arasında, Harran'daki Sin Mabedi’nde bir antlaşma imza edildiğine dair bir belge bulunmaktadır. Mezopotamya pagan inanışının en önemli merkezlerinden biriydi ve burada ay tanrısı Sin ile güneş tanrısı Şamaş’ın mabedleri bulunuyordu. 2. binyılın ortalarında Hititler’le Mitanniler arasında yapılan bir antlaşmaya Harran’daki ay tanrısı Sin ve güneş tanrısı Şamaş şahit tutulmuştur. Bundan sonra Bâbil, Hitit, Asur tabletlerinde Harran’dan sık sık bahsedildiği görülmektedir. Asur tabletlerine göre bölge M.Ö'lerde Hurriler ile Mitannilerin yerleştiği bir yerdi. Süryânîlerin atası olan Ârâmîlerin bölgeye yerleşmesi M.Ö yüzyıldan sonra da Mezopotamya'dan kuzeye doğru göç ederek Fırat'ın iki yakası boyunca uzanan topraklarda Bit-Adini Devleti'ni kurdukları döneme denk gelmektedir. Harran, M.Ö'de Asur İmparatorluğuna bağlandı. MÖ 'de Medler ve Keldânîler'in işbirliğiyle Asur İmparatorluğunun başşehri Ninova'nın ele geçirmelerinden sonra son Asur kralı II. Asur-Uballit, Harran Kalesi'ne sığındı ve Asur İmparatorluğu üç yıl daha burada devam etti. MÖ 'de Asur İmparatorluğu tamamen ortadan kaldırıldı ve Harran'a sırasıyla Medler ve Keldânîler hakim oldu.
MÖ yılında Asur Kralı II. Sargon'un, İsrail devletini istila ederek Yahudileri Mezopotamya'ya ve Harran'a sürmesiyle bölge ilk kez bir Yahudi topluluğu ile tanışmış oldu. Babil kralı Keldânîler'in hükümdarı Nebukadnezar'ın MÖ yılında Kudüs'ü ele geçirerek şehir ile birlikte Süleyman Mabedini de yıkıp Yahuda Krallığı’nı ortadan kaldırarak Yahudileri bölgeden sürmesi neticesinde tüm Mezopotamya'da önemli bir Yahudi nüfus ortaya çıkmıştı. Tarihe Babil Sürgünü olarak geçen bu hadisenin bir sonucu olarak Mezopotamya kentlerinde Yahudi kolonileri kurulmuştu. MÖ 'da Perslerin, Keldânîlerin hakimiyetine son vererek Babil İmparatorluğunu ortadan kaldırması neticesinde Harran Perslerin eline geçti. Pers Kralı I. Darius Yahudilerin sürgününe son vererek ülkelerine gitmelerine müsade etse de Yahudilerin bir kısmı Mezopotamya ve Harran'da kalmaya devam ettiler. Bu dönemde Harran'da da güçlü bir Yahudi kolonisi vardı. Şehirdeki Yahudi nüfusun varlığı, Kitâb-ı Mukaddes'de şehrin adının geçmesiyle kendini göstermiştir. Yahudi Kutsal Kitabı Tanah'ta Hārān biçiminde geçen şehir İbrani anlatıları ve mitolojisine göre tufandan sonra yeryüzünde tesis edilen ilk şehir olup Nuh peygamberin torunlarından Kaynan tarafından kurulmuştu. Yahudi Kutsal Kitabı Tanah'ta İbrahim peygamber ve atasının yaşadığı mekan olarak geçen Harran, Yahudilik için kutsiyeti olan bir mekandır. Harran, İbrahim peygamberin yanı sıra Lut peygamber, Şuayb peygamber ve Elyesa peygamber ile de ilişkilendirilen mekanlardandır. İbrahim peygamberin ateşe atılması hadisesi ise Yahudi Kutsal Kitabı Tanah'ta yer almamakla birlikte Kitab-ı Mukaddes dışı Yahudi literatüründe ayrıntılı şekilde anlatılmaktadır.
Harran ve civardaki bölgeler, Büyük İskender'in MÖ 'de Pers İmparatorluğuna son vermesinden sonra Yunan hâkimiyeti altına girmiş ve sonraki dönemlerde Harran, önemli bir Yunan kolonisi haline gelmiştir. Öyle ki Abbasîler döneminde yaşayan ünlü İslâm hukukçusu Ebû Yûsuf, Harran’dan bahsederken buranın halkının Süryânîce konuşan yerli halk ve Rumlar'dan oluştuğunu söyler.
İlçemiz Şanlurfa sınırları içerisinde bulunan Haliliye ve Eyyübiye ile birlikte büyükşehir ilçelerinden biridir. Kuzeyinde Siverek ve Hilvan, Kuzey batısında Bozova, Doğusunda Viranşehir, Güneyinde Eyyübiye ve Haliliye İlçeleri ile çevrilidir.
Şanlıurfa 37,8 kuzey enlem ve doğu boylamındadır. Ceylanpınar'ın doğusunda yer alan Aşağı hümerra Köyü ile en batıdaki Halfeti Ilçesi arasında 2 derece 30 dakikalık meridyen farkı vardır. Bu da, 10 dakikalık bir saat farkı etmektedir.
Şanlıurfa’nın ortalama yükseltisi webgrid.co.uk Şanlıurfa doğuda Mardin, batıda Gaziantep, kuzeybatıda Adıyaman, kuzeybatıda Diyarbakır, illeri ile çevrilmiştir. Güneyde ise yılında yapılan Ankara Antlaşmasıyla çizilmiş bulunan Suriye sınırı uzanmaktadır.
Şanlıurfa'nın coğrafi konumunun gösterdiği özellikler nedeniyle, Türkiye’nin uzun süre başka devletler ve ülkelerle bağlantılar etkileşimler kurabilmiş illerinden biridir. İlk ve orta çagda eski uygarlık merkezlerinden olan Mezopotamya ve Arap ülkeleri ile Avrupa arasındaki bazı yollar Şanlıurfa üzerinden geçmekteydi. Şanlıurfa ili Güneydoğu Toroslar’ın orta kısmının güney etekleri üzerindedir.
İlin kuzeyinde yer alan dağlar ve yüksek tepeler genellikle güneye doğru gittikçe alçalır. Büyük ovalar güney yarısındadır. Sıra tepeler oldukça yaygın olup bunların arasında batıdan doğuya doğru sıralanan Suruç, Harran ve Viranşehir ovaları bulunmaktadır. Batıya doğru kenarları fazla uzanmış bir altıgene benzeyen Urfa’nın yüz ölçümü km, Karaköprü İlçemizin yüz ölçümü ,80 km2 ’dir. Bu, Türkiye yüz ölçümünün % 3 üne eş değerdir.
Şanlıurfa kontinental (kara) iklim özelliği gösterir. Yazları çok kurak ve sıcak, kışları bol yağışlı, nispeten ılıman geçmektedir. Şanlıurfa matematik konum itibariyle Ekvatora daha yakındır. Deniz etkisinden uzak bir bölgede bulunmaktadır. Bu nedenle Kontinental iklim özelliği ağır basmaktadır. Bu özellik sıcaklık ve yağış bakımından kendisini göstermektedir.
İlimizde en yüksek sıcaklık 46,8 C (Temmuz); en düşük sıcaklık ise ,4 (Şubat) olarak ölçülmüştür. Şanlıurfa’da en soğuk ,4 C (Şubat) ölçülmüştür. Şanlıurfa’da yıllık ortalama yağış mm olarak hesaplanmıştır.
Yıllık ortalama sıcaklık 18,6 C, buharlaşma mm, rüzgâr hızı 2,8 m/sn’dir. Karlı ve don olan günlerin sayısı oldukça azdır.
Oluşturulma Tarihi :
Konum Bilgileri | |||||
İlçe | Kuruluş Yılı[43] | Alanı km²[44] | Rakım mt. | Merkeze km[45] | Ulaşan Yollar[45] |
Akçakale | Cumh.önce | 53 | / , , | ||
Birecik | Cumh.önce | 80 | , / -K18, | ||
Bozova | 38 | , , | |||
Ceylanpınar | , , | ||||
Eyyübiye | 0 | , / | |||
Halfeti | =>, | ||||
Haliliye | 0 | / -K22, | |||
Harran | 48 | / => | |||
Hilvan | 56 | / , | |||
Karaköprü | 7 | / -K20, , / | |||
Siverek | 96 | , / , , | |||
Suruç | Cumh.önce | 43 | => , | ||
Viranşehir | Cumh.önce | 91 | / , , | ||
ŞANLIURFA | Cumh.önce | ||||
*Metropol İlçelerin merkeze uzaklıkları, kaymakamlık ile valilik arasındaki uzaklıktır. |
Şanlıurfa, halk arasındaki kısa adıyla Urfa veya eski çağlarda bilinen adıyla Edessa, Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık sekizinci şehridir.[3] yılı verilerine göre nüfusu ’dir.[2] Şehrin doğuda Mardin, batıda Gaziantep, kuzeyde Adıyaman, kuzeydoğuda Diyarbakır illeri ve güneyde Suriye ile sınırı vardır. Şanlıurfa'nın 13 ilçesi vardır. Ortalama yükseltisi metre olan Şanlıurfa, km2'lik yüzölçümü ile Türkiye'nin en büyük yedinci ilidir.
Yazları son derece sıcak ve kurak bir iklime sahip olan şehir, kışı serin ve nemli geçirir. 2 milyonu aşkın nüfusuyla Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin en kalabalık şehri olan Şanlıurfa, aynı zamanda yaklaşık 20,4 ortanca yaş ile Türkiye'nin en dinamik nüfusa sahip ilidir.[4]
Şehrin yaklaşık 12km kuzeydoğusunda, MÖ yılına ait olduğu düşünülen ve dünyanın bilinen en eski tapınağı olan Göbeklitepe bulunmaktadır. Göbeklitepe'nin keşfi ile birlikte bu bölgenin, tarım devriminin gerçekleştiği ilk insan yerleşimleri ağının bir parçası olduğu ve köklü bir tarihi geçmişinin bulunduğu ispatlanmış oldu.[5]
Halk hikâyelerinde ve dini inançlarda İbrahim Peygamber ve Kral Nemrud hikâyelerine konu olmuş olan, Peygamberler şehri ve kutsal şehir gibi tanımlamalarla anılmış olan şehrin Nemrud tarafından kurulduğuna inanılmıştır. MÖ 1. binyıldan başlayarak Asurlular, Medler, Ahamenişler (Persler), Makedonyalılar, Büyük İskender'in varislerinden biri olan Selevkoslar, Osroene Krallığı ve ardından Roma ile Bizans İmparatorluklarının hakimiyeti altında kalan bu şehir, Hristiyanlık tarihi açısından önemli bir yere sahip olup, Süryani kültürünün merkezi konumundaydı. Urfa, 7. yüzyılda Müslüman Araplar tarafından fethedildikten sonra bu özelliğini yavaş yavaş kaybetse de, ciddi bir Süryani ve Ermeni nüfus, yüzyılın başlarına kadar şehirde varlığını korumuştur. 'da Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'in Memlûk Devleti'ni Mercidâbık Muharebesi'nde yenmesiyle Osmanlı hakimiyeti altına giren şehir, yılında önce İngilizler ve ardından Fransızlar tarafından işgal edilene kadar kesintisiz sene Osmanlı idaresinde kaldı. Şehir, 11 Nisan 'de işgalden kurtarıldı ve 20 Ekim 'de TBMM ve Fransız Hükûmeti arasında imzalanan Ankara Antlaşması ile Türkiye'ye bırakıldı.
Cumhuriyetin ilanından sonra, yılında il haline getirildi. Urfa ilinin adı, 22 Haziran tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan sayılı kanunla Şanlıurfa olarak değiştirilmiştir.[6][7][8] yılında, Şanlıurfa halkının Türk Kurtuluş Savaşı'nda gösterdiği kahramanlıktan dolayı TBMM tarafından şehre İstiklal Madalyası verilmiştir.[9]
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı yılına ilişkin "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" dikkate alınarak Şanlıurfa, 12 Kasım tarihli ve sayılı kanun ile büyükşehir oldu.[10][11]
gelişim planı örnekleri 2022 doğum borçlanmasi ne kadar uzaktaki birini kendine aşık etme duası 2021 hac son dakika allahümme salli allahümme barik duası caycuma hava durumu elle kuyu açma burgusu dinimizde sünnet düğünü nasil olmali başak ikizler aşk uyumu yht öğrenci bilet fiyatları antalya inşaat mühendisliği puanları malta adası haritada nerede