Ana maddeler: Tektanrıcılık, Kişisel tanrı ve antropomorfizm
İbrahimi dinlerin kitaplarında de Tanrı kişileştirilmiş bir yaratıcıdır. Birincil kişi olarak konuşur ve gurur, öfke gibi duygular sergiler, bazen insanların karşısına "insan görüntüsü" ile çıkar.[12] İslam'da Allah Müntakim (intikam alan, intikamcı), Mütekebbir (kibirli) ve hilecidir.[13] Sabur (çok sabırlı), celil (çok öfkeli), rahim (çok merhametli), halim (yumuşak huylu) gibi insani duygular ifade eden isimlerle de anılır.
İslâm toplumunda Allah inancının belirli değişimler geçirdiği, Kur'ân ve hadislerdegökyüzündearş'ta oturan ve belirli insani sıfatlar taşıyan Allah inancının Kelamcılar tarafından sorgulanarak ve farklı mezheplerin ortaya çıktığı görülür:
Sufî: Allah'ın şeklinin olmadığına, sonsuz olduğuna, şimdiki halimizin onu görmeye gücünün yetmediğine ve Allah'ın her yerde olduğuna inanır. Sufilikte Allah ile arkadaşlık ilişkisi kurulabilir.
Mücessime, Müşebbihe, Selefi, Vahhabi: Allah'ı teşbihlerle anlatır, ona el-yüz atfeder ve arşta oturduğunu kabul eder.
Maturidi-Eşari: Görme ve duyma gibi sınırlı bir insan-tanrı benzerliğini kabul eder.
Mutezile-Cehmiyye: Tevhide aykırı bularak Allah'ın herhangi bir şekilde insana benzetilmesine karşı çıkar ve soyutlama yapar.[14][15]
Ortodoks İslam kelamcıları Allah'a mekan izafe edilmesini, tanrının değişim ve antropomorfik görünümler sergilemesini (Tanrı'nın insana benzetilmesi, Hulul) kesin bir dille reddederler. Tevrat’taki "Yakup ile güreşe tutuşan Tanrı" (Hoşea 12:3) ve Hristiyanlık üçlemesindeki "Baba Tanrı" figürü eleştirilir. Kelâmcılar Kur'ân ve kudsi hadisler gibi İslâmî kaynaklarda kullanılan Allah'a mekân (gök, arş (taht) (Taha-5 ve Araf 54)) izafe etme [16] ve “Allah’ın eli” Allah’ın yüzü”, "insanın Rahmân suretinde yaratılması" [17][18] gibi ifadelerle Allah'ın işitmesi, görmesi gibi ifadeleri mecaz veya mahiyeti bilinemeyen ifadeler olarak tanımlarlar.[19]
Tevhit açısından Allah'ın isim ve sıfatları[değiştir
Tevhid Nedir, Tanımı Nasıl Yapılır? Tevhid İnancı Ne Demektir?
Tevhid Nedir?
Tevhid kelimesi Arapça vahdet olan "bir olmak" kelime kökünden türetilir. İslami terminoloji kapsamında din felsefecileri bu sözcüğe Allah için kullanılması durumunda ayrıca bir birleştirme, eklenti, bitişik, birleşik karışım olma manalarının yüklenmesine de karşı çıkmışlardır ve bunları da şirk olarak tanımlamışlardır. Tevhid, "Lâ ilâhe illallah" cümlesi aracılığı ile ifade edilmekte olan, Allah'tan başka tanrıların reddedilip tanrı olarak sadece onu kabul etmek manasına gelen bir ilkeyi ifade eder. İslam'a giriş bölümünün anahtarı kabul edilir.
Tevhid İnancı Ne Demektir?
Tevhit kelimesi esasında isim soylu olan bir kelimedir. Esas olarak bu kelimenin manası Allah’ın hiçbir ortağının mevcut olmadığı, yeri ve göğü her şeyi Allah'ın yarattığı düşüncesine olan imandır. Son senelerde artan araştırmalar doğrultusunda pek çok dinin de temelinde esasında tevhit inancı bulunur.
İslam dinine göre cennete girebilmesi için gönülden ve kalpten bir şekilde inanarak Allah’ın birliğine ve varlığına inanmak gerekir. Bu inanç tevhid inancı şeklinde ifade edilir. Müslümanlık dininde Allah tarafından gönderilmiş olan Kuranı Kerim'in ilk ayeti "oku" dur. Bu durum esas olarak okuyarak tevhit inancına erişebilmek şeklinde de yorumlanabilmektedir.
Tevhidin Amacı Nedir?
Tevhid, Allah'ın varlığına ve birliğine tüm yetkin olan niteliklerin kendisinde toplanmış olduğuna eşinin ve benzerinin bulunmadığına inanmaktır. Bu inancı açıklamakta olan Lâ İlâhe İllallah" cümlesine ise kelime-i tevhid adı verilir ve sık sık tekrar edilir. Tevhide inanmış olan kişi ise muvahhit ve mümin şeklinde adlandırılır.
Tevhit ne demek? Tevhit kelimesinin TDK sözlük anlamı nedir?
Türk dilinde kullanılan kelimeler söz konusu olduğunda genellikle az duyulanların anlamları araştırılır gibi gelse de aslında çok sık kullanılan kelimelerin anlamları da merak konusu olur. Türkçe dilini kullanan kişilerin merakını bazen televizyondaki bir uzmanın ağzından dökülen kelimeler bazense yoldan geçen herhangi birinden duyulan kelimeler cezbeder. Anlamı konusunda araştırmaya heves edilen kelimeler arasında yer alan Tevhit ne demektir? Tevhit TDK sözlük anlamı nedir?
Tevhit Ne Demek? Tevhit TDK sözlük anlamı nedir?
Tevhit kelimesinin TDK sözlüğe göre 4 farklı anlamı vardır.
Tevhit kelimesinin kökeni Arapça dilidir.
Tevhit kelimesinin Arapça dilindeki karşılığı tevḥīd şeklindedir.
Tevhit TDK sözlük anlamı şu şekildedir:
isim,din bilgisi Allah'ın birliğine inanma, bir sayma, bir olarak bakma
din bilgisi Tek tanrıcılık
edebiyat Divan edebiyatında Allah'ı övmek için yazılan manzume
eskimiş Birkaç şeyi bir araya getirme, birleştirme
Tevhit Kelimesinin Kullanıldığı Atasözleri, Deyimler ve Birleşik Fiiller
Tevhit Kelimesinin Kullanıldığı Birleşik Kelimeler
ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ
kaynağı değiştir]
^"From the article on Tawhid in Oxford Islamic Studies Online". 1 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2013.
^İbn Kayyım el-Cevziyye, Medaricu's-salikin: 1/26
^Muhtasar Sevaiku'l-Mürsele: 1/10
^"Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2021.
^“En Yüce Tanrı” ifadesi, Kitab-ı Mukaddes’te sıkça yer alır ve Semitik dünyada monarşik olarak düzenlenen politeist yapıda, Tek Tanrı’ya gönderme yapmak için kullanılır. Aynı şey, şu ifade için de geçerlidir: “tanrıların Tanrısı, Yahve”.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/191903
^Orhan Gökdemir, Din ve Devrim s 25-32
^"Arşivlenmiş kopya"(PDF). 25 Nisan 2017 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2017.
^"Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2017.
^"Arşivlenmiş kopya"(PDF). 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2012.
^"Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
^Williams, W. Wesley, "A study of anthropomorphic theophany and Visio Dei in the Hebrew Bible, the Qur'an and early Sunni Islam", University of Michigan, March 2009
^http://www.kuranmeali.org/3/ali_imran_suresi/54.ayet/kurani_kerim_mealleri.aspx 20 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
^"Arşivlenmiş kopya". 8 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2017.
^"Arşivlenmiş kopya"(PDF). 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2017.
^"Arşivlenmiş kopya". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2017.
^Buhari İstizan, 1
^Müslim 1, 115
^"Arşivlenmiş kopya". 21 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2017.
^Müslim, İman: 8
^Tirmizi, Tefsir: 10;
^Suyuti, Durru'l-Mensur: 3/230
Kelime-i Tevhid Nedir? Kelime-i Tevhid Nasıl Çekilir, Faziletleri Nelerdir?
Kelime-i Tevhid Nedir?
Tevhid Allah'ın var olduğuna, tek olduğuna, bütün yetkin özelliklerin kendisinde toplandığına, eşinin ve benzerinin bulunmadığına inanmak şeklinde tanımlanır. Bu inancı açıklayan esas cümle Lâ İlâhe İllallah cümlesidir. Bu cümleye kelime-i tevhid adı verilir ve sık sık tekrar edilir.
Kelime-i Tevhidin Faziletleri Nelerdir?
Kelime-i tevhidin çok sayıda fazileti bulunur. Bu faziletlerden birkaç tanesi şu şekilde sıralanabilir:
Kelime-i tevhid, Allah’a ve peygambere olan inancın sık sık dile getirilmesine yardımcı olur. Bu sebepten dolayı imanın güçlenmesini sağlar.
Kelime-i tevhidin kazalardan ve belalardan kişileri koruduğuna inanılır.
Kelime-i tevhid okumanın çok sevabı olduğu belirtilir.
Günahların affedilmesi için ve Allah’ın rızasının kazanılabilmesi amacı ile Kelime-i tevhid okunur ve aynı zamanda da bağışlanma istenir.
Kelime-i Tevhid Nasıl Çekilir?
Kelime-i tevhidin çekilmesi için "Lâ ilahe illallah, Muhammedün Resullullah" cümlesi sıklıkla tekrar edilir. Klime-i tevhid ile kelime-i şehadet birbirlerine çok fazla karıştırılan cümlelerdir. Kelime-i şehadet "Eşhedü en la ilahe illallah ve eşhedü enne Muhammeden abdühü ve resulühü" biçiminde okunur. Kelime-i tevhidin Türkçe karşılığı ise "Allah'tan başka tanrı yoktur, Hz Muhammed Allah'ın elçisidir" biçiminde çevrilir. Kelime-i tevhid, inanç esaslarının özünü meydana getiren cümlelerden bir tanesidir. Bu sebepten dolayı dini açıdan bu cümlenin bilinmesi önem arz eder.
Tevhit (Tevhid) Ne Demek? Tevhid Ehli, Tevhid İnancı Anlamı Nedir? Tdk'ya Göre Tevhit Anlamı
Tevhid kelimesi, sonuna ünlü ile başlayan bir ek aldığında aradaki i harfi düşmez. Ünlü düşmesi yaşamayan özel kelimelerden olan tevlit kelimesinin sonuna gelen eklerde sondaki t harfi yumuşayarak d’ye dönüşür.
Tevhit (Tevhid) Ne Demek?
Tevlit kelimesi isimdir. Bu ismin sözlükte dört farklı anlamı vardır. Anlamlardan ilk ikisi din bilgisi ile ilgilidir. Kelimenin asıl anlamı Allah’ın bir olduğuna inanmadır. Allah’ı bir olarak sayma ve bir olarak bakma manasına gelir.
Tevhid Ehli, Tevhid İnancı Anlamı Nedir?
Tevhid kelimesi bir inancın da an sembolüdür. Tevhid inancı, Allah’ın bir olduğuna iman etmek anlamında kullanılan bir kelime grubudur. Allah’ın zatında hiçbir ortağının olmadığını simgeler.
TDK'ya Göre Tevhit Anlamı
Türk Dil Kurumunun sözlüğüne göre tevhit kelimesinin ilk anlamı Allah’ın tek olduğuna dair inancı simgeler. Diğer anlamları sırasıyla; tek tanrıcılık, Allah’ı övmek amacı ile hazırlanan manzume ve birkaç şeyi birleştirme anlamındadır.
kaynağı değiştir]
Tevhid, Lâ ilâhe illallah cümlesi ile ifade edilen, Allah'tan başka tanrıları reddedip tanrı olarak yalnızca onu kabul etmek anlamına gelen bir ilkedir. İslam'a girişin anahtarı kabul edilir: "Kim tağutu inkâr edip de Allah'a iman ederse, şüphesiz kopmayan sağlam bir kulpa yapışmıştır." (Bakara 256)
Tevhid Allah'ın varlığına, tekliğine, tüm yetkin niteliklerin kendisinde toplandığına, eşi ve benzeri bulunmadığına inanmaktır. Bu inancı açıklayan Lâ İlâhe İllallah cümlesine kelime-i tevhid denir ve sık sık tekrarlanır. Tevhide inanan kişi mümin ve muvahhit adını alır.
Ulûhiyetin başkaları için reddedilmesi, tanrılığı sadece ortağı olmayan Allah'a ait kılmayı ve onun yanında ikinci bir tanrı edinmemeyi gerektirir: "Allah'a ibadet edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın..." (Nisa: 4/36) "... Biz her ümmete, yalnız Allah'a kulluk etmeleri ve tağuttan da sakınmaları için Resul gönderdik." (Nahl: 16/36) "Kim La İlahe İllallah der ve Allah'tan başka tapınılanları (ibadet edilenleri) reddederse malı ve kanı haram olur..." [20] Bütün resullerin kavimlerini davet ettikleri söz şudur: "...Ey kavmim! Allah'a kulluk edin. Sizin ondan başka tanrınız yoktur..." (A'raf: 7/59)
Tağutu reddetmek, Allah’ın emir ve yasağına ters düşen hevayı ve şeytanı reddetmektir. "Lâ ilâhe illallah"ın gereği olarak kişi ibadette Allah'ı birlediğini, Allah'tan başkalarına, putlara, kabirlere, evliyalara ve salihlere ibadet etmenin batıl olduğunu ilan eder. Allah'a yaklaşmak için ölülere kurban kesen, türbelerden yardım isteyen, kabirlerin etrafını tavaf eden ve adak adayanlar, Allah'ın yaratıcı ve her şeyin sahibi olduğuna inansalar bile, Arap paganlar gibi Allah'a ortak koşmuş olurlar. Mekke paganları, kabirlere ve putlara tapmadıklarını söylüyor fakat uygulamada aksini yapıyorlardı. Onlar yaratıcı ve rızık verici olduğuna inanmadıkları halde, sırf kendilerini Allah’a daha çok yaklaştırsınlar diye salih olduğuna inandıkları bazı kişilere ibadet ediyorlardı.
Tevhidi şeriat açısından yorumlayanlara göre ibadet, muamelat ve bütün meselelerde Allah'ın hükümlerini kabul edip beşeri kanunları reddetmek, insan ve cinşeytanlarının revaca çıkardığı bütün hurafeleri ve bidatleri ortadan kaldırmak bu kelimenin ameli gereklerindendir. Allah'ın kendi indirdiği şeriatle hükmetmeyenler hakkında kâfir, zalim, fasık diye hüküm verdiğine inanılır.
Dinde haram olmayanı haram, farz olmayanı farz ilan etmek de tevhid açısından sakıncalı bulunur ve şirkle eşdeğer tutulur: "...Onlar Allah'ı bırakıp hahamlarını, rahiplerini ve Meryemoğlu Mesih'i Rabler edindiler." (Tevbe: 9/31) Nebi bu ayeti okudu. Bunun üzerine Adiyy b. Hatem dedi ki: "Muhakkak onlar, onlara ibadet etmiyorlar ki.''Resulullah: "Onlar Allah'ın helal kıldığı bir şeyi haram, haram kıldığı bir şeyi helal kıldıkları zaman onlara itaat etmiyorlar mı?" dedi. Adiyy b. Hatim: "Evet" deyince, Resulullah: "İşte böylece onlara ibadet ediyorlar." buyurdu.[21][22]